Düny krectisi
1 O. Uluılararaıı liojeneraıyon, liom6ine Çeurim ue Çeure lionleranıı ue Sergisi ile ayrınlılı bilgiye a1ağıdaki adreılen ula1ahilirıiniı. www.icciconference.com Vou may haue more inlormalion a6aul 1 o'h 3nlernalionat Cogeneralion, Com6ined Cycle and Enuironmenl Conlerence and Exhibilion lrom lhe adreıı aboue 1
ıLeading P.oweır Geneıratiam Com s TrRUSJ � SG fırrom :!lalboırg Engi enmark !
2 H�t��n, woı Ekim October 2003 ,:S:21 Sahibi ve Yazı işleri Md. Teknik Yayıncılık Tanıtım A.ş. Adına Founder and Editor in on behalfof Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. Süleyman BULAK Yayınlayan Avrupa Teknik Medya Basın ve Yayıncılık Tic. A.Ş. Adına Publisher on behalf ofAvrupa Teknik Medya Basın ve Yayıncılık, Tic. A.Ş. Süleyman BULAK Yayın Danışmanı ve Yürütme Kurulu Başkanı Publishing Adviser and President Özkan AĞIŞ Yayın Yürütme Kurulu Editorial Executive Board Necati ARIKAN (Sinerji-A), Yaman AKAR (ENERJISA), Yüksel GÜLER (ENIMEKS), Ö. Faruk AYGÜN (Ak Enerji), Alp ZOR (Topkapı), Mete BAYSAL, Gökmen TOPUZ (KaleEnerji), Ufuk BERK (ENPA), lan CLULOW (Centrax), Robert VERHEY (Alstom Power), Mehmet TÜRKEL (ENKO), Soren KRUSE (Nordic Energy) Yayın Danışma Kurulu Editorial Board ofAdvisers Metin KOŞAR (ENERJISA), Hayati EREN (Kale Enerji), Alper ERKÖSE (BP), Herres van Ween (Cogen Projects), Sami ERKIŞI (Çevrim Elektrik), Köksal ER (Çukurova), Bora ÇELiK (Çukurova), Umut ÜRKÜN (Mob i l), Mehmet DEMiRCi (Turna Turbomach). Kerim BAŞAKINCI (DAS Enerji), Savaş EKMEN (Dizayn Grup), Reyzan BAŞEĞMEZ (Filtro), Emre ARICAN (Fortum Eng.), Ruhan TEMELTAŞ (General Electr i cs), Kemal BAYRAKTAR (lzocam), lsmail AVCI (Kojen ABB Zantingh), Levent KUTAN (OPET), Levent SÜLÜNER (Standart Fasel), Ender UZUN (Thermoline), Bernd HECTOR (Thysen), Adnan SUCUKA (Alstom Power) YAYIN KURULU Editorial Board Gen.Yay.Yön.idari Executive Edıtor Admİf)istrative Emine BANKOGLU Gen.Yay.Yön.Teknik Executive Editor Technical Muhittin TEKMAN (lşl.Mak.Müh.) Yayın Yönetmeni./ Editor in Chief Sevinç TURKER lngilizce Editörü I Language Editor Ayşe BAYRAKTAR Grafik Tasarım I Grafik Design Şengül ASLAN Işık KARAl'll l Navruz AYDIN Müşteri Hizmgtleri I Customer Seıvices Rıdvan GUMET I Murat AKSOY Baskı I Press Esen Ofset Baskı Tarihi 27 Ekim 2003 YÖNETiM MERKEZi EXECUTIVE EDITORIALOFF I CE TEKNiK YAYINCILIK, TANITIM A . Ş. Sa/mumcu, Barbaros Bulvarı, Baharsokak, KaranfılApt., 2/11/13 34349 Beş i klaş ISTANBUL Tel: +90 212 275 83 59 -212 237 04 25 (pbx) Fax: +90 212 288 26 14 http: www.teknikyayincilik.com e-mail: lnfo@teknikyayincilik.com Fiyatı: 5.000.000.-TL. ( Posta Ücreti Dahil )/Yıllık Abone 40.000.000.-TL. ( Posta Ücreti Dahil ) Annual Subscription: Europe $50 (Posıage lncluded) C> Enerji ve Kojenerasyon Dünyası Dergisinde yayınlanan yazı ve çlzim!orin her hakkı mahfuzdur. izin alınmadan, kaynak gösterilerek de olsa iktibas edilemez . Yayınlanan tüm yazıların sorumtulu!}u yazarlarına, ilanların sorumluluğu ilan sahiplerine aittir. � Atı rights reserved. Na part or this publication may be reproduced in any form or by any means, whether as a source without the consent of the publishers . The responsibility of all published artictes and ads belong ıo their auıhors and owners. ENERGY & ECOGENERATION WORLO Ener·i 2003 Fuarı 21 Enerji sektörünün önde gelen firmaları 24-27 Eylül 2003 tarihleri arasında yapılan Enerji 2003 Fuarı'nda 6. kez bir araya gelirken dergimiz de okurlarıyla buluştu. Türkiye 9. Enerji Kongresi Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi'nin düzenlediği Türkiye 9. Enerji Kongresi lstanbul'da gerçekleştirildi. Üç gün süren Kongre süresince düzenlenen oturumlarda enerji sektörü her yönüyle ele alındı. TÜRKİ!E 9. ENERJİ KONGısl Türk-Fransız Sempozyumu Fransız UBIFRANCE ile Fransa'nın Türkiye Büyükelçiliği'nin ortaklaşa düzenlediği ve doğal gazın şehirde iletimi, dağıtımı ve kullanımları konularının ele alındığı sempozyumda Türk ve Fransız firmaları bir araya geldi. 42 46 Çağdaş Jeotermal Enerji Yasası Taslağı Jeotermal Enerji Yasası tasarısı, jeotermal enerji kaynakları gelişmiş ülkelerde de kullanılan "Entegre Kaynak Yönelimi" felsefesiyle hazırfanmıştır. Bu çerçevede bir ''Jeotermal Enerji Politikası" ile "Bölgesel Jeotermal Enerji Geliştirme Planları"nın oluşturulmasını yasa zorunlu kılmaktadır. Bu plan MTA, DSI ve Çevre Bakanlığı gibi devlet kurumlarıyla işbirliği yanında, araştırma ve geliştirmeye de önem vermektedir. Yasa tasarısı, yukarıdaki felsefesini uygulamaya koyabilmek için, gerekli kurumlar ve görevlerinin tanımları yapmakta ve böyle bir yasada bulunması gereken ruhsatla ilgili işlemler, memnuiyet/er (yasaklamalar), itiraz hakları, tahkikat usulleri ile cezai hükümleri içermektedir. Enerji Dünyasından Haberler 8-1 58 News from Energy World İçindekiler Contents Contents Fuel Prices ...... 6 EMRA-TOBB Cooperation in energy ..... 16 Energy Fair 2003 .. 21 Kayseri will reach natura! gas ..... 26 World Bank Credit for RE .... 28 State Water Work (DSI) is 50 years old ..... 32 Electr i city distribition should be privatized .. 34 Privatization of energy should be implemented w i tout delay .... 3 8 Turkey 9 th Energy Cogress .....42 Turkish-French Symposium .. .46 Energy Policies of EU was discussed in Ankara ..... 50 6 th Oil, Gas&Power Turkey Conference ... 53 Contemporary Geothermal Energy Oraft Bili ... 58 Green Utilit i es ..... 62 Subscription Form ..... 68 İçindekiler Yakıt Fiyatları Enerjide EPDK-TOBB işbirliği Enerji Fuarı 2003 Kayseri doğal gaza kavuşuyor Yenilenebilir enerjiye Dünya Bankası kredisi osl 50 yaşında Elektrik Dağıtım Mutlaka Özelleştirilmeli Enerji özelleştirmeleri geciktirilmemeli Türkiye 9. Enerji Kongresi Türk-Fransız Sempozyumu Ab'nin enerji polit i kaları Ankara'da görüşüldü 6. Oil, Gas&Power Turkey Konferansı Çağdaş Jeotermal Enerji Yasa Taslağı Yeşil enerji üretimi Abone Formu .. 6 .. 16 ..... 21 ..... 26 ..... 28 ..... 32 ..... 34 ..... 38 .... .42 .. .46 ... 50 ..... 53 ..... 58 ..... 62 .... 68 Reklam İndeksi Ads lndex Aalborg Topkapı Çukurova ithalat B+V lndustrietechnik Baygan Shrama Friterm Türk Loydu Transklima Arasta UTES Enko Ulusal Enerji Forumu ....... 1 ..... 5 ....... 7 ..... 13 ..... 15 ..... 19 ... 25 ..... 29 ..... 31 ..... 37 .... .41 .... .49 56-57
Özkan AĞIŞ Türkiye Kojenerasyon Derneği Başkanı BÖLGESEL ENERJİ ÜRETİMİNE ÖNEM ve ÖNCELİK VERİLMELİDİR Tarih tekerrürden ibarettir. Benzeri olayların tekerrür etmesi yani tekrarlanması, Olaylardan ders alınmamasından kaynaklanır. Ders alınsa yani önlem alınsa tekerrür mü ederdi? İhtisas için gittiğim Amerika'nın New York şehrinde, 1965 yılının sıcak bir temmuz gününde, Amerika'nın belki de Dünya'nın en büyük elektrik sistemi çöküşüne (Power block-out) şahit olmuştum. 55 saat süren elektriksizlik, tam 59 kişinin ölümüne, çok büyük kazalara ve akla hayale sığmayan facialara yol açmıştı. New York eyaleti o yıllarda 13 000 MW'lık bir yük çekiyordu. Ana elektrik besleme hattı, 380 KW'lık Niagara-Mohawk'tı. Komşu eyaletler New York şebekesine 4 adet ring besleme hattıyla bağlıydı ve böyle kritik durumlarda elektrik alışverişi yapılabiliyordu. Bu suretle güya dünyanın en güvenli (reliable) elektrik sistemi yaratılmıştı. Gerçek hiç de öyle değildi ve en güvenli gibi görünen sistem bir gecede çöktü. Niagara-Mohawk hatları yıldırım düşmesi ile koptu. Olay akşam karanlığında olduğu için 6000 MW'lık bu hatların kopmasının get i rdiği yük darbesini ilk alan New York-New Jersey hattı aşırı yükten açtı. Komşu eyaletlerin enerji hatları, üzerine binen 13 000 MW'lık yükün şoku ile kimisinin kesicileri yandı, kimisi aşırı yükten açtı. Böylece koskoca New York eyaleti 20 milyon nüfusu ile karanlıkta kaldı. Peki sistem neden kendini toparlayamadı ve çöküş 55 saat sürdü? Sistem nasıl olsa çok güvenli diye New York şehrinin termik santrallerin imdat jeneratörleri (black start generator) konulmamıştı. Enerji nakil hatlarının arızasıyla trip durumuna giren eyalet santrallerinin türbinleri elektriksizlikten döndürülemedi; sıcak türbin şaftları, gövdelerindeki ısıyı yataklardan homojen bir şekilde yağlama yağına veremediği için eğildi ve bir daha kendini toparlayamadı. Bu olaydan sonra Şok'a maruz kalan New York'ta ve komşu eyaletlerde, aynı olayın olmaması için olağanüstü önlemler alındı. Ancak uzak eyaletler bu olayı fazla önemsemediler. 38 yıl sonra bu yıl benzeri sistem çökmesi önce Clevland eyaletinde ve çevresinde sonra da, sırasıyla İngiltere'de ve italya'da yaşandı. Olayın olduğu şehirlerde insanlar metrolarda bayıldı, hastanelerde öldü veya trafik kazalarına kurban gitti. Bütün bu olayların gelişmesinde bir ortak neden vardı. Önce büyük şehirleri besleyen ana enerji nakil hattı sistemden kopuyor, sonra diğer hatlar aşırı yükten devreden çıkıyor ve şehirler elektriksiz kalıyordu. Bu olayları yaşayan ülkelerin hükümetleri, elektrik iletim ve dağıtım şirketleri, belediyeler oturdular ve bu faciaların bir daha yaşanmaması için önlemleri tartıştılar. Bu tartışmalarda ortaya konulan örnekler içinde biri vardı ki, bütün ülkeler üzerinde anlaşmışlardı. Bu da uzak mesafelerden, elektrik yoğun endüstriyel bölgelere enerji nakil hatlarıyla elektriği nakletmek yerine kısmen küçük üniteler şeklinde bölgesel üretim santrallarını kullanmak. Bu suretle; Çok büyük eletrik yükü taşıyan ve arızasıyla, bölgede elektrik şoklarına neden olan enerji nakil hatlarına bağımlılığı giderek azaltılması.Yüksek enerji nakil yatırımlarından ve elektrik kayıplarından kurtulmak yıldırım, şimşek, kar ve buz yükü gibi doğal afetlerin olası etkilerine açık alanı mümkün olduğunca daraltmak. Çok Değerli Okurlarım, Yukarıda değindiğim şebeke çöküşleri ve beraberinde getirdiği felaketler, esasen son yıllarda giderek yaygınlaşan bölgesel kojenerasyon, rüzgar santrali ve küçük hidrolik santral uygulamalarını daha da arttırmıştır. Türkiye'de de kanaatimizce yüksek gerilim hatlarıyla 1000 km'den daha uzak santrallerden büyük şehirlere elektrik aktaran merkezi üretim sistemlerini sorgulamanın zamanı gelmiştir. Merkeziyetçi sistemde bir arızadan milyonlarca insan ve binlerce sanayici aynı anda etkileniyor. Bölgesel sistemde ise santralin arızası sadece kendi bölgesindeki insanlarla birkaç sanayiciyi etkiliyor. Bölgesel üretim ayrıca yenilenebilir kaynaklarımızı kullanabilmek ve fosil yakıtları da en yüksek randımanla değerlendirebilmek imkanı veriyor. Hatta entegre kojenerasyon + rüzgar santralı + hidrolik ünitelerle rüzgar hızının azalması veya kurak mevsime girilmesi gibi meteorolojik değişikliklerin tüketiciye etkisini ortadan kaldıran kombine tesisler yaratıyor. Bu tesislerin diğer bir faydası da kaliteli (frekansı, voltajı ve yükü sabit) enerji arzını güvence altına almasıdır. Amerika'da, İngiltere'de ve italya'da yaşanan sistem çöküşlerinden ülkemizin ders alacağı ve gelecek yıllarda bölgesel elektrik üretimine önem ve öncelik verileceği inancı ile hepinize sevgiler ve saygılar sunuyorum. REGIONAL POWER GENERATION SHOULD BE GİVEN IMPORTANCE AND PRJORITY Neııvork b/ockoıııs t/ıaı occııred in pası 1110111/ıs in US and caıısed disasters, increased tlıe regiona/ coge11eration, wind power aııd sınall lıydrolic power planıs pracıices wlıic/ı becomes widespread gradııa//y.Accordiııg ıo oıır opinion, il is lime ıo sıırvey ılıe central generaıioıı system ılıaı ıransınils e/ctricity from power planls wlıiclı are fartlıer ılıaıı 1000km to tlıe big cities by lıiglı teıısio11 liııes. Mil/io11s of people cmd tlıousaııds of iııdustrialists are aj fected by a b/ockoııı at ılıe same time in ceııtralist system. On ılıe ot/ıer lıand, in ılıe regioııa/ system, power p/a11t blockoııt 011/y aj fecıs afeıv indııslrialisıs and peop/e in il's own region. Regioııa/ ge11eratio11 a/so allows us ıo be ab/e to use our reııewab/e energy resoıırces aııd ıo pul fosilfııe/s ıo ııse wiılı lıiglıesı effıcieııcy . Besides, it creaıes combined esıablislımeııts w/ıiclı allows consıınıer 1101 ıo be a!Jecled by meıeorologica/ clıaııges sııclı as decreasing ılıe speed ofwiııd by iıııegraıed cogeııeraıioııwiııd plaııt-lıydro/ic wıiıs or beiııg in season o fdroııglıt. Aııotlıer advaıııage of meıılioned estab/is/ıments is ılıaı iı covers lıigh qııality (sıable infreqııeııcy, volıage aııd locıd) power sııpply. We believe ılıat ow· cowıtıy wi/1 learıı from sysıem blockoıııs wlıiclı were /ıappeııed in US, UK aııd Jıaly aııd give importaııce cıııd priority ıo regioııa/ e/ectricity geııeraıion iııjıııııre years. Witlı my best regards, ENERGY & ECOGENEAATION WORLD 3
4 ÖZETLER/ ABSTRACTS ÖZETLER Enerjide EPDK-TOBB İşbirliği Güncel / Agenda Sayfa: 16 EPDK ile TOBB, 17 Ekim 2003 tarihinde Ankara'da "Enerji Piyasasının Serbestleştirilmesi" konulu günlük bir forum düzenledi. Forumda özelleştirme konusu ön plana çıktı. Yenilenebilir enerjiye Dünya Bankası kredisi Söyleşi I lnterview Sayfa: 28 Yenilenebilir enerji yatırımlarının finansmanı için, Dünya Bankası'nın oluşturduğu fondan Türkiye'ye 200 milyon dolar kredi tahsisi sağlanacak. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası aracılığıyla kullandırılacak olan krediyle ilgili bilgiler söyleşide yer alıyor. Elektrik Dağıtım Mutlaka Özelleştirilmeli Söyleşi I lnterview Sayfa: 34 Dağıtım tesislerinin hangi koşullarda özelleştirilmesi gerektiği, özelleştirmenin dağıtımda sağlayacağı faydalar konusunda, yıllarca Kayseri ve Civarı Elektrik A.Ş.'nin Genel Müdürlüğü görevini yürütmüş, bugün ise TMBB Kayseri Milletvekili olarak görev yapmakta olan Taner Yıldız ile söyleştik "Enerji özelleştirmeleri geciktirilmemeli" Söyleşi I lnterview Sayfa: 38 Enerji üretim tesislerinin özelleştirilmesi ve enerjide arz güvenliğinin sağlanması konularını DEK TMK Başkan Yardımcısı Önder Piyade ile görüştük. Piyade, özelleştirmelerin geciktirilmesinin sakıncalarından söz etti. Türkiye 9. Enerji Kongresi Güncel I Agenda Sayfa: 42 Türkiye 9. Enerji Kongresi, 24-26 Eylül 2003 tarihleri arasında İstanbul'da gerçekleştirildi. Ana teması "Türkiye'de Serbestleşme Ortamında Enerji Politika ve Stratejileri ve Yeniden Yapılanma" olarak belirlenen Kongre süresince, düzenlenen oturumlarda, enerji sektörü her yönüyle ele alındı. ENERJi & KOJENERASYON DÜNYASI ABSTRACTS EMRA -TOBB Cooperation in Energy Agenda I Güncel Page: 16 Energy Market Regulatory Authority (EMRA) and Turkey's Chambers and Stock Exchange Union organized a one-day forum titled "Liberalization of Energy Market". The issue of privatization came into the forefront in forum. World Bank Credit for RE lnterview I Söyleşi Page: 28 Credit in value of 200 million dollars will be allocated from fund which was made by World Bank tor financing the energy developments. lntormations concerning the credit in value of 200 million dollars that will be let to use through Turkey lndustrial Development Bank, are in interview. "Electricity Distribution should be privatized" lnterview I Söyleşi Page: 34 We negotiated TBMM (Turkey Grand National Assembly) Kayseri Member of Parliament Taner Yıldız who worked as General Manager of Kayseri and Neighbourhood Electricity Co. tor years previously, regarding the conditions in which the privatization should be realized and the advantages tor distribution that will be provided by privatization. "Privatization must be implemented without delay" lnterview I Söyleşi Page: 38 We have interviewed with The World Energy Council Turkish National Committee Vice President Önder Piyade about providing safety of supply and privatization of energy. Piyade mentioned disadvantages of privatization to be delayed. Turkey 9th Energy Congress Agenda I Güncel Page: 42 Turkey 9th Energy Congress was held between the dates of 24-26 September 2003 in İstanbul. Energy sector was confered inside out during Congress titled "Energy Policies, Strategies and Restructuring in Liberalization Environment in Turkey."
Gaz Motoru üretiminde 40 yılı aşkın tecrübemiz farklı enerji kaynaklarının yetersiz kaldığı noktalarda doğalgazı yüksek verimle elektrik ve ısıya çevirerek enerji temininizi garanti altına alır. GE-Jenbacher, büyüklükleri 0,3-3 MW arasında gaz motorları geliştirmekte ve imal etmektedir. Bu yüksek teknoloji ürünü motorlar, şaşırtıcı derecedeki yüksek verimlerini, çevreye saygılı son derece düşük zararlı emisyon seviyeleriyle birleştirerek ürettikleri ucuz enerjiyi kullanımınıza sunmaktadır. Geniş bir uygulama yelpazesi içersinde, doğalgazdan farklı olarak her tür biyogaz, likit petrol gazları ve yakılabilir endüstriyel gazlar ile çalışan bu motorlar bağımsız enerjinizin temin güvencesidir. GE-Jenbacher, gaz jeneratöründen kojenerasyon tesisine her türlü ihtiyacınızı yaygın bir hizmet ve servis kapsamıyla karşılamaya hazırdır. Türkiye'deki GE-Jenbacher Kullanıcıları : Hayat Kimya, Botaş Ambarlı, Pakmaya, Asil Gıda, Kemerburgaz Çöplük Santralı, Altınmarka Gıda, Adana Arıtma Tesisi, Atateks Tekstil, Botaş Doğubayazıt, Tekboy Tekstil Ge-Jenbacher AG A-6200 Jenbach / Austria Topkapı Endüstri Malları Ticaret A.Ş. Tel : +43 5244 600-0 Tel : 0212-5340410 Fax: 0212-5245846 e GEJsnbscher contact@ienbacher.com infQ@topkapiqroup.com.tr
Hfit'°-,-:-:_ .--.: , 't" ENERGY & ECOGENERATION WORLD-DERGİSİ . TEKNİK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. , ·.. , ,...,. 281 .Ef'd'.Jn 200.3' ._, (G1 ÜNC:E:L 'Y(,J(ı:nt' :F1İiY,'A.Tt,At?lNfl\'J tı:<.Jt!RS:J 1 LAS'1HHJ:._ )Vll}l T,Aıgı,osu ,,, "' YAKITIAR ALTISIL DEĞERİ (İGDAŞ) 8.250 kcal/1113 KONUT (İGDAŞ) 8.250 kcal/ııı' RESMİ DAİRE (İGDAŞ) SANAYİ 8.250 kcal/1113 1 milyon nı3 ve üzeri (İGDAŞ) SANAYİ 8.250 kcal/111 3 999 bin nl ve .ıltı (BOTAŞ) ELEKTRİK ÜRETİMİ İÇİN SANAYİ KESİNTİLİ 8.250 kcal/nı' (BOTAŞ) ELEKTRİK ÜRETİMİ İÇİN 8.250 kcal/ııı' SANAYİ KESİNTİSİZ (BOTAŞ) PROSES VE llUHAR 8.250 kcal/ııı' KULL,\NICllARI İÇİN SANAYİ KESİNTİLİ (BOTAŞ) PROSES VE BUHAR 8.250 kcal/ııı' KULlANICllARI İÇİN SANAYİ KESİNTİSİZ KONUT 11.100 kcal/kg PROPAN KÜÇÜK SANAYİ 11.100 kcal/kg PROPAN BÜYÜK SANAYİ 1 1 .000 kcal/kg MİX LPG SOMA 5.500 kcal/kg (İSTANllULI İTHAL 7.000 kcal/kg (İSTANBUL) FUEL-OiL NO,6 9.200 kcal/kg (İSTANBUL) FUEL-OİL NO,4 KALORİFER YAKITI 9.700 kcal/kg (İSTANBUL) MOTORİN 10.200 kcal/kg (İSTANllUL) NAFTA 10.550 kcal/kg KONUT 860 kcal/kWlı SANAYİ 860 kcal/kWlı TEK TERİM · TARİFE TİCARETHANE 860 kcal/kWlı ve RESMİ DAİRE (KDV ve diğer vergiler HARİÇ fiyatlar alınmıştır.) ÜST JSIL DEĞERİ 9.155 kcal/nı' 9.155 kcal/rn' 9.155 kcal/nı3 9.155 kcal/nı' 9.155 kcal/rıı' 9.155 kcal/nı' 9.155 kcal/nı' 9.155 kcal/nı' 1 2.000 kcal/kg 1 2.000 kcal/kg 11.900 kcal/kg 6.000 kcal/kg 7.500 kcal/kg 10.300 kcal/kg 10.500 kcal/kg 10.800 kcal/kg 11.500 kcal/kg 860 kcal/kWlı 860 kcal/kWlı 860 kcal/kWh 275.979 TUnı' 411.209 TUm' 236.649 TUnı3 273.219 TUnı3 226.707 TUnı' 234.460 TUııı' 226.707 TUnı1 234.460 TUııı' 1.359.000 TUkg 1.348.000 TUkg 1.325.000 TUkg 161.016 TUKg 220.339 TUKg 378.725 TUkg 688.136 TUkg 1.352.430 TL/kg 361.395 TUkg 127.800 TUkWlı 126.100 TUkWlı 151.950 TL/kWh BİRİM FİYATI O,1 63 USD/nı' O,1 5 6 Euro/nı' 0,273 USD/nı' 0,232 Euro/m3 O,1 5 7 USD/1113 O,1 3 4 Euro/nı' O,1 8 1 USD/nı' O,154 Euro/mJ 0,151 USD/ııı' O,1 2 8 Euro/ın3 O,1 5 6 USD/nı' O,132 Euro/ııı' O,151 USD/rn' 0,128 Euro/nı' O,156 USD/nı' O,1 3 2 Euro/1113 O,903 USD/kg 0,768 Euro/kg 0,895 USD/kg O, 762 Euro/kg 0,880 USD/kg 0,749 Euro/kg 0,107 USD/kg 0,091 Euro/kg O,146 USD/kg O,1 2 4 Euro/kg 0,252 USD/kg 0,214 Euro/kg 0,457 USD/kg 0,389 Euro/kg 0,898 USD/kg 0,764 Euro/kg 0,240 USD/kg 0,204 Euro/kg 0,085 USD/kWlı 0,072 Euro/kWlı 0,084 USD/kWlı 0,071 Euro/kWh O,1 0 1 USD/kWh 0,086 Euro/kWlı ALT JSIL DEĞERE GÖRE FİYAT! (*) 1000 KCı\L iÇiN l()()(J KCAL İÇİN 1000 KCı\L İÇiN TL uso Euro 33.452 0,022 0,019 49.844 0,033 0,028 28.685 0,019 0,016 33.117 0,022 0,019 27.480 0,018 0,016 28.419 0,019 0,016 27.480 0,018 0,016 28.419 0,019 0,016 122.432 0,081 0,069 121.441 0,081 0,069 120.455 0,080 0,068 29.276 0,019 0,017 31.477 0,021 0,018 41.166 0,027 0,023 70.942 0,047 0,040 132.591 0,088 0,075 34.255 0,023 0,019 148.605 0,099 0,084 146.628 0,097 0,083 176.686 o, 117 0,100 (*) 28 Ekim 2003 tarihi itibariyle Merkez Bankası EfektifSatış Fiyatları ; 1 ,505.812 Ti/$ , 1 ,770,082 TUE 'dur. 61 ENERJi & KOJEN=Q',J OüNYASl
ukurova CUKUROVA Kojenerasyon Sistemleri CUKUROVA "Türkiye'nin İş Gücü" Çukurova ithalat ve ihracat Türk A.Ş. ADANA: Tel: (322) 435 1 1 47 (5 hat) • Fax: (322) 435 16 59 ANKARA: Tel: (312) 447 25 06 (6 hat) • Fax: (312) 446 09 55 DIYARBAKIR: Tel: (412) 251 21 90 (10 hat) • Fax: (4121 251 21 88 IST.-MARMARA: Tel: (216) 395 34 60 (5 hat) • Fax: (2161 395 23 75 IST.-TRAKYA: Tel: (2121 482 16 00 (30 hat) • Fax: (212) 482 16 59 IZMIR: Tel: (2321 478 18 70 • Fax: (232) 478 18 30 Gaz Motorlu Kojenerasyon Sistemleri 14 kW-4000 kW Gaz Türbinli Kojenerasyon Sistemleri 1000 kW-10.000 kW TÜRKİYE'NİN İŞ GÜCÜ ANTALYA: Tel: (242) 221 49 21 • Fax: (242) 221 49 72 BURSA: Tel: (224) 441 84 77 • Fax: (224) 441 84 78 KAYSERi: Tel: (3521 331 74 74 • Fax: (352) 331 74 23 KONYA: Tel: (332) 238 79 14 (3 hat) • Fax: (3321 238 79 17 TRABZON: Tel: (462) 325 70 1O pbx • Fax: (462) 325 77 67 www.cukurovaithalat.com CUKUROVA
8 HABERLER / NEWS Tenders for 3 more cities was carried out. Tenders for 3 more cities was carried out. Energy Market Regu/atory Authority (EMRA) continued to grant natura/ gas distribution license by tenders which were carried out on 25 September 2003 for Çatalca, on 9 October 2003 for Bandırma and on 16 October 2003 for Balıkesir. Çatalca tender was won by Anadolu Natura/ Gas Distribution Co. who gave 0,044 centlkWh price. Anadolu GasDistribution Co. also won Bandırma tender giving 0,0174 centlkWh price on 9th October. Aksa Natura/ Gas Distribution Co. who gave 0. 12 centlkWh price, won Balıkesir tender 3 Şehrin İhalesi Daha Gerçekleştirildi Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) 25 Eylül 2003 tarihinde Çatalca, 9 Ekim 2003 tarihinde Bandırma ve 16 Ekim 2003 tarihinde Balıkesir ihaleleriyle doğal gaz dağıtım lisansı vermeye devam etti. Çatalca İhalesi EPDK'nın yapmış olduğu ihaleye, Arsan Arıtma ve İnşaat A.Ş., Nurol Enerji Üretim ve Pazarlama A.Ş., Anadolu Doğal Gaz Dağıtım A.Ş., Cengiz İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş., Fernas İnşaat Ltd. Şti. , Borhat İnşaat Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti. i le HSV İnşaat Sanayi Pazarlama ve Ticaret A.Ş. katıldı. İhale 0,085 cent/kWh fiyat veren Nurol Enerji A.Ş.'nin ihaleden çekilmesi sonucunda en düşük fiyatı veren Fernas İnşaat (0,058 cent/kWh) ile Anadol u Doğalgaz Dağıtım A.Ş. (0,084 cent/kWh) arasında geçti. Fernas İnşaat fiyatını 0,045 cent/kWh'e kadar düşürürken, ihaleyi kazanan 0,044 cent/kWh fiyat veren Anadolu Doğalgaz Dağıtım A.Ş. oldu. Bandırma İhalesi Anadolu Doğalgaz Dağıtım A.Ş. 0.174 cent/kWh ile 9 Ekim 2003 tarihinde yapı lan Bandırma doğal gaz dağıtım lisansı ihalesinin de galibi oldu. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nda gerçekleşen ihale için 2 firma teklif verdi. Anadolu Doğalgaz Dağıtım A.Ş.'nin 0.249 cent/kwh, Ongaz Doğalgaz Dağıtım A.Ş.'nin de 0.250 cent/kWh teklif verdikleri ihalenin açık eksiltme sırasında Ongaz iki kez 5 dakikalık ara aldı. Ongaz Doğalgaz Dağıtım A.Ş.'nin fiyatı 0,175 cent/kWh'te kalınca, O, 1 74 cent/kWh fiyat veren Anadol u Doğalgaz Dağıtım A.Ş. Çatalca İhalesi Fiyat Teklifi Veren Şirketler Firma İlk Fiyat Son Fiyat Cent/kWh Anadolu Doğal Gaz Dağıtım A.Ş. 0,084 0,044 Fernas inşaat Ltd. Şti. 0,058 0,045 Nurol Enerji Üretim ve Pazarlama A.Ş. 0,085 - HSV İ nşaat Sanayi Pazarlama ve T icaret AŞ. 0,103 Cengiz inşaat Sanayi veTicaret A.Ş. 0,113 Arsan Arıtma ve İ nşaat A.Ş. 0,189 Borhat inşaat T icaret ve Sanayi Ltd. Şti. 0,350 ENERJi & KOJENERASYON DüNYASI Bandırma'nın 30 yıllık dağıtım lisansını alma hakkını kazandı. Kurum'dan şartname aldığı halde ihaleye katılmayan Akten Doğalgaz Dağıtım Sistemleri A.Ş., Gaznet Şehir Doğalgaz Dağıtım A.Ş. ve Yapısal Yapı Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. teşekkür mektubu verdi. Balıkesir İhalesi 16 Ekim 2003 tarihinde yapılan Balıkesir Doğal Gaz Dağıtım Lisansı İhalesi de yine büyük çekişmeye sahne oldu. İhaleye Aksa Doğalgaz Dağıtım A.Ş. 0.249 cent/ kWh, Gaznet Şehir Doğalgaz Dağıtım A.Ş. ise 0.165 cent/kWh fiyat ile başladılar. Gaznet 0.113 cent/kWh'e kadar fiyatını eksiltmesine rağmen, ihaleyi 0.112 cent/ kWh fiyat veren Aksa Doğalgaz Dağıtım A.Ş. kazandı.
EPDK İkinci Başkanı Ali Türkoğlu, Bandırma ihalesi öncesinde yaptığı konuşmasına "sekizinci ihalemiz olan Bandırma Doğal Gaz Dağıtım Lisansı ihalesini gerçekleştireceğiz. Gerek elektrikte gerek doğal gazda Kurumumuz tarafından verilen lisanslarenerjipiyasasında faaliyet gösteren veya gösterecek firmalara şeklen dağıtılan belgeler değildir. Bu belgeler sadece kanuni zorunluluk/arın bir tezahürü de değildir. Bu lisanslar elektrik ve doğal gaz piyasası kanunlarında yasal çerçevesi çizilen yeni piyasa yapısının nasıl işleyeceğinin somutlaştığı belgelerdir" sözleriyle başladı. Lisans alan kamu ve özel sektör şirketlerinin, eşit taraflar arasında ayrım gözetmeyen, mali açıdan güçlü, istikrarlı ve şeffaf bir piyasa yapısı için uymaları gereken kuralların altına imza atmış olduklarını belirten Türkoğlu, serbest rekabet koşullarının geçerli olacağı yeni yapıda, lisans alan şirketlerin, yüksek standartlarda ve düşük maliyetlerde hizmet üretmek ve verimli işletmecilik yapmak zorunda olduklarını hatırlattı. HABERLER/ NEWS "Artık yatırımlar, merkezden yapılan planlara göre ve kamu kuruluşları tarafından değil; lisans alan, mali yük ve ticari riskleri üstlenen özel sektör kuruluşları tarafından yapılacaktır" diyen Türkoğlu, enerji sektörünün yeniden yapılandırılması çalışmalarının en önemli ayağının özelleştirme olduğunu söyledi. Türkoğlu, konuşmasına şöyle devam etti: "Elektrik enerjisi üretim ve dağıtım varlıklarının özelleştirilmesi için Hükümetimiz tarafından sürdürülen çalışmalar, rekabetçi bir piyasa yapısının olduğu kadar, Kanunen bu yapıyı kurmakla görevlendirilen Kurumumuzun da önünü açmaktadır. Bu bağlamda Sayın Maliye Bakanımızın önerileri ile Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ile Kurumumuz arasında geçtiğimiz günlerde imzalanan protokol, iki kurum arasında özelleştirme konusundaki yakın işbirliği ve koordinasyonu daha üst noktalara taşıyacaktır." Türkiye'nin doğal gazla tanıştığı 16 yıl zarfında devlet işletmeciliği anlayışı ile sadece 6 şehre doğal gaz ulaştırıldığına dikkat çeken Türkoğlu, Kurumun gerçekleştirdiği ihalelerin, özel sektörün önü açıldığında hem doğal gaz kullanacak şehir sayısının kısa sürede birkaç kat artacağının hem de tüketicilerin doğal gazı daha ucuza kullanacağının göstergesi olduğunu ifade etti. Halen doğal gaz kullanılmakta olan illerde kamu işletmeleri tarafından sürdürülen dağıtım faaliyeti ile bugüne kadar gerçekleştirilen 7 ihalenin sonucunda özel sektör tarafından yapılacak dağıtım faaliyeti karşılaştırıldığında, sadece ilk sekiz yıl için vatandaşların sağlayacağı toplam tasarruf miktarının 700 milyon dolara yaklaştığına dikkat çeken Türkoğlu, ihaleleri tamamlanan illerde yüzlerce milyon dolarlık yatırımlara hızla başlandığını belirtti. ENERJi & KOJENERASYON DÜNYASI 9
10 HABERLER/ NEWS EPDK'dan Yenilenebilir Enerjiye Destek Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, yenilenebilir enerjiyi destekleme için başvuruları sonuçlandırarak 185 MW kurulu güçte 6 adet rüzgar ve 15 MW kurulu güçte 2 adet jeotermal enerji üretim tesisi için lisans verdi. Rüzgar enerjisine dayalı 860 MW kurulu güçte 25 üretim tesisi için ise lisans verilmesine ilişkin uygun bulma kararı aldı. Böylece yeni lisans verilen ve lisans verilmesi uygun bulunan yenilenebilir tesislerin toplam kurulu gücü 1000 MW'ı aşmakta. Ayrıca, 3155 MW kurulu güçte 88 adet başvuru Kurum tarafından inceleme ve değerlendirmeye alındı. EPDK'dan yapılan açıklamada "Kurumumuz dünyadaki gelişmeleri de çok yakından takip ederek, Elektrik Piyasası Kanunu hükümleri çerçevesinde yenilenebilir kaynaklara dayalı üretim tesislerini desteklemeyi sürdürecektir. Ayrıca Elektrik Piyasası Kanununun temel yaklaşımları ile çelişmeyecek bir anlayışla bu kaynakların mali anlamda teşviki için yasal altyapının oluşturulması, ülkemizde yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretimin arzu edilen seviyeye yükselmesine katkı sağlayacaktır" deni ldi . Yeni başvurulardan l isans verilen şirketler Ak-En Akhisar Temiz Enerji Üretim San. Tic. A.Ş. (Rüzgar 66.7 MW) Akres Akhisar Rüzgar Enerjisinden Elektrik Üretim Santralı Ltd. Şti. (Rüzgar 46.25 MW) Balres Balıkesir Rüzgar Enerjisinden Elektrik Üretim Santralı Ltd. Şti. (Rüzgar 30 MW) EZSE Enerji Üretim San. ve Tic. Ltd. Şti (Rüzgar 25.2 MW) Doğal Enerji Üretim San. ve Tic. A.Ş. Mege Menderes Geothermal Elektrik Üretim A.Ş. Bereket Jeotermal Enerji Sanayi ve Tic. A.Ş. Sünjat Sun'i Jüt San. ve Tic. A.Ş. (Rüzgar 15 MW) (Jeotermal 7.9 MW) (Jeotermal 5.5 MW) (Rüzgar 1.20 MW, Otoprodüktör) EPDK Kurul Üyesi Prof. Dr. Osman Sevaioğlu'na Uluslararası Ödül Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Kurul Üyesi Prof. Dr. Osman Sevaioğlu, Merkezi ABD'de bulunan Uluslararası Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Birliği tarafından (IEEE) Türkiye'de elektrik enerjisi sektörü ve piyasasının yeniden yapılandırılması çalışmalarına katkılarından dolayı mesleki takdir ödülüne layık görüldü. IEEE Başkanı John W. Estey imzasını taşıyan ödül, Prof. Dr. Osman Sevaioğlu'na IEEE'nin Türkiye Başkanı Prof. Dr. Nusret Yükseler tarafından 24 Prof. Dr. Sevaioğlıı 'ııa (solda) ödiiliiııii ii ıı ıı PrHof.seDyri. NArah l (ortada) ve ıısret Yükseler verdi ENERJi & KOJENERASYON DÜNYASI Eylül 2003 Çarşamba günü İstanbul'da gerçekleştirilen Dünya Enerji Konseyi Türkiye 9. Enerji Kongresi Kokteyl Töreninde takdim edildi . Prof. Dr. Sevaioğlu, 1972 yılında ODTÜ Elektrik Mühendisliği Bölümünden mezun olmuş, 1980 yılında Ph.D., 1987 yılında Assoc. Prof. Dr., 1993 yılında ise Prof. Dr. unvanlarını almış, Türkiye Elektrik Kurumu ve Hacettepe Üniversitelerinde görev yapmış, kamu ve özel sektörde çeşitli projelerde danışmanlık hizmetlerinde bulunmuştur. Prof. Dr. Sevaioğlu'nun çeşitli kongre, konferans ve meslek dergilerinde çok sayıda makalesi bulunmaktadır. Kurul Üyeliğine atanmasına kadar ODTÜ Elektrik ve Elektronik Bölümü'nde Öğretim Üyeliği görevini yürüten Prof. Dr. Sevaioğlu, EMO ve Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi üyesi olup, elektrik iletim ve dağıtım sistemlerinde işletme ve kontrol, enerji ekonomisi, elektrik enerji sektöründe serbestleştirme ve düzenlemeler üzerinde yaptığı çalışmalarla tanınmaktadır. tYYJ E P D K EPDK To Support RE Energy Market Regulation Authority (EMRA), granted license to two energy generation p/ants in 15MW installed power and 6 wind power plants in 185 MW installed power, concluding the applications to support renewable energy. it has been reso/ved that the acceptance of the license for 25 generation plants having the installed power of 860 mg bite depending on the wind power. Therefore, the total installed power of the renewable plants who were granted license and are deemed to be approvable for the granta/ ofa Jicense are over 1000 mgbite. Moreover the Authority is recently at the stage of reviewing and eva/uating 88 applications in 3155 installed power lnternational Award to EMRA Commission Member Prof. Dr. Sevaioğlu Energy Market Regulatory Authority, Committee Member Prof. Dr. Osman Sevaioğlu was found career success award worthy due to his contributions to restructuring business of electric energy sector and market by lnternational Electric and Electronic Engineers Association (IEEE). The award that bears President of John W. Estey's signature, was presented to Prof. Dr. Sevaioğlu by Turkey President of IEEE Prof. Dr. Nusret Yükseler on 24th September 2003, in the cocktail ceremony of The World Energy Council, Turkey 9th Energy Congress.
HABERLER/ NEWS BP'den Haberler... SÖYLEŞİ/ INTERVIEW bp BP-Turkcell İşbirliğinde talihliler otomobillerini aldı BP & Turkce/1 granted automobiles BP ve Turkcell'in ortaklaşa düzenledikleri teknoloji odaklı kampanya büyük ilgi gördü. 13 hafta süren kampanya boyunca BP'den akaryakıt alan Turkcell müşterilerine 13 Honda Civic otomobil, yüzlerce Siemens M50 cep telefonu ve binlerce akaryakıt çeki hediye edildi. Honda Civic otomobil kazanan 13 talihli BP müşterisine otomobilleri BP yetkililerinin katıldığı bir törenle teslim edildi . BP Türkiye Akaryakıt Müdürü Ahmet Yılmaz "BP olarak müşterilerimize yeni ve farklı fırsatlar yaratarak, müşteri memnuniyetini artırma doğrultusunda çaba sarf ediyoruz. Teknoloji odaklı bir şekilde gerçekleştirdiğimiz bu kampanyanın gördüğü yoğun ilgi ve beğeni de bu amaca ulaştığımızı gösteriyor. Kampanyamızın 2. fazı da başladı. Önümüzdeki dönemde yeni kampanyalar ve verimli işbirlikleriyle müşterilerimize ayrıcalıklar sağlamaya devam edeceğiz" dedi . Technology-based campaign which was jointly held by BP and Turkcell, drew attention. Hundreds of Turkce/1 customers who bought fuel-oil from BP were granted 13 Honda Civic automobiles, hundreds of Siemens M50 ce/1 phones, thousands offuel-oil vouchers gift along the campaign which continued 13 weeks. "We try to increase the customer satisfaction, creating new and different opportunities. This intensive attention and appreciation indicates that we achieved our aim. The second phase of our campaign started. We will continue to offer privileges to our customers in future periods" said BP Turkey Fuel-Oil Manager, Ahmet Yılmaz. BP'den Turkcell'lilere hediye yağmuru "Turkcell'lilere BP'den Hediye" Kampanyası, yeni fırsatlarla sürüyor. BP akaryakıt istasyonlarından 20 milyon TL. ve üzerinde alışveriş eden tüm Turkcell, Hazır Kart ve Muhabbet kart kullanıcıları, çekilişsiz, kurasız ücretsiz konuşma süresi ya da kontör kazanıyor. Kampanyaya yalnızca akaryakıt değil, BP Shop ve madeni yağ alışverişi yapanlar da katılabiliyor. Kampanyaya Turkcell'li herkes BP'de kazanıyor! t,;/k k ;�•� k1 k�l ntör, herkese konuşma suresi! � katılım için, Turkcell kullanıcılarının akaryakıt alırken kendilerine verilen şifreyi 3155'e göndermeleri gerekiyor. 3155'e gönderilen her mesaj bir kısa mesaj olarak ücretlendiriliyor. Türk tanker sürücüsü Dünya Üçüncüsü oldu BP tarafından iki yılda bir düzenlenen Uluslararası Yılın Sürücüsü Yarışması'nın Dünya Finali 5 - 6 Eylül tarihlerinde TeesdorfAvusturya'da yapıldı. En iyi tanker sürücülerinin seçildiği yarışmada, Avrupayı Treyler Tanker dalında Türkiye'den temsil eden ôzcan Hocaoğlu Dünya üçüncüsü olmayı başardı. "2003 BP Avrupa Yılın Sürücüsü Yarışmasında" aynı dalda birinci olan Hocaoğlu, Avusturya'da dünyanın çeşitli ülkelerinden gelen kıta şampiyonu BP sürücüleriyle yarıştı. Dünya Finali'nde, aynı dalda lngiltere'den katılan Graham Warwick birinciliği, Avustralya'dan katılan Greg Poletti ise ikinciliği elde etti. Flood of gifts from BP to Turkce/1 subscribers "The Campaign of Gifts From BP to Turkce/1 Users", continues with new opportunities. Al/ Turkce/1, Hazır Kart and Muhabbet Kart users whose fuel oil shopping cost 20 million TL. or o ver, win free talk duration or unit without drawing. Campaign shopping includes not only fuel oil, but also BP Shop and rocl oil. Turkce/1 users are required to send the code, which is given while buying fuel oil, to 3155. Every sent massage wi/1 cost as a short massage. BP Turkey OilManagerAhmet Yılmaz informed that they wi/1 continue to offer this kind of projects proposing to offer new gainings to customers. Turkish Tanker Driver came third in World Final The World Final of 2003 BP lnternational Driver of the Year Contest organized by BP, was carried out in Teesdorf - Austria on April 5th and 6th. The winner of "2003 BP Europe Driver of The Year Contest" Özcan Hocaoğlu who represented Europe from Turkey in contest, achieved to be third in Trailer Tanker category. "By means of this contest, we want to emphasize that we attach importance to driving safety in al/ around the world" said Europe Logistic HSE-S Manager Rudy Jacops. ENERJi & KOJENERASYON DÜNYASI 1 1
12 HABERLER/ NEWS Elektrik enerjisi üretimi yüzde 7.09 arttı DİE, Elektrik Üretim ve Dağıtım Anketi sonuçlarını açıkladı. Buna göre, elektrik enerjisi üretimi, 2003 yılı ikinci çeyreğinde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7.09 artarken, bir önceki döneme göre ise yüzde 5.68 azaldı. 2002 yılı ikinci çeyreğinde, elektrik enerjisinin yüzde 50.08' i, 2003 yılı ikinci çeyreğinde de yüzde 37.98' i Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) tarafından üretildi. 2002 yılı ikinci çeyreğinde enerji kaynaklarına göre brüt elektrik enerjisi üretiminin yüzde 42.04'0 doğal gaz, yüzde 28.38'i su, yüzde 19.00' u linyit, 2003 yılı ikinci çeyreğinde ise yüzde 43.81'i doğal gaz, yüzde 30.85'i su, yüzde 1 3.48'i de linyit ile çalışan santrallerden sağlandı. 2003 yılı ikinci çeyreğinde elektrik enerjisi tüketimi, 2002 yılı ikinci çeyreğine göre yüzde 5.45 oranında artarak 28.259.485.729 kWh olarak gerçekleşti. Elektrik dağıtım şirketlerinin elektrik satış gelirleri ise geçen senenin aynı dönemine göre cari fiyatlarla yüzde 14.76 oranında arttı. Metal İşletme Sektörü'ne Shell'den özel ürünler Metal işletme sektörüne de ürün ve hizmet paketleri sunan Shell, bu paketleri 25-28 Eylül tarihleri arasında, CNR'da düzenlenen Üretim Teknolojileri Fuarı'nda tüketicileriyle buluşturdu. Shell, üretimi Almanya, Fransa ve İtalya'da gerçekleştirilen, suda çözünen yağlardan saf kesme yağlara, sprey kesme yağlarından, sentetik taşlama sıvılarına, sıcak dövme yağlarından, tel çekme, boru çekme, ekstrüksiyon yağlarına kadar geniş bir ürün yelpazesi sunuyor. Shell'in, araştırma ve geliştirme yatırımları yaptığı iş Güvenliği, Sağlık, Emniyet ve Çevre Standartları (ISEÇ), metal işletme sektörüne yönelik oluşturduğu ürün ve hizmet paketlerinde de kendini gösteriyor. Metal işleme yağları, çalışma sırasında havayla temas halinde olduğu zaman, çalışanlar için risk oluşturabiliyor. Bu nedenle Shell, ürün portföyünde klor, amin, boton ve DEA içermeyen ürünlere de yer veriyor. Shell metal işletme yağları, metal işletme sektöründeki firmaların beklentilerine göre şekill eniyor. Royal Dutch Shell Şirketler Grubu'nun bu sektörde hizmet verdiği firmalar arasında, Ferrari, %7.09 growth at Electrical Energy Generation State lnstitute of Statistics, announced the result of The E/ectricity, Generation and Distribution Poll. According to the poll, whi/e e/ectrical power production increased at %7.09 compared to the same peri od of the previous year; reduced at %5.68 compared to previous period. in the second quarter of 2002, %50.08 and in the second quarter of 2003 %37.98 of electricity power has been generated by Electric Generation Co. (EÜAŞ). Consumption of e/ectricity power was 28.259.485.729 kWh in the second quarter of 2003, growing %5.45 compared to the second quarter of 2002. Sa/es returns of e/ectricity distribution companies, increased at %14.76 with current prices compared to the same peri od of the /ast year. Special Products from She/1 for Metal Exploiting Sector Shell who offers product and service packages to metal exploiting sector, has gotton this packages and consumers together in Production Technology Fair, which was held in CNR, between the dates of September 25 and 26. Shel/ has a large product range that consists of various rocl oil which are produced in Germany, France and ltaly. The Standards of Job Security, Health, Safety and Environment at which Shel/made research and investment, manifest itself in product and service packages that are developed by Shell. Fiat, lveco, Bosch, SK-F, GKN, Fed�e�ı---------=~ Mogul, Renault, Ge etal Motors, Delphi ib' şirketler yer alıyor. ENERJi & KOJENERASYON DÜNYASI
UTES, 5. Kez Start Alıyor Temiz Enerji Vakfı ile Su Vakfı'nın ortaklaşa düzenlediği Ulusal Temiz Enerji Sempozyumu'nun beşincisi , 26-28 Mayıs 2004 tarihleri arasında İGDAŞ'ın Alibeyköy Konferans Salonu'nda yapılacak. Türkiye'deki temiz enerji kaynaklarının belirlenebilmesi ve kullanılması için değişik bilim dallarında, devlet kurumlarında ve sanayide çalışan kişi veya birimlerin bu konulardaki araştırma ve görüşlerini sunarak, tartışabilecekleri bilimsel bir ortamı oluşturmayı hedefleyen sempozyumda ele alınacak başlıca konular şöyle: Rüzgar enerjisi, güneş enerjisi, biyokütle enerjisi, hidrojen enerjisi, jeotermal enerji, hidroelektrik enerji, dalga-gelgit enerjisi, enerji-çevre ilişkisi. Sempozyuma bildiri sunmak isteyenlerin, çalışmalarının başlık, amaç, kullanılan yöntem ve beklenen sonuçları kapsayan özetini 12 Aralık 2003 tarihine kadargöndermeleri gerekiyor. Teknik Yayıncılık Tanıtım A.Ş.'nin de basın sponsoru olduğu sempozyumla ilgili ayrıntılı bilgi ve katılım için www.temizenerji.itu.edu.tradresi ziyaret edilebilirya da utes@itu.edu.tr elektronik posta adresi aracılığıyla irtibata geçilebilir. MARC Steam Turbines V. ULUSAL TEMİZ ENERJİ SEMPOZYUMU Tl")lll. L\Ul.11 ıuı:n • UTES'2004 26 • 28 Moyıs 200� JGDAŞ Genci )tudürluk Hinusı Allbt)koy • ISTA:-BlJL �=.!!J" ı.:u..-ı:.ı..uı j�� . ıwı,ı.....-,- --- :.Ull"OZ.YIJM l"-$K,V,1 -� �l=:\ I IASKA� \',Utbt\Cl 11.AIII SOll"Ol.Yth'\I \'\JRlTM� Kl.Ll.L �:s �--ı::wt.Y\Ll��t;.L.110 �EEe� ! ! :�! ! !il UM t .t' . $1 ......,_c.-,_.,.__....,_ =- -::::::- -· ııı,, '"ı•ııı" - '"""'"" �": ==:.. =.::.--. . St:\IP07,'1.l'\I IUU\I l,'.J.1 11.JU, -·- --- --- -- a-. .. _....,.. ,,_,... --"---- -t. .. _...,. -,� �u:. =..-:� ::-;'"' �= ?? � ::=- :::. ,,..._ ::..� =-= ::= ......... _ .,. . ...,_,.. _..,,_ ı.ı. _.._,,,,,.. _ -1,r Long-life reliability - high energy output. We meet your challenge - contact us! HABERLER/ NEWS 5th National Clean Energy Symposium 5 th National C/ean Energy Symposium which wi/1 be organized jointly by C/ean Energy Foundation and Water Foundation wi/1 be held between the dates of 26-28 May 2004, in Alibeyköy Conference Hail of IGDAŞ. Wind, sun, biomass, hydrogen, geothermal, hydroe/ectric, view- ebb and flow energies and relationship of environment - energy wi/1 be discussed in symposium aiming ta get a discussion environment that persons and units from different state corporates and industry cou/d discuss for the energyresources in Turkey ta be defined and used. Persons who want ta present a statement to symposium are required to send a summary of their study including the title, aim, used medhod and expected resu/t by 12 December 2003. Far detailed information and participation in symposium of which Teknik Yayıncılık Tanıtım A.Ş. is alsa the press sponsor. The web site of www.temizenerji.itu.edu. tr can be visited ar contacted via utes@itu.edu.tr. B+V lndustrietechnik GmbH Hermann-Blohm-Sır. 5 B+V lndustrietechnik 20457 Hamburg, Germany Phone: +49 40 3011 -1347 Fax: +49 40 3011-1952 E-mail: turbine@tkt-bvi.thyssenkrupp.com www.bv-industrie.de
14 HABERLER / NEWS TEKSAN Jeneratör Yeni Fabrikasına Taşındı 1994 yılında Jeneratör sektöründe faaliyete başlayan Teksan Jeneratör, 2003 Ağustos ayından itibaren İstanbul Yenidoğan'da inşaa ettiği 8000 m2 kapalı ve 1O 000 m2 açık alana sahip yeni fabrikasında, üretim teknolojisini geliştirerek ve kapasitesini artırarak hizmete devam ediyor. Konusunda uzman 200 kişiyi aşan çalışanıyla, Teksan Jeneratör, makine parkına ilave ettiği CNC kontrollü otomatik sac işleme tezgahı, CNC kontrollü otomatik sac büküm tezgahı, Elektrostatik toz boya tesisi ve son teknoloji test üniteleri ile en modern tasarım, üretim, boyama ve test metotlarını kullanmakta. Aralarında Avrupa ülkelerinin de bulunduğu 30'dan fazla ülkeye üretiminin %40'nı ihracat eden Teksan Jeneratör ev, villa, ofis ve küçük işletmeler için 0,5- 12 kVA arasında Robin marka benzin motorlu jeneratörlerin ithalatı, satışını ve satış sonrası hizmetlerini vermekte , 8-3250 kVA arasında dizel motorlu, 380-415 V, 3 faz, 50 Hz, veya 416- 480 V, 3 faz, 60 Hz jeneratör gruplarının üretimini yapmakta. Ayrıca, klaslı olarak 750 kVA'ya kadar marin tipi jeneratör imalatı ile sektördeki yerli üretim boşluğunun doldurulması amaçlanmakta. 2000 yılı Mart ayında ISO 9001 :1 994 Kalite Belgesi almaya hak kazanan firma, bu sayede kalite süreçlerini belgelendirme imkanı bulmuş, bu yıl sonunda uygulamaya girecek olan ISO 9001:2000 revize çalışmalarını tamamlayarak Ağustos ayında, ISO 9001 :2000 kalite güvence belgesini aldı. r 'rri!T"irn��==� rı ı ıı,ı Elektrik-Elektronik 2003 Fuarı yapı l dı 16. İstanbul Uluslararası Elektrik, Elektronik, Elektromekanik, Otomasyon ve Aydınlatma Fuarı, 18-21 Eylül 2003 tarihleri arasında İstanbul Lütfi Kırdar Rumeli Exhibition Center'da düzenlendi. Sektörde faaliyet gösteren firmaların, yeni ürünlerini tanıtma fırsatını buldukları fuarın açılışını Sanayi ve Ticaret Bakanı Ali Coşkun yaptı. EMO İstanbul Şubesi, İTÜ Elektrik Elektronik Fakültesi ve TÜBİTAK tarafından ortaklaşa düzenlenen fuar sırasında Elektrik-Elektronik, Bilgisayar Mühendisliği 1 O. Ulusal Kongresi de gerçekleştirildi. Kongre kapsamında aydınlatma, enerji üretim iletim ve dağılımı, elektrik makineleri, elektriksel malzemeler, güç elektroniği, yüksek gerilim tekniği, mekatronik ve robot bilimi, otomasyon ve kontrol, devreler ve sistemler, elektronik, elektromagnetik alanlar ve mikrodalga ENERJİ & KOJENERASYON DÜNYASI tekniği, haberl�şme tekniği ve sistemleri, işaret işleme, ölçme tekniği, tıp elektroniği, bilgisayar ağları, bilgisayar donanımı, bilgisayar uygulamaları, bilgisayar yazılımı konularında çeşitli bildiriler sunuldu. Teksan Generator Has Moved to lt's New Factory Teksan Generator who west into operation in 1994, continues to furnish service as from August 2003, developing it's generation technology and increasing capacity in it's new factory which has a 8000 m2 closed and 10 000 m2 open site in Yenidoğan, İstanbul. Teksan Genertor has been using CNC contro/led automatic sheet metal processing frame, CNC controlled automatic sheet metal roving frame, Electrostatics powder colour plant, high-tech test units and modernist design methods ofi production, colouring and testing Electric- Electronic Fair 2003 was held The 16th İstanbul lnternational Electric, Electronic, Electromechanics, Automation and Lighening Fair, was held between the dates of 18 - 21 September 2003 in İstanbul Lütfi Kırdar Rumeli Exibi-tion Center. The Fair was opened by Minister of lndustry and Commerce Ali Coşkun. The 10th lnternational ElectricElectronic and Computer Engineering Congress was also held along the fair jointly by The İstanbul Branch ofEmo; İTÜ Facu/ty of Electric and Electronics and TÜBİTAK. Various informations were presented during the fair, such as lighting, generation, transmission and distribution of energy, electrical machines, electrical supplies, electronics of power, high-tension technique, technique of mechatronics and microwave, communication systems and technique, measuring technique, medical electronics, computer networks, computer hardware, software and practising.
-3AYGAN WATER TREATMENT TECHNOLOGY Kuruluşunun 36'ncı yılında, • Ön Arıtma ve Filtreleme, • Kimyasal dozaj/amalar, • Su Yumuşatma, Ultra Filtrasyon ve Reverse Osmos, • Dealkalize ve Demineralize, sistemlerinin; • Fizibilite Çalışmaları ve Proje Hizmetleri, • Tesis Is/ahı ve Yenilenmesi, • �malat, Montaj ve Taahhüt, • işletme, Bakım ve Servis Hizmetlerini, BAYGAN A.Ş. 'den sağlayan bütün müşterilerine, yaptıkları doğru tercihleri için takdir ve şükranlarını sunar. FOTO: BAYGAN A.Ş. -E. Taner ELMAS - Mayıs,2003 -Poprad / SLOVAKYA. ROHM & HAAS'ın 60 yılı aşan deneyimi ve uzmanlığı ile 30 yılı aşan işbirliğimiz devam ediyor... ım, � UKAS ISO9001:2000 ...... ���iııır CE BAYGAN SINAİ VE SOSYAL TESİSLER TAAHHÜT A.Ş. Cumhuriyet Bulvarı No:64/5 3521 O Alsancak - İzmir -TÜRKİYE Tel: ++ 90 232 483 50 86 - 425 28 74 Fax: ++ 90 232 483 09 21 www.baygan.com.tr e-posta: baygan@baygan.com.tr TSEK inha Kuruluşudur ;ı:? ,;; C')<D ": N C') N c:i E <(
, .. , E P O K TOBB Enerji Piyasasının Serbestleştirilmesi Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği "Enerji Piyasasının Serbestleştirilmesi" konulu bir günlük bir forum düzenledi. 17 Ekim 2003 tarihinde Ankara Hilton Otel'de gerçekleştirilen foruma, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dr. M. Hilmi Güler, TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı Dr. Soner Aksoy, TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, Özelleştirme İdaresi Başkanı Metin Ki lci, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı Yusuf Günay, EPDK Üyeleri ile enerji sektörünün önde gelen isimleri katıldılar. Forumda ayrıca "Doğal Gaz Piyasasının Serbestleştirilmesi ve Oluşan Yapı", "Serbest Tüketiciler, İkili Anlaşmalar ve Piyasa Mali Uzlaştırma Mekanizması", "Maliyetleri Yansıtan Bazda Fiyatlandırma Uygulamasının Piyasa Oluşumu ve Özelleştirme Açısından Değerlendirilmesi" konuları düzenlenen oturumlarda ele alındı. "Türkiye enerji sektörünün serbestleştirilmesi konusunda geç kalınmış olduğu ve kaybedilen her anın ülkemiz aleyhine işlediği gerçeğini artık görmemiz gerekiyor" sözleriyle özelleştirmede gecikmeye dikkat çeken EPDK Başkanı Günay, "serbestleşme ve özelleştirme en kısa sürede yapılmalıdır" diye başlayan cümlelerin iş uygulamaya geldiğinde genellikle "ancaklarla" tamamlandığını, "önce maliyetleri aşağıya çekelim sonra..." ya da "biraz daha hazırlanalım sonra" gibi ifadelerle sürecin uzadığını söyledi. Genç nüfusu ve dinamik karakteriyle dünyanın çekim merkezi olmaya aday Türkiye'nin bu "ancaklarla" zaman kaybettiği sürece, yapılmış en iyi hazırlıkların bile gerçekleşmesinin hayal kırıklığından öteye geçmeyeceğini vurgulayan Günay, "yıllardır Türkiye'nin gündeminde olan elektrik özelleştirmeleri konusunda önümüzdeki kritik 2 ay içinde çok somut adımlar atılmazsa, birkaç yıllık bir dönemi daha kaybedeceğimiz bilinmelidir" dedi. Elektrik sektöründe özelleştirme eşittir serbestleştirme olamayacağını, "kamu şirketlerinin hepsini özelleştirdik artık piyasa kendi dinamikleriyle işler" denilemeyeceğini kaydeden Yusuf Günay, piyasanın tümüyle serbestleşmesi halinde bile, üretim ve ticaret faaliyetlerinin eşit taraflar arasında ayırım gözetilmeksizin
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=