Abdulkadir Ongun Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Arz Güvenliği Daire Başkanı mesafelerin alınabileceğini düşünüyoruz, sektörde önemli bir verimlilik artışı olacak. Borsa İstanbul tarafından yapılan türev işlemler, ticari piyasa katılımcıları bilgileri gönderecek işlem yapacaklar ve fiziksel teslimat bilgisi EPİAŞ'a gönderilecek. EPİAŞ ve Borsa İstanbul'un ticari bilgileri Takasbank'a göndererek, Takasbank üzerinden teminat transferi gerçekleştirilecek." Enerji Ticareti Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Karahan 1 00 milyar doların üzerinde yatırım ihtiyacı olduğunu, yatırımın yapılabilmesi için piyasayı serbestleştirmek gerektiğine dikkat çekti. Karahan konuşmasında "Eğer bunu yapamazsak ve bu büyümelerle devam edersek, muhtemelen tekrar devlet garantili modele geçmek zorunda kalacağız. Her şeyin özel sektöre devredilmesi, serbestleşme değildir mantık olarak. Liberal bir piyasadan bahsetmek için fiyat mekanizmasını oluşturan altyapının serbestliğinden ve şeffaflığından bahsetmek gerekir. Bizim önemli sıkıntılarımızdan bir tanesi de, piyasada fiyat tahmin mekanizmasının özellikle elektrikte çalışmamasıdır. Bu yatırımların finansmanı için de önemli bir şey. Gerçekten kısa vadeli bir fiyat tahmini yapmak çok zor, fiyatın neden oluştuğunu geçmişe bakarak da çok zor Mustafa Karahan Enerji Ticareti Derneği Yönetim Kurulu Başkanı olabiliyor. Bizim için temel yapı önceliği bu, fiyatı tahmin edebiliyor olabilmek. Bunu şu an elektrik için konuşuyoruz ama gaz için de aynı şey geçerlidir. Biz sektörün en büyük paydaş olduğu bir borsanın kurgulanmasından yanayız. Eğer bu fiziki piyasa ve spot piyasa doğru kurgulanır ve doğru fiyat endeksi sağlarsak, bunun üzerine kurgulanacak esas vadeli kontratların güvenilir olması biraz daha vadeli piyasalarında işlem hacmini artıracak ve güvenilirliğini artıracak" şeklinde konuştu. Turcas Enerji CEO'su Batu Aksoy piyasayı serbestleştirmeden, kamunun enerji piyasalarındaki hakim pozisyonunu çok daha minimal noktalara indirmeden, kamuyu aslen gözetleyici pozisyonuna tam çekmeden esasında hiçbir borsanın başarılı olamayacağını savundu. Aksoy, devletin bu işin ticaretin çıkması gerektiğine inandığını belirterek, "Kamumun bu işin sistem operatörlüğü ve düzenleyici kurum rollerinde eşit noktalarda tüm açılardan kalması gerektiğine inanıyorum. Ancak bunu gerçekleştirdiğimiz noktada, en hızlı şekilde elektrik üretim özelleştirilmelerinin yapılması sağlanmalı" dedi. Bütün bunların yanında BOTAŞ'ın hakim pozisyonunun da bir an evvel değişmesi gerektiğini de sözlerine Batu Aksoy Turcas Enerji CEO'su ekleyen Aksoy, "Doğalgaza da sürekli değiniyorum çünkü enerji üretiminde, istediğimiz kadar enerji üretiminde payını düşürmeye çalışsak da doğalgazın, uzun yıllar daha enerji fiyatlarının belirlenmesinde ağırlığını koruyacağına inanıyorum. Bunu tersini düşünmenin de pek gerçekçi olmadığına inanıyorum" diye konuştu. Sübvanse edilen fiyat mekanizmasıyla gerçek olması gereken fiyat mekanizmasına geçene kadar maliyet bazlı fiyat mekanizmasının uygulanmasının faydalı olabileceğini ifade eden Aksoy, konuşmasını şöyle sürdürdü: ''.Ayrıca maliyet bazlı fiyatlandırma eğer uygulanabilseydi, kamu şirketlerinin zarar yazması ve bunun yükünün hazine ve sonucunda yine toplum tarafından üstlenilmesinin önüne geçilebilmesi mümkün olabilirdi. Maliyet bazlı bir fiyatlandırmanın olduğu bir piyasaya sahip olursak, piyasada çok daha net bir şeffaflık olabilir, yatırımcı hem fiyat açısından hem yatırım arz talep açısından yatırım yapmaya ya da yapmamaya daha doğru karar verebilir." Batu Aksoy şöyle konuştu: "EPİAŞ'ın hissedarlık yapısında Borsa İstanbul, TEİAŞ ve BOTAŞ'ın da sistem operatörleri olarak belli bir hissesi olmalı. ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI MAY1 S - HAZIRAN 2013 57
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=