58 MAKALE / ARTICLE Yeni yönetmelik, idaresi çok zor olan bir piyasa ortamı yaratmakla beraber, gerçek hayatta uygulamaya geçirildiğinde nasıl çözüleceği bilinmeyen birçok soru işaretini de beraberinde getirmektedir. (Hatta bu soru işaretli noktalar sebebi ile, yeni yönetmelik ön görüldüğü gibi 1 Ocak 2005 tarihinde devreye girememiştir.) Yeni yönetmelik, Elektrik Piyasasında faaliyet göstermek isteyen santral işletmecileri üzerine çok sayıda yeni bedel de yaratmaktadır. Sıfır Bakiye Düzeltme Bedeli, Teminatlar, İşletim Bedelleri ilk göze çarpan yeni maliyetlerdir. Bu makalenin geri kalan kısmında sadece Teminatlar konusunda bazı yorumları bulabilirsiniz. Teminatlar: Yönetmeliğe göre, ikili anlaşmaya esas elektrik ticareti yapan "Piyasa Katılımcısı"dan 2,5 aylık enerji transferlerinin değerine eşlenik bir teminatın sistem sorumlusu ve işletmecisi olan TEİAŞ'a verilmesi istenmektedir. Kamu Dağıtım şirketleri de bir Piyasa Katılımcısı olduğu için, bu dev şirketler içinde teminat verilmesi gerekmektedir. Bu teminatların nereden ve nasıl hazırlanacağı halen bilinmemekle beraber, yönetmelik Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler yerine düzenlenen belgeleri de teminat olarak kabul etmektedir. Piyasa Katılımcısı, Serbest Piyasada ticaretini gerçekleştirdiği elektriğin 2,5 aylık bedelini, "İtibari Sistem Dengesizlik Fiyatı" adı verilen bir baz fiyat üzerinden belirleyecektir. İtibari Sistem Dengesizlik Fiyatını belirlemek ile EPDK sorumlu olup, bu yazı yazıldığı esnada halen bu baz fiyatı belirleyip ilan etmemiştir. Piyasa Katılımcısı öngördüğü elektrik ticaretinin 2,5 aylık değerinden Teminat Mektubunu Sisteme vermek ile bu teminatların süresiz olarak hazırlanacak bu teminatların yıllık yenilenmesi masraflarına üstlenecektir. Yeni yatırımlara giren firmalar başta olmak üzere, bankalar nezdinde teminat limitlerinin aşılması her bir şirket için ayrı bir soru işareti olacaktır. İkili anlaşmalar çerçevesinde özel üreticiler için bu teminatların boyutunu basit ve kabaca hesap etmeye çalışırsak ; PMUM kayıtlarına göre Temmuz 2004 mali uzlaşma ayında, ikili anlaşmalara göre sistemden 1.170.684.703 kWh enerji çekildiği gözükmektedir. 2,5 ay olarak düşünürsek 2.926.711.756 kWh enerji için teminat verilmesi gerektiği ortaya çıkmaktadır. Hesaplarda kolaylık için aylık değeri yuvarlak bir rakam olarak 3 milyar kWh olarak düşünebiliriz. EPDK "İtibari sistem dengesizlik fiyatının" 80,000 TL (8 YKr) olarak açıklandığını farz etsek, 234 milyon YTL; (173 milyon USD) teminat bedeli ortaya çıkmaktadır. I ENERJİ & KOJENEAASYON DÜNYASI ♦ "Kojenerasyon: Yükse Warranties: According to the Code, "Market Participants" founded on mutua/ agreements trading electricity is required to pay system responsible an operator TEİAŞ a warranty amount equivalent to 2, 5 months of energy transfers. As Public Distribution companies are alsa Market Participants, these giant companies are alsa required to place warranties. Although it is not known how and where these warranties will be funded, the code alsa approves Government Securities exported by Turkish Treasury and documents prepared to replace these securities a warranties as we/1. it is also required to mention the syste security. The new installed system ha the basis in which the formed financia difficulties are in the responsibility of the Market Participants. Private producer that becomes a "Market Participant" by signing "KF-02 market Participation Document" issue by Accordance Center which is in the body of TEİAŞ, accepts to pay "the missing amount as 'Uncol/ectible Receivab/es Share' if the warranty amount of the market participant by default does not meet al/ of his due debts to TEİAŞ" in due to Article 9 of that document. in case ofa large scale financial difficulty, al/ Free Electricity Market may have financial difficulty or even collapse if Market Participants are required to pay high amounts under "Uncollectible receivables Share". For example we al/ know that distribution companies have problems such as illegal use or problems due to street lighting, and those companies have conf/icts with certain municipalities, illegal use rate is very high in certain regions and they have problems in collections of consumed e/ectrical energy because of simi/ar reasons. There will definite/y be a financial crisis in Free E/ectricity Market if Distribution Company/companies that are to be privatized when run by government cannot pay their debts the system.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=