Enerji ve Çevre Dünyası Dergisi 150. Sayı (Mayıs-Haziran 2019)

30 Enerji ve Çevre / Mayıs-Haziran 2019 enerji-dunyasi.com düşürülmesi öngörülmektedir. Ülkemizin ihtiyacı olan doğalgaz ithalatı Rusya, İran ve Azerbaycan’dan, petrol ithalatı İran ve Irak, sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ise Cezayir, Nijerya ve Katar’dan yapıl- maktadır. İthal edilen doğalgazın ve petrolün kontrollü bir şekilde ve ihtiyaç duyulması anında sisteme verilebilmesi için Marmara Ereğlisi ve Tuz gölünde çok büyük kapasiteli depolama tesisleri kurulmaktadır. Ayrıca yüzer depolama ve yeniden gazlaştırma üniteleri (FSRU) ile LNG depolama tesisleri planlanmıştır. Bu bağlamda şimdiye kadar iki tane yüzer gemi tesisi kurulmuştur. Elektrik üretiminde de ülkemiz dış kaynaklara bağımlı- dır. Doğalgaz ve kömürün dışarıdan ithal edilmesi sonucu elektrik üretimimizin yaklaşık yarısı yerli olmayan kaynaklarla karşılanmaktadır. Yenilenebilir enerji kaynaklarımızı ve topra- ğın altındaki linyit kömürümüzü azami derecede kullanarak elektrik üretimi ve enerji kaynaklarında dışa bağımlılığın azaltılması öngörülmektedir. 2018 yılında; bir önceki yıla göre Türkiye kurulu gücü 3.326 MW artışla 88.526 MW olmuştur. Yıllık üretim değeri %3,8 artışla 306,7 TWh, tüketim değerinin %3,46 artışla 305,5 TWh olmuştur. Kaynak bazında üretim oranları incelendiğinde; doğalgaz - LNG %6 azalışla %31’e gerilemiş, ithal kömür kaynakları %3 artışla %21’e yükselmiştir. Kaynak bazında kurulu güç değerleri incelendiğinde; güneş santralleri %48 artışla 5.068 MW, rüzgâr santralleri %7,5 artışla 7.005 MW’a yükselmiştir. (2) 2018 yılı kaynaklara göre elektrik üretimi kurulu güçleri ve üretim miktarları aşağıdaki tabloda gösterilmektedir. (3) Bu bağımlılık cari açığın yükselmesine neden olmaktadır. Özellikle petrol ve doğalgaz ithal eden ülkeler için enerji fiyatlarındaki artışların cari işlemler açığı üzerinde büyük bir baskı oluşturması kaçınılmazdır. Tablo 1’de yıllara göre cari açık miktarları verilmiştir. (1) Bu rakamlar üzerinde en büyük pay enerji sektöründen kaynaklanmaktadır. Bu nedenle cari açığın düşürülmesi ve enerji kaynaklarında dışa bağımlılığı azaltmak milli enerji ve maden politikasının ana gayesidir. Enerji ham maddeleri ithalatı rekor kırarak 60 milyar dolara ulaştığı 2012’yi izleyen yıllarda gerilemiş, 2013'de 55,9 ve 2014'de 54,9 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2015 enerji ham maddeleri ithalatı, 2014’e kıyasla %37 azalmış ve 37,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Petrol ve doğal gaz fiyatlarındaki düşmenin etkisiyle, 2016 yılında 27,2 milyar dolar olan enerji maddeleri ithalatı 2017 yılında yeniden artarak 37,2 milyar dolar olmuştur. Artış 2018’de de sürmüş ve ithalat 43 milyar dolara ulaşmıştır [2]. Ülke arz güvenliğinin sağlanması; elektrik üretiminde kaynak çeşitliliği, doğalgaz ve petrol depolama, iletim ve dağıtım altyapısı ile enerji verimliliği adımlarında ilerlemek- tedir. Tüm bu alanlarda yapılan çalışmalarla ülke cari açığının Şekil 2. Milli Enerji ve Maden politikasının Sacayakları [1] Arz Güvenliği Yerlileştirme Öngörülebilir Piyasa Milli Eenerji ve Maden Politikası Tablo 1. Yıllara Göre Cari Açık Miktarları YILLARA GÖRE CARİ AÇIK MİKTARLARI (MİLYAR DOLAR) YIL ENERJİ İTHALATI TOPLAM CARİ AÇIK 2013 55,9 63,6 2014 54,9 43,6 2015 37,8 32,1 2016 27,2 33,1 2017 37,2 47,4 (1) https://www.ntv.com.tr/ekonomi/subat-ayi-cari-acik-rakamlari- aciklandi,7yw0Rq7gfkClhwlUHs1iYg Erişim Tarihi: 12.03.2019 (2) Kaynak: www.epias.gov.tr Erişim Tarihi: 12.03.2019 (3) Kaynak: www.epias.gov.tr , Erişim Tarihi: 12.03.2019 Tablo 2. 2018 Yılı Elektrik Üretimi 2018 YILI ELEKTRİK ÜRETİMİ KURULU GÜÇ (MW) ÜRETİM (GWh) ORAN Doğalgaz+LNG 25.673 90.560 31 Yerli Kömür 9.597 45.055 15 İthal Kömür 8.939 62.949 21 Hidrolik 28.291 60.162 20 Rüzgar 7.005 19.891 7 Güneş 5.068 2.900 1 Jeotermal 1.260 7.611 3 MAKALE