Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 141. Sayı (Nisan 2018)

34 Enerji ve Çevre / Nisan 2018 enerji-dunyasi.com KAPAK KONUSU BÖLGESEL ISITMA SİTEMLERİ ENERJİ VERİMLİLİĞİ İÇİN BÜYÜK ÖNEM ARZ EDİYOR Ü lkemiz enerjide dışa bağımlılığı oldukça yüksek, bu nedenle enerji verimliliği büyük önem taşıyor. Özellikle tamamına yakınını ithal etmiş olduğumuz doğalgazın verimli kullanılması büyük önem taşıyor. Geç- tiğimiz yıl 53 milyar metreküp doğalgaz tüketildi. Tüketilen doğalgazın yaklaşık yüzde 26’sı konutlarda ısınma amacıyla kullanılıyor. Konutlarda ısınma amacıyla bölge- sel ısıtma sitemlerinin kullanılması duru- munda ise yüzde 30 ile yüzde 50 ara- sında tasarruf sağlanabiliyor. Bölgesel ısıtma sistemleri için şehirlerde bulunan lokal ısı kaynaklarının konutlarda değer- lendirilmesi önemli bir unsur. Şehirlerde yer alan çimento fabrikaları, endüstriyel tesisler, su arıtma tesisleri, enerji santral- leri ve jeotermal tesisler bölgesel ısıtma sistemleri için uygun kaynaklar arasında yer alıyor. TTMD Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Birol Kılkış imzasıyla yayımlanan Enerji Verimliliği ve Enerjinin Akılcı Kul- lanımı Türk Tesisat Mühendisleri Derneği Basın Bildirisi’nde bölgesel ısıtmayla ilgili şu ifadelere yer verildi; “Santrallerin atık ısısından şehir ısıtması yapmıyoruz. Yaparsak da santralin elektrik üretmek için hazırladığı yüksek ekserjili buharı kısmen kullanıyoruz. Enerjiyi verimli ve tutumlu kullanmak için akılcı yaklaşım ve stratejiler geliştirmeliyiz. Enerjinin tutumlu kullanılması enerjiye olan talep- lerimizi olabildiğince azaltmakla başlar. Enerjinin akılcı kullanımı demek, bir enerji kaynağının doğru uygulamada, doğru sıralamada, doğru yerde, doğru zamanda ve doğru enerji arz ve talep kalite dengesinde kullanılması demek- tir. Bizler enerjinin miktarına (nicelik) para ödüyoruz. Fakat sadece niteliğini kullanabiliyoruz. Doğal gaza ödediği- miz her bir liranın sadece seksen kuru- şunu kullanabiliyoruz. Zira doğal gazın birim niteliği 0,80 dolaylarındadır. Doğal gazın serbest ortamda yanma sıcaklığı 2000oC dolayındadır. Yüksek ekserjili bu değerli yakıtı böylesi yüksek sıcak- lıkta yakarken, konutlarımızı ısıtmak için 45-50oC sıcaklıkta bir kaynağın yeterli olabileceğini öngörmeli, sıfıra yakın enerjili tasarımlı ve güneş enerjisi des- tekli binalarla sıfır karbon yaşam alanları yaratılarak karbon temelli enerji ithalatı- mız azaltılmalıdır.” Akılcı bir yaklaşımla, doğalgazı önce bir birleşik ısı ve güç santralinde değer- lendirip hem elektrik, hem ısıl (ve soğuk) güç üretebilir, artık ısıyı değerlendirebilir, hem de böylelikle atmosferi kirletme- miş olunabileceğinin belirtildiği bildi- ride “Isıyı ve soğuğu da binalara mer- kezi bir sistemle verebilir binalarımızı da düşük sıcaklıklı sistemlerle ısıtılıp, yüksek sıcaklıklı sistemlerle soğutulur şekle dönüştürebiliriz. Bu örnekten de görüleceği gibi, enerjinin akılcı kullanımı için ileri düzey bilim ve teknolojiye gerek bulunmuyor, ismi üzerinde: akılcılık yeterli oluyor” ifadelerine yer verildi. n Özellikle Kuzey Avrupa ülkelerinde yaygın olarak uygulanan bölgesel ısı sistemlerinin ülkemizdeki ilk örneklerini Cumhuriyet’in kurulduğu yıllarda hayata geçirilen şeker fabrikaları oldu. Bölgesel ısıtma her konutun ayrı ayrı ısıtılmasına göre yüze 50’ye varan seviyelerde tasarruf sağlayabiliyor. Isıtma konusunda doğalgazı yoğun bir şekilde kullanan ülkemiz için bölgesel ısı sistemleri enerji tasarrufu sağlaması açısından büyük öneme sahip.