~~ &mıwf!lk:dNJ European Union Allocated 984 Thousand Euro Resources for EMRA TÜSİAD Presented Energy Report To Prime Minister
► 2005 KOJENERASYON: .. . . YUKSEK VERiM, TEMiZ ÇEVRE, . . ENERJiDE YENiDEN YAPILANMA www. ciconference.com • ULUSL~RARASI ~OJENERASYON, KOMBiNE ÇEVRiM VE Destekleyen Supporter (J:~ . ıı. .." . T~NERJI VE ' ~ b j TABii KAYNAKLAR ~ ; :.._1'. BAKANLICt ÇEVRE KONFERANS! VE SERGİSİ 26-27 Mayıs 2005, Swissotel İstanbul - Türkiye ► 1 1 th INTERNATIONAL COGENERATION, Teknik Katkılarıyla Technicol Supporters ~ O "''""' KOJEHERAIIYO"" Df RNEGI TUR.KiYE ~=TJ()N ... CC>G~N COMBINED CYCLE AND ENVIRONMENT CONFERENCE AND EXHIBITION May 26-27, 2005 Swissotel, lstanbul -Turkey Konferans Sekreteryası Düzenleyen Conference Secretariot Orgonized by [ij TEKNiK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. (BEKTÖREL . FUARCILJK l l
,Leading Power Generation Companies TRUST an HRSG from l~alborg Engineering A/S, Denmark 7 ~~ [lb1}) r=rm.+.nın~ u'ilmh1© (mtm @t:rffi). . ~~ ~ ~· ~ ~ ~~
2 .m~ ~o~wo~~ Eylül September 2004 Sayı 28 lssue Sahlbi/Founder Teknik Yayıncılık Tanıtım A.Ş. Yayınlayan/Publisher Avrupa Teknik Medya Basın ve Yayıncılık Tic. A.Ş. Yayın Danışmanı ve Yürütme Kurulu Başkanı Publishing Adviser and President Özkan A~IŞ YAYIN DANIŞMA KURULU Editorial Board of Advisers Selahattin Çimen (ETKB), Önder Piyade (EÜAŞ}, Mehmet Çağlar (EIEl),Doç.Dr. Mustafa Tırıs (TÜBITAK-MAM}, Dr. Arnold Hornfeld (TÜSIAD), Nusret Alemdaroğlu (MÜSIAD), Adnan Sucuka (Siemens), Alp Zor (Topkap ı }, Bora Çelik (Çukurova), Emre Arıcan (Enprima Eng.}, Gökmen Topuz (Kale Enerji), Kerim Başakıncı (Das Müh.}, Mehmet Demirci (Turna Turbomach}, Mehmet Türkel (Enko}, Metin Koşar (EnerjiSA), Soren Kruse (Nordic Energy}, Ufuk Berk (Enpa), Yaman Akar (Yaman Enerji), Yavuz Aydın (GE Energy). YAYIN KURULU / Editorial Board Yazı işleri Müdürü • Sorumlu Müdür Executive Editör Süleyman BULAK Genel Yayın Yönetmeni Executive Editor Admİf)istrative Emine BANKOGLU Editör I .Editor Sevinç TÜRKER Editör Yrd. / Assişt Editor Zerrin ÇEViK YAYIN KOORDiNASYON / Publishing Coordination Yayın Koordinatörü / E_ditorial Koordinater Çiğdem TIMAR Tasarımcı Grafiker / Graphic Design Elif Hülya EMEK Grafiker / Gr,aph·jc Sebiha EKINC REKLAM / Advertisement Reklam Direktörü Director of Advertif;ftment Emine BANKOGLU Reklam Satış Temsilcisi Responsib/e of Advertisement Birgül TEMELTAŞ ABONE OKUR HIZMETLERI/Customer Services Abone Satış Temsilcisi Ebru Akten BULUT Dağıtı~J:.!!~ı~'{l~~~emanı Dağıtım ve Arşjv Elemanı Nazım GULER For lnternatioııal Contacts Değer DÜNDAR YÖNETiM MERKEZi / EXECUTIVE EOITORIAL OFFICE TEKNiK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. Balmumcu, Barbaros Bulvarı, Bahar sokak, Karanfil Apt., 2/11113 34349 Beşiktaş ISTANBUL Tel: +90 212 275 83 59 (pbx) +90 212 237 04 25 (pbx) Fax: +90 212 274 92 73 http : www.teknikyayincilik.com e-mail :lnfo@teknikyayincilik.com Baskı / Press Esen Ofset Baskı Tarihi 20 Eylül 2004 Yerel Süreli Yayın Flyotı: 6.000.000.-TL. ( Posta ücrotl Dohil )/Yıllık Abono 48.000.000.-TL. ( Posta ücreti Dahi! ) Annuat Subscription: Europe S50 (Postage lncluded) "Enerji Liberasyonu: Bundan sonra nereye gidiyoruz?" Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürü ve EURELECTRIC Yönetim Kurulu Üyesi Önder Piyade, 14-15 Haziran 2004 tarihlerinde Lyon'da yapılan konferansı dergimiz için değerlendirdi. Toptan Elektrik F iyatla rı n ın Piyasada Belirlenmesini Sağlayacak Dengeleme ve Uzla§tırma Mekanizması Hayata Geçiyor m EPDK Elektrik Piyasası Düzen/eme, İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanı Murat Erene/, Dengeleme ve Uzlaştırma Mekanizmasını anlattı. Ankara iklim Deği§ikliği Konferansı 1-3 Eylül 2004 tarihleri arasında Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından UNDP (Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı)'nın desteği ile Ulusal Çevre ve Kalkınma Programı'nın eşgüdümünde Ankara İklim Değişikliği Konferansı düzenlendi. Enerji Dünyasından Haberler 8-24 News from Energy World İçindekiler Contents Fuel Prices Contents ...... 6 Energy Privatization Era Has Started ... 26 ..... 30 "Energy Liberation: Where do we go now?" Electricity Prices in the Market Is in Action ..... 34 Ankara Climate Chage Conference ..... 38 A Microcogeneration Application in Ciragan Palace Kempinski Hotel...44 When To Use Absorption Cooling Devices .... .49 New Dawn For Distributed Energy.....51 Restructuring Electricity Networks .....55 Gas Turbine Air inlet Cooling ..... 59 Subscription Form ..... 64 İçindekiler Yakıt Fiyatları ...... 6 Enerjide özelleştirme Dönemi Başladı ..... 26 "Enerji Liberasyonu: Bundan sonra nereye gidiyoruz" .....30 Dengeleme ve Uzlaştırma ..... 34 Mekanizması Hayata Geçiyor Ankara iklim Değişikliği Konferansı ... 38 Çırağan Palace Kempinski Otelde Mikrokojenerasyon Uygulaması .... 44 Absorbsiyon Soğutma Grubunu Ne Zaman Kullanmak Gerekli .. 49 Bölgesel Üretim için Yeni Ufuklar .. ..51 Elektrik Şebekelerinin Yeniden .....55 Yapılandırılması Gaz Türbinli Hava Girişi Soğutması .. 59 Abone Formu ..... 64 Reklam İndeksi Aalborg Zorlu Enerji Siemens B+V Aksa Sidal Enerji Çukurova Topkapı Bureua Veritas Borusan Das Mühendislik Friterm Transklima Form Hareket Nakliyat Opet ıccı 200s Wartsila Ads lndex .......1 ....... 5 .. .... .7 ..... 11 ..... 13 .. ... 17 .. ... 19 ..... 21 .... .25 ..... 29 .... .33 ..... 37 .... 41 ..... 43 .... .47 ..... 53 ........ Arka Kapak içi ............ Arka Kapak C Enerji ııo Kojonorasyon Dünyası Dergisinde yayınlanan yazı ve çizimlerin her hakkı mahfuzdur. izin alınmadan, kaynak gösterilerek de ojsa iktibas edilemez. Yayınlanan tüm yazıların sorumlulu~u yazarlarına, ilanların sorumlutu~u ilan sahiplerine aittir. C AII rlghts rcserved. No part of lhis publicaUon maybe reproduced in any form or by any means, whether asa source without the consenl of the publishors. The responsibilily of all pub1ished articies and ads belong to their authors and owners. ENERGY & ECOGENERATIONWORLO
Özkan AĞIŞ Türkiye Kojenerasyon Derneği Başkanı ELEKTRİK ENERJİSİ POLİTİKASINDA STRATEJİ KARMAŞASI 59. Hükümetin ilk icraat yılı olan 2003'te, Elektrik Piyasasının liberalleşmesi ve işlemlerin şeffaflaşması yolunda çok önemli adımlar atıldı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımızın katılımı ile EPDK, 01.03.2003 tarihli Abant toplantısında, Serbest Tüketici uygulamasını başlattı. Bölgesel tarifeler ilan edildi. Elektrik Üretim ve Otoprodüktör lisansları verildi. Dengeleme ve Mali Uzlaştırma tebliği hazırlandı. Serbest Elektrik Piyasası'nın biran önce hayata geçirilmesi için yasal alt yapı çalışmalarının büyük bir kısmı tamamlandı. Kanaatımızca Elektrik Piyasası'nın liberal karakterde oluşması, tüketiciye arz edilen elektrik kalitesinin düzeltilmesi ve fiyatının ucuzlatılmasına yönelik çalışmalar açısından 2003 yı l ı , ETKB ve EPDK'nın altın yılı olmuştur. 2003 yıl ında elektrikte, üretim kapasitesinin talebe nazaran yüksekliğ i de serbest piyasa uygulamalarında rahatlık yaratmıştır. Geçen yıl, Tedarikçilerle Serbest Tüketiciler arasında yapılan sözleşmelerde elektrik satış fiyatlarının, TEDAŞ sanayi tarifesine oranla %10-15 arasında ucuzladığını görüyoruz. Bu fiyat ucuzluğunu da Otoprodüktörler ve Otoprodüktör Grupları sağlamıştır. 2004 yılına geldiğimizde, 59. Hükümetimiz tarafından 'Elektrik Enerjisi Reformu ve Özelleştirme Strateji Belgesi' adı altında bir takım çalışmaların hazırlandığını ve bu çalışmaların Yüksek Planlama Kurulu (YPK) kararı şeklinde uygulamaya konulmak istendiğini görüyoruz. Bu bağlamda, 18 Mart 2004 tarihinde adı geçen Strateji Belgesi yayınlanıyor. ETKB koordinasyonunda Strateji Belgesi toplantıları yapılıyor. 4628 ve 4646 sayılı Eletrik ve Doğal Gaz Piyasası yasalarında, Strateji Belgesi'ne göre yapılacak değişiklikler hazırlanıyor ve 26 Haziran 2004 tarihinde Başbakanlıktan TBMM'ye gönderiliyor. Bu yasa Taslağı, TBMM Teknoloji ve Enerji Komisyonu'nda tartışılırken Hükümet bu taslağı şimdilik kaydıyla askıya alıyor. Hükümetimizin bu çalışmalarının ne anlama geldiğini görebilmek için başa dönüyoruz ve 18 Mart 2004 tarihli 'Elektrik Enerjisi Reformu ve Özelleştirme Strateji Belgesi'nin bize göre en önemli noktalarını bu sayımızdan itibaren incelemeye ve irdelemeye başlıyoruz: Strateji Belgesi'ne göre: 'Geniş dönemde arz açığının yaşanmamasını teminen yeterli miktarda ek kapasite sağlanması amacıyla gerekli önlemler alınacaktır.' Belgenin bu hükmü üzerindeki görüşlerimize göre: Türkiye'de elektrikte arz açığı mı var? Cumhuriyet'ten bu yana ilk defa Türkiye, 2002 yıl ında %28, 2003'te %24 ve 2004'te %20 üretim kapasitesi fazlalığını yakalamış bulunuyor. Bunun %10'unu Sistemin döner yedeği olarak düşünürsek, 2004 yılında yine de %1Oüretim kapasitesi fazlalığı var. Bu rahatlık, 5834 MW'lık Yap-İşlet (800) santralları ve toplam 4500 MW'lık Otoprodüktör/Otoprodüktör Grupları sayesinde sağlandı. Hükümet artık Yap-İşlet yatırımlarının istediği satın alma ve ödeme güvencelerini vermek istemediğine ve Otoprodüktör Gruplarına bazı sınırlamalar getirdiğine göre, 'yeterli miktarda ek kapasite sağlanması amacıyla geçici önlemler alınacaktır' cümlesinden, EÜAŞ'ın 1998'den beri durdurduğu doğrudan yatırımlara yeniden başlaması veya mobil santrallar benzeri geçici uygulamalara yasal zemin hazırlanması gayretleri seziliyor. Devletimiz 80 yıl devletçi yatırım politikaları uyguladı ve elektrik sıkıntılarını önleyemedi. Ne zaman ki Özel sektöre elektrik üretim tesisleri kurma yetkisi verildi (3096 ve 4287 sayılı yasalarla ve 85/9799 sayılı kararname ile), o zaman sıkıntılar kalktı. 4628 sayılı yasa ve onun getirdiği Liberal Elektrik Piyasası , elektrik arzında, daha da büyük rahatlık yarattı. 4628 sayılı yasa ve bu yasanın yarattığı otorite (EPDK), Özel Enerjiyi, rekabetçi/liberal çizgiye çekmede, bir takım sınırlamalara rağmen, başarılı bir yoldadır. EPDK'ya, elektrik üretim lisansı almak için başvuran 185 yatırımcıya , toplam 5250 MW'lık Hidrolik, Rüzgar ve Kojenerasyon Tesisi kurmaları için lisanslar verilmiştir. Lisans sahipleri, yatırımlarına başlamak için Hükümetimizden güven verici yatırım ortamını oluşturmasını beklemektedir. Yatırımcılara güven sağlanabilirse, 2007 yılına kadar 5000 MW'lık bu yeni kapasite Sisteme ilave edilir ve '2007 yılında elektrik sı kıntı ları yeniden başlayacak' endişesi ortadan kalkar. Ondan sonra da, cazip yatırım ortamının sağlayacağı momentumla, arz/ talep dengesinin gerektireceği yatırımların sürdürülebilmesi mümkün olur. Arz/talep dengesinin, güvenli döner yedekli olarak sürdürülebilmesi için kanaatimizce, ne EÜAŞ'ın yeni yatırım yapmasına ne de T.C. Hazinesi'nin yeniden borçlanmasına gerek yoktur. Özel Enerji Sektörü rüştünü ispatlamıştır. 1 O yılı aşan bir deneyimden kazandığı sinerji ile yeni tesislerin finansmanını sağlayacak, projelendirecek, kuracak ve işletecek güce ulaşmıştır. Bu nedenle, Strateji Belgesi, Özel Enerji Sektörü'ne güven veren, teşvik eden ve tıkanıklıkların önünü açan bir belge niteliğinde olmalıdır. Gelecek sayımızda, 'Strateji belgesi'nin Serbest Tüketici uygulamalarına koyduğu sınırları irdeleyeceğiz. Aydınlıklar ve esenlikler dileğiyle. STRATEGY COMPLICATIONS iN POWER GENERATION AND MARKETiNG Year 2003 wasfırsı year ofpeıforıııaııcefor tlıe ııeıv Goverıııııeııt. İıı tlıe same yeaı; tlıe opercıtioıı of Eligibility wcıs started far iııdustricıl Coıısıııııers. The Liceııces were issued ıo New Power Producers{IPP). Tlıe missiııg regulatioııs far the deve/opmeııt oftlıe Liberal Eııergy Market ıvere compleıed. Asa resul! oftlıe implemeııtatioıı ofthe power puclıasiııg coııtracts, iııdııstrial tariffi· were star/ad to be "iıı decliııing". in 2004, we observe t/ıat, Higlı Plaııııiııg Co111ıcil (YPK) decides and issues o ııew Decree under tlıe name of"Sırategies iıı Eııergy Reforms aıul PrivMizatioıı ". lıı tlıe /iııe witlı tlıe subjecı Decree, MENR set up ııecesswy ameııdmeııts in tlıe existiııg /aws No 4628 aııd 4646 whiclı are tlıe Electricity Market Law and Naıurelgas Market Law respectively aııd sııbnıitted ıo t/ıe Parliameııt. lıı tlıis arlicle, we starı to aııalyze tlıe imporıaııt ameııdmeııls iıı t/ıe Drajiaııd sıııııiı oıır commeıııs ıo your coıısideraıions . Referiııg ıo t/ıe "Strategies iıı Eııergy Reforıııs": lıı tlıe traıısition period, MENR slıa/l ıake tlıe ııecessaıy measures to e!imiııate aııy possible slıortage iıı ılıe power supply capacity. We can ııot ııııderstcıııd tlıe rea/ reasoıı belıind tlıis nıeasures. Is there aııy deficit in tlıe eııergy supply capacity? Jusı opposue, iıı oıır Eııergy Histoıy ,first time siııce 1923 ( thefoııııdatioıı oftlıe Tıırkislı Republic), Tıırkey eııjoys with 28 per ceııt sıııp/us capacity iıı power supply. Tlıefacı is ılıat, this capacity has beeıı aclıieved tlıaııks to B00 Power Plaıııs (5834 MW) aııd Autoprodııcers(4500 MW). Wefee/ tlıaı ılıe Goverııment tends ıo crecıte cı semi privcıte and semi public power geııeraıioıı model. We do 110/ ııeed ıo starı EÜAŞ iııvesımeııısfor power geııeratioııs. Because, tlıefırsı opercıtioıı year of ılıe liberal Electricity market was successfiıl. Tlıe RegıılcıtoıJı A ııthority (EMRA) 's perforıııaııs is peıfecı. New Liceııse Owııers are 011/y expectiııg ılıe eııcoııragiııg regulaıioııs aııd sııpporıs, ıo starı ılıeir iııvestmeıııs. in ılıe nexı article, we are going ıo discuss tlıe predicted coıısıııııption liıııitatioııs for tlıe Eligible Coıısıımers. ENERGY & ECOGENERA110H WORLD 3
ÖZETLER /ABSTRACTS ÖZETLER Enerjide Özelleştirme Dönemi Başladı Söyleşi Sayfa: 26-28 Enerji sektöründe özelleştirme için start verildi. Y ıllardır enerji sektöründe kamunun ağırlığını azaltmak adına yapılan çalışmalarda önemli adımlar atılmaya başlandı. Mart ayında yayımlanan Strateji Belgesi'ne göre çalışmalarını sürdüren Özelleştirme İdaresi Başkanı Metin Kilci, özelleştirme sürecini ve yapılan çalışmaları anlattı. "Enerji Liberasyonu: Bundan sonra nereye gidiyoruz" Makale Sayfa: 30-32 Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) Genel Müdürü ve EURELECTRIC Yönetim Kurulu Üyesi Önder Piyade, 14-15 Haziran 2004 tarihlerinde Lyon'da yapılan konferansı dergimiz için değerlend ird i. Toptan Elektrik Fiyatlarının Piyasada Belirlenmesini Sağlayacak Dengeleme ve Uzlaştırma Mekanizması Hayata Geçiyor Makale Sayfa: 34-36 Elektrik Piyasası Düzenleme, izleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanı Murat Erenel, Toptan Elektrik Fiyatlarının Piyasada Belirlenmesini Sağlayacak Dengeleme ve Uzlaştırma Mekanizmasının Hayata geçişini anlattı. Ankara İklim Değişikliği Konferansı Güncel Sayfa: 38-42 1-3 Eylül 2004 tarihleri arasında Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından, UNDP (Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı)'nin desteği ile ve Ulusal Çevre ve Kalkınma Programı'nın eşgüdümünde Ankara iklim Değiş i kliği Konferansı düzenlendi. Çırağan Palace Kempinski Otelde Mikrokojenerasyon Uygulaması Uygulama Sayfa: 44-48 Çırağan Palace Hotel Kempinski'de kurulan ve 2003 y ı lından beri işletmede olan trijenerasyon teknolojisinin kullanı ldığı mikrokojenerasyon tesisi İstanbul'da bu şekilde kurulmuş olan tek tesis olma özelliği taşımakta. Absorbsiyon Soğutma Grubunu Ne Zaman Kullanmak Gerekli Makale Sayfa: 49-50 Absorbsiyon ünitesinin konvansiyonel soğutma sistemlerine benzer çevrimi haizdir. Ancak bu sistemde kompresör yerine solüsyon pompası, buhar, s ıcak su veya egzost gazı olan ısı kaynağı, elektriksel enerjinin karşıtıd ır ve soğutucu akışkan olarak da su kullanı lmaktad ı r. Bölgesel Üretim İçin Yeni Ufuklar Makale Sayfa 51-54 Ticari uygulamalar için dağıtı lan küçük ölçekli enerjinin geleceğinin ümüt verici olduğunu belirten Scott Sklar, dünyada, güç kalitesi ve güvenilirlik olarak maliyetleri de azaltan cihazlarla ilgili olarak, yeni pazarların çoğaldığını da ekledi. Elektrik Şebekelerinin Yeniden Yapılandırılması Makale Sayfa: 55-58 Elektrik şebeke mimarisi ve protokolleri gelişerek merkezi istasyon enerji üretimi üzerinde dikey olarak entegre çalışan kullanım endüstrisine destek olmaya başladı. Ancak, Shimon Awerbuch dağıtılmış kaynakların aslında merkezi dağıtım değil, piyasalara dayanan işletme protokollerine sahip merkezilikten kurtarılmış "formaliteli" şebekelere gereksinim duyduklarını belirtiyor. Gaz Türbinli Hava Girişi Soğutması Makale Sayfa: 59-63 Gaz türbinlerinin gelişimindeki en önemli itici güçlerden biri düşük maliyetliliği maksimum seviyeye çıkarma ihtiyacı olmuştur. Yani hem verimliliği arttırmak hem de çıkışı maksimum düzeye ulaştırmak baskısı yaşanır. Ancak daha sıcak iklimlerde çalışan türbinlerde, hem çıkış hem de verimlilik açısından daha soğuk bölgelerdeki sistemlere göre gözle görülür boyutlarda düşüş olduğu görülmüştür. David Flin giriş havasının soğutulması teknolojisini ve ekonomik yaklaşımları araştırdı. 4 1 ENERJİ & KOJENERASYON DÜNYASI ABSTRACTS Energy Privatization Era Has Started lnterview Page: 26-28 Privatization in energy sector took a start. Significant steps are taken in reducing the responsibility and load on public sector in energy sector lor years. Privatization Department Head Metin Kilci continuing to work according to Strategy Document published in March told the privatization procedure and works carried out so far. "Energy Liberation: Where do we go now?" Article Page: 30-32 General Manager of Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) and Member of Board of Directors Mr. Önder Piyade evaluated the conference held on June 14-15, 2004 in Lyon Balancing and Compromise System to Help Determining Wholesale Electricity Prices in the Market Is in Action Article Page: 34-36 Mr. Murat Erenel gave information about application of Balancing and Compromise System to Help Determining Wholesale Electricity Prices in the Market Ankara Climate Chage Conference Agenda Page:38-42 Supports of UNDP and under the coordination of the National Programme on Environment and Development, aims to introduce the United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC) and Turkey's accession to the Convention to policy-makers and other key stakeholders at the national and intemational level A Microcogeneration Application in Ciragan Palace Kempinski Hotel App/ication Page: 44-48 The facility as a microcogeneration unit located in Cıragan Palace Kempinski Hotel was established in 2003. lt's speciality is being the only plant set up with the trigeneration technology in İstanbul. At the founding stage, the projeci needs were determined about electrical, termal and fuel consumption, o&m issues and developed economic analysis. When To Use Absorption Cooling Devices Article Page: 49-50 it was not feasible to use absorption cooling groups untill the end of 1990s, because of high operation costs and maintenance problems. Recent developments in technology and especially Far East based new systems that minimize energy consumption have enhanced absorption cooling technology while perfecting new generation devices. New Dawn For Distributed Energy Article Page: 51-54 The future of small-scale distributed energy fer commercial applications is looking very promising, says Scott Sklar, with new markets springing up ali ever the world fer devices that improve power quality and reliability as well as reduce costs to consumers Restructuring Electricity Networks Article Page: 55-58 Electricity network architecture and protocols evolved to support a vertically integrated utility industry based on central station generation. However, distributed sources require decentralized 'informated' networks with operating protocols based on markets, not central dispatch, argues Shimon Awerbuch. Such intelligent networks will help to exploit the unique advantages of cogeneration and renewables Gas Turbine Air inlet Cooling Article Page: 59-63 One of the main drivers in the development of gas turbines is the need to maximize cost-effectiveness. This means that there is pressure both to increase efficiency and maximize output. Yet turbines operating in warmer climates suffer a significant fall-off of both output and efficiency compared with those in cooler locations. David Flin surveys the technology and economics of cooling inlet air. ♦ "Kojenerasyon: Yüksek Verim, Temiz Çevre, Enerjide Yeniden Yapılanma"
Bir enerji tesisinin taşıdığı sorumluluğu çok iyi biliyoruz. Bir anlık bir duraklamanın nelere malol abileceğ ini, bir anlık sorunun nelere yolaçabileceğin i çok iyi biliyoruz. O nedenle enerji tesislerinize gözümüz gibi bakıyoruz. (O) ZORLU 1 ZORLU O&M Enerji Tesisleri İşletme ve Bakım Hizmetleri A.Ş. Zorlu Plaza 34840 Avcılar-İstanbul Tel: (0212) 456 23 00 Faks: (0212) 422 00 99 ZORLUO&M ENERJİ TESİSLERi iŞLETME VE BAKIM HİZMETLERİ A Ş
ENERGY & ECOGENERATION WORLD DERGiSi • TEKNiK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. 1S EyıttI 2004 G'ÜN:.CEL YAr<ı:r F1YAr:tARINJN !<'.ARSILASTIRIL.lVLA TkBt,osu & ~ ( KDV Hariç Fiyatlar Alınmıştır) ALT ISJL ÜST ISIL ALT JSIL DEĞERE GÖRE VAKiT FJYATJ f*I YAKITLAR BİRİM FİYATI 1000 kcal 1000 kcal 1000 kcal DEĞERi DEĞERi için için için TU**\ USD (***\ EURO {***\ ~-l1JIIW._NınlllBl!!~l-JıUW~1~''n,···~1t·~~i'• {BOTAŞ) PROSES, BUHAR ve 8.250 kca!/m3 9.155 kcal/m3 231.950 TUm3 0,155 USD/m3 O, 154 Euro/m3 28.115 0.019 0,019 ELEKTRiK KULLANICILARI lr.in OSB KESiNTiLi (BOTAŞ) PROSES, BUHAR ve 8.250 kcal/m3 9.155 kca!/m3 239.124 TUm3 0,160 USD/m3 O, 159 Euro/m3 28.985 0,019 0,019 ELEKTRiK KULLANICILARI irin asa KESiNTiSiZ (BOTAŞ) PROSES, BUHAR ve 8.250 kca1/m3 9.155 kcal/m3 239.124 TUm3 0,160 USD/m 3 0,159 Euro/m 3 28.985 0.019 0,019 ELEKTRiK KULLANICILARI irin SANAYi KESiNTiLi (BOTAŞ) PROSES, BUHAR ve 8.250 kcal/m3 9.155 kca!fm3 246.520 TUm3 ELEKTRiK KULLANICILAR! O, 165 USD/m3 0, 164 Euro/m3 29.881 0,020 0,020 i in SANAYi KESiNTiSiZ (lstanbul-lGDAŞ) Serbest Tüketici Olan PROSES ve BUHAR 8.250 kcat/m3 9.155 kcal/m3 267.520 TUm3 KULLANICILARI için SANAY[ 0,179 USD/m3 0,178 Euro!m3 32.427 0,022 0,022 (lstanbul-lGDAŞ) Serbest Tüketici Olmayan PROSES ve BUHAR 8.250 kcal/m3 9.155 kcal/m3 298.453 TUm3 KULLANICJLARI için 0,200 USD/m3 0,198 Euro/m3 36.176 0,024 0,024 SANAYi (IGDAŞ) 8.250 kca1!m3 9.155 kcal/m3 298.454 TUm3 0,200 USD/m3 O, 198 Euro/m3 36,176 0,024 0,024 KONUT (IGDAŞ) 8.250 kcal/m3 9.155 kcalfm3 298.454 TUm3 0,200 USD/m3 0,198 Euro/m3 36,176 0,024 0,024 RESMi DAiRE -11111111111 1 11111_____ BÜYÜK SANAY[ 11.000 kca!/kg 11.900 kcal/kg 1.464.000 TUkg MIX LPG 0,980 USD/kg 0,974 Euro/kg 133.091 0,089 0,089 KÜÇÜK SANAY] 11.100 kcal/kg 12.000 kca!fkg 1.483.000 TUkg 0,993 USD/kg 0,986 Euro/kg 133,604 0,089 0,089 PROPAN KONUT 11.100 kcal/kg 12.000 kcal/kg 1.490,000 TUkg PROPAN 0,998 USD/kg 0,991 Euro/kg 134.234 0,090 0,089 ~.:! l~~i il~,l~[!lil!•II ı•ın 1 11 IIIMllll.1._ SOMA 5.500 kca1/kg 6.000 kcal/kg 186.440 TUKg (ISTANBUL) O, 125 USD/kg 0,124 Euro/kg 33.898 0,023 0,023 iTHAL 7.000 kcal/kg 7.500 kcal/kg 237.288 TUKg (ISTANBUL) O, 159 USD!kg O, 158 Eurofkg 33.898 0,023 0,023 IIM■I■ il --~iliJ~iıWBl!lllll il ■ıııııınııı•rc/• NAFTA 10.550 kcalfkg 11,500 kcal/kg 358.360 TUkg 0,240 USD/kg 0,238 Euro/kg 33.968 0,023 0,023 (POAŞ) FUEL-OiL N0:6 9.200 kca!/kg 10,300 kcalfkg 437.718 TUkg 0,293 USD/kg 0,291 Euro/kg 47.578 0,032 0,032 !STANBUL AVRUPA YAKASI) (POAŞ) FUEL-OiL N0:4 9.700 kcal/kg 10.500 kcal/kg 796,610 TL/kg KALORiFER YAKITI 0,534 USD/kg 0,530 Eurofkg 82,125 0,055 0,055 (ISTANBUL AVRUPA YAKASI) (POAŞ) MOTORiN 10.200 kcalfkg 10.800 kcal/kg 1.622.609 TUkg 1,087 USD/kg 1,079 Euro/kg 159.079 0,107 0,106 (ISTANBUL AVRUPA YAKASI) [!§13ifü llllııf MiRB SANAYi 860 kcal/kWh 860 kcal/kWh 119.800 TUkWh 0,080 USD/kWh 0,080 Euro/kWh 139.302 0,093 TEK TERiM • TARiFE KONUT 860 kcalfkWh 860 kcal/kWh 134.190 TUkWh 0,090 USD/kWh 0,089 Euro/kWh 156.035 0,104 TiCARETHANE ve 860 kcal/kWh 860 kca!/kWh 151.950 TUkWh RESMi DAiRE 0,102 USD/kWh 0,101 Euro/kWh 176.686 0,118 (*) Yakıtların herhangi bir cihazda yakılmadan önceki ve satış noktasındaki birim fiyatları dikkate alınarak belirlenmiş fiyatlardır. (**) 1000 kcal için TL değeri [ (Birim Fiyat x 1000 kcal] / Alt ısıl Değeri] formulü kullanılarak hesaplanmıştır. {***) 15 Eylül 2004 tarihi itibariyle Merkez Bankası Efektif Satış Fiyatları; 1.493.168 TUUSD, 1.503.673 TUEURO 'dur. 0,093 0,104 O, 118 .....,6+I·~=-.::ERl=l::.•KOJ=EN""5Y==a,:..:""'="'::::_~~-~~~~~~-~=~=~ ♦ . "Kojenerasyori YüksekVerim;Temiz Çevre: Ene~ide Yeniden Yapılanma"
.. .. enerjinizle dünyayı döndürün enerjinizle dünyayı döndürün ... döndurun ener)lnızte d •· .. . le dün)'a)'• unyay, iniz/e dünyayı döndürün enerjinizle dün)'a)'• döndürün eneqınıı Anneciğim, elektrik hiç uyumaz mı? Ya zilyonlarca ampul aynı anda yakılırsa ... Eskimoların buz evlerinde priz olur mu? Emin değil misiniz? Biz eminiz! İşinize güç katacak bilgi birikimi Enerji... Bugünün ve geleceğin en gözde, en stratejik yatırımı ... Peki, enerji santrali kurarken, işletirken ve bakımını yaptırırken güçlü bir ortaktan destek almaya ne dersiniz? Üstelik bu ortak, enerji ve otomasyon sistemleri konusunda dünyanın en tanınmış lider bir kuruluşuysa ... Evet, Siemens... Siemens Türkiye, projenizin geliştirilmesinden mühendisliğine, imalattan devreye almaya ve bakım hizmetlerine, uzman kadrolarıyla enerji santrallarinin yapımında, yenilenmesinde ya da işletilmesinde güvenilir ortağınızdır. Türkiye enerji sektörüne 1913'den bu yana 100'ün üzerinde projeyle aralıksız olarak hizmet veren Siemens Türkiye kesintisiz, ekonomik ve çevreyle uyumlu enerji üretiminde sizleri sürekli ve güvenilir bir ortakl ığa davet ediyor... - 7 .. ... . ..... ~ . ~•············=; ,? ,~,,, .............. _J,,::;;:::::: ;.':::·::::: . : : : : : ......... • ·. • .. ·. • • 1••1•••••••••••••••••• ··ı . . .. . . ................ _, ..... ::··············· t;ı • t'.. ••••••••••••••• !~! : : ; : • : : : : : : : : : : : : : : : : = ..... :·················~ ······===············· • ·;;::! ! ! ! ; ; : : : : : : :.: : : :.• SIEMENS Powering your success Enerji Üretimi www.siemens . com.tr
o HABERLER/ NEWS Avrupa Topluluğu'ndan EPDK'ya 984 bin Euro kaynak ayrıldı Enerji Piyasas ı Düzenleme Kurumu (EPDK), AB'ye uyum çal ışmaları kapsamında ve kapasitesini art ı rmaya yönelik olarak, İtalyan Elektrik ve Gaz Düzenleme Kurumu ile eşleşti rme projesi çerçevesinde bir ortaklık kurdu. Bu eşleşme anlaşmasının uygulaması için de Avrupa Topluluğu bütçesinden 984 bin Euro kaynak ayrıldı. Avrupa Birl iğ i Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu'ndan yapılan yazılı açıklamaya göre, enerji piyasaların ı n düzenlenmesine yönelik olarak Türkiye'nin attığı adımları desteklemek üzere Temmuz 2004'de başlayan AB finansmani ı projenin resmi baş l ang ı ç toplantıs ı 10 Eylül 2004 tarihinde yapıldı. Türk hükümeti, AB'ye uyum sürecinde Türkiye'deki kurumların AB standart ve norm larına uygun hale gelebilmesi için çal ı şmaların ı aktif bir şeki lde sürdürüyor. Bu çerçevede Türkiye, EPDK ile İtalyan Elektrik ve Gaz Düzenleme Kurumu arasında kurulacak ortaklık yoluyla desteklenecek. Açı klamaya göre Türkiye'deki enerji sektörü bir reform sürecinden geçiyor ve bu bağlamda da Türkiye, uyum sürecinin bir parçası olarak, 'yurt içi doğal gaz piyasas ı ' ve 'yurt içi elektrik piyasası' direktifleri doğrultusunda, elektrik ve doğal gaz piyasalar ını düzenlemek zorunda. Elektrik Piyasası Kanunu ile Doğal Gaz Piyasası Kanunu'nun kabulü ve ikincil mevzuatın yayımlanmasını takiben, yeni yasal çerçevenin, AB mevzuatı yl a uyumlu bir şekilde ve etkin olarak uygulanmas ı nı teminen eğitim ve kurumsal deneyimlerin paylaş ı lmas ının daha büyük bir önem taşır hale geldiğinin vurgulandığı açıklamaya göre, projenin ana hedefi olan EPDK'nın kurumsal kapasitesinin artırıl ması halinde, Türkiye'deki E p D K enerji piyasaları daha serbest bir yapıya bürünecek ve daha verimli bir şekilde çalışması sağlayacak. Bunun için EPDK personelinin bilgi ve beceri düzeyini artırı lması gerekiyor. Açıklamaya göre, bu ortakl ı ğın , aday ülkelerin topluluk mevzuat ı n ı uygulamasına yönelik olarak idari kapasitelerinin artırı l mas ı için ku llan ıl an bir araç olan 'twinning project' (eşleştirme projesi) yoluyla uygulanacak. Bu projelerin bir aday ülke ile bir üye ülke aras ı ndaki idari ortaklığa dayandığının bildirildiği açıklamaya göre, bu projelerde üye ülkelerden gelen uzun, orta ve kısa dönem uzmanlar, aday ülke kurumlarında görev yapıyor. Bu bağlamda da Türkiye ile İtalya arasında varılan ve 29 Haziran 2004 tarihinde onaylanan eşleştirme anlaşmasının uygulanması için Avrupa Toplul uğu bütçesinden 984 bin Euro'luk bir kaynak ayrı ld ı. Projenin kat ı lım öncesi uzmanı olarak adlandırılan uzun dönem uzmanı İtalya'dan gelecek ve 12 ay süre ile EPDK'da görev yapacak. Açıklamada yer alan eşleştirme projesinin üç bileşeni ise şunlar: O Düzenleyici çerçevenin know-how transferi yoluyla geliştirilmesi , O EPDK'nın kapasitesinin eğitim yoluyla gel iştiril mesi, O EPDK'nın teşkilat yapısının ve uygulamalarının daha da ileriye götürülmesi. Ayrıca , bu proje kapsamı nda projenin sonuçlarının devamlılığının sağlanması için, EPDK bünyesinde bir Personel Eğitim Merkezi'nin kurulması öngörülüyor. European Union Allocated 984 Thousand Euro Resources for EMRA Energy Market Regulatory Authority (EMRA) established a partnership with ltalian Electricity and Gas Regulatory Authority within the matching project framework and as a part of EU adjustment actions in order to increase its capacity. European Union al/ocated a resource of984 thousand Euros from its budget so that this matching agreement can be carried out. European Union European Commission Turkish Delegation made a written announcement and stated that EU financed project's official beginning meeting is held on September 10, 2004. This project started in July 2004 in order to support steps taken by Turkey as apart ofactions taken to regulate energy markets. Turkish government continues to work active/y so that enterprises in Turkey can become appropriate and accordant to EU standards and norms during the EU harmonization procedures take place. Within this framework Turkey wi/1 be supported via the partnership to be established between EMRA of Turkey and ltalian Electricity and Gas Regulatory Authority. Long term expert cal/ed as pre participation expertise wi/1 be from ltaly and work in EMRA for 12 months. Three components ofthe matching project mentioned in the announcement are presented as follows: "Regulatory framework should be developed via know-how transfer, EMRA 's capacity shou/d be expanded via training, EMRA 's organizational structure and applications should be carried forward". Furthermore, in order to provide sustainability for the results of this project, it is projected to establish a Staff Training Center within EMRA 's corporate body. 1 ENERJi & KOJENERASYON IJÜNYASI "Kojenerasyon: Yüksek Verim, Temiz Çevre, Enerjide Yeniden Yapılanma"
/~~~~~ t ((OOrnf AAOO~ WO~l~ HABERLER/ NEWS GAZBİR faaliyete başladı Soldan Sağa: Erdoğan Arkış, Birol Ensari, Yaşar Aslan. Mevcut doğal gaz kullanan şehirlerdeki dağıtım firmaları ile EPDK'nın yapmış olduğu ihale sonucunda gaz dağıtım lisansı alan firmaların bir araya gelmesiyle oluşan Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği Derneği GAZBİR, 3 Eylül 2004 tarihinde faaliyete geçti. 15 Eylül 2004 tarihinde Ankara Sheraton Hotel'de düzenlenen basın toplantısıyla Derneğin amacı kamuoyuna açıklandı. TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı Kütahya Milletvekili Dr. Soner Aksoy, Komisyon Üyesi Milletvekilleri, EDPK Başkanı Yusuf Günay ve Yönetim Kurulu üyeleri ile Doğal Gaz Dairesi Görevlileri, Gaz Dağıtım Firmalarının yöneticilerinin katıldığı toplantı, GAZBİR Genel Sekreteri Yaşar Aslan'ın yaptığı açılış konuşmasıyla başladı. "EPDK'nın tanımladığı piyasa faaliyetleri içinde yer alan dağıtımcılık alanında lisans sahibi 19 üye bir araya gelerek oluşturduğumuz Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği Derneği 3 Eylül 2004 tarihi itibariyle faaliyete geçmiş bulunuyor" diyen GAZBİR Sekreteri Yaşar Aslan, GAZBİR'in amacını ise şu şekilde tanımladı: "Daha ekonomik koşullarda kesintisiz doğal gaz dağıtımını emniyetli bir şekilde sağlamak, doğal gaz piyasasının gelişimini sağlamak, şehir içi doğal gaz dağ ıtımında meydana gelen gelişmeleri takip etmek, uygulama birliği sağlamaya çalışmak, doğal gaz dağıtımına dair müşterek sorunları tespit ederek çözüme kavuşması için çalışmalar yapmak ve önerilerde bulunmak, teknik, ekonomik, hukuki çözümlerin arayışlarına katkı sağlamak, sektöre i lişkin deneyimleri paylaşmak, doğal gaz dağıtım sistemleri ve teknolojileri alanında dünyadaki gelişmeleri takip etmek ve ülkemize uyarlamak, Enerji Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun düzenleyiciliğinde, şeffaf, rekabetçi bir piyasa işinde faaliyet göstermek üzere işbirliğ i yapmak." Aslan, konuşmasını şöyle sürdürdü: "Uyulması gereken zorunlu standartlar ile şartname ve uygulama lar ı n ülke çapında birbiriyle uyumlu olması gerektiğini düşünüyoruz. Bizler tüm yatırımlarımızı tamamen kendi kaynaklarımızdan finanse etmekteyiz. Bu işleri yerine getirmek için hiçbir şekilde Hazine veya devlet garantisi kullanmamaktayız. Tüm yatırım ve satış riski tamamen ve sadece üye kuruluşların üzerindedir. Türkiye'de ilk defa 30 yıl gibi uzun süreli bir hedefle doğal gaz dağıtımı alanında risk almaktayız. Riski tamamen bizlere ait olan bu yatırımlarımız ile doğal gaz alanında konuşulan arz fazlasını ülke ihtiyacı doğrultusunda kullanmak üzere pazar yaratmaktayız." Bugüne kadar 19 ihaleyi sonuçlandırdıkları n ı belirten EPDK Başkanı Yusuf Günay ise, doğal gaz dağıtıcılarından beklentilerini şu sözlerle dile getirdi: "Doğal gaz dağıtıcılarından ve onları temsil eden Birlikten beklentimiz kısa sürede çok iş yapmalarıdır. Çünkü Avrupa Birliği üyeliği hedefinde hızla ilerleyen ülkemizin, yeni yatırımlara, ucuz enerji girdisi ile dünya ile rekabet edebilen sanayiye, daha temiz, çağdaş kentlere ve en önemlisi Türk halkının refahının artırılmasına olan ihtiyacı giderek artmaktadır. İnanıyorum ki, doğal gaz dağıtıc ı ları, kaliteli ve ucuz hizmet yarışı içinde karşılaşabilecekleri sorunları Birlik içinde aşarak yollarına devam edecek, kamuoyunu en doğru biçimde bilgilendirecek ve bu süreçten ülkemiz kazançlı çıkacaktır." TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı Kütahya Milletvekili Dr. Soner Aksoy da "Kojenerasyon: Yüksek Verim, Temiz Çevre, Enerjide Yeniden Yapılanma" GAZBIR has gone into operation Turkish Natura/ Gas Distrubutors Union Association "GAZBİR", estab/ished by the coorperation of distribution firms in existing cities to be supplied with natura/ gas and the companies awarded for distribution by EMRA, has swung into action on September 3, 2004. On 15th September, 2004 the main purpose of the Association was announced to the public by a press meeting organized. The meeting, with the participation of The chairman of The Turkish Grand National Assembly of The /ndustry, Trade, Energy, Natura/ Resources, Knowledge and Technology Committee Dr. Soner AKSOY, Members of The Committee, the Chairman of EMRA Yusuf GÜNAY, Board Members ofAssociation with Natura/ Gas Department Officers and Managers of Distribution Companies, started with the opening speech of Yaşar ASLAN, Secretary General of GAZBİR. yaptığı konuşmasında GAZBİR'e başarılar diledi ve sivil örgütlerle kaynaşmayan yönetimlerin başarılı olamayacağını söyledi. Doğal gaz kullanımın artmasıyla doğal gaz cihazlarına yönelik ciddi bir pazar oluştuğuna dikkat çeken Aksoy, enerji sektörünün tüm yönleriyle rekabete açılmasının enerj i fiyatlarını ucuzlatacağını bildirdi. GAZBİR Yönetim Kurulu Başkan Vekili Birol Ensari ise konuşmasında şunları söyledi: "Doğal gaz ithalatının serbestleşmesi, gaz fiyatının ucuzlamasını sağlayacaktır. Kontrat devirleri bir an önce gerçekleştirilmelidir. Almanya, Avusturya ve Fransa'daki uygulamalardan örnek alınarak devirler yapılabilir. GAZBİR olarak ilgili kamu kuruluşlarının bir araya gelerek sorunların bir an önce çözülmesi gerekmektedir. Bu sorunlar çözüldüğü zaman ithal edilen doğal gazın kullanımı artacak ve arz-talep dengesi kurulunca Türkiye'nin önemli bir sorunu çözülmüş olacaktır." ENERJi & KOJENERASYON OÜNYASI 19
HABERLER / NEWS TÜSİAD'dan Başbakan'a enerji raporu TÜSİAD, hükümetin temmuz ayında 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ile 4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunu'nda yapmak istediği ancak sektör temsilcilerinin tepkisi üzerine Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla TBMM açıldıktan sonra tekrar görüşülmek üzere ertelediği yasa değişiklikleri ile ilgili olarak bir rapor hazırladı. TÜSİAD Ekonomik ve Mali İşler Komisyonu Enerji Çalışma Grubu'nun hazırladığı rapor Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a gönderildi. TBMM gündemine gelen değişiklik tasarısı ile AB normlarından tamamen uzaklaşıldığının, liberal, rekabetçi bir piyasa oluşturulması düşüncesinden de vazgeçildiğinin kaydedildiği raporda, söz konusu kanunlarda değişiklik yapılmasını öngören tasarının tamamen bir geriye dönüş yasası olduğuna dikkat çekilerek, bu değişikliklerle sadece piyasaların liberalleşmesinden değil aynı zamanda AB direktiflerinden, Dünya Bankası'na ve IMF'e verilen taahhütlerden, 2001 yılında çıkarılan 4646 sayılı yasaya dayanarak ve güvenerek Türkiye'ye gelen yabancı sermayeli şirketlere verilen sözlerden de geri dönülmüş olunacağı vurgulandı. AB Komisyonu'nun uyum çalışmalarındaki gelişmeleri değerlendirdiği 2003 tarihli AB İlerleme Raporu'nda, Türkiye'nin enerji ile ilgili Topluluk Müktesebatına önemli ölçüde uyum sağladığının, ülke içi enerji piyasasında rekabetin olumlu yönde geliştiğinin belirtildiğinin hatırlatıldığı raporda, "Ancak AB üyelik sürecinde elektrik sektöründe olumlu sayılabilecek adımlar atılmasına ve önemli taahhütler altına girilmesine rağmen 8 Temmuz 2004 tarihinde TBMM Enerji Komisyonu'nda alınan kararla Elektrik Piyasası Kanunu'nda değişiklik yapılmasına ilişkin çıkarılan kanun tasarısı ile AB uyum sürecinde önemli bir geri adım at ı lmıştır. Bu gelişme aynı zamanda Türkiye'nin AB üyeliği ile çelişki arz niteliktedir" denildi. Piyasada yüzde 84'Iük paya sahip kamunun mevcut payının düşürülerek, özel sektörün piyasa payının artırması ve bu •• • TUSIAD yolla rekabetçi bir piyasanın oluşturulmasının gerektiğinin anlatıldığı raporda, "Bunun yap ı lmasını beklerken, söz konusu değişiklik tasarısı ile TEDAŞ'ın serbest tüketicilere elektrik satışına imkan tanınarak, kamu hakimiyetinin devam ettirilmesi öngörülmektedir. Serbertleşme süreci içerisinde, 4628 sayılı kanuna, libarelleşme ve piyasa serbestleşmesine aykırı, adil olarak yapılabilmesi mümkün olmayan, devletle özel sektörün bu şekilde rekabet eder hale getirilmesi, özel sektörün ve yabancı sermayenin gelecekte yapılması şart olan enerji yatırımlarından da elini çekmesine neden olabilecektir" görüşleri dile getirildi. Serbestleşme sisteminin içinde, kamunun alım-satım yapması anlayışı yasaklanmışken, tasarı ile TEDAŞ'a toptan elektrik satış fiyatının yüzde 30 fazlasına kadar fiyat önermeleri kaydıyla özelleştirilecek santraller için TEDAŞ'a sözleşme hakkı verildiğinin hatırlatıldığı raporda, yani elektrik piyasasına geçilirken devlet tarafından yükümlenen maliyetlerin parçalanması amacı ile kurulan TEDAŞ'ın, 201 O yılında tasfiye edilmesi öngörülürken, bu değişiklik yasa tasarısı ile TEDAŞ'ın özel sektör önünde piyasadaki hakim konumunun güçlendirilmeye çalışıldığı kaydedildi. Geçici görevle kurulmuş olan TEDAŞ'a serbest tüketicilere satış hakkı verilmesi TÜSİAD Presented Energy Report To Prime Minister TÜSİAD prepared a report on changes in law that Government desired to make in July for Electricity Market Law no 4628 and Natura/ Gas Market Law no 4646 but were postponed to be discussed later on instructions by Prime Minister Recep Tayyip Erdoğan when National Assembly of Turkey is reopened due to reactions from sector representatives. The report prepared by TÜSİAD's Economic and Financial Works Commission Energy Study Group is sent to Prime Minister Recep Tayyip Erdoğan. The report states that change draft discussed in National Assembly of Turkey's agenda took Turkey completely away from EU norms and the idea of creating a liberal, competitive market is abandoned. Also in the report it is noted that the draft projecting to make changes in the aforementioned laws is totally a law to return back into the past. it is also emphasized that these projected changes will be a back out not only the liberalization of markets idea, but also EU directives, commitments made to World Bank and IMF, and promised made to foreign investor companies who have come to Turkey based and trusting on law no 4646 due in 2001. 1 ENERJİ & KOJENERASYON D(x,NASI ♦ -,-o_j::=='=='==== ===::'.'._--========= === == "Kojenerasyon: Yüksek Verim, Temiz Çevre, Enerjide Yeniden Yapılanma"
durumunda özel sektör devlet rekabetinin başlatılacağının vurgulandığı raporda, EÜAŞ'ye elektrik enerjisi ihracatı yapma hakkının tanınması ile de piyasada ihracat lisansı sahibi özel sektör firmalarının piyasada hakim durumda olan EÜAŞ ile rekabet etmek durumunda bırakılacağına dikkat çekildi. 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu'nun tam olarak uygulanması beklenirken hükümetin bu yasa değişiklik tasarısını Meclis'e sunmasının piyasa aktörleri arasında tepkiyle karşı landığının kaydedildiği raporda, "Bu değişiklik tasarıs ının gerekçesinde, hükümetin liberal piyasa oluşturmaktan vazgeçerek devlet tekeli BOTAŞ'ı güçlendirmek ve piyasaya hakim kılmak görüşü öne sürülmüştür. Nitekim 4646 sayılı yasada değişiklik yapılmasını öngören tasarı tamamen bir geriye dönüş yasasıdır. Bu yasayla yalnız doğal gaz liberalleşmesinden MARC Steam Turbines geri dönülmemekte; aynı zamanda AB direktiflerinden, Dünya Bankası'na ve IMF'ye verilen taahhütlerden, 2001 yılında çıkarılan 4646 sayılı yasaya dayanarak ve güvenerek Türkiye'ye gelen yabancı sermayeli şirketlere verilen sözlerden geri dönülmektedir" görüşleri dile getirildi. TÜSİAD'ın yapılması gerekenlerle ilgili görüşleri şöyle: O Piyasada rekabetin artırılması hedefine ulaşmanın en hızlı ve en doğru yolu, TEDAŞ'ın elindeki, EÜAŞ'den doğan fazla kapasitenin belirlenecek kriterler çerçevesindeki özel sektöre tahsisidir. Bu yolla,TEDAŞ ve EÜAŞ kapasitesini tam olarak kullan ılabilir hale gelecek ve özel sektörün pazardaki payı da giderek artacaktır. O Sektörün serbestleşmesinin önündeki en büyük engel olan, üretim ve dağıtım varlıklarının özelleştirilmesi acilen gerçekleştirilmelidir. Long-life reliability - high energy output. We meet your challenge - contact us! HABERLER/ NEWS O Enerji piyasasını düzenleme ve denetleme yetkisine sahip olan EPDK'nın , bağımsız ve etkili bir şekilde işleyişi sağlanmalı, bürokratik engeller kaldı rılmalıdır. O EPDK üzerinde bir kurulun oluşturulması fikri hem 4646 sayı lı kanunun ruhuna, hemde libarelleşme ve piyasanın serbestleşmesi ilkesine tamamen aykırıdır. O 4646 sayıl ı kanun gereği BOTAŞ'ın piyasa payının yüzde 20'ye indirilme hedefine sadık kalınması liberalleşme ve piyasa serbestleşmesi ilkesi gereği şarttır. Ancak, EPDK ile varılacak bir konsensüs ile bu takvim yeniden yapıland ı rılabilir. Bu takvime göre,"İthal Lisans'ların devri (yılda yüzde 10'dan az olmamak kaydı ile) yapılmalıdır. O İthal Lisans'ların devri BOTAŞ'ın değil, EPDK'nın koyacağı kriterler ile EPDK tarafından uygulamaya konulmalıdır. B+V lndustrietechnik GmbH Hermann-Blohm-Str. 5 B+V lndustrietechnik 20457 Hamburg, Germany Phone: +49 40 3011-1240 Fax: +49 40 3011-1952 E-mail: turbine@tkt-bvi.thyssenkrupp.com www.bv-industrie.de
12 HABERLER / NEWS BTC Projesi'nde boru teslimatı tamamlandı Piping delivery in BTC Project is concluded Bakü -Tiflis - Ceyhan Boru Hattı ihalesinin Türkiye ayağını n boru tedarikini üstlenen konsorsiyum boruların teslimatını tamam- • . _ - - r........_. /adı. Mannesmann Boru - Noksel - Ümran ve Mitsui/ Japonya'dan oluşan konsorsiyumun teslim ettiğ i boruların yapımında x65 kalite korozif ortama dayanıklı özel kimyasal kompozisyonda çelik sac kullanıld ı. Toplam 385 bin ton borunun kullanılacağı projede bu boru ların 214 bin tonu, Türk konsorsiyumu tarafından sağlandı. Ayrı ca 22 bin ton tutarındaki Ceyhan iskelesi kazık borularını ve muhafaza boruları n ı da teslim eden konsorsiyum, boruları n hat güzergahına taşınması işini de tamamlad ı. Temeli 18 Eylül 2002'de atılan ve toplam 2.9 milyar dolara mal olması beklenen BOTAŞ, Bakü - Tiflis - Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı'nın inşası tamamlandığında, yılda yaklaşık 50 milyon ton ham petrol, Türkiye üzerinden dünya pazarlarına ulaşacak. Başka bir deyişle, günde yaklaşık 1 milyon varil ham petrol, Azerbaycan'dan başlayıp Gürcistan üzerinden Türkiye'ye ulaşacak ve buradan da gemilerle alıcılara gönderilecek. Boru Hattı tam kapasiteyle işletmeye geçtiğinde Türkiye'ye yılda 200 milyon dolar gelir sağl ayacak. The Consortium assigned to complete pipeline delivery of Turkey /eg within Baku - Tbilisi - Ceyhan Pipeline Bidding conc/uded the delivery. The Consortium consisting of Mannesmann Boru - Noksel - Ümran and Mitsui/Japan delivered pipes manufactured ofx65 quality corrosive resistant special chemica/ composition with steel sheets. The project will employ a total of 385 thousand tons ofpipe where 214 thousand tons is provided by the Turkish consortium. Besides, 22 thousand tons of Ceyhan Pier pile pipes and conservation pipes are delivered by the consortium. Also pipes are carried out to the route location by the consortium. Türkiye-Yunanistan boru hattı için ihale sürecini başlattı BOTAŞ started bidding procedure for Turkey-Greece pipeline in order to support improving the existing economic and commercial relationships between Turkey and Greece, the energy project is going to start which is brought the agenda of two countries recently. Türkiye ile Yunanistan aras ı ndaki mevcut ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesine katkı amacı ile iki ülke arasında gündeme alınan bir enerji projesi daha hayata geçiriliyor. BOTAŞ Genel Müdürlüğü, 'Güney Avrupa Gaz Ringi' projesi olarak ad landırdığ ı Türkiye-Yunanistan doğal gaz boru hattının 'anahtar teslim' yapımına ilişkin ihalede resmi süreci başlattı. BOTAŞ, söz konusu hattın yapımına ilişkin ihale program ı nı belirleyerek, son teklif verme tarihini 30 Eylül 2004 olarak açıkladı. Buna göre BOTAŞ'ın hazırladığı şartnamelere uygun olarak yerli ve yabancı firmalar hazı rlayacakları tekliflerini bu tarihe kadar ilgili birime verecekler. Türkiye ile Yunanistan arasında kurulması planlanan enerji nakil hattı projesinden sonra ikinci önemli enerji yatırımı 1 ENERJi & KOJENERASYON ClÜNYASI olarak gündeme getirilen doğal gaz hattı projesi kapsam ında 36 inç çapında yüksek basınçlı doğal gaz çelik boru hatları sisteminin yapımı bulunuyor. Bu kapsamda, yaklaşık olarak 193.2 km36 inç kara boru hattı, deniz geçiş inde ise yaklaşık olarak 16.9 km-36 inç deniz boru hattı yapımı yer alıyor. Ayrıca Çanakkale geçişine yaklaşık olarak 16.9 kilometrelik fiberoptik kablo temini ve döşenmesi de proje içinde yer alacak. ihale kapsamında 5 adet 26 inç çapında hat vanası istasyonu, 4 adet pig istasyonu ve 1 adet ölçüm istasyonu yapımı da bulunuyor. Yaklaşık 130 milyon Euro tutarındaki söz konusu projenin Türkiye bölümüne yönelik 209 kilometrelik kısmı için 80 ila 85 milyon Euro'luk yatırım planlanırken, toplam yat ırımı n geri kalan kısmı ise Yunanistan kesiminde yapılacak işler için harcanacak. BOTAŞ General Directorate started the legal procedures related to the bidding for natura/ gas pipeline "key delivered" construction between Turkey and Greece defined as 'South European Gas Ring' project. Addressing the bidding program related to aforementioned pipeline, BOTAŞ announced the /ast bidding proposal delivery date to be September 30 2004. So, loca/ and foreign companies will have to return prepared bidding proposals compliant to the specifications prepared by BOTAŞ to the relevant department within deadline. "Kojenerasyon: Yüksek Verim, Temiz Çevre, Enerjide Yeniden Yapılanma"
off lJ tilW
HABERLER/ NEWS Sektör Energy 2004 Fuarı'nda buluşacak Türkiye enerji pazarını, Türkiye ve dünyanı n önde gelen kuruluşlarıyla buluşturmak amacıyla başlatılan ve bu yıl 7'ncisi düzenlenen Enerji Üretim, İletim, Dağıtım, Petrol & Gaz Fuarı (Energy 2004), 23-26 Eylül tarihleri arasında ITF-İstanbul Fuarcıl ı k' ın organizasyonu ile CNR EXPO'da düzenlenecek. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı , Enerji Piyasası Denetleme Kurumu ve çeşitl i kamu kurum ve kuruluşlarının desteklediği fuara, Türkiye ve dünyanı n önde gelen 90 kuruluşu katılıyor. Rusya, Türki Cumhuriyetleri, Arap ve Balkan ülkelerinden gelecek heyetler başta olmak üzere komşu ülke enerji bakanların ı n da bir araya geleceği Energy 2004 Fuarı'nda uluslararası iş ortaklığı programları geliştirilecek. "Katılımcı ve ziyaretçi sayısını geliştirdik" Programlar çerçevesinde yabancı ve yerli Bu yıl 7'ncisi düzenlenen Energy 2004 fuarı kuru luşların enerji santralleri kurma-sı , hakkında bi lgi ald ı ğımız ITF İstanbul ortak yatırımların gerçekleştirilmesi ve Fuarcıl ık Müdürü Nadir Kayacan, geçmiş mevcut termal enerji santralleri ve dağ ıtım yıllarda yapılan Enerji Fuarları ile karşılaşkanallarının daha verimli işletilmesi gibi tırıldığında bu yılki fuarın katılımcı ve yaşamsal konular ele al ı nacak. ziyaretçi profilini geliştirmeye çalıştıklarını söyledi. Bu doğrultuda verimli ve ticari Sektöre! profilinin, enerji santralleri ve platform yarattıklarını inandıklarını savudonanımı, alternatif enerji kayna kları , nan Kayacan, sözlerine şöyle devam etti: petrol ve gaz, enerji tasarruf teknolojisi "Geçtiğimiz yıllardan farklı olarak fuara 20 ve dona n ım ı , endüstriyel enerji, nükleer yeni firma daha katıldı. Onların da katılımı enerji, bölgesel ısıtma sistemleri ve yeni- fuarın gelişmesinde daha da etkili olacak. lenebilir enerji sistemlerinin oluşturduğu fuarı toplam 20 bin profesyonelin ziyaret etmesi bekleniyor. Nadir Kayacan Fuar Müdürü Bu yılki fuar bir dönüşüm olarak değerlendirilebilir. Fuarın kapsamı, firma sayısı , katılımcı firmaların profili daha çok gelişti ve daha da gelişecek. Toplam 90 firmanın katılımıyla fuarı organize ediyoruz. Bunların arasında fuara katılan 1 O da yabancı firma var. Fuara katılan yabancılar İtalya, Çek Cumhuriyeti ve Almanya'dan geliyor. Bunun yanı sıra TÜBİTAK, DSİ, Atom Enerjisi Kurumu, TEDAŞ, BOTAŞ gibi çeşitl i kamu kurum ve kurul uşları da fuara katıl ı yor. Bunun yanında başta komşu ülkeler olmak üzere dünyanı n her yerinden toplam 500 yabancı ziyaretçiyi de fuarda ağ ı rlayacağ ız. Bunun için fuar öncesinde çok kapsamlı bir ziyaretçi çalışması programı uyguladık. Sector Wi/1 Come Together in The Energy 2004 Fair This year, 7th year of Energy 2004 Fair organised by lstanbul Fuarcılık - ITF, with the support of Ministry of Energy and Natura/ Resources, Energy Market Regulatory Authority and different civil foundations and organisations, wi/1 hold at CNR EXPO Centre between September 23-26, 2004. in the Fair expecting for approximately 20.000 professiona/ visitors, it is aimed that international business cooperation programs wi/1 be developed. Toplamda ise 11 bin profesyonelin fuarı ziyareti sözkonusu olacak." Öte yandan fuarın hazırlık aşamalarında sektöre! derneklerle görüştüklerini, bunların bilgi ve birikimlerinden ya rarlandıkların ı açıklayan Kayacan, "Sektörün önde gelen kuruluşlarıyla görüşmeler yapıldı ve fuardan beklentileri gözden geçirildi ve onların beklentileri doğrultusunda bir fuar organize etmeye çalıştık. Başta Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl ığı olmak üzere, Enerji Piyasası Denetleme Kurumu ve yine çeşitl i kamu kurum ve kuruluşlarını desteğini aldık" diye konuştu. 1 ENERJi & KOJENERASYON IJÜNYASI ♦ -1- 4-!=============-=..:........:......---============== "Kojenerasyon: Yüksek Verim, Temiz Çevre, Enerjide Yeniden Yapılanma"
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=