Enerji ve Çevre Dünyası 187. Sayı | Doğalgaz Dergisi 244. Sayı(Ocak 2024)

17 DOĞALGAZ VE ENERJİ • Ocak / 2024 MAKALE birini oluşturan ve (yoğun kullanım nedeniyle) en yüksek karbon emisyonunu üreten fosil yakıttır. Hidrojen ise düşük çevresel etki ve sürdürülebilir enerji açısından büyük ilgi görmektedir. Bu bağlamda hidrojen, enerji güvenliği ve sürdürülebilirlik için kritik bir enerji taşıyıcısı olarak görül- mektedir. Doğal gazın yoğun kullanımı, mevcut rezervler ve hidrojenin düşük çevresel etkisi hidrojen ve doğal gaz çalışmalarına olan ilgiyi artırmaktadır. Yıldız Teknik Üniversitesinde hidrojenle ilgili çalışma- ların artması ve bu konuda çalışan araştırmacıların tek bir çatı altında toplanması amacıyla “Hidrojen Araştırma Mer- kezi” kurulmuştur. Bu merkezde, yeşil hidrojen ve hidrojen temelli alternatif yakıtların üretimi; depolanması, taşınması ve dağıtımı; endüstri, ulaşım ve konut için hammadde, yakıt ve enerji depolama amaçlı kullanımı için araştırma, inovasyon ve ticarileşme öncelikli çalışmalar yürütülmektedir. YTÜ-Temiz Enerji Teknolojileri Enstitüsü araştırmacı- larının yer aldığı ve Prof. Dr. İbrahim DİNÇER yürütücü- lüğünde “Temiz Hidrojen Enerji Teknolojilerinin Geliştiril- mesi” adlı proje kapsamında sürdürülebilir enerji sistemlerine entegre edilebilecek hidrojen temelli üretim, depolama ve uygulama teknolojilerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Bu projede güneş simülatörü entegre edilmiş fotoreaktörde fotokatalitik hidrojen üretim prosesinin geliştirilmesi, Metal hidrür ve sıkıştırılmış gaz sistemlerinde hidrojen depolanma- sının incelenmesi, Yakıt hücresi güç çıkışı ve ömür testlerinin yapılması, Geliştirilen temiz teknolojilerle üretilen hidrojenin etkili ve verimli kullanımı için entegre sistemlerin tasarlan- ması ve analizleri gerçekleştirilmektedir. Ayrıca hidrojen ve doğal gaz karışımının evsel cihazlarda yakılması ile ilgili yanma ve emisyon testleri ile verim ana- lizleri Hidrojen Araştırma Merkezinde kurulan test düzene- ğinde yoğun bir şekilde devam etmektedir. Doğal gaza %30’a kadar hidrojen ilavesi ile evsel ocaklardaki yanma perfor- mansının iyileştirilmesi için gerekli düzenlemeler üzerinde çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmaların başında hidrojen ilavesi ile önemli bir parametre haline gelen ocak başlığı tasarımı ve testi gelmektedir. Farklı tasarımlara sahip ocak başlıkları ile çalışmalar yapılarak, tasarımların alev çapına, uzunluğuna ve yapısına olan etkisi araştırılmaktadır. Bu çalış- malarla, doğal gazlı ocakların şebekeye hidrojen ve doğal gaz karışımı beslendiğinde uygun çalışma şartlarına sahip olması için farklı tasarımlar değerlendirilmektedir. Doğal gaza belirli oranlarda (hacimsel olarak %5-30 arası) hidrojen karıştırılması çalışmaları akademik ve ticari boyutta pek çok ülkede devam etmektedir. Hidrojen ve doğal gaz karışımı birçok ülkede hâlihazırda hizmet veren doğal gaz şebekelerini aktif olarak kullanmaya devam etmek ve karbon salınımını azaltmak için uygun bir stratejidir. Evsel cihazlardaki yanma prosesinden kaynaklanan karbondioksit emisyonları, yenilenebilir hidrojenin doğal gaza karıştırılma- sıyla azalmaktadır. Yanma performansında meydana gelen değişimin incelenmesi ve hatlardaki olası uyum problem- Farklı tasarımlara sahip ocak başlıkların testleri