NEWS FROM ENERGY WORLD ... World's largest roof-mounted PV plant for Munich Trade Falr Center Growing market for CHP in Poland Oil stroked in Özlüce
9. Uluslararası Kojenerasyon, Kombine Çevrim ve Çevre Konferansı ve Sergisi ile ltglll ayrıntılı bilgiye aşağıdaki adresten ulaşablllrslnlz. www. icciconTerence. com You may have more lnFormatlon about 9th lnternatlonal Cogeneratlon, Comblned Cycleand Envlronment ConFerence and Exhlbltlon From the address below. ,
Engineering Leading Power Generation Companies TRUST Aalborg Engineering A/S, Denmark For those who appreciate & Wish to benefit from # High Energy Efficiency # Optimized Earnings # Prime Quality Materials # Maximum Reliability # Long Term Client Satisfaction J\alborg Engineering offers the 9!-0dern vertical...�tural circulating HKSG Technical lnformation: Natural Circulation High Efficiency Module built Earth quake design conditions Proven Design Records Easy lnstallation
2 Ekim October 2002 Sahibi ve Yazı işleri Md. Teknik Yayıncılık ,:::.13 Tanıtım A.Ş. Adına Founder and Editor in on behalf of Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. Süleyman BULAK Yayın Danışmanı ve Yürütme Kurulu Başkanı Publishing Adviser and President Özkan AĞIŞ Yayın Yürütme Kurulu Editorial Executive Board Necati ARIKAN (Sinerji- A), Yaman AKAR (ENERJISA),Yüksel GÜLER (ZORLU ENERJi), Ö.Faruk AYGÜN (Ak Enerji),Alp ZOR (Topkapi), Mete BAYSAL (lltekno), Gökmen TOPUZ (Kale Enerji), Ufuk BERK (ENPA),lan CLULOW (Centrax), Robert VERHEY (Alstom Power), Mehmet TÜRKEL (ENKO),Soren KRUSE (Nordic Energy) Yayın Danışma Kurulu Editorial Board ofAdvisers Metin KOŞAR (ENERJISA), Hayati EREN (Kale Enerji), Alper ERKÖSE (BP), Herres van Ween (Cogen Projects),Sami ERKIŞI (Çevrim Elektrik), Köksa! ER _(Çukurova), Bora ÇELiK (Çukurova), Umut ÜRKÜN (Mobil), Mehmet DEMiRCi (Turna Turbomach), Kerim BAŞAKINCI (DAS Enerji), Savaş EKMEN (Dizayn Grup),Tuğrul TÜRKMENOĞLU (Filtro), Emre ARICAN (Fortum Eng.), Ruhan TEMELTAŞ (General Electrics), Kemal BAYRAKTAR (lzocam), lsmail AVCI (Kojen ABB Zantingh),Levent KUTAN (Opet), Levent SÜLÜNER (Standart Fasel),Ender UZUN (Thermoline), Bernd HECTOR (Thysen), Adnan SUCUKA (Alstom Power) YAYIN KURULU Editoria/ Board Gen.Yay.Yön.idari Executive Editor Administrative Emine BANKOĞLU Gen.Yay.Yön.Teknik Executive Editor Technical Muhittin TEKMAN (lşl.Mak.Müh.) Koordinatör I Coordinator llkay GÜCÜK Katkıda Bulunanlar I Contributers Gökçe AKYÜREK I Sevinç TÜRKER Grafik/ Design Elif Hülya EMEK Müşteri Hizmetleri I Customer Services Rıdvan GÜMET Baskı I Press Esen Ofset YÖNETiM MERKEZi EXECUTIVE EOITORIAL OFFICE TEKNiK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. Balmumcu, Barbaros Bulvarı. Bahar sokak, Karanfil Apt., 2111113 80700-01 Beşiktaş ISTANBUL Tel: +90 212 275 83 59 (pbx) +90 212 237 04 25 (pbx) Fax: +90 212 288 2614 http : www.teknikyayincilik.com e-mail : lnfo@teknikyayincilik.com Fiyatı: 5.000.000.- TL. ( Posta ücreti Dahil)/Yıllık Abono 40.000.000.-TL. ( Posta ücreti Dah i l) Slnglo Copy Prlce: Europe $25 (Postage lncluced} / Oversoas S30 (Postage ınclucod)I Annuaı Subscription: Europe $100 / Oııorsoas $100 c:ı Ekojenorasyon Dünyası Oorglsindo yayınlanan yazı ııo çlzimlorln hor hakkı mahfuzdur. izin alınmadan, kaynak göstorllorek do olsa iktibas edilemez . Yayınlanan tüm yazıların sorumluluQu yazar l arına, Hanların sorumlulu!}u ilon sahiplerine aittir. c:ı All rlghts rosorııod. No part of this publlcation may bo roproducod in any form or by any means, whothor as a sourco without tho consont of tho publlshers . Tho rosponslbility of all pub!lshod artlclos and ads bolong to thoir authors and owners. ECOGENERATION WORLD Bakü'den Ceyhan'a adım adım New policies Cogeneration in Europe: should turn the market around Current market situation in Europe are not helpful for cogeneration and growth has recently stagnated. However, numerous helpful new policies and Directives on completion of the internal energy market, the promotion of cogeneration and emission trading are in the pipeline and should improve the situation. lncluding comments on the new Directive proposal, the article looks at the present state of the market and outlines how the new initiatives should put cogeneration back on track. Avrupa' da Rüzgar Enerjisine Verilen Te�vikler & Türkiye için Öneriler Avrupa Birliği ülkeleri, 2001n11Ec No'lu direktifine göre, 2010 yılında tükettikleri enerjinin ortalama %22'sini yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlayacaklarını taahhüt etmişlerdir. Bu çalışmada, Avrupa'da bulunan ülkelerde rüzgar enerjisi projelerine verilen teşvikler ile yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili uzun dönemdeki hedefleri üzerinde durulacaktır. Enerji Dünyasından Haberler 8-18 News from Energy World İçindekiler lndex lndex Fuel Prices ...... 6 Renewable Energies & Rational Energy Use.....20-21 Gebze-Adapazarı Natura! Gas Plants were opened .....22-23 Step by Step from Baku ta Ceyhan ..... 24-27 Energy Sector Decision Makers' Workshop .....28-30 Turkey, the largest supplier to seli natural gas to Europe ..32-34 Energy 2002 Fair .....36-42 Cogeneration in Europe ...44-50 Solar Cooling & Heating tora hotel in the Mediterranean .....51-53 Promotions tor Wind Energy in Europe & Proposals tor Turkey .....54-57 World Bank Energy Report ofTurkey .....58-62 Subscript i on Form ..... 64 İçindekiler Yakıl Fiyatları Yenilebilir Enerjiler & Rasyonel Enerji Kullanımı ...... 6 .....20-21 Gebze Adapazarı Doğal Gaz Santralleri Açıldı ..... 22-23 Bakü'den Ceyhan'a adım adım... .....24-27 Enerji Sektörü Karar Vericiler Çalıştayı .....28-30 Türkiye Avrupa'ya Gaz Satışında En Büyük Tedarikçi .....32-34 Enerji 2002 Fuarı .....36-42 Avrupa'da Kojenerasyon ..... 44-50 Akdeniz'de bir Hotel'de Güneş Enerjisi .....51-53 Avrupa'da Rüzgar Enerjisine Verilen Teşvikler & Türkiye için Öneriler .....54-57 Dünya Bankası Enerji Raporu Abone Formu .....58-62 ..... 64 Reklam İndeksi Ads lndex Aalborg Topkapı Baygan B+V lndustrietechnik Das Enerji Çukurova lıtekno NFPA Transklima Enko Wartsila ....... 1 .......5 .......7 ..... 11 ..... 13 ..... 19 ..... 31 ..... 35 ..... 39 ..... 43 A. Kapak
Özkan AĞIŞ Türkiye Kojenerasyon ve Otoprodüktörlük Derneği Yönetim Kurulu Başkanı KOJENERASYON YÖNETMELiĞiNE DOĞRU Değerli kojenerasyon seven okurlarım, Konferanslarda ve yazılarımda vurguladığım çok önemli bir gerçek var. O da çağımıza damgasını vuran enerji tasarrufu zorunluluğu. Kayıp ve kaçakları kabul edilebilir asgariye indirmek için ikincil enerjinin tüketildiği yerde üretilmesinin gereği. Avrupa bu sistemi 50-60 yıldan beri uyguluyor. Şehirlerin ısıtılması, bölgenin merkezine kurulan kojenerasyon sistemi ile yapılıyor. Orada ana amaç şehrin veya bölgenin ısıtılmasıdır. Yani ana ürün ısı enerjisidir. Böyle bir kojenerasyon sisteminde elektrik üretimi yan üründür (by product). Gerekli olan ısıyı üretirken ortaya çıkan elektrik enerjisi öncelikli olarak şehre verilir; artanı da şebekeye satılır. Bu güzel sistem, kojenerasyonun kaymağı olan ısı enerjisinin en verimli üretilmesi esasına dayandığı için, Avrupa'da kojenerasyonun yayılması, merkezi ısıtma sistemleri sayesinde olmuştur. Bu sistemin en büyük dezevantajı, yaz aylarında çok azalan ısı ihtiyacı dolayısıyla, elektrik üretiminin de azalmasıdır. Ancak bu mahzur, Avrupa'da giderek yaygınlaşan, atık ısıyla soğutma enerjisi üretim sistemleriyle giderilmekte, yani yazın toplu konut sistemlerinde elektrik tüketimine dayalı split klimalar yerine, atık ısıdan, absorbsiyonlu soğutucularla, soğutma enerjisi ihtiyacı karşılanmaktadır. Türkiye'de ise kojenerasyon, merkezi ısıtma sistemlerini değil, fabrikaların kaliteli elektrik ihtiyacını karşılamak amacıyla gelişmiştir. Yani, Avrupa'daki uygulamanın aksine Türkiye'de bugüne kadarki gelişmesiyle, elektrik ana ürün, ısı yan üründür. Bu nedenle, Türkiye'deki kojenerasyon tesislerinin çevrim randımanları (birkaç tesis dışında), merkezi ısıtma esaslı kojenerasyon sistemlerine nazaran daha düşüktür. Türkiye'de kojenerasyon sistemlerinin toplu konutlarda niçin kullanılmadığına bakalım. Ana neden, toplu konut yatırımcılarının, iyi bilmedikleri veya tanımadıkları sistemler yerine, bildikleri, yatırım maliyetleri ucuz, klasik kazan sistemine gitmeleridir. Konutları nasıl olsa satacakları için, pahalı işletme maliyetlerinin faturası kendilerini ilgilendirmemektedir. Merkezi ısıtmada kojenerasyonun kullanılmamasının ikinci nedeni, mevzuat eksikliği ve belirsizliğidir. Elektrik lisans yönetmeliğine göre, toplu konut yönetimi kendi ısıtma sistemini kojenerasyon esasına göre kurabilir ve şebekeye bağlı olmamak, yani izole çalışmak kaydıyla, ürettiği ısı ve elektrik enerjisini kendi konutlarında kullanabilir. Biz bu çalışma şekline Ada Mod'unda Çalışma diyoruz. Ancak bu yönetmelik aşağıda belirteceğim sorunları çözmüyor. J Konutlarda kışın ısı ihtiyacı çok, elektrik ihtiyacı aynı. Fazla ısı ihtiyacını karşılamak için fazla elektrik de üretilecek. Ada Modunda çalıştığına göre, bu elektrik fazlasını nereye satacak? .J Yazın ise ısı ihtiyacı çok azaldığı için, kojenerasyon tesisinin ürettiği elektrik, sitenin ihtiyacına yetmeyecek. Yani Ada Modunda çalışırsa yazın elektrik ihtiyacının tamamını üretemeyeceği için pahalı jeneratör çalıştırmak zorunda kalacak. .J Böyle bir tesis için elektrik üretim lisansı almak gereği olmasa bile, bu tesis elektrik de ürettiği için, halen yürürlükte olan "Elektrik Tesislerinin Kabulü" yönetmeliğine göre kabulü yapılırken, bu tesisin kuruluşu ile ilgili herhangi bir onay aranmayacak mı? .J Böyle bir kojenerasyon tesisi elektrik veya buhar fazlasını, komşu toplu konut sistemine satabilecek mi? Bütün bu soruların yanıtını, mevcut mevzuata göre bugün açık olarak verebilmek mümkün değil. Esasında bu sorunların çözüm yolları var. Bu yollardan en kestirmesi ve etkilisi Avrupa'da olduğu gibi bir "Kojenerasyon Yönetmeliği" çıkartmaktır. Yaklaşık 4 ay önce EPDK'nın davet ettiği "Elektrik Lisans Yönetmeliği" toplantısında, Türkiye Kojenerasyon ve Otoprodüktörlük Derneği adına, Kojenerasyon Yönetmeliği'nin çıkartılması gereğini anlatmış ve Başkan Sayın Yusuf GÜNAY böyle bir yönetmeliğin gerekli olduğu kanaatine varmıştı. Şimdi Sayın Başkan'dan, Kojenerasyon Yönetmeliği çıkartılması yolunda, EPDK ilgili birimlerine talimatını bekliyoruz. Bugüne kadar sergilediği çalışma performansı ile güven veren EPDK'nın kojenerasyon yönetmeliğinin hazırlanmasınıda en kısa zamanda ele alacağı ümit ve inancı ile siz değerli okurlarıma sevgiler ve saygılar sunuyorum. Towards a Cogeneration Regulation Dear readers, in Turkey. cogeneration was developed not as an alternative to central heating systems, but due to the good qua/ity energy need of factories,. Thus, in contrast to applications in Europe, electricity is the main product, while heat is the byproduct of the outcome of this developmeııt. That's why; most of the cycling output of cogeneration plants in Turkey (excepl one or two) is lower than the cogeneration systems based on ceııtral heatiııg. in Turkey, cogeııeratioıı is not a common system for resideııces. According to the Electricity License Regulation, housiııg es/ate authorities can insta/1 their own heatiııg system usiııg cogeııeratioıı and can uti/ize the produced heat aııd electricity for its owıı on the coııdition that the system wi/1 be isolated/rom the network. We ca/1 this system as workiııg iıı "lsland mode ". But the electricity regulation does not provide a solution to the existiııg problems. in facı, !here is a solution to these problems . The shortest and the most effective way is to create a "Cogeneration Regulation ". At the "E/ectricity License Regulation" meeting he/d about 4 months ago, on behalfof Turkish Cogeneration and Autoproduction Association, we pointed out the ııeed for a cogeneration regulation aııd EPDK (Energy Market Regulatory Authority) chairman Mr. Yusuf GÜNAYwas convinced of this necessity. Now, we are expecting the chairman to give instructions to the concerned ımits about constituting a cogeneration regu/ation. We have the hope and the be/ief that EPDK, having our conjidence as a result of their hardworking performance up to now, wi/1 defiııitely deal with the preparat/on of this regulation as soon as possible. ECOGENERATION WORLD 3
4 ÖZETLER/ ABSTRACTS ÖZETLER Yenilenebilir Enerjiler ve Rasyonel Enerji Kullanımı Güncel/ Agenda Sayfa: 20-21 Alman-Türk Sanayi ve Ticaret Odası ile Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti Enerji ve Ulaştırma Bakanlığı Müsteşarı Jörg Hennerkes'in delegasyon ziyareti çerçevesinde "Yenilenebilir Enerjiler ve Rasyonel Enerji Kullanımı" konulu sempozyum, 10-11 Eylül 2002 tarihleri arasında lstanbul'da gerçekleştirildi . Bu konuda faaliyet gösteren çok sayıda Alman kuruluşun temsilcileri, düzenlenen oturumlarda çalışmaları hakkında bilgi verdiler. Ayrıca işbirliği Borsası çerçevesinde, Türk ve Alman şirketleri ortak çalışma konuları ve alanlarının neler olabileceğini görüştüler. Gebze-Adapazarı Doğal Gaz Santralleri Açıldı Güncel / Agenda Sayfa: 22-23 Enka-lntergen ortaklığı tarafından Yap-işlet modeli ile gerçekleştirilen 777 MW Adapazarı ve 1554 MW Gebze Doğal Gaz Santralleri, 21 Eylül 2002 tari hinde açıldı. Başbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Zeki Çakan, ABD Türkiye Büyükelçisi W. Robert Pearson ve birçok milletvekilinin de katıldığı törende ilk olarak Enka Onursal Başkanı Şarık Tara söz aldı. Bakü'den Ceyhan'a adım adım Güncel / Agenda Sayfa: 24-27 Türkiye'nin en önemli projelerinden biri olarak öne çıkan Bakü-Tiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı Projesi'nde inşaat sürec i başladı. Eylül ayı içinde Bakü ve Ceyhan'da atılan temeller ve projenin Türkiye bölümünü inşa edecek şirketlerle yapılan sözleşmeler sonucunda Türkiye'nin "Doğu-Batı Enerji Köprüsü" hayali de gerçeğe dönüşüyor. Enerji sektörü karar vericileri çal ıştayı Güncel/ Agenda Sayfa: 28-30 Enerji sektörüyle ilgili temel sorunlar, Avrupa Birliği MEDA Projesi kapsamında düzenlenen Enerji Sektörü Karar Vericiler Çalıştayı'yla bir kez daha gündeme getirildi . 23-27 Eylül 2002 tari hleri arasında düzenlenen Enerji Çalıştayı'nda sektörün sorunlarına çözüm önerileri ve gelişmeler tartışıldı. Türkiye, Avrupa 'ya Gaz Satışında En Büyük Tedarikçi Güncel/ Agenda Sayfa: 32-34 IBC Global Konferans Şirketi tarafından düzenlenen 5. Gas & Power in Turkey Konferansı, 24-25 Eylül 2002 tarihleri arasında lstanbul'da gerçekleştirildi . Konferans süresince sunulan bildirilerden çıkan sonuca göre Türkiye, Avrupa'nın gaz i htiyacını karşılamada en büyük tedarikçi ülke konumunda. Enerji 2002 Fuarı Güncel/ Agenda Sayfa: 36-42 Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi'nin desteklediği ve IGDAŞ'ın ana sponsorluğunu üstlendiği Energy 2002 Fuarı 26-29 Eylül 2002 tarihleri arasında lstanbul CNR Expo Fuar Merkezi'nde gerçekleştirildi. Fuarın açılış törenine katılan konuşmacıların enerji dünyası ile ilgili yorumları ve fuara katılan firmaların görüşlerine geniş yer verilmektedir. Avrupa'da kojenerasyon; Yeni politikalar pazarı ters yüz etmeli Makale / Article Sayfa: 44-50 Avrupa'da mevcut pazar kojenerasyon için çok iç açıcı görünmüyor ve gelişimi de şu an neredeyse durmuş durumda. Ancak, -iç enerji pazarının oluşturulması, kojenerasyon ve emisyon ticaretinin teşviki konularındaki - bir çok yeni ve yararlı politika ve yönerge hayata geçiriliyor ve bu durumun düzelmesi bekleniyor. Makalede yeni Avrupa Komisyonu Direktifi konusunda öneriler yer alırken, mevcut pazarın durumu ve yeni atılımların kojenerasyonu nasıl geliştirmesi gerektiği konuları detaylı olara_k anlatılıyor. Akdeniz'de Bir Hotel'de Güneş Enerjisi ile Çalışan Klima Makale / Article Sayfa: 51-53 Türkiye'nin güney bölgesinde yer alan Antalya'nın Alanya ilçesindeki bir Hotel'de aborpsiyonlu soğutma ve diğer ısı gerektiren işlemler için güneş enerjisinden buhar elde etme sistemi hayata geçirilmiştir. Makalede bu proje için geliştirilen güneş enerjili parabolik oluklu kolektör ile çalışan iki kademeli absorpsiyonlu sogutma sistemi tanıtılmaktadır. Avrupa'da rüzgar enerjisine verilen teşvikler ve Türkiye için öneriler Makale / Article Sayfa: 54-57 1990'11 yılların başından itibaren yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili bütün dünyada ciddi bir hareketlenme başlamıştır. Avrupa Birliği ülkeleri, 2001/77/EC No'lu direktifine göre, 201 O yılında tükettikleri enerjinin ortalama %22'sini yenilenebilir enerji kaynak l arından sağlayacaklarını taahhüt etmişlerdir. Bu çalışmada, Avrupa'da bulunan ülkelerde rüzgar enerjisi projelerine verilen teşvikler ile yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili uzun dönemdeki hedefleri üzerinde durulacaktır. ECOGENERATION WORLD ABSTRACTS Renewable Energies & Rational Energy Use Agenda / Güncel Page: 20-21 The symposium on "Renewable Energies and Rational Energy Use" was held between 10-11 September 2002 in lstanbul due to the delegation visit of German-Turkish lndustry and Trade Office and the undersecretary of North Ren Vestfalia State Energy and Communications Ministry, Jörg Hennerkes. Many representatives of German institutions and companies gave information about their projects and studies during the sessions. Besides under the framework of Cooperation Stock Exchange, project topics and possible fields in common between Turkish and German companies were discussed. Gebze-Adapazarı Natural Gas Plants were opened Agenda / Güncel Page: 22-23 777 MW Adapazarı and 1554 MW Gebze Natural Gas Plants built by Enkalntergen partnership were opened with a ceremony on 21 st September 2002. Deputy Prime Minister Mesut Yılmaz, Energy and Natural Resources Minister Zeki Çakan, USA Ambassador W. Robert Pearson and many other deputies attended to the ceremony. The opening speech was made by Enka Honorary chairman Şarık Tara. Step by Step from Baku to Ceyhan Agenda / Güncel Page: 24-27 The construction period of Bakü-Tbilisi-Ceyhan Crude Oil Pipeline Project, one of the mest important projects of Turkey has started. Turkey's dream of being "the East-West energy corridor" comes true by the laying foundation ceremonies in Baku and Ceyhan in September and by contracts signed with the companies constructing Turkish part of the project. Energy Sector Decision Makers' Workshop Agenda / Güncel Page: 28-30 Basic issues about the energy sector were ence more on the agenda by the energy sector decision makers' workshop organized under the European Union MEDA project. The workshop between 23-27 September 2002 formed a platform for the discussions on possible solutions to the problems and recent developments in the sector, Turkey: The Largest Supplier to Seli Natural Gas to Europe Agenda / Güncel Page: 32-34 The 5th "Gas & Power in Turkey" conference organized by IBC Global Conference Company was held in lstanbul between 24-25 September 2002. The main conclusion of the presentations during the conference was that Turkey is in the condition of the largest natural gas supplier for Eürope. Energy 2002 Fair Agenda / Güncel Page: 36-42 Energy 2002 Fair sponsored by IGDAS and supported by Energy and Natural Resources Ministry and World Energy Council National Committee of Turkey was held in lstanbul CNR Expo Fair Center between 26-29 September 2002. The news includes the comments of the speakers at the opening ceremony on energy sector as well as the comments of the company representatives. Cogeneration i n Europe New Policies Should Turn the Market Around Article / Makale Page: 44-50 Current market situation in Europe are not helpful for cogeneration and growth has recently stagnated. However, numerous helpful new policies and Directives - on completion of the internal energy market, the promotion of cogeneration and emission trading - are in the pipeline and should improve the situation. lncluding comments on the new Directive proposal. The article looks at the present state of the market and outlines how the new initiatives should put cogeneration back on track. Solar Cooling & Heating for a Hotel in the Mediterranean Article / Makale Page: 51-53 Solar steam generation for absorption cooling and other heat consumers is being realised in a hotel in Alanya, Turkey. The article introduces parabolic trough collectors that will be installed on the hotel roof in a Turkish projeci to supply ehiller and other consumers with steam at 4.5 bars through a steam generator. Promotions tor Wind Energy in Europe & Proposals for Turkey Article I Makale Page: 54-57 Since the beginning of 1990s, there has been a signifıcant progress in renewable energy resources all around the world, especially the European Union Members leading. Due to the Directive No. 2001/77/EC, these countries have to meet 22% of their energy consumption from renewable energy resources in 201 O. This article points out the promotions given to the wind energy projects in European countries and their long-term objectives.
az Motoru üretiminde 40 yılı aşkın tecrübemiz farklı enerji kaynaklarının yetersiz kaldığı noktalarda doğalgazı yüksek verimle lektrik ve ısıya çevirerek enerjinizi garanti altına alır. nbacher, büyüklükleri 0,3-3 MW arasında gaz motorları geliştirmekte ve imal etmektedir. Bu yüksek teknoloji ürünü motorlar, şırtıcı derecedeki yüksek verimlerini, çevreye saygılı son derece düşük zararlı emisyon seviyeleriyle birleştirmelerine karşın ..şük maliyetleriyle kullanımınıza sunulmaktadır. Geniş bir kullanım yelpazesi içersinde, doğalgazdan farklı olarak her tür yogaz, likit gazlar, yakılabilir endüstriyel gazlar ile çalışan bu motorlar bağımsız enerjinizin temin güvencesidir. Jenbacher, z jeneratöründen kojenerasyon tesisine her türlü ihtiyacınızı yaygın bir hizmet ve servis kapsamıyla karşılamaya hazırdır. nbacher AG A-6200 Jenbach / Austria pkapı Endüstri Malları Ticaret A.Ş. Tel : +43 5244 600-0 Tel: 0212-5340410 Fax: 0212-5245846 t� 3ENBACHEII ....... lm.ıllıgw lıwırfj contact@jenbacher.com info@topkapigroup.com.tr
6 ECOGENERATION WORLD DERGİSİ · TEKNİK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. KOJENERASYON TESİSLERİ İÇİN EKİM 2002 - İSTANBUL'DAKİ GÜNCEL VAKiT FİYATLARININ KARŞILAŞTIRILMA TABLOSU (KDV HARİÇ fiyatlar alınmıştır.) lstanbul-October 2002 Uodated Fuel Prices Comoarision Chart for Cogeneration Plants(V.A T. Excluded) YAKITLAR (IGDAŞ} KONUT (IGDAŞ} RESMi OKUL, HASTANE (IGDAŞ) SANAYi KESiNTiLi (IGDAŞ} SANAYi KESiNTiSiZ (BOTAŞ) PROSES VE BUHAR KULLANICILARI lçlN SANAYi KESiNTiLi (BOTAŞ} PROSES VE BUHAR KULLANICILARI iÇiN SANAYi KESiNTiSiZ KONUT PROPAN KÜÇÜK SANAYi PROPAN KÜÇÜK SANAYi MIX LPG BÜYÜK SANAYi MIX LPG SOMA iTHAL FUEL-OiL NO:6 FUEL-OiL NO:4 KALORiFER VAKiTi MOTORiN NAFTA KONUT 150 kWh'a kadar KONUT 150 kWh üzeri SANAYi TEK TERiM • TARiFE TiCARETHANE ve RESMi DAiRE ALT ISIL DEĞERi 8.250 kcal/m:ı 8.250 kcal/m3 8.250 kcal/m 3 8.250 kcal/m 3 8.250 kcal/m 3 8.250 kcal/m3 11.100 kcal/kg 11.100 kcal/kg 11.000 kcal/kg 11.000 kcal/kg 5.500 kcallkg 7.000 kcal/kg 9.200 kcal/kg 9.700 kcal/kg 10.200 kcal/kg 10.550 kcal/kg 860 kcal/kWh 860 kcal/kWh 860 kcal/kWh 860 kcal/kWh ÜST ISIL DEĞERi 9.155 kcal/mJ 9.155 kcal/m 3 9.155 kcal/m3 9.155 kcal/m 3 9.155 kcal/m3 9.155 kcal/m 3 12.000 kcal/kg 12.000 kcal/kg 1 1 .900 kcaI/kg 11.900 kcal/kg 6.000 kcal/kg 7.500 kcal/kg 10.300 kcal/kg 10.500 kcal/kg 10.800 kcal/kg 11.500 kcal/kg 860 kcal/kWh 860 kcal/kWh 860 kcal/kWh 860 kcal/kWh 341.224 TLJm' 406.057 TUm3 331,442 TL/m 3 337.013 TL/m3 259.445 TL/m3 268.266 TL/m3 1.130.508 TL/kg 1.090.000 TL/kg 1.146.610 TL/kg 972.775 TL/kg 1 131.356 TL/Kg 1 54 .23 7 TL/Kg 400.71O TL/kg 632.203 TL/kg 1.227.613 TL/kg 393.065 TL/kg 126.700 TL/kWh 190.050 TL/kWh 125.000 TL/kWh 150.600 TL/kWh ALT ISIL DEĞERE GÖRE FIYATi (') BiRiM FIYATI 1000 KCAL iÇiN 1000 KCAL iÇiN 1000 KCAL iÇiN TL USD Euro 0.208 usoım' 0,211 Euro/m3 45.451 0,028 0,028 0,248 USD/m3 0,251 Euro/m 3 54.087 0,033 0,033 0.202 usoım' 0,205 Euro/m3 44.148 0,027 0,027 0,206 USD/m3 0,209 Euro/m3 44.890 0,027 0,028 0,158 USO/m3 0,161 Euro/m3 34 .558 0,021 0,021 o,164 usoım' 0,166 Euro/m3 35.733 0,022 0,022 0,690 USD/kg 0,700 Euro/kg 111 .920 0,068 0,069 0.666 USD/kg 0,675 Euro/kg 107.910 0,066 0,067 0,700 USD/kg 0,710 Euro/kg 1 14.546 0,070 0,071 0,594 USD/kg 0,602 Euro/kg 97 .180 0,059 0,060 • 1 0,080 USD/kg 0.081 Euro/kg 23 .883 0,015 0,015 0,094 USO/kg 0,095 Euro/k.g 22.034 0.01 3 0,014 0,245 USD/kg 0.248 Euro/kg 43.555 0,027 0,027 0,386 USD/kg 0.391 Euro/kg 65.176 0,040 0,040 0.750 USD/kg 0,760 Euro/kg 120.354 0,073 0,074 0,240 USD/kg 0,243 Euro/kg 37.257 0,023 0,023 0.077 USD/kWh 0.078 Euro/kWh 148.814 0,090 0,091 0,116 USD/kWh 0,118 Euro/kWh 223.221 0,135 0,137 0,076 USD/kWh 0,077 Euro/kWh 146.817 0,089 0,090 0,092 USD/kWh 0,093 Euro/kWh 1 76.885 0,107 0,108 (•) 14 Ekim 2002 tarihi ltlbarlylo Morkoz Bankası Efektif Satış Fiyatları ; 1 .637.770 TL/$ , 1 .615.660 TL/€'dur.
WAT'ER TREATMENT TECHNOLOGY C urlye uıvwı No:64/5 �10 Al - lzmir 1"el: ++ 90 232 483 50 86 - 425 28 74 Fax: ++ 90 23 www.baygan.com.tr e-mail: baygan@baygan.com.tr ' 1
8 NEWS / HABERLER Seramik sektöründe, kojenerasyonun yeri ve önemi The status and the importance of cogeneration in Ceramic sector Dünyada kojenerasyon teknolojisinin en yoğun olarak kullanıldığı sektörlerin başında seramik sektörü geliyor. Türkiye'de de kojenerasyon teknolojisinin kullanım alanları sıralamasında %13'Iük payla seramik sektörü yer alıyor. Bu amaçla Türkiye Kojenerasyon ve Otoprodüktörlük Derneği'nin Türkiye Seramik üreticileri Derneği SERKAP'ın katkılarıyla düzenlediği toplantıda, kojenerasyon teknolojisini uygulayan ve satan firmalar ile seramik sektörünün temsilcileri bir araya geldi. SERKAP Temsilcisi Öngün Sanlı, seramik sektörünün sanayide kullanılan LPG' nin %14'ünü, doğal gazın %1 3'ünü , elektriğin %2'sini tükettiğini belirtti. 2003 yılı sonuna kadar LPG ile üretim yapan firmaların doğal gaza geçmesiyle seramik sektöründe tüketilen doğal gaz miktarının 500 milyon metreküpe ulaşacağının tahmin edildiğini söyleyen Sanlı, 2001 fiyatlarıyla tüketim bedelinin 150-200 milyon dolara ulaştığını bildirdi. "Üye firmaların bir kısmı kojenerasyon tesisi kurmuştur" diyen Sanlı, hedeflerini; bu sistemin hangi ölçek ve şartlarda rantable olduğunu sektörce değerlendirilerek kojenerasyon uygulamalarının sektörde daha yaygın kullanılması olarak açıkladı. Türkiye Kojenerasyon ve Otoprodüktörlük Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Özkan Ağış, dünyada doğal gaz kullanımının artmasıyla birlikte, kojenerasyon teknolojisinin de yaygınlaşmakta olduğunu ifade etti. ECOGENERATION WORLD Enerji faturalarının son birkaç yılda yükseldiğini belirten Ağış bunun nedenlerini "Türkiye'nin enerji kaynaklarını, Dünya'ya nazaran daha yüksek fiyatlarla ithal etmesi ve insanların, bilgisizlik ve bilinçsizlik nedeniyle enerji kaynaklarını israf ederek kullanması" olarak açıkladı. "Amerika'da 1000 $'Iık bir sanayi üretimi yaratabilmek için 267 kwh, Avrupa'da 365 kwh, Türkiye'de 970 kwh elektrik enerjisi harcanıyor" diyen Özkan Ağış, bütün bu nedenlerle Türk sanayicisinin üretim maliyeti içinde enerji payının yüksek kaldığını ve bunun da Türkiye'deki düşük işçilik ücretlerinin sanayiciye sağladığı rekabet (mukayeseli üstünlük) avantajını alıp götürdüğünü söyledi. Enerji faturalarının azaltılması yollarını; 1) Çağdışı yakıtlar yerine Dünya'da trendi yükselen yakıtlara yönelmek, 2) Enerji yoğun imalat teknolojileri yerine, düşük enerji tüketimli teknolojileri ikame etmek, 3) Çalışanların enerji tasarrufu için bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi uygulamalarının disipline edilmesi ve yakın takibi, 4) Fabrika içinde, kendi kontrolü dahilinde verimli ve kaliteli elektrik ve ısı üretim teknolojilerine yönlenme, olarak belirten Özkan Ağış, kojenerasyonun bu noktadaki rolüne dikkat çekti. "Kojenerasyonun seramik sektörüne en uygun, enerji üretim teknolojisi olduğu kanaatine varıyoruz. Nitekim, bugüne kadar doğal gazın ulaştığı bölgelerdeki seramikçilerimizin büyük bir kısmı, kendi tesislerinde, kojenerasyon uygulamalarını başlatmış olup avantajlarından yararlanmaktadırlar. Ceramic sector is one of the /eading sectors, in which the cogeneration technology is wide/y used. in Turkey, the ceramic sector has 13 % share among the fie/ds using cogeneration technology. Thus, the meeting organized by Turkish Cogeneration and Autoproduction Association and supported by Turkish Ceramic Manufacturers' Association (SERKAP) gathered companies installing and purchasing cogeneration techno/ogy and representatives of the ceramic sector. SERKAP representative Öngün Sanlı stated that ceramic sector consumes 14% of LPG, 12% of natura/ gas and 2% of e/ectricity consumed by the Turkish industry. Some of the member companies installed cogeneration sites and the Association aims to expand the use of cogeneration after evaluating the proper sca/e and conditions tor a rantable cogeneration system, Sanlı pointed out. Turkish Cogeneration and Autoproducers' Association chairman Özkan Ağış told that cogeneration technology is expanding due to the increase of natura/ gas usage around the wor/d. Claiming that cogeneration technology is the most proper energy production technology tor the ceramic sector, Ağış stated that the sector wi/1 be more competant both in internal and toreign markets as soon as natura/ gas reaches to ali cities in Turkey in the future. The presentation made by Mehmet Türkel, Autoproducers Committee chairman of Turkish Cogeneration and Autoproduction Association was covering ali the answers about what cogeneration is and how it is installed. On the other hand, Turkish Cogeneration and Autoproduction Association vice-chairman Süleyman Bulak explained the status of Turkey among the other countries. Turkey is the fifth country with higher ceramic production capacity. Among European countries, it is the third after ltaly and Spain. Stating that unfair competition can be removed with the increasing usage of natura/ gas, Bulak listed in what year and which city wi/1 have natura/ gas. While Aykut Çetin and Tuğrul Selvi from Ka/eseramik gave their factory as an example of a cogeneration application in the ceramic sector and told its benefits, other representatives from the cogeneration sector gave intormation about system and equipment alternatives in cogeneration systems. Necdet Külçe from Turna Turbomach gave information about gas turbines; while Mete Baysal from İltekno, Alp Zor from Topkapı Endüstri and Gökmen Topuz from Kale Enerji explained gas engines and their app/ications around the world.
Gelecek yıllarda doğal gazın yurdumuzun her şehrine ulaşmasıyla doğal gaza ulaşma özlemini giderecek seramikçilerimizin kapıları na kadar gelecek bu nimeti iyi değerlendirecekleri ve bu suretle kuracakları kojenerasyon tesisleri ile iç ve dış pazarlarda rekabet güçlerini arttıracaklarını görüyorum." Türkiye Kojenerasyon ve Otoprodüktörlük Derneği Otoprodüktörlük Komitesi Başkanı Mehmet Türkel'in sunumu "Kojenerasyon Nedir ve Nasıl Uygulanır" sorusuna yanıt oluşturacak nitelikteydi. Kojenerasyonun kullanıldığı sektörler, kullanım yöntemleri, kojenerasyonda kullanılan teknolojiler ve uygulamalar konusunda bilgi aktaran Türkel, kojenerasyonun Türkiye'deki sektöre! dağılımında tekstilin %56, kağıdın %14, seramiğin ise %1 3 paya sahip olduğunu belirtti. Türkiye Kojenerasyon ve Otoprodüktörlük Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Vekili Süleyman Bulak ise, "Türkiye, dünya seramik sektöründe beşinci üretim kapasitesine sahip bir ülke konumunda. Avrupa'da ltalya ve İspanya'dan sonra üçüncü sırada yer alıyor. Seramik sektörünün geçmiş yıllarda en büyük sıkıntı larından birisi, elektrik ve ısı üretimi ile proseste kul lanılması verimli olan doğal gazı n kul lanım şansı nı n düşük oluşu" diyerek başladığı konuşması nda, sektörün bir kısmı doğal gaz kullanırken, bir kısmı nı n kullanamaması nın haksız rekabete yol açtığını söyledi. Bu durumun Türkiye'deki doğal gaz arzının artırılarak giderileceğini belirten Bulak, hangi yılda, hangi kentlere doğal gaz gideceği ni açıkladı. Seramik sektörünün yoğun olarak yerleştiği iller; Kütahya, lzmir, Bilecik, lstanbul, Eskişehir, Uşak, Manisa, Adapazarı, Çanakkale, Zonguldak ve Çorum illerini kapsamakta. 2003 yılından itibaren bu illerin birçoğunda doğal gaz kul lanımı başlayacak. 2003 yılında doğal gaz gidecek iller şöyle: Adapazarı, Balıkesir, Çorum, Erzurum, Erzincan, lzmir, Kayseri, Kırıkkale, Konya, Manisa, Kütahya, Samsun ve Sivas. 2004 yılında: Ağrı, Aksaray, Amasya, Çanakkale, Çorlu, Düzce, Edirne, Iğdır, Kı rşehir, Lüleburgaz. 2005 yılında: Bartı n, Bolu, Çankırı, Karabük, Karaman, Nevşehir, Niğde, Tokat, Uşak, Van, Yozgat ve Zonguldak. Kojenerasyon teknolojisini n seramik sektöründe uygulanmasıyla ilgili olarak .. . ı,,() t t,,fi.\•.,,OtJ VL t)lllPA'OUUKIORlt (lfW<IUI . . ' ı, ,ı t,ı ... j}•J Kaleseramik'ten Aykut Çetin ve Tuğrul Selvi, kojenerasyon uygulamaları nı ve sektöre yararları nı anlattıkları sunumları nda, kendi fabrikaları ndan örnekler verdiler. Üç adet 7.2 MW gaz türbininin olduğu tesiste, elektrik ve ısı üretimi gerçekleştiriliyor. Türbin başına 6 milyon dolara mal olan tesiste üretim maliyeti 3,3-4 cent/kwh. Kaleseramik'in bu tesisi, geçtiğimiz aylarda Kojenerasyon Haftası dolayısıyla Enerji Bakanlığı tarafından "En Başarılı Kojenerasyon Tesisi" seçilmişti. Toprak Seramik'ten Ahmet Ulukuş da kendi fabrikaları ndaki kojenerasyon uygulamaları konusunda bilgi verdi ve elektrik TEAŞ'a satılmadığı, egzoz gazı boşa atılmadığı zaman maksimum kar elde edilebileceğini söyledi. Ul ukuş'un kojenerasyon tesisi kurmayı düşünen seramikçilere önerileri de şöyleydi: "Egzoz sıcaklığı en yüksek türbin seNEWS / HABERLER çilmeli, sprey dryer egzoz gazına yakın sıcaklıkta çalışmalı." Tesisleri nde kojenerasyon teknolojisini uygulayanları n ardından, Türkiye'de kojenerasyon sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin temsilcileri, seramik sektöründe kojenerasyon uygulamaları nda sistem ve ekipman seçimi konusunda bilgi aktardılar. Turna Turbomach'tan Necdet Külçe gaz türbi n le ri; İltekno'dan Mete Baysal, Topkapı Endüstri'den AlpZor ve Kale Enerji'den Gökmen Topuz gaz motorları ve bunların dünyadaki uygulamaları konusunda bilgi verdi. Türkiye, seramik sektörünün gerek yurtiçi, gerek yurtdışı rekabet şansı nı n artabilmesi içi n üretim maliyetlerinin en aza indirilmesi gerekiyor. Bunda da enerji fiyatlarının büyük önemi var. Kojenerasyon teknolojisinin yaygı nlaşması , tesislerde ucuz yakıt kullanılması, kaliteli ve kesintisiz enerji sağlanması; hem üretim mal iyetini düşürmesi, hem de kaliteli üretim açısı ndan şirketlerin karını ve rekabet şansını artıracak bir faktör niteliğini taşıyor. Aykııt Çetiıı Tıığrııl Selvi Alp Zor ECOGENERATION WORLD 9
NEWS / HABERLER İran gazında . sorunlar giderildi 10 Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Zeki Çakan'ın lran temasları sırasında, Türkiye ve lran arasında daha önce yapılan 25 yıl süreyle 1 O milyar m3 gaz alımını içeren doğal gaz anlaşması yeniden gözden geçirildi ve mutabakat imzalandı. Türkve lran heyetleriningözden geçirilerek yenilediği anlaşmaya Enerji Bakanı Çakan, BOTAŞ Genel Müdürü Gökhan Bildacı ve BOTAŞ Genel Müdür Yardımcısı Fuat Çelebi ile lran Petrol Bakanı Bican Namdar Zengene ve lran Milli Gaz Şirketi yetkilileri imza koydu. lran Milli Gaz Şirketi ve BOTAŞ arasında teknik görüşmeler yapılarak, ortak mutabakat sağlandığını söyleyen Çakan, "Son dönemlerde sadece lran ile yapılan anlaşmalar gözden geçirilmemiş olup, diğer ülkelerden, örneğin Rusya'dan, alınan gazla ilgiliolarakyapılananlaşmada da yeni bir görüşme yapılmış ve bununla ilgili olarak da her iki ülke yine mutabakata varmıştır" dedi. BumutabakatınTürkiye'nin "al ya da öde" riskini azalttığını, fiyat konusunda da belirli bir indirim yapılmasını içerdiğini anlatan Çakan, anlaşmanın BOTAŞ ve lran Gaz Şirketi'nin yönetim kurullarınca onaylanmasından sonra yürürlüğe gireceğini söyledi. Sözkonusu mutabakatın onaylanmasından sonra lran'dan doğal gaz alımının yeniden başlayacağını kaydeden Çakan, sağlanan indirimin tüketiciye nasıl yansıyacağı konusundaki kararın Enerji Piyasası Kurulu ve BOTAŞ tarafından şekillendirileceğini bildirdi. "Önemli ölçüde tasarruf sağlanmıştır" diyen Enerji Bakanı Çakan, Doğal gaz sertifikası verilmesinin koşulları belirlendi Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, doğal gaz alanında çalışmak isteyenlere sertifika verilmesinin koşullarını belirledi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun hazırladığı Doğal Gaz Piyasası Sertifika Yönetmeliği 25 Eylül 2002 tarihli ve 24887 sayılı Resmi Gazete'de yayımlandı. 2 Kasım 2002 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girecek olan yönetmelikle, doğal gaz piyasasında iç tesisat ve servis hatlarıyla yapım ve hizmet faaliyetlerini yürüten gerçek veya tüzel kişilere verilecek sertifikalara ilişkin usul ve esasların belirlenmesi amaçlanıyor. ECOGENERATION WORLD "Rusyave lran'la varılan mutabakatlardan sonra Türkiye'nin ne bugün ne de önümüzdeki yıllarda al ya da öde riski kalmamıştır. Bugüne kadar böyle bir para verilmemiştir ve ileride de verilmemesi için gerekli önlemler alınmıştır" dedi. Çakan, doğal gaz alımı nedeniyle Türkiye aleyhine bozulan, iki ülke arasındaki ticaret dengesinin düzeltilmesi için yapılabilecekler konusunu da görüştüklerini ve buna ilişkin gerekli bilgileri ilgili Bakanlıklar'a aktaracağını söyledi. Doğal gazın fiyatı konusunda bir açıklama yapmasının söz konusu olmadığını kaydeden Çakan, "Türkiye doğal gaz ithalatını yaparken, Avrupa'da rekabet edilebilir bir ortamda doğal gaz fiyatlarını göz önüne alarak ithalatına özen göstermektedir. Aynı zamanda doğal gaz ihraç eden ülkeler de serbest piyasada rekabet edilebilirfiyatları dikkate almak zorundadır" dedi. Çakan, "Şartnameler gereğince gazın kompozisyonunun belirli şekli var, bu kompozisyonda, yapılan anlaşmalar gereği zaman zaman belirli sapmalar söz konusu olabilir. Bunlar dikkate alınarak bu doğal gaz alımı durduruldu. En kısa sürede anlaşmalar çerçevesinde kompozisyonda da gerekli düzeltmeleryapılacaktır" diye konuştu. lran Petrol Bakanı Zengene de daha önce iki ülketarafından imzalanan anlaşmanın gözden geçirildiğini, tarafların anlaşma çerçevesinde hukuksal belgeleri 1 O gün içinde yönetim kurullarına onaylattıktan sonra doğal gaz ihracatına başlanacağını söyledi. Yönetmelik, doğal gaz piyasasında iç tesisat ve servis hatlarıyla yapım ve hizmet faaliyetlerini yürüten gerçek veya tüzel kişilere sertifika verilmesi, sertifika kapsamındaki faaliyetlerin yürütülmesi, sertifikaların iptali, sona ermesi, yenilenmesi, tadili ile sertifika ve yetki belgesi sahiplerinin hakve yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasları kapsıyor. Problems So/ved in ıran Gas The natura/ gas contract about 10 billion m3 natura/ gas purchase between Turkey and ıran for 25 years was revised during the visit of Energy and Natura/ Resources Minister Zeki Çakan in ıran and the both sides reached to an agreement. The contract were signed by Energy Minister Zeki Çakan, BOTAŞ chief administrator Gökhan Bildacı, BOTAŞ vice-chief administrator Fuat Çelebi, ıran Oil Minister Bican Namdar Zengene andıran National Gas company authorities. Çakan told that this contract wi/1 reduce "buy or pay" risk of Turkey and it inc/udes a certain discount in prices. The contract wi/1 be put into force after signed by board of administration ofBOTAŞ and ıran Natura/ Gas Company. Then wi/1 start the purchase of natura/ gas from ıran. Conditions for Natura/ Gas Certificate were settled Energy Market Regulatory Authority (EPDK) settled the conditions ofthe certificate required for working in the natura/ gas sector. Natura/ Gas Market Certificate Legislation prepared by EPDK was published in the Official Newspaper dated 25 September 2002 and No. 24887. The Legislation includes certificating rea/ orjudicial people who provides internal installation and service /ine construction and other services, performing activities under the certificate framework, annulment, expiration, renewa/ and amendment of certificates as we/1 as the procedures and principa/s on the rights and duties of certificate owners.
Doğal gazda indirim BOTAŞ'ın sanayiye verdiği doğal gazda yüzde 5, şehiriçi dağıtım şebekelerine verilen doğalgazda ise yüzde 6 indirim yapıldığını açıkladı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Zeki Çakan BOTAŞ'ın doğal gaz satış fiyatlarında indirime gittiğini açıkladı. Çakan'ın verdiği bilgiye göre BOTAŞ sanayiye verdiği doğalgaz fiyatını yüzde 5 ucuzlatırken, şehiriçi dağıtım şebekelerine sattığı doğal gazın fiyatını aşağıya çekti. Bakanlığın bu açıklamasının ardından lstanbul gaz dağıtım kuruluşu IGDAŞ, doğal gaz fiyatlarına indirim uygulayacağını bildirdi. 1 Kasım 2002 tarihinden geçerli olmak üzere lstanbul'da 1 metreküp doğal gazın fiyatı 317 bin 420 liraya indi. Ankarada ise BOTAŞ doğal gazın metreküp fiyatını 374 bin 556 lira olarak belirledi. En esnek ve maliyeti etkileyecek çözümü seçin; en geniş seride farklı yakıt gazlarını kullanan çift yakıtlı ağır iş motorlarıyla BVI CHP tesisleri. iki kez düşünün -bizimle bağlantı kurun B+V lndustrietechnik GmbH P.O.Box 11 22 89 0-20422 Hamburg Tel. +49 40 3011-2911 Fax +49 40 3011 -1993 E-mail: engineplants@bvi.thyssen.com www.bv-industrie.com B+V lndustrietechnik NEWS / HABERLER Discount in Natura/ Gas BOTAŞ affirmed that there would be 5% discount in natura/ gas for industry and 6% discount in natura/ gas purchased by loca/ distribution networks. Respectively, IGDAŞ, lstanbul Natura/ Gas Distribution Company stated there would be 6% discount in natura/ gas price. Natura/ gas price per 1 m3 wi/1 be 317 420 TL by 1 November in İstanbul.
12 NEWS / HABERLER Doğal gaz l isans bedel leri bel irlendi Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun, 2002 ve 2003 yıllarında uygulanacak lisans alma, yıllık lisans, lisans yenileme, lisans tadili ve lisans sureti çıkartma bedellerine ilişkin olarak kararı 26 Eylül 2002 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı. 28 Eylül 2002 tarihli Resmi Gazete ile düzeltilen Karar şöyle: Karar No:57 Karar Tarihi:25/9/2002 Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 25/09/2002 tarihli toplantısında, 2002 ve 2003 yıllarında uygulanacak olan lisans alma, yıllık Madde 1 - 07/09/2002 tarih ve 24869 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Doğal Gaz Piyasası Lisans Yönetmeliği uyarınca 2002 ve 2003 yıllarında uygulanacak olan lisans alma, yıllık lisans, lisans yenileme, lisans tadili ve lisans sureti çıkartma bedelleri aşağıdaki şekilde belirlenmiştir. a) İthalat faaliyeti: (1) Lisans alma bedeli : 150.000.000.000 (yüzellimilyar) TL. (2) Yıllık lisans bedeli : Satışı yapılan kWh başına 5 (beş) TL. Birden fazla ithalat lisansına sahip olan tek birtüzel kişi, tüm ithalat lisansları kapsamında yaptığı satışların toplamı üzerinden tek bir yıllık lisans bedeli öder. b) İletim faaliyeti (1) Lisans alma bedeli : 1.500.000.000.000 (birtrilyonbeşyüzmilyar)TL. (2) Yıllık lisans bedeli : iletimi yapılan kWh başına 5 (beş) TL. c) Depolama faaliyeti : (1) Lisans alma bedeli : 300.000.000.000 (üçyüzmilyar) TL. (2) Yıllık lisans bedeli :Depolanan kWh başına 5 (beş) TL. d) Toptan satış faaliyeti: (1) Lisans alma bedeli :1 00.000.000.000 (yüzmilyar) TL. (2) Yıllık lisans bedeli :Satışı yapılan kWh başına 5 (beş) TL. e) Dağıtım faaliyeti: (1) Lisans alma bedeli :1 00.000.000.000 (yüzmilyar) TL. (2) Yıllık lisans bedeli :Dağıtımı yapılan kWh başına 5 (beş) TL. f) Sıkıştırılmış doğal gaz (CNG) dağıtımı, iletimi ve satışı faaliyeti : 1) Sıkıştırılmış doğal gaz (CNG) dağıtımı: (1) Lisans alma bedeli (2) Yıllık lisans bedeli il) Sıkıştırılmış doğal gaz (CNG) iletimi: (1) Lisans alma bedeli (2) Yıllık lisans bedeli 111) Sıkıştırılmış doğal gaz (CNG) satışı: (1 ) Lisans alma bedeli (2) Yıllık lisans bedeli :20.000.000.000 (yirmimilyar) TL. :Dağıtımı yapılan kWh başına 5(beş)TL. :20.000.000.000 (yirmimilyar) TL. :İletimi yapılan kWh başına 5 (beş) TL. : 20.000.000.000 (yirmimilyar) TL. :Satışı yapılan kWh başına 5 (beş) TL. g) İhracat faaliyeti: (1) Lisans alma bedeli (2) Yıllık lisans bedeli : 20.000.000.000 (yirmimilyar) TL. :ihracatı yapılan kWh başına O (sıfır) TL. Tüm faaliyetlere ilişkin lisans yenileme, lisans tadili ve lisans sureti çıkarma bedelleri aşağıdaki gibidir: (1) Lisans yenileme bedel (2) Lisans tadili (3) Lisans sureti çıkartma : İlgili faaliyet için belirlenen lisans alma bedelinin % 50 si : 2.000.000.000 (ikimilyar) TL. : 1 .000.000.000 (birmilyar) TL. Elektrik Piyasasına ilişkin "LisansAlma Bedeli" ile "Yıllık Lisans Bedeli"nin yatırılması gereken banka hesap numarası ile ilgili bilgiler şöyle: T.C. Ziraat Bankası AŞ. Kurumsal Bankacılık Şubesi Arjantin Caddesi, No: 1 1 , 06700, G.O.P. / ANKARA Tel: (0312) 467 00 65 HESAPADI BANKAKODU ŞUBEKOOU HESAPNO Lisans alma bedeli hesabı 010 1745 17199 Yıllık lisans bedeli hesabı 010 1745 17203 NOT: 1. Lisans başvurusu yapan tüzel kişiliğin adı dekontta yer almalıdır. 2. Havale ve EFT işlemlerinde masraf alınmamaktadır. ECOGENERATION WORLD
ôflsemco DAS ENERJİ maritime SiSTEMLERi SAN. VE TIC. LTD. ŞTI. M.AN El&WW MADDE AÇIKLAMA 10 KONTROL PANELl9 9 BAŞLANGIÇ HAVA KOMPRESÖRÜ 8 BAŞLANGIÇ HAVA TANK! 7 MOTORiN SERViS TANK! 6 NO.6 FUEL OIL SERViS TANK! 5 ARA TANK 4 NO.6 FUEL OIL BESLEME ÜNiTESi 3 NO.6 FUEL OIL SEPERATÖRÜ 2 YAÔLAMA SEPERATÖRÜ 8L 21/31 JENERATÖR DAS ENERJİ SiSTEMLERi SAN V ETIC LTD ŞTI 1 Al12_ha 1 PROPULSION SYSTEMS •••• EB.....,. ••wa. • OENERATINO SETS (950-1800) kW • Güvenilir tasarım • Düşük işletme maliyeti • Kolay ve seri montaj • Uzun ana bakım periyodu • Estetik görünüm Yeşim 2 Daire: 4 Adatepe - Ataşehir 81120 İstanbul Tel: +90 216 455 48 51 -455 76 91 Fax: +90 216 455 48 50 e-mail:dasenergy@dasenergy.com . www.dasenergy.com
1 4 tesisinin enerji ihtiyacı tesiste kurulacak olan 25 MWgücündeki kojenerasyon ünitesi tarafından karşılanacak. Kurulacak santralin buhar kapasitesi 26 0 tonlh, elektrik üretim kapasitesi ise " Park Grubu ile Eti Holding ortaklığından oluşan Eti 25.000 KW. Soda A.Ş. tarafından kurulacak Eti Soda Beypazarı Soda Külü üretim Tesisi'nin temeli, 4 Ekim 2002 tarihinde düzenlenen bir törenle atıldı. Tesis 300 milyon dolarlık bir yatırımla inşa edilecek ve dünyanın en çok kullanılan 1 O elementinden biri olan tronayı işleyerek soda külü haline getirecek. 30 yılda ülke ekonomisine yaklaşık 4.2 milyar dolarlık katma değer sağlayacak. Dünyada doğal üretimi sadece ABD'de yapılan soda külü, Türkiye'de de üretilmeye başlanacak ve Avrupa başta olmak üzere geniş bir pazarda Türkiye'nin söz sahibi olmasını sağlayacak. Eti Holding Genel MüdürYardımcısı Mehmet Kaya, projenin başlangıcı olan 1998 yılından bu güne kadar 7.1 milyon dolar harcama yapıldığını söyledi. Kurulacak tesisin pazar etüdündeki veriler de dikkate alınarak 1 milyon ton/yıl soda külü üretecek alt yapı ve soda külü üretim kapasitesinde olmasının planlandığını belirten Kaya, "Beypazarı Trona Projesinin toplam yatırım tutarı 218.9 milyon .,,,,,--- dolardır. Yatırım 2 aşamaya bölünmüştür. Yatırımın ilk aşaması 123.6 milyon dolar Cam üretiminden deterjan üretimine, selüloz ve� olacaktır" dedi. kağıt üretiminden demir ve çelik endüstrisine, alümine üretiminden bazı kimyasal maddelerin üretimine, fotoğrafçılıktan galvaniz kaplama banyolarına, su arıtımından çok sayıda kimyasal işleme kadar pek çok farklı alanda kullanılan sola külünün hammaddesi olan trona, enerji santrallerinin baca desülfirizasyon tesislerinde de kullanılıyor. Ankara'nın Beypazarı ilçesinde gerçekleştirilen ve yöre halkının yoğun ilgi gösterdiği törende tesisintemeli Devlet Bakanı M. Zeki Sezertarafından atıldı.Törendeayrıca Park Grubu Başkanı TurgayCiner, Eti Holding Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Kaya, Ankara Ticaret Odası Başkanı Sinan Aygün ve Beypazarı Belediye Başkanı Mansur Yavaş birer konuşma yaptılar. Ankara Ticaret Odası Başkanı Sinan Aygün, "bugün özel sektör bir ilki gerçekleştiriyor" diyerek başladığı konuşmasında yerin altında atıl duran bir madenin ekonomiye kazandırıldığını söyledi. Aygün, tronanın ardından bor madenlerinin de özelleştirilmesi ve bor madenine gereken önemin verilmesini istedi. EC0GENERATI0N W0RL0 Park Grubu Başkanı Turgay Ciner ise, yer altı kaynaklarının gün ışığına çıkarılarak ekonomiye kazandırılmasında Türkiye'nin geleceğine katkıda bulunmasında, gerek devlete ve gerekse özel sektöre önemli görevlerve sorumluluklar düştüğünü belirtti. Ciner, bu modelin, yalnızca madencilik sektöründe değil diğer sektörlerde de yaygınlaşmasının Türkiye'de reel sektörün ve sanayileşmenin gelişmesi bakımından çok önemli olduğuna dikkat çekti. Bu proje yer altı zenginliklerinin doğru kullanıldığı takdirde, ülke ekonomisine üst düzeyde katkı sağlanabileceğinin göstergesidir. Tüm bu çalışmalarda elde edilen başarı, ülkemizde özel sektör ile devletin el ele vererek kendi özsermayemiz ve iş gücümüz ile neleri başarabileceğinin en güzel örneğidir. Bu işbirliği, Türk sanayii için başarılı bir model olacaktır" dedi. "Medeniyetin doğuşu madencilikten başlamıştır" diyen Devlet Bakanı M. Zeki Sezerise, ülkelerin ekonomik kalkınmalarında doğal kaynakların son derece önemli bir yere sahip olduğunu söyledi. Önemli olanın yer altı zenginliklerinin nasıl değerlendirildiği olduğunu belirten Sezer, "madencilik konusu önemle ele alınmalıdır" dedi. Enerjinin yerli kaynaklardan üretilmesinin Türkiye'nin hedefi olması gerektiğini vurgulayan Devlet Bakanı Sezer, bunun hem istihdama, hem de ekonominin diğer alanlarına katkıda bulunacağını ifade etti. Etı Eti Mineral Wate 4 October 2002 in the ceremo locals in Bey Ankara,_Jl,e,;::,.;;ı:!fjfiffli�ril.!'1' plant waırı:tfd by M er. Park Group PreSİclf![lt Turgay Ciner, Eti Holding Vlce-manager �Qhm_,t c l{(ıya, Ankara Trade 0�(11p,;,h;_ Sinan AygDR -ıfhlİ of - Beypazarı Mansur Yavaı ıh speech at the ce The plant wl/l be•con• with an lnvestment of 300 dollars. Expected to bllllon do/fars for economyth ..� example of the..public and �ctf.!ıg valuab@'S; economy. The m produced nat USA wi/1 be pro and wi/1 enable T impof'!fJ.nt role i especially Europ& advantages of Turlcey mineral water produced from natrı water, closer to the markets and trans prlces and customs a compared to offshore ca thanks to the Union of 7, 1 million dollars invested in the project beginnlng of the project Theplant infrastructure and pro capacity at 1 mllllon to year taklng lnto account market study
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=