Enerji ve Çevre Dünyası 121. Sayı (Ekim 2015)

ENERJİ VE ÇEVRE DÜNYASI DERGİSİ ■ ENERGY&ENVIRONMENT MAGAZiNE Ekim 2015 Sayı/lssue 121 Yılda 8 Sayı yayımlanır Fiyatı: 8 TL •• DUNYASI lil twiMM DMW il /TSY Dergilik www.enerji-dunyasi.com l!liı!ı! Enerji Kongresi ve Fuarı Elfi 2015 Uludağ EDAŞ Söyleşisi Türkiye Spot ElelctriK Piyasası Değerlenilirmesi Otellerin Yıldızları Yeşilleniror

Dolıl Gıı Dtrılsl 186. Sayı E)GZ014 s1t Dergisi 226. Sayı 1 •, �P_P_Store'dan iNDiRiN ,.___ � - - -- � • www.teknikyayincilik.com • Goo��e play � 'DEN EDiNiN

Turkey: 25 Boilers in 12 years Aalborg Engineering Turkey I Phone: +90 533 352 5828 I +45 40 11 60 94 Aalborg Engineering NS I Headoffice I DENMARKI Phone: +45 96 31 39 50 Aalborg Engineering Slovakia s.r.o. ı SLOVAKIA I Phone: +42 136 631 5518 www.aalborg-engineering.com KING fREOERIK IX s AWARO FOR EXCELLENCE iN EXPORT

Sunuş O Özkan AĞIŞ TURKOTED Onursal Başkanı ENERKO Enerji Hizmet/eri Yönetim Kurulu Başkanı ozkan.agis@enerko.com.tr Suriye ve lrak'taki Gelişmeler Enerji Arz Güvenliğimizi Tehdit Ediyor Mu? Önce, Ankara'da, barışa, demokrasiye ve Cumhuriyete yapılan saldırıyı şiddet ve nefretle kınıyor, demokrasi şehitleri• mize rahmetler diliyorum. Yeni mekanları cennet olsun. Rusya'nın Suriye'ye, Esad'ı destekleme amaçlı askeri müdahalesi sonrasında, Rus uçağının, Hatay/Yayladağı bölgesinde, Türk hava sahasını ihlal etmesi, tüm dünyada heyecan yarattı. Rusya, ihlalin, bir hatadan kaynaklandığını bildirdi. Türk Dışişleri notasına Kremlin'den "Türkiye ile ilişkimiz çok yönlü. Bu yüzden zedelenemez." Yanıtı geldi. Kısmen yatıştırıcı bu mesajın ardından NATO ve Amerika'dan kışkırtıcı mesajlar alındı. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, "Türkiye, hakları dolayısıyla bu uçağı düşürebilirdi" dedi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoitenberg "Bu bir kaza değil. Bu ciddi bir ihlal. Bu ihlal, geçmişte Avrupa'da gördüğümüz ihlallerden daha uzun sürdü" demek suretiyle, müdahale için Türkiye'ye yeşil ışık yaktı. Buna rağmen Türkiye'nin soğukkanlılığını kaybetmemiş olması takdire değer. Cumhurbaşkanımız "Buna sabretmemiz mümkün değil.Arzu etmediğimiz bazı adımlar atılmaktadır. Rusya Türkiye'yi kaybederse çok şey kaybeder" açıklamasını yaptı. Tüm bu gelişmeler 2 gün içinde yaşandı ve Türkiye ile Rusya arasında gerginlik tavan yaptı. Bu arada, Türkiye kamuoyunda, Rusya le bir çatışma yaşanması halinde, "Gazımız kesilirse ne olur?" soruları dillendirilmeye başlandı. 2 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI EKIM201s ÖzkanAĞIŞ TURKOTED Onursal Başkanı Acaba vatandaşlarımız endişelenmekte haklı mıydı? Yetkililerden, rahatlatıcı açıklamalar bekledik, ama gelmedi. Bu nedenle bu yazımızı, bu endişelerimizin analizine ayırdık. Rusya Federasyonu ile işbirliği 4 önemli alanda yürümektedir. 1.Doğalgaz ve Türk Akımı 2.Nükleer Santral 3.Dış Ticaret 4.Turizm Doğalgaz ve Türk Akımı Türkiye, yıllık 50 milyar m3'1ük doğalgaz ihtiyacının, ortalama%4S'ini 23 milyar m3 Rusya'dan temin etmektedir. Ayrıca petrol ihtiyacımızın o/ol 6'sı, kömürün%l 7'si Rusya'dan karşılanmaktadır. Bir başka ifadeyle, yıllık toplam enerji ihtiyacımızın dörtte birini Rusya'dan alıyoruz. Enerji kaynakları ihtiyacımızın temininde, bir ülkeye bu kadar bağımlı olmak doğru mu? Hele bu ülke dünyanın süper güçlerinden biriyse... 23 milyar m3'1ük gazın tamamen kesilmesinde bu gazın, diğer ithal kaynaklarından sağlanması mümkün müdür? Yılda 7 milyar m3 veren İran sadece 3 milyar m3 daha verebilir. Azerbaycan vermek ister ama verebileceği fazla gazı yok. Başka müşterilerden keserek, 2-3 milyar m3 çıkartabilir. Depoladığımız gazdan 2 milyar m3 zor alırız. LNG olarak yılda 2-3 milyar m3 daha alabiliriz. Orada da depolama kapasitesi sınırı var. Bütün bu kaynakları toplarsak, en iyimser varsayımla sadece 1 1 milyar m3'Iük kısmını (yani yarısını) toparlayabileceğimiz durumu ortaya çıkıyor. Öyleyse ne yapacağız? Bu sevimsiz tabloyu düzeltmek için bugünden şu önlemleri almamız lazım: • Yeraltı depolama kapasitemizi 2,6 milyar m3'den 7,6 milyar m3'e çıkartacağız (Tuzgölü deposu inşaatı hızlandırılmalı). • Güneş enerjisi ve rüzgar enerjisi potansiyelinden azami ölçüde yararlanacak şekilde, bu enerji kaynaklarının önündeki engeller kaldırılmalıdır. • LNG depolama kapasitemiz arttırılmalıdır. • Sanayi ve konutlarda kojenerasyon uygulamaları zorunlu hale getirilmelidir. Burada yılda yaklaşık 5 milyar m3 gibi bir doğalgaz tasarrufu imkanı yatmaktadır. Türkiye Rus gazını, 16 Haziran 1987 yılından beri kullanmaktadır. Bu tarihi çok iyi hatırlıyorum. Zira o tarihte Hamitabat santralinde, vananın başında, Malkoçlar'dan ilk defa gelecek Rus gazını beklemekteydim. TPAO'nun Hamitabat'taki kuyularından verebildiği gaz sadece iki gaz türbini ünitesine yettiği için (200 MW), Rus

gazı geldikten sonra santral kapasitesi 1200 MW'e çıkartılabilmiştir. İlk Rus gazı Hamitabat santraline ulaştıktan sonra, o tarihe kadar Bulgaristan'dan almakta olduğumuz elektrik ithalatı da durdurulmuştur. Rus gazının Türkiye'ye geldiği 1987 yılından itibaren, gaz boru hatlarının inşaatının tamamlanma sırasına göre, Ankara, İstanbul, Bursa ve Eskişehir şehirleri doğalgaz kullararak havalarını temizlediler. Otoprodüktörler, fuel oil'den doğalgaza geçmekle, temiz enerji üretimini başlattılar. Programlı olarak yapılan elektrik kesintileri tarihe karıştı. Toplumumuz doğalgaza iyice alıştı. Doğalgaz, hayatımızın kalitesini değiştirdi. Geliştirilen kojenerasyon sistemleriyle yüksek verimli enerji üretimi anlayışı iyice yerleşti. Kendi gazının, Türkiye'de yarattığı sosyoekonomik değişikliklerden Rusya da çok mutluydu. Çünkü yeni müşterisine giderek daha çok gaz satıyordu. Zaman zaman Ukrayna'nın korsan gaz kullanması, arada da olsa can sıkıcıydı. Rusya onun da çaresini buldu. Gazı, Balkanlarda değil de Samsun'da teslim edecek, Karadeniz geçişli "Mavi Akım"ı önerdi. Önerisi kabul edildi. Rusya'da, Mavi Akım'ın Samsun'a kadar olan 386 km'sinin yapımını üstlendi. Şimdi gazın önemli bir kısmını ( 1516 milyar m3) mavi akım üzerinden, kalanını da, Ukrayna geçişli Transbalkan hattından sınırlarımızda (Samsun ve Malkoçlar'da) bize teslim edilmektedir. Bugün Rusya'ya ödediğimiz, sadece doğalgaz faturası yaklaşık I O milyar USD'dir. Bilateral ticaret hacmi de 40 milyar USD'e ulaşmıştır. Rusya, hiçbir şekilde böylesine büyük bir müşteriyi bırakmak istemez. Yani Rusya, Türkiye'ye verdiği gazı kesmez ama, siyasi gerginliklerde, doğalgaz kozunu kullanarak, Türkiye'den bazı tavizler koparabilir (Rafa kalkan Güney Akım projesi için, Türkiye'den Karadeniz'den geçiş hakkı kaparması gibi). Nitekim, başlargıçtar beri, Mavi Akım'ın karşısında olan ABD'nin, Türkiye'yi Rusya'ya karşı kışkırtma oyununa, ne Rusya ne de Türkiye gelmemiştir. Rusya, hava sahası ihlalinin, siyasi amacı olmadığını bildirmiştir. jeostratejik dengelerin getirebileceği yeni sıkıntılara karşı hazırlıklı oluruz. "Akkuyu Santralini Ruslar Yapmazsa Yapacak Biri Bulunur" Rusya'nın, Suriye krizinde, Türk hava sahasını iki defa ihlal etmesinin ardından nefesler tutulmuş, Türkiye'nin ne yapacağı heyecanla bekleniyordu. ABD de Türkiye'yi kışkırtmaya devam ediyordu. Rusya'nın Ankara büyükelçisi, Dışişleri bakanlığımıza çağrılmıştı. Sayın Cumhurbaşkanından beklenen mesaj geldi "Akkuyu santralini Ruslar yapmazsa yapacak biri bulunur." Ayrıca biz de ilave edelim. Akkuyu nükleer santrali yapılmasa ne olur? Türkiye batar mı? Henüz inşaatına yeni başlanmış bir santral projesinin durmasının Türkiye'ye ne faydası, ne zararı olur. Sayın Cumhurbaşkanının belirttiği gibi yapan biri, hatta daha iyi yapacak biri bulunur. Bu konu, Türkiye ekonomisi yönünden, yukarıda analizini yaptığımız doğalgaz kadar önemli değildir. Esasen, Rusya Türkiye'yi, stratejik bir komşu, ya da önemli bir işbirliği partneri olarak görüyorsa, bırakın hava sahası tacizini, savaşta bile "akde vefa" yani "taahhütlerini yerine getirme" ilkesine sadık kalması beklenir. Türkiye'nin şu andaki durumu ve stratejisi, ikinci dünya savaşının başladığı yıllarda, devletimizin bir yandan müttefikler, diğer yandan da miğfer (Almanya, İtalya, Japonya) devletleri tarafından maruz kaldığı baskılara göğüs geren, bağımsız kalma çabalarını andırmaktadır. Bu nedenle, hava sahamızın ihlali bahanesine sarılarak, Türkiye'nin, misilleme yapmamızı bekleyen ABD ve NATO baskılarına rağmen, komşusu ve işbirliği partneri Rusya'yla çatışmaya girmemesini takdirle karşılıyoruz. Türk Akımı Projesi İptal Mi? Suriye krizinin yarattığı gerginlikte, Rusya'nın "Türk Akımı" hattının kapasitesini şimdilik yarı yarıya azalttığını açıklaması, dikkatleri, Türk Akımı projesinin düğüm noktası olan Trakya'ya çevirmişti. Rusya, Suriye krizinden sonra, acaba "Türk AkıEnerji kaynakları temininde %72 oranında mı" projesini iptal mi ediyordu? Tespitimizi dışarıya bağımlı olan Türkiye'nin, bu kay- yapmadan önce bu projenin gelişmesine nakları çeşitlendirme ve bütün yumurtaları bakalım. Rusların "Güney Akımı" (South aynı sepete koymama stratejisi, son 20 yıl Stream) projesi, Nabucco'yu öldürmek içinde çok büyük başarı ile yürütülmekte- için ortaya atılmıştı. Güney Akımı projesi dir. Bununla beraber, Rusya'dan aldığımız iptal olunca, hem Nabucco hem de Güney gazın sepet içindeki payı, yukarıda say- Akımı projeleri iptal edilmiş oldu. Ancak, Sunuş o olmalarına karşın, "Türk Akımı" projesindeki Rusya ve Türkiye işbirliği, özellikle AB ülkelerince ve bir ölçüde de ABD tarafından pek hoş karşılanmadı. Rusya'nın kapasite düşürmesinde, AB ülkeleri tepkilerinin rolü büyük oldu. Ayrıca TANAP Projesi'nin çok hızlı bir şekilde gelişiyor olması da Rusya'yı düşündürmeye başladı. Bizim yönümüzde11 "Türk Akımı Projesi", Türkiye'ye doğrudan gaz temini kolaylığı ve Türkiye'nin, Avrupa'nın "Doğalgaz Hub'u" olmasının dışında fazla bir stratejik önemi yok. Rusya yönünden önemi daha büyüktür. Bu proje ile Rusya, NATO'nun müttefiki olan bir ülkeyi (Türkiye'yi) yanına alarak, enerji kaynaklarında, büyük ölçüde Rusya'ya bağımlı Avrupa Birliğine karşı, yeni bir strateji geliştiriyordu. AB bu yeni gelişmeyi büyük bir endişe ile izlemeye başladı. ABD ise, "Mavi Akım"da olduğu gibi tepkisini koyarak, Türkiye'yi böyle bir işbirliğinden vazgeçirmeye çalıştı. Türkiye, Uluslararası Enerji Projelerinde, "Mavi Akım"da olduğu gibi ülkemizin önceliklerini ve menfaatlerini ön planda tutmakta ve diplomasisini ona göre ayarlamaktadır. Bu nedenle "Türk Akımı" projelerini Rusya hiçbir şekilde iptal etmek istemez. Olsa olsa AB ve ABD'nin baskıları artarsa Türkiye, projeye ince ayar verebilir. Esasen, Rusya'nın getirmiş olduğu bu proje, henüz emekleme aşamasındadır (prematüre) ve en kötü halde, iptal edilmesinden, fazla bir kaygımız olamaz. Dış Ticaret ve Turizm Yukarıdaki enerji analizimizden anlaşılacağı üzere, Suriye krizi ile birdenbire yükselen ve bugünlerde, çok şükür yatışmış gibi görünen Rusya-Türkiye ilişkilerinde, enerji yönünden önemli bir tehlike görmüyorum. Ancak, bu ülkeye yaptığımız ihracatlarda ve bu ülkeden gelen turist sayısında önemli düşüşler kaydedilmiştir. Bu nedenle de hükümetimiz, bu krizi yatıştırma gayreti içerisine girmiştir. Bu konuda çok önemli adımlar atılacağı işaretleri gelmeye başlamıştır. Turizm Bakanlığımız, Türkiye'ye turist getiren Rus turizm organizatörlerine, her bir uçak seferi için 6000 USD prim ödeyeceğini açıklamıştır. Bu önemli bir gelişmedir. Bugünlerde 40 milyar dolar olan karşılıklı ticaret hacmimizin 2023 hedefi 100 milyar dolardır ve bu hedefe tırmanmak için daha gayretli çalışmalar içinde olmamız lazım. - - -<ıığımız-stratejik-önlemlerle-ve-zamanla-iptal-edilecek_bu-pr:ojeleı:de,_güzerga � ------------------ azaltılırSa, bugünden yarına değişebilecek üzerindeki ülkelerin de yatırıma ortak Dostça ve Hoşça Kalın. ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI EK i M 201s 3

www.enerji- dunyasi. c om ■ İçindekiler �� 2 Güncel Yakıt Fiyatları Tablosu Güncel 4. Uluslararası İstanbul Akıllı Şebekeler ve Şehirler Kongre ve Fuarı Finansinvest ve FİNA Enerji'den ÖnemliAdım Haberler Söyleşi Enerjinin Kalbi EIF 2015 İle Ankara'da Atacak Kostal Grup Ülke Başkanı Kostas Floros: "Türkiye Umut Verici ve İstikrarlı Bir Pazar" UEDAŞ Genel Müdürü Mesut Efe: Arıza Oranlarımız Y üzde 80 Azaldı Makale Rüzgar Analizlerinde Yüzey Pürüzlülüğü Etkin Enerji Yönetim Sistemi Enerji Verimliliği Dosyası Otellerin Yıldızları Yeşilleniyor Değişimin Yeni Paradigmaları Yeşil İş'te Tartışıldı Kırsal Kesim Biyogaz Teknolojilerinin Geliştirilmesi ve Yaygınlaştırılması Güdümlü Teknoloji Geliştirme Projesi Enerji Verimliliği Firma Haberleri Enerji Koruma Prizleri ve Güvenlik Ürün Tanıtımları Teknik Tanıtım Ağustos - Eylül 2015 Türkiye Spot Elektrik Piyasası Değerlendirmesi KSB'den Ultrasonik Ölçme ve Balans Vanası: BOA Control Reklam İndekşi 6 10 12 16 36 38 40 42 58 47 50 54 64 75 77 71 74 AALBORG ----------························ 1 MITSUBISHI ························----··23 AKENERJİ ···························-·-··•• l5 NORDEX··························----···•• I 1 ALARKO··························--····· A.K. NORM TEKNİK··--···········---···· A.K.İ. EIF 2015 ······················---·········••57 RENK T RANSMİSYON·-··············•25 ESCON ················----···············••49 ROTA MÜH.••••••••••••••••••••••••••••••.27 FRİTERM ··········--······················· 3 1 SENVION •.•••••.••••....................... 7 İGDAŞ ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• 5 STANDART POMPA·····-·--··········· 13 İPRAGAZ·································-•17 TOPKAPl••··············---················21 KOJEN 2015 ·········----···········---·-··33 TRIVENI TURBINES -···················· 9 KONELSİS ······---························29 TÜREK 201 5••···-·······················••53 KOSTAL ···---······························19 VIESSMANN ··························----46 adan, kaynak gösterilerek de olsa iktibas edilemez. Yayınlanan !Om yazıların sorumtuluQu yaınrıarına, i lanların sorumlulu!)u ilan sahiplerine aittir. any means, whother asa souroe without the consont of lhe publishers . Hıa responsibfli ty ofall published Mic losand ads be l ong ıo thelrauthorsand owners.

İGDAŞ tarafından 6'ncısı düzenlenen INGAS (lnternational Natural Gas Symposium), doğalgaz sektörünün en önemli kurum ve kişilerini lstanbul'da bir araya getiriyor. www.ingas.com.tr • www.igdas.com.tr SPONSORLAR; DESTEKLEYEN KURULUŞLAR; İCiDAS 1� "Gökyüzüyle Arkad;ş .. � � 6 İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

. '- Yakıt Fiyatlarının Güncel Karşılaştırma Tabloları için www.enerji-dunyasi.com, www.dogalgaz.com.tr. www.tesisat.com.tr adreslerindeki sitelere bakınız. GÜNCEL VAKiT FİYATLARININ KARŞILAŞTIRMA TABLOSU [1] (19 Ekim 2015 tarihinde, KDV HARİÇ) YAKIT BİRİM FİYATI ALT ISIL DEĞERE göro ÜST ISIL DEĞERE göro VAKiT [1) YAKIT 1000 kcal için 1000 kcal için YAKITLAR ALT ISIL ÜST ISIL DEĞERi DEĞERi Kuruş DolarCent AvroCent VAKiT FIVATI VAKiT FIYATI [1) [13) [13) [2] [3] DOĞALGAZ kcal/m• kcaıım• kuruş / m• S Cont/m' E Cont/m' kuru, (2) S Cont (5) E Cont (5) kurut (3) S Cont (5) E Cont (5) (BOTAŞI PROSES, BUHAR ve ELEKTRiK KULLANICILARI [41 8.250 9.155 80,1471 27,6990 24, 1983 9,71 3,3575 2,9331 8,75 3,0256 2,6432 için Organize Sanayi Bölgesi (BOTAŞ) 300.001 m3/yı l ve üstünde [4] 8.250 9.155 80,5383 27,8342 24,3164 9,76 3,3738 2,9474 8,80 3,0403 2,6561 Do�a l gaz Tüketimi için (BOTAŞ) 300.000 m'/yıl ve altında [4] 8.250 9.155 87,1461 30,1179 26,3114 10,56 3,6507 3,1893 9,52 3,2898 2,8740 D01)alga:z Tüketimi için (IPRAGAZ) LNG - Büyük Sanayi [5] 8.250 9.155 151 ,7295 52.4381 45,8107 18,39 6,3561 5,5528 16,57 5,7278 5,0039 Sıvılaştırılmış Oo�algaz (IPRAGAZ) LNG -Orta Saınayi ısı 8.250 9.155 159,9609 55,2828 48,2959 19,39 6,7010 5,8541 17,47 6,0385 5,2754 Sıvılaşıırılmış D�algaz (IGDAŞ) 800.000 m1/ytl ve Ostündo [6] 8.250 9.155 83,8039 28,9628 25,3023 10,16 3,5106 3,0670 9,15 3,1636 2,7638 D�a l gaz Tüket i mi için (IGDAŞ) 300.001•800.000 mıtyıl arasında O�algaz Tüketimi içi n [6] 8.250 9.155 94,3039 32,5916 28,4725 11,43 3,9505 3,4512 10,30 3,5600 3,1101 (IGDAŞ) o• 300.000 m3/yıt arasında [6] 8.250 9.155 100,9117 34,8753 30,4676 12,23 4,2273 3,6930 11,02 3,8094 3,3280 Oo�algaz Tüketimi içi n LİNYİT KÖMÜRÜ kcal/kg kcallkg kuruı / kg $ Cont / kg € Cont/ kg kuruş (2) $ Cont(SJ € Cent (S) kuruş (3) S Cont (51 € Cent (5) Manisa-Soma KISRAKDERE (YıkanmışToz; 0,5 - 1 0 mm) [8] 4,724 5.032 29,3850 10,1555 8,8720 6,22 2,1498 1 ,8781 5,84 2,0182 1,7631 TKI . ELi LiNYiT KömUrU Manisa-Soma KISRAKOERE (Yıkanmış Torbalı 10 -18 mm) TKI • ELi LiNYİT Kömürü [8] 4.932 5.228 45,7000 15,7940 13,7979 9,27 3,2024 2,7976 8,74 3,0210 2,6392 iTHAL Sibirya Kömürü Ceviz t i pi (ISTANBUL) HAKAN KÖMÜR [7] 6.500 7.300 72,8814 25,1880 22,0046 11,21 3,8751 3,3853 9,98 3,4504 3,0143 AKARYAKIT kati/kg keal/kg kurut / kg $ Cont/ kg € Cont/ kg kunı, (2] $ Cont(S) € Cont (5) kuruş (3) S Cont ısı € Cont (5) (SHELL TÜRKiYE) FUEL-OiL N0:6 [9] 9.200 10.300 386,6245 133,6183 116,7309 35,15 12,1471 10,6119 32,49 11 ,2284 3,9001 (lstanbul Avrupa Yakası) (SHELL TORKIYE) FUEL-OiL N0:4 • Kalorifer Yakıtı [9] 9.700 10.500 425,2870 146,9801 128,4040 38,66 13,3618 11 ,6731 35,74 12,3513 4,9711 (lstanbul Avrupa Yakası) (SHELL TÜRKiYE) VP DIESEL MOTORiN [10] 10.200 10.800 456,2426 157,6785 137,7502 41,10 14,2053 12,4099 38,02 13,1399 10,5980 (lstanbut Avrupa Yakası) LPG DÖKMEGAZ ke.ıllkg kcal/kg kurut / kg S Cent / kg € Cont/ kg kuruş (2) $ Cont (5) € Cont (5) kunı, [3] S Cont (5) E Cont (S) BÜYÜK SANAYi Kullanımı MIKS LPG [11] 11 .000 11.900 386,6245 133,6183 116,7309 35,15 12,1471 10,6119 32,49 11 ,2284 9,8093 IPRAGAZ • AYGAZ SANAYi Kullanımı MiKS LPG [11] 11 .000 11 .900 425,2870 146,9801 128,4040 38,66 13,3618 11,6731 35,74 12,3513 10,7903 IPRAGAZ • AYGAZ SANAYi Kullanımı PROPAN [11] 11.100 12.000 456,2426 157,6785 137,7502 41,10 14,2053 12,4099 38,02 13,1399 11 ,4792 IPRAGAZ - AYGAZ ELEKTRİK . kcal/kWh keallkWh kurut / kWh $ Cont/ kWh E Cont/ kWh kuruş (2) S Cont [5) € Ctnt (S) kuru,(3) $ Cent (5) € Cont (51 . . SANAYi Elektri k TEK TERiM -Alçak Gerilim [12] 860 860 28,9120 9,9921 8,7292 33,62 11,6187 10,1502 33,62 11,6187 10,1502 Tek Zamanlı Tarife -TEDAŞ KONUT Elektrik [12] 860 860 34,2911 11,8511 10,3533 39,87 13,7803 12,0387 39,87 13,7803 12,0387 Tek Zamanlı Tarife • TEDAŞ TiCARETHANE Eleklrik [12] 860 860 34,5799 11,9509 10,4405 40,21 13,8964 1 2 , 1401 40,21 13,8964 12,1401 Tek Zamanlı Tarife · TEDAŞ Notlar (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) KDV Hariç Fiyatlar olup, yakıtların herhangi bir cihazda yakılmadan önceki ve satış noktasındaki birim fiyatlardır. Alt ısıl değere göre 1000 kcal için kr değeri [ (Birim Fiyat x 1000 kcal / A l t lsıl Değer i ) ] formulü kullanılarak hesaplanmıştır. Üst ısıl değere göre 1000 kcal için kr değeri [ (Birim Fiyat x 1000 kcal / Üst lsıl Değeri) ] formulü kullanılarak hesaplanmıştır. BOTAŞ'ın OSB ve Sanayiye sattığı doğalgazın birim fiyatına 0,023 TlJSrn3 olan ÖTY dahil �dilmiş, 2015 yılı Ekim ayındageçerli olan fiyatlardır. JPRAGAZ'ın müşterilerine uyguladığı LNG birim fiyatl arı l 3 Temmuz 2015 itibariyle geçerli olan 03 Temmuz 2015 tarihli sirkülerdeki KDV'siz fiyattır. IGDAŞ'ın serbest tüketici olan veya olmayan müşteri lerine uyguladığı O I Ekim 201 S itibafiylegeçerli olan, 15 Ekim 2015 tarihli sirkülerde�! KDV'siz. fiyattır. ithal sibirya kömürü fiyatları HAKAN KOMUR şirketinin fiyat listesindeki ceviz tipi linyit için 15 Ekim 2015 tarihli nakliye ücreti ve KDV dahil 840 TLJton olan peşin satış fiyatından hesaplanmış KDV'siz. fiyattı r. Yerli linyit kömürü fiyatı 15 Ekim 20 ! S tarihinde geçerli olan TKİ - ELİ'nin Ol Ağustos 2015 tarihli lsınma Amaçlı (Torbalanmış) Kömürlerin İstanbul Bayi Depo Satış Fiyatları listesinden a l ı nmış Soma Kısrakdere; 0,5-1 O mm Yıkanmış Açık - Toz.: 175 TLJton (KDV Hariç), 10-18 mm Yıkanmış Fındık - Torba: 317 TLJton (KDV Hariç) fiyatına nakliye bedeli (92.4 TLJton) ve %1 S bayi kar marjı eklenmiş olan KDV'siz fiyattır. Alt ısıl değerler ELİ laboratuvar Şube Müdürlüğü'nün "2012 Yılı KümülatifAğırlıklı K?mpl_e Analiz Değerleri" tablosundan alınmıştır. Fuel Oil No:4 ve No:6 bir i � fiyatı SHELL TURKIYE'nin akaryakıt pompa satış fiyatları listesindeki 15 Ekim 2015 tarihli lstanbul Avrupa yakası içi n KDV'siz. perakende satış fıyatlandır. 6 ENERJi ve ÇEVRE OÜNYASI EKiM 2015 (10) Motor-in birim fiy�tı SHELL TÜRKİYE'nin akaryakı t pompa satış fiyatları listesindeki 15 Ekim 2015 tari hli lstanbul Avrupa yakası için perakende satış fiyatları olup, kr/litre değeri 0,845 dönüşüm katsayısn:ıa bölünerek kr/kg'a çevrilmiştir. (11) LPG dökmegaz fiyatları IPRAGAZ ve AYGAZ'ın 1 5 Ekim 2015 tarihli KDV'siz. fiyatl arın ortalamasıdır. LPG dökrnegazın büyük sanayi tesislerinde kullanımındaki birim fiyatı küçük sanayi için belirlenmiş olan birim fiyattan % 1 O daha düşük olarak alınmıştır. (12) Elektrik birim fiyatları EPDK'nın Ol Ekim 2014 tarihinde ilan ettiği, 15 Ekim 2015 tarihinde geçerli olan, Elektrik Piyasası Tarife Tabloları'ndan alınmış TEDAŞ'ın Diğer Tüm Dağıtım Sistemi Kullanıcıları için (◄) Dağıtım Şirketinden Enerji Alan Tüketicilere Tek Teri mli ve Tek Zamanlı Fonsuz. tarifesinde belirtilen: Sanayi kullanımında (tek terimli, al çak gerilim tarifesi):TRT payı ve Enerji Fonu için %3, Belediye Elektrik Tüketim Vergisi için ise % 1 , Konut kullanımında; TRT payı ve Enerji Fonu için %3 ve Belediye ElektrikTüketim Vergi si için %5 ve • Ticarethane kullanımında; TRT payı ve Enerji Fonu için %3, Belediye Elektr i k Tüket i m Vergisi için ise %5 ilave edilerek bulunmuş Elektrik birim fiyatları O I Temmuz 2014 tarihinde yayımlanan EPDK'nın Elektrik Piyasası Tarife Tablo1 arı 'ndan alınmış TEDAŞ'ın Diğer Tüm Dağıtım Sistemi Kullanıcıları için (4) Dağıtım Şirketinden Enerji A l an Tüketicilere Tek Terimli ve Tek Zamanlı tarifede belirtilen birim fiyatına nakil tarifelerindeki dağıtım, PSH ve iletim değerleri eklenmiş, kayı p değer l eri eklenmemiş FONLU fiyatlardır. ( 13) ABD Doları ve Avro 1 5 Ekim 2015 tarihi itibariyle T.C. Merkez Bankası Efektif Satıf Fiyatları olup; 2,8935 kr/ABD Dolarve 3,3121 kr/Avro 'dur.

Senvion yüksek kaliteli Alman rüzgar türbin üreticisi, şimdi Türkiye'de. • - i 25 yılı aşkın sektör deneyimimiz Senvion'u rüzgar enerjisi sektöründe en tanınmış isimlerden biri haline getirdi. Bugüne kadar dünya çapında kurduğumuz 6.000 den fazla türbinimizin toplam kapasitesi 12 gigawatta ulaşmış durumdadır. Ürün portföyümüz, nominal çıkışları 1,8 megawatt ile 6, 1 5 megawatt, rotor çapları ise 82 metre i le 152 metre arasında olan güvenilir ve uzun vadeli kullanılabi lir türbinleri içermektedir. Senvion Turkey RüzgarTürbinleri Ticaret Ltd. Şti. Next Level İş Merkezi Eskişehir Yolu Dumlupınar Bulvarı No: 3A-32 Sögütözü 06500 Cankaya ANKARA www.senvion.com � Senvion Turkey Rüzgar Türbinleri \:!IJ Ticaret Limited Şirketi Eylül 2014'te kurulmuştur. Merkezi Ankara'da bulunmaktadır ve TLirkiye deki satış, kurulum, servis ve bakım faaliyetlerinden sorumludur. iCYL Senvion'un en gelişmiş .""@ teknoloji lerden yararlanan üretim tesisleri Almanya, Portekiz ve Kanada'da yer almaktadır. � 3.700 kişiden oluşan uzman ekibimiz her projenin ihtiyaclarına göre özel çözümler sunuyor. SENVlON wind energy solutions

N M � (*) Yakıt Fiyatlarının Güncel Karşılaştırma Tabloları için www.enerii-dunyasi.com, www.doqalqaz.com.tr, www.tesisat.com.tr adreslerindeki sitelere bakınız. Güncel FONLU Elektrik Birim Fiyatları (19.10.2015) 01 Ekim 2015 tarihinden itibaren uygulanan TEDAŞ Geneli Tarifesi Dağıtım Şirketinden enerji alan iletim sistemi kullanıcısı tüketiciler Tek Gündüz Puant Gece Zamanl ı Sanayi kr/kWh kr/kWh kr/kWh kr/kWh 19,844 19,715 35,119 8,604 Dağıtım Sistemi Kullanıcıları Dağıtım Şirketinden Özel Tedarikçiden enerji alan tüketiciler için sistem enerji alan tüketiciler için sistem kullanım kullanım (*) Aktif Enerji (kr/kWh) Reaktif Tek Gündüz Puant Gece Enerji Aktif Enerji Reaktif Enerji Zamanlı kr/kVARh (kr/kWh) (kr/kVARh) İ letim şalt sahalarının dağıtım şirketinin kullanımındaki OG baralarına özel hattı ile bağlı tek bir tüzel kişi durumundaki kullanıcılar Sanayi 23,346 23,217 38,621 12, 107 13,660 2,764 13,660 !Ticarethane 27,803 25,861 41 ,686 13,948 13,660 3,548 13,660 �arımsal Sulama 24,837 23,472 41 ,047 12,266 13,660 3,739 13,660 (**) İ letim şalt sahalarının dağıtım şirketinin kul lanımındaki OG haralarına dağıtım şirketi hattı ile bağlı tek bir tüzel kişi durumundaki kullanıcılar Çift Teri ml i Tarife Sanayi 24,875 24,746 40, 150 13,636 13,660 5,031 13,660 rTek Teriml i Tarife Sanayi 25,414 25,285 40,689 14, 175 13,660 5,571 13,660 Ticarethane 32,029 30,086 45,911 18, 174 13,660 9,400 13,660 !Tarımsal Sulama 27,976 26,611 44, 186 15,406 13,660 8,719 13,660 Diğer Tüm Dağıtım Sistemi Kullanıcıları Çift Terimli Tarife Sanayi Orta Gerilim 24,875 24,746 40, 150 13,635 13,660 5,031 13,660 Tek Terimli Tarife Sanayi Orta Gerilim 25,414 25,285 40,689 14, 175 13,660 5,571 13,660 Sanayi Alçak Gerilim 27,797 27,668 43,072 16,558 13,660 7,954 13,660 �icarethane 31 ,959 30,016 45,841 18, 104 13,660 9,330 13,660 Mesken 31 ,656 29,864 46,509 17,846 13,660 10,228 Şehit Aileleri ve Muharip/Malul Gaziler 15,580 8,737 8,737 8,737 13,660 Tarımsal Sulama 27,941 26,576 44,151 15,371 13,660 8,684 13,660 �ydınlatma 29,471 11 ,669 11 ,669 11 ,669 13,660 10,978 Notlar (•) Koyu siyah fiyatlara FON PAY vb. yasal yükümlülükler ( % 2) x( % 1) olarak ayrıca ilave edimiştir. (**) İletim şalt sahalarının dağıtım şirketinin kullanımındaki OG baralarına dağıtım şirketi hattı ile bağlı tek bir tüzel kişi durumundaki kullanıcılar ve Diğer Tüm Dağıtım Sistemi Kullanıcıları için; Dağıtım Şirketinden enerji alan tüketiciler kapasite; güç bedeli 162,3069 kr/ Ay/kW, güç aşım bedeli 324,6138 l<r/Ay/i<W Dağıtım sistemine bağlı üreticilere tercih etmeleri halinde TEİAŞ tarafından belir l enen iletim bölgeleri bazındak i üretici fiyatları uygulanır. 8 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI EKIM201s Diğer- 1 : Hayır Kurumları, Dernek l er, Vakıflar, Müzeler, Resmi Okullar.Resmi Yurtlar, Resmi Kurslar, Spor Tesisleri, Resmi Üniversite, Resmi Yüksek Okullar, Resmi Sağlık Kuruluşları, Kültür Balıkçılığı ve Kümes Hayvanları Çiftliği Diğer-2: İçme ve kullanma suyu ve tarımsa l amaçlı soğuk hava depoları Çok zamanl ı tarife uygulamasında Gündüz 06- 17, Puanı 1 7-22, Gece22-06saatleri arası dır. Emreamade kapasite bedeli tüketicinin kurulu gücü dikkate alınarak uygulanır. Uygulanacak tarifeler her tüketici ve kullanıcı için ilgili bileşenlerden oluşan toplam tarifelerdir. Reaktifenerji tarifesi ilgili usul ve esaslarda belirtilen şartlar dahilinde uygulanır.

11livııni TURBINES Upto 30 MWe Buhar Türbin teknolojisinde 40 senenin üzerinde tecrübe 55 ülkede satış ve faaliyet 2500 setin üzerinde kurulum 11000 MWe üzerinde mevcut kurulu güç Ürün Kapsamı Türbin Tipleri : Kondensasyonlu /Ara Buhar Çekişli / Kondensasyonlu / Karşı Basınçlı / Ara Buhar Çekişli Karşı Basınçlı Türbin buhar giriş basıncı : 120 bar(a)'e kadar dizayn Türbin buhar giriş sıcaklığı : 545°C'e kadar dizayn Tek kademe veya yüksek verimli çok kademeli opsiyonlar Buhar Türbin Güç Aralığı : 0-30.000 KWe Triveni Turbine Ltd. � -ıJivııni 'W ı;URBINES Uygulamalar Şeker Gıda Çimento Tekstil Above 30 up to 100 MWe Biyokütle Bazlı Enerji Santralleri Atıktan Enerji Atık lsı Enerjisi Geri Kazanımı Non-Konvansiyonel Enerji Kaynakları Birleşik lsı ve Enerji Çözümleri 12 -A, Peenya lndustrial Area, Phase - 1, Bangalore 560 058, KA, lndia. Tel: +91 80 22164000 Fax: +91 80 22164100 mail : mktg@triveniturbines.com, skumars@triveniturbines.com, kerem.ibel@trendenerji.com.1r, Website: www.triveniturbines.com

Güncel o • 4. Uluslararası lstanbul Akıllı Şebekeler ve Şehirler Kongre ve Fuarı'nda Akıllı Enerji, Akıllı Şehirler Gündeme Gelecek T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı himayelerinde, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, T.C. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, UGETAM ve Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesinin desteği ile düzenlenecek olan "4. Uluslararası İstanbul Akıllı Şebekeler ve Şehirler Kongre ve Fuarı" 20-21 Nisan 2016 tarihlerinde, İstanbul Haliç Kongre Merkezi'nde HHB Expo Fuar şirketi tarafından gerçekleştirilecek. Yvee nSi i snt ee ms i l l emr doed eü rr ne tAi mk,ı ldl ı aŞğeı tbı me kveel ekr ud le Al a kn ıı ml l ı Eyl ee nkitdrei kn, oGragza, nSi zue Şeedbi el mk ee lketrei dvi re. A aS r i k s a t ı ş l e l t ı m ır Ş m l e e a h r - i i , r g l A ee r l k i e ş ı m l l ı a e i U t v l t � e e k ım ü n r o e S lo t is im j t ik e m i b çl i i e l n im r i b s vü e el ye ün ek ryj iattüı rkı me tl ai mr iyn adpeı l dmüaşkütka dmı ra. l iDy eü tnl ey ra di l ea ös anğel amml iatyaı spal ar rnul af l mu ka uk lvl aenuı my g i uml akma an kl a tr eı nkı uh le�d emfa hk ai l çi ni ne Ag ek ıl ml l ı eŞketbeedki re. vBeu Shi setdeemf e yl earn dkaunr mt eamk i zg eçreevkr et inr mi n eskütreddü irrü. l eDbi ği l ei rr liğinde önemli katkısı olacak. u3 .l uYs lıal ı rnadraa sdı üpnl aytaf of ur ma rdl aar, lüi sl kt ee smi ni ez i ng itraenrıet ık ImS Oı n a 9k0a0t k1 ı sSaeğrl at i yf iakraaskı n, aU, FaI yS neı r tzi fai mk aas nı ndaa, 10 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI EKIM201s IME üE hEe Pn Ed Si s l e( Dr i üEnnysat i Et ül es kü t) rti ek kv nei kE lsepkot nros on ri k ol ulğmuan döaz e" lUl i ğl ui nselasraarhai psı oBl mi l i mu şsteulr.Kongre" A y D e k ü tı n l l e l y ı r Ş a in e n d b ın e e nk e e o nl l e a b r n ü v 4 y e . ü k Ş U e l A uh s i k r la l ı e l r lı a r r E a K n s e o ı r n İs j g i t a r f e a n a b vl u i el kF autaı lrı mı ' n cdıa ,b5e0k l üelnkme deeknt eb. eTşubri nk icneül l z, eVroi nddae fs op noen sSotraut u, gTaRzT ,v eB l oLou nmab fei rr mg aHl a r ı nHı na baenra T, tbüarskı nTsVp ovnesHo rauboe lrdt uü kr kl aGr ı af uz ea tr ed sai '2n5i n0 uf i lrums aal sötnaenmt lai kç aornkueş mn , akcoı l anrgyreerdael auc al uks. l a r a r a s ı A vK e o k İ ı n l z l g ı l e Ş r m e e b d e e e S k i e A st S k e is ı m l t lı e l e m Ş r e i l , e b A r e i k , k ı E l e lı n Ş e S e r t b j r i e a Y t k ö e e n j le i e le r t d i r m e i, Enerji Üretim ve depolama sistemleri, AE nğel arrj iı Tveü kİel etti mi ş i Tme kTnei kk lnei kr il,eAr ik, ı Al l ı kŞ eı l lbı eŞkee vbee kbeal ekrı mi n ı , KAokr uı l lnı mŞ eahs iı r, l ea rrı zi çaisnı , yoennairl i ıkmç iı uUyl agşuı lma mSai sl at re vmel eörri ngei bk i çkaol ı şnmu laal ra ru, lAu skl aı l l ı raakraadseı bmi li si my eandl earmi nl asruı , nadruakş tl aı rrmı ab ci l dı l ai rri lveer y y ile o e l ' p n h i a a n n r d e it e l a le s A r ı d b k e e ıl l l t i ı r a l E e r n t n ı e ş e ı r l c a j e i c v k a. e k o Şe lu h p i r , le T r ü d r e k k i i Ab ükyı l lüı kŞ eobreaknedl ea r aizl ea l et ınl me raj is ıknaı yn ı pbl aerkı nl eı n i İ n ç si t i l n m a n öe b n s u e i l m i 2 le l 0 i b 1 b 6 ir ir f l K a ik a o t l n i e y g , e rt T e a ü v la r e k n i ı F y d u e ır a . ' d r İh ı e r s a e IC c k a t S t ö G ın r gbei rl il şi ki mt ei iül er ei l tgi ci l ii ofliar mr aakl ayrariaçri nsadğülanmy aankılna çimekşiatnliı süalğkleayl earciankd. e sermaye yapma

Nordex Türkiye'ye yatırım yapıyor. N1 1 7/2400 ve N1 1 7/3000'in kanatları Türkiye'de üretiliyor. Nordex'in en verimlileri N117/2400 ve N117/3000 türbinlerinin kanatları artık Türkiye'de de üretiliyor. Böylece, Nordex'i seçen yatırımcılar kule ile birlikte kanat için de yerli teşvikten yararlanabiliyor. Nordex 30 yıllık tecrübesini Türkiye'ye taşımaya ve temiz bir gelecek için sürdürülebilir enerjiye katkı sağlamaya devam ediyor. r ' NORD We've got www.nordex-online.com

Güncel O Finansinvest ve FINA Enerji'den •• Onemli Adım Finansinvest ve FİNA Enerji Holding A.Ş. güçlerini birleştirerek Borsa İstanbul VİOP Elektrik Vadeli İşlem Sözleşmeleri'nde Finansinvest çatısı altında piyasa yapıcılığına başladılar. Enerji ticaretinde güvenli bir fiyat riski yönetimi enstrümanı sunmayı amaçlayan bu işbirliği, İstanbul Finans Merkezi projesine ciddi katkı sağlayacak olan bölgesel enerji borsası oluşumunda da önemli bir adımı oluşturdu. Borsa İstanbul Vadeli İşlem Opsiyon Piyasasında (VİOP) işlem gören Baz Yük Elektrik Vadeli İşlem Sözleşmelerinde, piyasa derinliğinin artması için Finansinvest ve FİNA Enerji'nin Finansinvest çatısı altında piyasa yapıcılığı görevini üstlendiği dönem başladı. Bu kapsamda olmak üzere 14 Ekim 20 1 S'te Borsa İstanbul'da gerçekleştirilen Elektrik Vadeli İşlem Sözleşmeleri Piyasa Yapıcılığı gong törenine Finansinvest Genel Müdürü Özgür Güneri, FİNA Enerji Holding İcra Kurulu Üyesi Dr. Onur Yazgan, Borsa İstanbul Genel Müdür Yardımcısı Çetin Ali Dönmez ve VİOP Grup Müdürü "Enerji Piyasaları Birimini" kurduğunu Piyasa yapıcılığı ile elektrik ticareti Muammer Çakır katıldı. belirten Finansinvest Genel Müdü- yapan şirketlere operasyonel kolaylık rü Özgür Güneri, "VİOP'ta Enerji sunduklarını belirten Güneri, "Şirket- Elektrik sözleşmelerinde piyasözleşmelerinde piyasa yapıcı olarak ler için karşı taraf riskini ortadan kal- sa yapıcılık yeni dönem sektörün bu alanda gelişmesine ön- dırarak güvenli bir fiyat riski yönetimi, Törende, kurumsal müşterilerine pro- derlik ediyoruz. FİNA Enerji Holding düşük maliyet ile nakit akış yönetimi fesyonel hizmet sunan Finansinvest'in AŞ. ile birlikte Elektrik Vadeli İşlem ve işlemlerin kaldıraçlı olması sayesinenerji sektörüne yönelik çalışmalarını Sözleşmelerinde piyasa yapıcılığını de daha düşük bir teminat ile yüksek büyütmek üzere bir ilke imza atarak üstlendik" dedi. işlem hacmi gerçekleştirme olanağı 1 2 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI EKIM201s

SABİT BASINÇ ALTINDA CiERÇEK l<ONFOR yaşamı koru! save life! CDLF tipi hidrofor pompaları, frekans kontrollü panolarıyla sadece ihtiyacı kadar enerji harcayarak sistem verimliliğinizi arttırır. Yüksek basınçta sessizce çalışır. Sıvıyla temas eden tüm yüzeyler paslanmaz çelik olup bina sistemlerinde güvenle kullanılır. Dik tasarımı sayesinde yerden de tasarruf etmenizi sağlar. Standart Pompa, çevreye duyarlı üretimiyle uluslararası kalite standartlarında ürünler sunar.

Güncel O sunuyoruz. Ayrıca, yakın gelecekte Borsa İstanbul Genel Müdür Yardımcısı ma yüzde 4 büyüyen enerji sektörüne enerji sektörüne yatırım yapı lmasına Çetin Ali Dönmez ise, "Gelir paylaşı- güvenli bi r fiyat riski yönetim aracı imkan sağlayan yeni ürünlerin geliş- mına dayalı piyasa yapıcılık modeli ser- sunul uyor. Kamu ağırlığı giderek azalan mesi ile kurumsal ve bireysel yatı- maye piyasalarımızda ilk defa VİOP'ta sektörde, serbest piyasada gerçekleşen rımcıların portföyünde ürün çeşitliliği Ocak 201 5 iti bariyle uygulanmaya ticaret hacmi de ciddi oranda artıyor. olacak" dedi. başlandı . Başarı l ı sonuçları, likiditeye Söz konusu gelişme ile bu hacmin bir katkısı , ve yatı rımcı memnuniyeti bu organize piyasa olarak Borsa İstanbul Enerji sektöründe son iki yı ldı r tezga- programı elektrik piyasasında uygula- VİOP üzerinden gerçekleştirilmesi hüstü piyasalarda önemli işlem hacmi maya bizi teşvik etti . Tezgah üstüne hedefleniyor. Piyasadaki tüm katılımartışları yaşandığına dikkat çeken FİNA göre VİOP'ta vergi avantajı , sağlam cı ları tek bir çatı altında standart bir Enerji Holdi ng İcra Kurulu Üyesi Dr. temellere dayal ı piyasa yapıcılık mo- sözleşme ile bi rleşti rerek operasyonel Onur Yazgan ise, "Türkiye'ni n yakın deli ve merkezi karşı taraf hizmetiyle, kolayl ı k sağlayan VİOP sözleşmeleri, coğrafyasında bi r enerji merkezi olma enerji piyasası katılımcıları için VİOP'u tezgah üstü piyasalarında mevcut vizyonu çerçevesinde ve artan yatı- cazip bi r risk yönetim platformu haline sistemsel karşı taraf ri ski ni ortadan rımcı ilgisine paralel olarak ülkemizin getirdik. Borsa İstanbul olarak enerji kaldırarak şirketlere güvenli ve şeffaf enerj i sektöründe piyasa ve ürün sektörü içi n yeni ürünler çıkarmaya bir ortamda fiyat riski yöneti m aracı : çeşitliliği ihtiyacı da giderek artıyor. devam edeceğiz" dedi. sunuyor. 36 mi lyon müşteri sayısı ve 30 mi lyar dolarl ık piyasa büyüklüğü ile Türki- Borsa İstanbul VİOP Grup Müdürü Mu- Elektrik üreticileri, elektrik dağıtım ye'ni n en büyük sektörlerinden bi ri ammer Çakır konuyla ilgi l i görüşleri ni şirketleri, toptan ve perakende elektolan elektrik sektörü son yı llarda 1 5 "Halihazırda ağırlıkl ı olarak tezgahüstü rik ticareti şirketleri, sanayi şi rketleri milyar doların üzeri nde özelleşti rme piyasalarda işlem gören elektrik ticare- ve elektrik maliyeti riskini koruma algeliri ve 20 milyar doların üzeri nde tinin önümüzdeki dönemde merkezi tına almak isteyen kullanıcı ların faydadoğrudan yatırım çekmiş durumda. Bu takas güvencesi hizmeti veren VİOP'a lanabileceği sözleşmeni n avantajları şu aydan iti baren Borsa İstanbul VİOP'ta ivmelenerek yönel mesi ni beklemekte- şekilde sıralanabilir: Elektrik Vadeli İşlem Sözleşmeleri nde yiz. Bu amaçla, elektrik sözleşmelerinin • Organize olmayan piyasalarda yapıFinansinvest üzeri nden başlayacağımız vade ayları 4 aydan 16 aya çıkarılarak lan işlemleri n organize piyasaya tapiyasa yapıcılığı ile birlikte ülkemizin daha uzun vadeli risk yönetimi yapabi l- şınarak karşı taraf riskini n minimize hem piyasa likiditesi ne hem de ürün me i mkanı , özel emir pazarı mini mum edi lmesi ve piyasa çeşitliliği ne olumlu katkılarda emir büyükl ükleri düşürül ürek de • Maliyetleri n azaltı lması bul unacağımıza, sektörünün temel kurumsal işlemlerin VİOP'a çekil mesi • Yükselen rekabet ortamında nakit ihtiyacı olan güvenilir piyasa ortamına, hedeflenmişti r. Bu şekil de VİOP'da, akışı yönetimine katkıda bulunması enerj i sektörü içinden ve dışından elektrik fiyat riskini yönetmek isteyen • Vergi avantajından yararlanı lması yoğun i lgi olacağına inanıyoruz. Bu tüketiciler içi n de güzel bir i mkan oluş- • Standart kontratların tek ekrandan önemli adım ile şi rketimizi n halihazır- turduk" diyerek belirtti. kolayca alınıp satı labi lmesi da tezgahüstü piyasalarda üstlendiği • İşlemlerin kaldı raçlı yapılabilmesi piyasa yapma sorumluluğuna bir ye- Güvenli fiyat riski yönetimi başlıyor sayesinde daha düşük bir teminat nisi ni katmış ol manın haklı gururunu Borsa İstanbul VİOP Baz Yük Elektrik ile daha yüksek bir işlem hacmi yaşıyoruz" dedi. Vadeli İşlem Sözleşmesi ile yılda ortala- gerçekleştirilebilmesi 1 4 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI EKiM 201s

■ ■ ■ ■ AKiLLi ÇOZUM Müşterilerimize 25 yıllık bilgi birikimi ve deneyimimizle hizmet veriyoruz. Sektörlerini en ince ayrıntısına kadar inceliyoruz. Onları dikkatle dinliyor, ihtiyaçlarını anlıyor ve nokta atışı çözümler sunuyoruz. Sunduğumuz yenilikçi çözümler ile sadece bugünü değil geleceği de aydınlatıyoruz. / / / 1/, , / ı' // / ,/ / ı' / // / / / / , , / www.akenerji.com O a�!�!rji / / /

Haberler O Siemens Rüzgar Türbinleri 90 Bin Haneye Temiz Enerji Sağlayacak Siemens ve Acarsoy Enerji Elektrik Üretim Sanayi ve Ticaret AŞ. arası nda imzalanan anlaşmaya göre Siemens, Kı rklareli'nin Vize ilçesinde bulunan Airres-4 Rüzgar Enerjisi Santrali için 18 adet SWT-3.2-1 1 3 rüzgar türbini kura cak. İmzalanan I O yıl l ık bakı m anlaşması kapsamı nda santralin bakım, servis ve yedek parça hizmetleri de Siemens uzmanları tarafından karşılanacak. Yıllık 200 GWh'in üzerinde üretim kapasitesine sahip olması beklenen Airres-4 Santrali, 90 binden fazla hane için temiz enerji sağlarken, 1 30 bin tonluk karbondioksit sal ı mı nın da önüne geçecek. 20 1 6 yı lı üçüncü çeyreği içerisinde faaliyete başlaması planlanan 57.6 MWgücündeki Airres-4 için tercih edilen başarısı kanıtlanmış SWT-3.2-1 13 türbinler, ı l ı man rüzgar koşulları olan sahalarda enerji üretimini yükseltmek için tasarlanmış olup, yenilikçi kanat tasarı mıyla rekabet üstünlüğü sunuyor. SWT-3.2-I 13 türbinleri, aynı zamanda yüksek enerji verimi ve düşük gürültü seviyesi ile de ideal bir rüzgar türbini çözümüne odaklanıyor. Airres-4 RES'te 1 1 3 metre kanat çapı, 1 1 5 metre ve 92.5 metre hub yükseklik lerine ve maksimumda 171,5 metre kanat uç yüksekliğine sahip Siemens türbinleri, 'integral blade' yani birleşim nok tası olmayan kanat teknolojisi nedeniyle yüksek güvenilirlik sunarken 'direct drive' özellikleriyle de kompakt bir tasarı m ve yüksek verim sağlıyor. İki şirket arasında gerçekleşen imza töreninde konuşan Acarsoy CEO'su Emin ACAR Siemens'i tercih etmelerinin nedenini şu sözlerle ifade etti: "Bu projede Siemens ile ça lışmak istememizin birçok nedeni bulunuyor. Bu nedenlerin başında ise Siemens'in güvenilir bir partner olması geliyor. İleri teknolojiye sahip, başarısı kanıtlanmış sistemlerinin yanı sıra verdiği sözü tutan ve zorlu çalışmaları beklenenin üzerinde bir performansla tamamlayan bir çözüm sağlayıcısı olması Siemens'in bu projeyi de başarıyla tamamlayacağına olan güvenimizi güçlendiriyor." Husum'da Türkiye'nin Yatırım Ortamı Konuşuldu TÜREB beraberindeki heyetle birlik te 15-18 Eylül tarihleri arası nda Al manya Husum'dagerçekleşen Rüzgar enerjisi fuarına katıldı .15.200 m2'1ik alanda kurulan fuarda TÜREB'in de aralarında bulunduğu 24 farklı ülke den 650 adet stand açıldı . Yaklaşı k 20.000 kişinin ziyaret ettiği fuarda TÜREB standı ve Türkiye oturumu büyük ilgi gördü. 17 Eylül'de gerçekleşen Türkiye oturumunda Türkiye'nin yatırı m ortamı ve yeni rüzgar müracaatları konuşuldu. Açılış konuşmalarını TÜREB Başkanı Mustafa Serdar Ataseven ile Yenilenebilir Enerji Genel Müdürü Münib Karakı lıç'ı n gerçekleştirdiği oturumda, Türkiye'deki yenilenebilir enerji konusunda katı l ı mcı lara bilgi verildi. Açılış konuşmalarında, Türkiye'nin Avrupa'nı n en yüksek rüzgar potansiyeline sahip ülkelerinden biri olduğu hatırlatı larak, şu anda enerji üretiminde rüzgarı n %5-6'Iık bir payı olduğu belirtildi. 16 ENERJi ve ÇEVRE OÜNYASI EKIM201s - 20.000 MW'l ı k 2023 yı l ı hedefinin � altı çizilerek, sektörün önünü açan devlet teşviklerinden bahsedildi. Ekonomik istikrar ve son dönemdeki yeni başvurulardakiyoğuntalebe dik kat çekilerek, yatırı mcı lar Türkiye'ye yatı rım yapmaya davet edildi. Oturumda T.C. Başbakanlık Yatırım Destek Tanıtı m Ajansı Koordinatörü Fatih Altunyuva, Türkiye'nin yatırım ortamı hakkında bilgilendirme yaptı . T. Elektrik İletim A.Ş. Teknik Şefi Kazı m Şenocakyeni rüzgar müracaatları hakkında bilgi verdi. Oturumdaki son konuşmacı Borusan EnBW Operasyon Direktörü Tuna Güven ise Türkiye'deki RES Yatırı m De neyimlerini paylaştı . Katı l ı mcıları n ilgiyle izldiği oturumun ardından, delegasyon yetkilileri fuardaki stant alanları nı gezdi. EWEA ve GWEC ile temaslarda bulundu.

,, • iPRAGAZ otogaz [I) 444 rr�� � www.lpragaz.com.tr

Haberler O . Akenerji Refinansman ile Mali Yapısını Güçlendiriyor Akenerji ile Yapı Kredi arasındaki kredi sözleşmesi 30 Eylül 2015 Çarşamba günü imzalandı. Akenerji, operasyonlarını sağlıklı bir mali yapı içinde sürdürmek ve nakit akışını rahatlatmak amacıyla proaktif yaklaşım göstererek Yapı Kredi ile 1 , I milyar dolar tutarında mevcut kredilerin refinansmanı amacıyla kredi sözleşmesi imzaladı. Sözleşmenin imzalanması ile Yapı Kredi, bugüne kadar özel bir banka tarafından tek bir şirket için tek seferde verilen en yüksek tutarlı krediyi sağlamış oldu. Akenerji refinansman kredisini, bir yılı anapara ödemesiz olmak üzere toplam 12 yılda geri ödeyecek. Kredinin bir kısmının Türk Lirası olarak belirlenmesi sayesinde ise döviz kurundaki dalgalanmadan kaynaklanan risk azaltılmış olacak. Konuyla ilgili açıklama yapan Akenerji Genel Müdürü Ahmet Ümit Danışman, "Gerek makroekonomik ortam, gerek Türkiye'ye özgü politik/ekonomik koşullar ve volatilite göz önünde bulundurulduğunda, yaptığımız finansman anlaşmasının mevcut piyasa koşullarında oldukça başarılı bir adım olduğunu görüyoruz. Şirketimizin finansal yapısını güçlendirmek ve değişen piyasa şartlarına mukavemeti artırmak için, gerek iştiraklerin reorganizasyonu gerek finansal yapının sağlamlaştırılması başta olmak üzere önemli atılımlar gerçekleştirdik. Bu anlaşma ile Akenerji olaraktedbirlerimizi öngörülü bir şekilde alarak, borç ödeme kapasitemizi piyasa koşulları gereği yeniden dizayn etmiş olduk. 25 yıldır olduğu gibi bundan sonra da uzun vadeli stratejilerle enerji sektöründeki varlığımızı güçlendirmeye devam edeceğiz" dedi. Yapı Kredi Kurumsal ve Ticari Bankacılık Genel MüdürYardımcısı Feza Tan ise, "Yapı Kredi olarak 'Hizmette sınır yoktur' anlayışımız ile volatil ya da sakin dönem ayrımı yapmadan müşterilerimize sağlayacağımız katma değere odaklanmaya devam ediyoruz. Sektörlerinin önde gelen oyuncuları arasında imzalanan bu anlaşma, Yapı Kredi olarak enerji sektörünün finansmanında halen büyüme odaklı bir stratejimiz olduğunun en net ifadesi. Güçlü sermaye yapısı ve kendini fonlama kapasitesinin bir sonucu olarak Türk bankacılık sektörü için kilometre taşı niteliğindeki bu işlemin başarıyla kapanmasından dolayı büyük mutluluk duyuyoruz. Bankamız, proje finansmanı alanında Türkiye'nin öncülerinden biri olarak enerji sektörüne bugüne kadar yaklaşık I O milyar dolar kaynak sağladı. 20 1 6 yılında da uzmanlık gerektiren önemli projelerin kilit oyuncularından biri olmayı, refınansmanlarla pazar payımızı artırmayı sürdüreceğiz" dedi. Elektrik üretiminin yanı sıra, toptan enerji ticareti alanında da faaliyet gösteren Akenerji, mevcut 388 MW yenilenebilir enerji kaynağına dayalı kurulu gücüne ek olarak, geçen yıl devreye aldığı Erzin Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali ile toplam kurulu gücünü 1 .292 MW seviyesine çıkardı. Son 6 yıl içerisinde I O santral devreye alan Akenerji, 1 98 MW kurulu güce sahip Kemah Hidroelektrik Santrali'nin projelendirme çalışmalarına da devam ediyor. Günsan Elektrik, Bayilerini ltalya'da Ağırladı Anahtar ve priz sektörünün önde gelen markalarından Günsan Elektrik'in iş ortakları için düzenlediği İtalya gezisi, 8- 1 1 Eylül tarihleri arasında gerçekleşti. İtalya'nın tarih kokan yapıları arasında gerçekleşen gezide, misafirler önce Pisa ve Floransa'nın eşsiz güzelliklerini keşfetti. Ardından Roma'ya geçen kafile, Vatikan Katedrali, Roma Forumu, Arena, Vittoriano Zafer Anıtı, Aşk Çeşmesi, İspanyol Merdivenleri gibi kentin önde gelen tarihi ve turistik mekanlarını büyük ilgiyle gezdi. Gezi sırasında İtalya'nın tarihi ve doğal güzelliklerine tanık olan Günsan kafilesi, hep birlikte keyifli vakitgeçirmenin mutluluğuyla ülkeden ayrıldı. Günsan iş ortakları, yeni sezon öncesinde bol bol moral depoladı. 1 8 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI EKiM 201s

SOLAR ELECTRIC Yeni nesil PiKO invertörler, esneklikleri ile etkilemektedir. Kanıtlanmış PiKO teknolojisi, şimdi daha güçlü ve daha uyumlu. Esnek sistem planlamasına yönelik olarak genişletilmiş ürün yelpazesi mevcuttur Yeni nesillerin yüksek performanslı modülleri için tasarlanmıştır Dinamik öz tüketim kontrolü sayesinde, elektrik temin maliyetleri azaltılmaktadır Ücretsiz sunduğumuz seminerlerden ve hotline servisimizden son derece memnun kalacağınız bağlantılar kuracaksınız. KOSTAL Grubu 100 yıldan fazla geçmişi olan, global bir aile şirketidir. www.kostal-solar-electric.com • Tel.: +90 2128030624

Haberler O Yüzer Santralin Trafolarını Alstom Tedarik Edecek Alstom, Karadeniz Powership Osman Khan (KPS 1 2) sant ral inin güç transformatörlerini tedarik etmek için Karadeniz Enerji Grubu ile sözleşme imzaladı. Karadeniz Powership Osman Khan Santrali, 486 MW'lık gücüyle dünyanın en büyük yüzer enerji santrali olacak. Transformatörlerin tesli matının 2016 başında tamamlanması planlanıyor. Sözleşme kapsamındaAlstom; 200 MVAgüç transformatör lerinin üretim ve teslimatını gerçekleştirerek devreye al ma, saha testleri ve yedek parça temini çalışmalarını yürütecek. Transformatörlerin üretimi, Alstom Grid'in dünyanın en modern güç transformatörleri fabrikalarından biri ol an Gebze'deki tesislerinde üretilecek. Konu hakkında görüşlerini di le getiren Alstom Grid Güç Transformatörleri Ticari Direktörü Tunç Tezel, ':A.lstom ola rak yüzer santral alanında dünya lideri olan Karadeniz Enerji ile bu projede çalışmaktan çok memnunuz. Bu sözleşme Alstom transformatörlerinin kal ite ve yüksek performansını ve bu alandaki teknik uzmanlığını yansıtıyor. Ül kelerin kısa vadeli enerji taleplerinin hızl ıca ve fiyat avantajıyla karşılanmasına yardımcı ol ma olanağı daha fazla insana sürdürülebilir ve güveni lir elektrik sağlamak için önemli bir adım" dedi. Karadeniz Enerji Grubu (Karpowership), "Powership" enerji gemisi tasarım ve üretimine 2007 yı l ında başladı ve 20 1 O yılında dünyanın ilk yüzen enerji gemisi filosunu oluşturdu. Büyükgemiler üzerine inşaedi len bu yüzen enerji santralleri, "Power of Friendship - Dostl uk Enerjisi" projesi adı altında imzalanan ticari anlaşmalar kapsamında ülkelere elektrik sağl ıyor. İhtiyacı olan ülkelere hızl ı bir şekil de konuşlandı rılan yüzen santral ler rıhtıma demirleyerek hemen elektrik şebekesine bağlantı sağlıyor ve esnekliği ve elverişliliği ile kısa vadel i enerji sorunlarını anında çözüyor. Enerji gemi filosunu genişletmeye devam eden Grup; 9 enerji gemisi i le 1 500 MW olan kurulu gücünü 20 1 7 yıl ı sonunda 5000 MW'a çıkarmayı hedeflemekte. Borusan Enbw Enerji'nin Kurduğu Harmanlık RES Açıldı 1 O Eylül 20 1 5, Bursa. Yenilenebilir enerji kaynaklarına yaptığı yatırımlarla portföyünü güçlendirmeye devam eden Boru san EnBW Enerji, Bursa'nın Karacabey ilçesinde kurduğu Harmanlık Rüzgar Enerjisi Santral i'ni (RES) resmen açarak hizmete soktu. 1 6 türbinden oluşan Harmanl ık Rüzgar Ener jisi Santrali toplam 52,8 MW kurulu güce sahip bul unuyor. Yılda 90.000 ton karbondioksit salınımı azaltması bekl enen santral , l isans ömrü boyunca doğaya yaklaşık 2 milyon ağaca eşdeğer katkı yapacak. Harmanlık RES'in açılışı nedeni ile düzenlenen törende ko nuşan Borusan EnBW Enerji Genel Müdürü Mehmet Acarla şunları söyledi: "Borusan EnBW Enerji ülkemizin yenilenebilir enerji kaynaklarını gel iştirme ve rüzgar enerjisinde sektör l ideri ol ma vizyonuyla yoluna devam ediyor. Harmanlık RES'in açılışıyla birl ikte geçen yıl başlattığımız 330 milyon ABD doları tutarında, Avrupa'nın en büyük karasal rüzgar enerji yatırımlarından biri olan yatırımımızı tamamlamayaçok yaklaştık. Koru RES, Mut RES ve Harmanlık RES'in kurulum ları ile Bandırma RES'in kapasite artırımı tamamlandı. Fuatres RES de devreye girdiğinde Türkiye'ye rüzgar enerjisinde 332 MW toplam güç kazandırmış olacağız. Yenilenebil ir ve temiz kaynaklar kul lanarak ül kemizin enerjideki dışa bağımlıl ığının azalmasına katkı yapıyoruz. Yatırımlarımız aynı heyecanla devam edecek." 20 ENERJi ve ÇEVRE DÜNYASI EKIM2015 �BORUSAN En!3W Halen ticari işletmeye alınmış olan Koru RES, Mut RES ve Harmanl ık RES'in toplam kurul u gücü 150 MW düzeyine ulaşıyor. Rüzgar enerjisi santral leri, kömür ve doğalgaz gibi küresel ısınmayı artırıcı karbondioksit gazı salan santral lerin yerine üretim yaptığı için bu tesisler Türkiye'de karbon dioksit salınımının azalmasına ve çevrenin korunmasına ciddi katkı larda bulunacaklar. Karbon sal ınımının azalmasına Harmanl ık'ın yılda 90.000 ton, Koru'nun 108.000 ve Mut santral inin de yaklaşık 85.000 ton katkı yapması bekleniyor. Bu santrallerin her biri doğaya 2 milyon ağaç kazandırılmasına eşdeğer katkı yapacak.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=