Enerji ve Çevre Dünyası 187. Sayı | Doğalgaz Dergisi 244. Sayı(Ocak 2024)

15 DOĞALGAZ VE ENERJİ • Ocak / 2024 Türkiye’de Hidrojen ve Doğal Gaz Karışımı ile ilgili Öncü Çalışmalar E nerji depolama sistemleri yenilenebilir enerji kay- naklı sistemler için sürdürülebilir enerji sağlamada olmazsa olmazdır. Güneş panelleri ve rüzgâr tür- binleri güneş ışınımı ve rüzgâr hızının elektrik talebinden daha az ve fazla elektrik üretecek seviyede olduğu durumlar için depolama alt üniteleri ile birlikte inşa edilme- lidir. Bir kimyasal enerji depolama seçeneği olarak hidrojen, üretilen elektriği, yüksek verimle ve çevreye en az zararla depolamak için umut verici bir çözümdür. Yenilenebilir enerji kaynaklı elektrik ile üretilen hidrojen, yakıt hücre- lerinde yakıt olarak kullanılmak üzere gaz, sıvı ve metal hidrit formunda depolanabilir. Burada, önemli bir hidrojen kullanım ve depolama seçeneği olarak mevcut doğal gaz boru hatlarına hidrojen enjeksiyonu öne çıkmaktadır. Yüksek hidrojen depolama maliyeti nedeniyle mevcut doğal gaz hat- larında hidrojen depolanması ve taşınması için kullanılması oldukça ekonomik ve güvenilir bir yöntemdir. Fazla elektrik kullanılarak üretilen hidrojen, mevcut doğal gaz boru hattına doğrudan enjekte edilebilir ve doğal gaz kullanılan cihazlarda yakıt olarak kullanılabilir. Hidrojen karbon içermeyen yapısı nedeniyle, yakıt olarak yakıldığında zararlı emisyonlar üret- mez. Böylece hidrojen ilavesi ile azalacak doğal gaz tüketimi sayesinde çevresel etkiler azaltılmış olur. Ülkemizde hidrojen ve doğal gaz karışımının evsel cihaz- larda kullanılması ile ilgili ilk çalışma Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği Teknik Merkezinde (GAZBİR-GAZ- MER), Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı desteği ve Yıldız Teknik Üniversitesi iş birliği ile gerçekleştirilmiştir. Konya’da kurulan laboratuvarda kapsamlı deneysel çalış- malar yapılmıştır. Güneş panelleri ve rüzgâr türbinleri ile elde edilen elektrik, alkali elektrolizörde hidrojen üretimi için kullanılmıştır. Hidrojen ve doğal gaz karışımının iste- nilen oranda sağlanması, hat boyunca hedeflenen karışım oranlarının korunması ve karışımın ocak ve kombi gibi evsel cihazlarda yanması test edilmiştir. Laboratuvarda gerçekleş- tirilen çalışmalarda doğal gaza hidrojen ilavesinin yanma performansı ve kombiden atılan baca gazı emisyonlarına etkisi araştırılmıştır. Laboratuvarda, doğal gaza (hacimce) FATİH SORGULU Hidrojen Araştırma Merkezi Yıldız Teknik Üniversitesi MERVE ÖZTÜRK Hidrojen Araştırma Merkezi Yıldız Teknik Üniversitesi NADER JAVANI Hidrojen Araştırma Merkezi Yıldız Teknik Üniversitesi İBRAHİM DİNÇER Hidrojen Araştırma Merkezi Yıldız Teknik Üniversitesi Temiz Enerji Araştırma Laboratuvarı, Ontario Tech University, Ontario, Kanada * Türkiye’de Yeşil Hidrojenin Üretilip Doğal Gaza Karıştırılması Çalışmaları Raporu. Erişim adresi: https://www.hidrojenteknolojileri.org/HTD/Yesil_Hidrojenin_Uretilip_Dogal_Gaza_Karistirilmasi_Calismalari.pdf ** Uluslararası Akademik Dergilerde Yayınlanan Makaleler: - Experimental investigation of various burner heads in residential gas stoves tested with hydrogen and natural gas blends. Erişim adresi: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0360319923062031 - An experimental study on the environmental impact of hydrogen and natural gas blend burning. Erişim adresi: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0045653523009384 - Experimental investigation for combustion performance of hydrogen and natural gas fuel blends. Erişim adresi: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0360319923026083 - Hidrojen ve Doğal Gaz Karışımının Evsel Cihazlarda Kullanımının Deneysel ve Teorik Olarak İncelenmesi. Erişim adresi: https://www.cihannumaakademi.org/cfbad/article/view/44 Bu yazıda hidrojen ve doğal gaz karışımının evsel cihazlara beslenmesi ile ilgili Konya’da yer alan GAZBİR-GAZMER’e ait laboratuvarda ve Yıldız Teknik Üniversitesi Hidrojen Araştırma Merkezinde gerçekleştirilen deneysel çalışmalar açıklanmış, önerilerden bahsedilmiştir. Konu ile ilgili daha ayrıntılı bilgi almak isteyen araştırmacılar Hidrojen Teknolojileri Derneği tarafından yayınlanan raporu * ve uluslararası akademik dergilerde yayınlanan makaleleri ** inceleyebilirler. MAKALE