Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 147. Sayı (Ocak-Şubat 2019)

26 Enerji ve Çevre / Ocak - Şubat 2019 enerji-dunyasi.com KONUK YAZAR G üneş enerji santrallerinde sıra artık endüstriyel çatılara geldi. 2019 yılı ilk aylarında bekle- nen aylık mahsuplaşma (Yatırımın geri dönüş süresini kısaltan bir yöntem) ile solar enerji santralleri fabrika çatılarında daha sıklıkla olmaya başlayacaktır. Bil- diğiniz üzere, solar sistemler arazi tipi kurulumlarla başladı ve görünen o ki endüstriyel çatılarda devam edecek. Sonrasında ise sıra benim favorim olan küçük çatılara gelecek. “Küçük Solar Çatı Pazarı” olarak bahsettiğimiz, kendi enerjisini üreten ve fazlasının satışını yapabilen santrallerdir (10 kw’a kadar olan lisanssız elektrik üretim santralleri). Bu yazımda dikkat çekmek istediğim nokta, şehir şebekesinin olmadığı yer- lerdeki kurulumlar (Akülü sistemler), kamp ekipmanı olarak kullanılan solar sistemler, kısacası temel ihtiyaçları karşılayacak küçük enerji sistemleri için satılan birçok ürün, dolayısı ile bir- çok firma konusundadır. Küçük solar sistemler ile ilk defa tanışan tüketici- lerden yaşadıkları mağduriyetlerle ilgili birçok telefon alınca, bu makaleyi yaz- mak istedim. “Küçük Solar Çatı Pazarını Bekleyen Tehlike” tamda bu noktadan başlamış durumda. BAŞLICA SORUNLAR Technicall çağrı merkezimize gelen telefonlarda bu aralar özellikle maduri- yet yaşayan tüketicilerle konuşuyoruz. Özellikle, doğru tasarlanmayan şebeke bağlantısız sistemlerdeki batarya prob- lemleri, kurulum yapan firmanın teknik destek vermemesi, yapılan kurulumdan sonra, “Abi senin birkaç tane daha akü alman gerekiyor” veya “Kurulum yapan- lar gelmiyor, siz gelip bakar mısınız” diyen küçük solar yatırımcılarının sayı- ları maalesef artmaktadır. Öte yandan 10 kW altı çatı sistemleri için verilen fiyatlar birbirleriyle çelişmekte ve küçük solar yatırımcısını bu fiyat farkına anlam verememekte olduğunu görmekteyiz. Binanın durumunu sormadan (Tapu iskan statik vb.) yaparız, hallederiz faz- lasını da satarsınız, diyen solar firma- ları da maalesef bulunduğunu üzülerek öğreniyoruz. GARANTI KONUSU AYRI BIR BAŞLIK OLABILIR Gerçekten işini layıkıyla yapan, güneş enerjisi ekipmanları üreticileri var ve çoğunlukta olduklarını düşünü- yorum; ancak adını sanını duymadığı- mız, nerden geldi, nereye gittiği, belli olmayan, satış sonrası için “Ona sonra bakarız” modundaki firmaların garanti ve iade konularında da ipe un serdiği üzücü bir gerçektir. Bu tarz güneş enerji sistemlerindeki garanti koşulları kanunlarla belirlenmiş olsa da, tüketiciyi hangi haklara sahip olduğu noktasında yorduğunu görmekteyiz. Genel olarak tüketicilerin kendi hakları konusunda yeterli bilgi sahibi olmadığını söylemek yanlış olmaz. “Hangi şartlar oluşursa, solar panelimi veya solar inverteri’mi değiştirebilirim?” sıkça sorulan soru- lardan… Çatı pazarı olarak adlandırı- lan kurulumlara geçmemekle birlikte, aslında küçük panel, akü, inverter satışlarının düşünülenden fazla olduğu kanaatindeyim. Dolaylı olarak küçük çatı pazarının başladığı söylenebilir. Ürün bilgisi olmadan ezberden yapılan hesaplar, hazır paket sistemler, satış sonrasının umursanmadığı, yap geç, sat geç, modelindeki firmalar ile maalesef küçük çatı pazarı zarar görmektedir. Bu durum, tüketicinin kötü başlayan güneş enerjisi tecrübesiyle, gelecekteki olası yatırımının önündeki engel olarak bilinçaltına işleyecektir. n KÜÇÜK SOLAR ÇATI PAZARINI BEKLEYEN TEHLİKE KEREM ÇILLI Elektrik-Elektronik Mühendisi TechnIcall Yenilenebilir Enerji