Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 148. Sayı (Mart 2019)

28 Enerji ve Çevre / Mart 2019 enerji-dunyasi.com 2.3. Montaj ve Devreye Alma GIS panoların montaj yüzeyi çok daha pürüzsüz ve eğim- siz olmalıdır. Zemin töleransı +/- % 1, aşmamalıdır. Hücreleri montaj alanına taşımak ve yerleştirmek için uzmanları tara- fından çok hassas işçilik yapılması gerekir. Tüm gaz tankları ayrıntılı şekilde kontrol edilmeli, gerekmesi durumunda ilave gaz basılmalıdır. SF6 gazının temini ve bu gazın panoların içerisine basılması özel izin ve prosedürlere sahiptir. GIS için gerek montaj ya da süpervizörlük gerekse dev- reye alma sırasında mutlaka üretici firmanın uzmanlarının bulunması gerekir. 2.4. Bakım – Onarım GIS hücrelerin bakım ve onarımı için de montaj ve dev- reye almaya benzer olarak üretici firma uzmanlarına gerek olacaktır. Hatta, bazı müdehaleler için üretici fabrikadan ilgili ve yetkili kişilerin gelmesi gerekir ki bu hem süre hem de çiddi maliyet kaybı anlamına gelebilir. GIS hücrelerin primer kısımlarının büyük çoğunluğu kapalı ve gaz içerisinde olduğun- dan aşındırıcı, nemli ya da tozlu ortamlara karşı dayanıklıdır. Yükseklere çıkıldığında hava yoğunluğunun azalmasına bağlı olarak oluşan izolasyon seviyesinin düşmesinden çok daha az etkilenirler. Bu sebeple özellikle yükseklerde ve çok tozlu ortamlarla genellikle GIS hücreler kullanılır. Bununla birlikte özel aparatlar içeren kablo ya da ana bara bağlantılarının düzgün yapılmaması, GIS hücrelerde ciddi sıkıntılar çıkarmaktadır. GIS ler için yapılan kablo başlıkları hem çok özel hem de oldukça maliyetlidir ve mutlaka yedek bulundurulmalıdır. Hücreler dar olduğundan kablo bağlantı- larının yapılması daha zordur. Kesici sabit olduğundan bakım ya da onarım sebebi ile kolayca çıkarılamaz. Servis sürekliliği LSC-2A dır. Ana baraya kablo bağlantı-ekipman bölümüne ulaşılamaz ve gözle kontrol mümkün değildir. Hava izoleli hücreler ise özellikle kablo bölümü büyük olduğundan, kablo bağlantısı daha kolaydır. Standard kablo başlıkları kullanılan AIS paneller sahada çalışan ekipler için daha bilindiktir ve kolayca yapılırlar. Gaz izoleli panoların kesicileri sabittir ve vakum tekno- lojisi kullanılır. Kesicinin kutupları SF6 gaz bölüm içerisindedir. Kesiciyi çıkarma veya değiştirmek için uzun işlemler ve bu işlemler için uzman kişiler hatta bazı durumlarda sadece üretici fabrikadan süpervizörün gelmesi gereklidir. Kesici mekaniz- masına ön kapı üzerinden ya da kapının arkasında ulaşılabilir. Kesici çekmeceli olmadığından, kesiciyi ana baradan ayırmak için yine SF6 gaz içerisinde bulunan ayırıcı kullanılır. Şekil 6. AIS panolarda akım-gerilim senörlerinin kullanılması Şekil 7. AIS panolarda optik iç ark koruma teknolojileri Şekil 8. GIS panolarda kablo bağlantı bölümü ve özel kablo başlığı Şekil 9. AIS panolarda kablo bağlantı bölümü ve özel kablo başlığı TEKNİK