Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 143. Sayı (Temmuz-Ağustos 2018)

32 Enerji ve Çevre / Temmuz-Ağustos 2018 enerji-dunyasi.com MAKALE Önceki grafikte gösterilen 2012-2013- 2014 yıllarında biyogazdan üretilen elekt- rik enerjisinin Ankara’da tüketilen elektrik enerjisi miktarına oranı ve ülke tüketimine oranı verilmiştir. Değerler bir biyogaz tesisi açısından bakıldığında küçümsenmeyecek değerlerdir. 7. SONUÇ VE ÖNERİLER Türkiye’de ve dünyada fosile dayalı enerji kaynaklarının yakın gelecekte bite- ceği düşünülürde, doğayı kirletici etkisi olmayan, güvenilir, temiz, sürdürülebilir, yerli ve çevre dostu özellikleriyle öne çıkan yenilenebilir enerji çeşitlerinin; üre- timi, kullanımı ve bilinçli bir şekilde yay- gınlaştırılması çok önemlidir. Türkiye’nin artan enerji talebini karşılamak için; doğal kaynakların akılcı bir biçimde değerlendi- rilmesi ve kullanılması, yeni teknolojilere ehemmiyet verilmesi, enerji üretimini çeşitlendirilmesi, var olan teknolojilerin verimliliğinin artırılması gerekmektedir. Ayrıca, yenilenebilir enerji kaynaklarının doğru ve verimli değerlendirilmesi, ras- yonel enerji stratejileri ve politika uygu- lanılması, enerji arz güvenliğinin sağlan- ması, toplumda enerji verimliliği bilincinin geliştirilmesi de enerjide öncelikli konular arsında yer almaktadır. Bu çalışmada Tür- kiye’de üretilen elektrik enerjisinin kaynak- lara göre oranları tespit edilmiş olup, bu oranlar içinde yer alan biyogazdan elde edilen elektrik enerjisi araştırılmıştır. Bu araştırmada Türkiye genelinde 73 adet biyogaz tesisi faal durumda olduğu tespit edilmiştir. Bu faal durumda olan tesislerin üretim miktarları 385MWe olduğu belir- lenmiştir. Bu üretilen elektrik enerjisinin ülke tüketimindeki oranı tablo ve grafik üzerinde gösterilmiştir. Türkiye’de bulunan 73 adet biyogaz tesislerinin birkaçını ele alıp 2012-2014 yılları arası üretimmiktarları grafiklerle gösterilmiştir. Ve bu tesislerin illere göre enerji tüketim oranları tespit edilmiş grafik ve tablolarla gösterilmiştir. Bu gibi çalışmalarda öncelikle ülke gene- linde insanları bilinçlendirmek için biyo- gazın önemini insanlara anlatmak gerek- mektedir. Sonuç olarak, Türkiye’nin enerji sorununun çözümü ve enerji ihtiyacının karşılanmasında için; tarımsal, hayvansal ve çöp atıkların daha etkin bir şekilde kul- lanılarak yenilenebilir enerji kaynakların- dan olan biyogaz üretiminin arttırılması önem arz etmektedir. Organik madde ve sudanmeydana gelen biokütlenin enerjiye dönüştürülmesinde kullanılan teknolojinin basit ve çabuk uygulanabilir olması, ener- jinin az masrafla dönüştürülmesi, ucuz olması, yenilenebilir kaynaklara dayalı olması, doğada var olan dengeyi bozma- ması da bu üretimlerin tercih sebepleri arasındadır. Atıklardan elde edilen enerji hem ülke ekonomisine büyük katkı sağ- layacak hemde doğayı daha az kirleterek daha yaşanılır bir çevre yaratmış olacağız. Böyle bir imkân elimizde varken, bu imkânı değerlendirmemiz gerekmektedir. KAYNAKLAR 1. Canka Kılıç, F., (2011). Türkiye’deki Yenilenebilir Enerjilerde Mevcut Durumve Teşviklerindeki Son Gelişmeler, Mühendis ve Makine, Cilt:52, Sayı:614, ss:103-115. 2. Öztürk, İ., (1999). Anaerobik Biyoteknoloji ve Atık Arıtımındaki Uygulamaları, İ.T.Ü İnşat Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü, İstanbul, 10, 34-44. 3. Demirci, G. ve Türkavcı, L., (2001). Biyogaz Atık- lardan Enerji, Temiz Enerji Vakfı, Ankara, Ss:9-13. 4. Türkiye Çevre Sorunları Vakfı, (1996). Türkiye’nin Çevre Sorunları, Ankara. 5. Acaroğlu, M., (2003). Alternatif Enerji Kaynakları, Ders kitabı Atlas yayın dağıtım, İstanbul. 6. Irini, A., Poul, L., and Gang, L., (2013). Methods andApparatus for Hydrogen Based Biogas Upg- rading, Technical University of Denmark, vestfor- syningi A/S, Publication no:W02013060331 A1. 7. Salah, M.A., (2003). Biogas a Source Of Energy, National Energy Reseach center, Ürdün. 8. Sathianathan, M.A., (1975). Biogas Achievements and Challenges, Association of Voluntary Agen- cies of Rural Development, New Delhi, India. 9. Yılmaz, V., (2009). Sürdürülebilir Bir Sistemde Biyogazın Yeri, V. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu, Diyarbakır. 10. Consolidated Management Services Nepal, (1996). Energy and Environmental Technology A System Approach to Biogas Technology Fao/ Tcp/Nep/4415-T. 11. İnternet: http://www.eie.gov.tr/turkce/YEK/biyo- enerji/01- biyogaz/bg_uretim_yararlari.html, Eri- şim Tarihi: 14 Şubat 2011. 12. Yenilenebilir Enerji Kaynakları., (2008). Oda Raporu, TMMOB Makina Mühendisleri Odası, Yayın No: MMO/2008/479. Ankara. 13. İnternet: www.biyogaz.web.tr/tr/turkiyedeki-bi- yogaz-tesisleri, Erişim tarihi:11 Kasım 2016. 14. İnternet: http://www.enerjiatlasi.com/ , Erişim tarihi: 11 Kasım 2016. Mamak Çöplüğü Biyogaz Tesisi 2012-2014 Yılları Arası ÜretimMiktarları: Tesis Türkiye’nin en büyük ikinci biyo- gaz üretim tesisidir. Ankara’nın ise en büyük biyogaz üretim tesisidir. Tesisin yıllık üretim miktarı yukarıdaki tabloda detaylı olarak gösterilmektedir (Enerji- atlasi.com ). Şekil 3. Mamak çöplüğü biyogaz tesisi santralinden bir görüntü 229 0.1330$ fiyat ile devlete satacaktır. Mamak Çöplüğü Biyogaz Tesisi YEKDEM'den son olarak 2017 yılında faydalanabilecektir [10]. Tablo 9. Mamak çöplüğü biyogaz tesisi (Table 9. Mamak landfill biogas plant) Kurulu Güç 25.43MWe Kurulu Güce Oranı %0.033 Üretim Kapasitesi 170 GWh-Yıl Yıllık Elektrik Üretimi 151 GWh 2014 Üretimi 147 GWh Santralin Yeri Ankara, Mamak İşletmeci Firma ITC-Ka Enerji Lisans No EÜ/848-3/668 il 3. Mamak çöplüğü biyogaz tesisi santralinden bir görüntü [14] Figure 3. Mamak landfill biogas plant plant from an ımage Mamak Çöplüğü Biyogaz Tesisi 2012-2014 Yılları Arası Üretim Miktarları: Tesis Türkiye‟nin en büyük ikinci biyogaz üretim tesisidir. Ankara‟nın ise en büyük biyogaz üretim tesisidir. Tesisin yıllık üretim miktarı yukarıdaki tabloda detaylı olarak gösterilmektedir (Enerjiatlasi.com). Grafik 5. Mamak çöplüğü biyogaz tesisi 2012- 2014 yılları arası üretilen enerji miktarının il ve ülke tüketimine oranı 230 Yılmaz, A., Ünvar, S., Koca, T. ve Koçer, A. Technological Applied Sciences (NWSATAS), 2A0129, 2017; 12(4):218-232. 2012 2013 2014 Yıllar BazındaÜretim KWh 130.971.940 139.399.049 147.388.085 120.000.000 125.000.000 130.000.000 135.000.000 140.000.000 145.000.000 150.000.000 Yıllar Bazında Üretim KWh Grafik 5. Mamak çöplüğü biyogaz tesisi 2012-2014 yılları arası üretilen enerji miktarının il ve ülke tüketimine oranı [14] (Graphic 5. Mamak çöplüğü biogas facility ratio of energy amount produced between 2012-2014 to provinc and count y consumption) Yukarıda gös erilmiş olan grafikte 2012-2013-2014 yıllarında üretilen biyogazdan elde edilen elektrik enerjisi miktarları gösterilmiştir. Grafikte de görüldüğü gibi her geçen yıl üretim miktarı biraz daha artmaktadır. Bu gibi santrallerin hammaddesi çöptür. Gün geçtikçe artan nüfusun tüketiminden açığa çıkan çöp miktarı bu santrallerdeki üretim miktarını etkilemektedir. İnsanların atık olarak ortaya çıkan çöpün değerlendirilmesi önemlidir. 2012 2013 2014 İlTüketimine Oranı 1,06% 1,10% 1,12% ÜlkeTüketimine Oranı 0,050% 0,060% 0,060% 0,00% 0,20% 0,40% 0,60% 0,80% 1,00% 1,20% Grafik 6. Yıllara göre elektrik tüketim oranları [14] (Graphic electricity consumption rates by years) Yukarıdaki grafikte gösterilen 2012-2013-2014 yıllarında biyogazdan üretilen elektrik enerjisinin Ankara‟da tüketilen elektrik enerjisi miktarına oranı ve ülke tüketimine oranı verilmiştir. Değerler bir biyogaz tesisi açısından bakıldığında küçümsenmeyecek değerlerdir. 7. SONUÇ VE ÖNERİLER (CONCLUSION AND RECOMMENDATIONS) Türkiye'de ve dünyada fosile dayalı enerji kaynaklarının yakın gelecekte biteceği düşünülürde, doğayı kirletici etkisi olmayan, güvenilir, temiz, sürdürülebilir, yerli ve çevre dostu özellikleriyle öne çıkan yenilenebilir enerji çeşitlerinin; üretimi, kullanımı ve bilinçli bir şekilde yaygınlaştırılması çok önemlidir. Türkiye'nin artan enerji talebini karşılamak için; doğal kaynakların akılcı bir Yukarıda gösterilmiş olan grafikte 2012-2013-2014 yıllarında üretilen biyogazdan elde edilen elektrik ener- jisi miktarları gösterilmiştir. Grafikte de görüldüğü gibi her geçen yıl üretim miktarı biraz daha artmaktadır. Bu gibi santrallerin hammaddesi çöptür. Gün geçtikçe a tan nüfusun tüketiminden açığa çıkan çöp miktarı bu santrallerdeki üretimmiktarını etkilemektedir. İnsanla- rın atık olarak ortaya çıkan çöpün değer- lendirilmesi önemlidir. Grafik 6. Yıllara göre elektrik tüketim oranları Yılmaz, A., Ünvar, S., Koca, T. ve Koçer, A. Technological Appli d Sciences (NWSATAS), 2A0129, 2017; 12(4):218-232. 2012 2013 2014 Yıllar BazındaÜretim KWh 130.971.940 139.399.049 147.388.085 120.000.000 125.000.000 130.000.000 135.000.000 140.000.000 145.000.000 150.000.000 Yıllar Bazında Üretim KWh Grafik 5. Mamak çöplüğü biyogaz tesisi 2012-2014 yılları arası üretilen enerji miktarının l ve ülke tüketimin oranı [14] (Graphic 5. Mamak çöplüğü biogas facility ratio of energy amount produced betwee 2012-2014 to province and country consumption) Yuka ıda gösterilmiş olan grafikte 2012-2013-2014 yıllarında üretilen biyogazdan elde edilen elektrik enerjisi miktarları gösterilmiştir. Grafikte de görüldüğü gibi her geçen yıl üretim miktarı biraz daha artmaktadır. Bu gibi santrallerin hammaddesi çöptür. Gün geçtikçe artan nüfusun tüketiminden açığa çıkan çöp miktarı bu santrallerdeki üretim miktarını etkilemektedir. İnsanların atık olarak ortaya çıkan çöpü değer endirilmesi önemlidir. 2012 2013 2014 İl Tüketimine Oranı 1,06% 1,10% 1,12% ÜlkeTüketimine Oranı 0,050% 0,060% 0,060% 0,00% 0,20% 0,40% 0,60% 0,80% 1,00% 1,20% Grafik 6. Yıllara göre elektrik tüketim oranları [14] (Graphic electricity consumption rates by years) Yukarıdaki grafikte gösterilen 2012-2013-2014 yıllarında biyogazdan üretilen elektrik enerjisinin Ankara‟da tüketilen elektrik enerjisi miktarına oranı ve ülke tüketimine oranı verilmiştir. Değerler bir biyogaz tesisi açısından bakıldığında küçümsenmeyecek değerlerdir. 7. SONUÇ VE ÖNERİLER (CONCLUSION AND RECOMMENDATIONS) Türkiye'de ve dünyada fosile dayalı enerji kaynaklarının yakın gelecekte biteceği düşünülürde, doğayı kirletici etkisi olmayan,