Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 147. Sayı (Ocak-Şubat 2019)

32 Enerji ve Çevre / Ocak - Şubat 2019 enerji-dunyasi.com anlamda verimli ve ekonomik çözüm sunmaktadır. Birincisi betonarme kule kullanımı. Sahada hazırlanan prekast dairesel betonarme parçalardan oluşmaktadır. Bu tip betonarme kule çok ciddi bir saha ve kalıp planlaması ve tasarımı gerektir- mektedir. Ayrıca tünel kalıp yöntemi de üzerinde çalışılan bir sistemdir. Betonarme kulelerinin tepe gövdesi genellikle bildiğimiz çelik kuleler olmaktadır. Göbek yüksekliğini 120 m’nin üzerine çıkarmanın bir diğer yolu cıvatalı bağlantıdan oluşan çelik modüler kuledir. G-Tower çelik modüler kulenin patentinin sahibi Nebraska merkezli Northstar Wind firmasının ana danışmanlarındandır; ABD, Avrupa ve Brezilya rüzgâr enerjisi sektörlerinde modüler çelik kule ile ilgili çeşitli projeler üzerinde çalışmaktadır. Panelli tasarım sayesinde direğin alt çapı 7-10 m mertebesine kadar genişletilebilmektedir. Yine panelli tasarım sayesinde nakliye standarttır ve konteynerler ile sahaya rahatlıkla ve düşük maliyetle yapılmaktadır. Ayrıca direğin alt çapının genişlemesi kuleden temele geçişteki yük yoğunluğunu da rahatlatarak temel maliyetinin daha az çıkmasına olanak vermektedir. Çelik modüler kulede panellerin dikey cıvata bağlantı plakaları ile birleşmesi sonucu gövdeler oluşmaktadır. Gövdelerin de yatay cıvata bağlantı plakaları ile birleşmesi sonucu kule oluşmaktadır. Böylelikle gövdeler arasındaki bağlantıyı sağlayan maliyeti yüksek kalın flanş plakalara gerek kalmamaktadır. 120-140 m mertebesinde bir kule 20-25-30 mm kalınlığındaki plakalar ile çözülebilmektedir. Kuledeki tek kaynaklı nokta türbinin bağlandığı tepe flanşıdır, bunun dışında kaynak yoktur. Bu sayede kulenin imalat maliyeti yaklaşık %15-25 azalmaktadır. Panelli sistem sayesinde lojistik maliyeti %50-85 azalmakta- dır. Temel maliyeti %20-40 azalmaktadır. Cıvatalı sistemden ötürü kulenin montaj maliyeti saha koşullarına göre %40-85 civarı artmaktadır. Çelik modüler kulenin toplam kurulum maliyeti diğer alternatiflere göre yaklaşık %20-30 daha azdır. Bu yatırımcı ve proje geliştiren firmalar için oldukça cazip bir kazanımdır. “Blue Marble”in sönmemesini sağlamak, rüzgâr enerjisi sektöründe çalışan biz mühendislere ciddi bir sorumluluk yüklemekte. Bu sorumluluk bilinci ile 2013 yılında ABD’de G-Tower’ı kurdum. G-Tower, başta ABD olmak üzere Avrupa ve Brezilya rüzgâr enerji pazarlarında göbek yüksekliği art- tırılması için geliştirilen teknolojilerin uygulanabilmesi ve hayata geçirilmesi konusunda danışmanlık yapan bir firma- dır. Kuzey Amerika rüzgâr enerjisi sektörünün kalbi Boulder, Colorado merkezli G-Tower enerji altyapı projelerine kule ve direk mühendisliği çözümleri sunmaktadır. G-Tower rüzgâr enerjisi, enerji nakil hattı, telekom, aydınlatma ve güneş enerjisi sektörlerine mühendislik, proje yönetimi ve tedarik hizmetleri sunmaktadır. G-Tower kurulduğundan beri, 6 ayrı kıtada 20’yi aşkın ülkede başta yenilebilir enerji sektörü olmak üzere pek çok enerji altyapı projesi tamamlamıştır. G-Tower dünya çapında yer alan rüzgâr kule mühendisliği uzman ligini Türkiye pazarına getirmek amacıyla İstanbul merkezli INTAC Mühendislik ile birlikte G-Tower & INTAC ola- rak ilerlemektedir. INTAC Mühendislik Türkiye’de yapısal çelik tasarımı ve ileri düzey mühendislik konularında sektörün önde gelen uzman mühendislik firmalarından biridir. Göbek yüksek- liği 120 m’nin üzerine çıkmış kule sistemleri ile ilgili uluslararası tecrübelerimizi G-Tower & INTAC olarak Türkiye rüzgâr enerjisi sektörüne getireceğimiz için çok heyecanlıyız. n Panellerin standart tıra yüklenmesinden bir örnek Modüler çelik kule montajı Ankara: Suzan Batu www.intacinsaat.com suzan@intacinsaat.com TEKNİK