www. enerji-dunyasi.com 1 1'�uj2112til�'J0ı11 '/211JJ211:;iJJJJr EJJ�rji t/� {'e 1/ıt'ı.2 {f!/�ı1oif.0jilı�f'i Uerıf:A __ ENERGY WORLD - COGENERATION, RENEWABLE ENERGY AND ENVIRONMENTAL TECHNOLOGIES MAGAZiNE F.iy�
www. enerji-dunyasi.com 1 - - - Kojenerasyon1 Yenilenebilir Eneıj ve Çevre Teknolojileri Dergisi ıso 9001 :2000 .... �-'lıııı.. � ·-··-· C'ı c>�.:�,Y'-o� ıJ �r,Fıcı>-'\� i 11111 .... � l��.ı:1t:zırı:ı., fi. ı:::r:�;:".,i'l,!:ı::-tı.-"::� ...: s.,,..r'.-.:s.ı..ur.ııo....ıı,..ı;ı...ı,ı;,. __. ENERGY WORLD • COGENERATION, RENEWABLE ENERGY AND ENVIRONMENTAL TECHNOLOGIES MAGAZiNi "Enerji Dünyası" Olarak Yeni Bir Boyut Kazandık!.. Enerji ve Kojenerasyon Dünyası Dergimiz, içeriğinin genişletilmesi ve siz okuyucularımıza enerji sektörü ile ilgili bütün gelişmelerin yer aldığının vurgulanabilmesi amacıyla, Temmuz- Ağustos sayımızdan itibaren, ENERJİ DÜNYASI Kojenerasyon, Yenilenebilir Enerji ve Çevre Teknolojileri adıyla yayınlanacaktır. Bu gelişim, Enerji konusunu dergimizde eksiksiz olarak inceleyeceğimizin ve sizlere bütün detaylarıyla bilgi ve gelişmeleri aktaracağımızın göstergesi olmaktadır. Bununla beraber, Ocak 2007'den itibaren dergimiz aylık olarak (yılda 12 sayı) yayınlanmaya başlayacaktır. "KOJENERASYON" Bölümünde sektöre! haberler, mevzuat revizyonları, dünyadaki ve Türkiye'deki çalışmalar ve projeler, yatırım finansmanı modelleri, teknolojik yenilikler hakkında sizlere en güncel ve en doğru bilgileri vermeye devam edeceğiz. Ayrıca, her sayımızda farklı bir tesisin tanıtımına yer verecek ve yeni yatırımcılara, mevcut işletmecilere Türkiye'deki uygulamaları aktarmaya çalışacağız . Adımız ile birlikte gelişen içeriğimizde yeni iki bölüm yer alacak. "YENİLENEBİLİR ENERJİ" Her sayıda düzenli olarak, sadece Türkiye'de değil bütün dünyada yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili sektöre! haberler, güncel gelişmeler, firma tanıtımları ve araştırma dosyaları yer alacak... Dünyada en çok kullanılan enerji kaynağı olan petrol rezervleri gün geçtikçe azalırken, enerjiye duyulan ihtiyaç da artıyor. Acaba, enerji kaynaklarına duyulan açlık, ekonomik durgunluğu mu getirecek yoksa farklı mücadele yöntemlerini mi? Enerji kaynaklarının geleceği ne olacak? Petrole bağımlılığın alternatifi var mı? Bütün bu konular yenilenebilir enerji dosyasında incelenecek başlıklardan sadece birkaçı. "ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ" -YEŞiL DÜŞÜN: TasarrufEt, Tekrar Kullan ve DönüştürAtık Toplama ve Taşıma, Mekanik Arıtım, Biyolojik Arıtım ve Kompost, Su Geri Kazanımı, lsı Geri Kazanımı, Boşaltma, Dökme ve Depolanma, Atık Yönetimi, Geri Kazanım Tesisleri ve Ürünleri, Genel Ekipmanlar, Kaza Önleme ve İş Güvenliği, Mühendislik ve Müteahhitlik Hizmetleri, Hizmet Grupları ve Yenilenebilir Enerji alanlarındaki tedarikçi ve üreticiler... Konularındaki bütün bilgileri, güncel gelişmeleri, sektöre! haberleri, röportajları, makaleleri ve firma tanıtımlarını bu bölümde takip edebileceksiniz. Yeni web sitesimize www.enerii-dunyasi.com adresinden ulaşabilirsiniz. �
Aa#borg lngineering A!S #n Jur/cey --
2 T eJmuml yu- Az -uAgğuusstt o s 2006 Sayı 43 lssue Sahibi / Founder Teknik Yayıncılık Tanıtım A.Ş. Yayımlayan / Publisher AvrupaTeknik Medya Basın ve Yayıncılık Tic. A.Ş. Yayın Danışmanı ve Yürütme Kurulu Başkanı Publishing Consultanfl Chairman of Executive Committee Özkan AĞIŞ YAYIN DANIŞMA KURULU Publishing Consulting Committee Selahattin Çimen (ETKB), Mehmet Çağlar (EIE), Doç. Dr. Mustafa Tırıs (TÜBITAK-MAM), Dr. Arnold Hornfeld (TÜSIAD), Nusret Alemdaroğlu (MÜSIAD). Adnan Sucuka (Siemens). Alp Zor (Topkapı), Emre Arıcan (Fortum Eng.), Gökmen Topuz (Piramit Enerji), Kerim Başakıncı (Das Müh.), Mehmet Demirci (Turna Turbomach), Mehmet Türkel (Enko), Metin Koşar (EnerjiSA), Soren Kruse (Nordic / Aalborg), Ufuk Berk (Wartsila-Enpa), Yaman Akar (Yaman Enerji), Yavuz Aydın (GE Energy), Filiz Karaosmanoğlu (ITÜ). YAYIN K URULU / Publishing Committee Yazı işleri Md. - Sorumlu Md. Süleyman BULAK Publishing Director-General Executive GenelYayınYönetmeni Chief Editor Emine BANKOĞLU Editör/ Edilor istatistik Uzmanı Statistical Experl Zerrin Çevik TURHAN Pelin AVŞAR YAYIN KOORDİNASYON Pub/ishing Coordination Yayın Koordinatörü Publishing Coordinator Çiğdem TİMAR Şengül KA�ANİ Berna ÇELiK Tasarımcı Grafiker Senior Graphic Designer Grafiker Graphic Designer Sebiha EKİNCİ Serkan TELYAKAR REKLAM / Advertisement Reklam Direktörü Emine BANKOĞLU Advertising Director Reklam Satış Temsilcisi Saruhan PAİZANOĞLU Sa/es Representative-Advertising ABONE OKUR HİZMETLERİ Membership Services Abone Satış Temsilcisi Ebru Akten BULUT Sa/es Representatıve-Membership Dağıtım Planlama Elemanı Rıdvan GÜMET Logıstics Distrıbution Planner For lnternational Contacts reklam@teknikyayincilik.com YÖNETİM MERKEZİ /Headquarters TEKNİK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. T e l K: a( r0Ba2an1l fm2i l) uA2m7p ct5.u ,82 3/B1 1a5 9r- b1 (a3 pr ob3 xs4 )3B4 u(90l -v2 a1Br 2ı e) şB3i ka4 th7a aş r0/ 4l Ss t2oa5kn. b( pu bl x ) Faks: (0212) 288 26 14 w wwww. twe.kenni ek ryj iakyoi jnecni .l icko. mc a m e-posta: info@teknikyayincilik.com BASKI / Press Özgün Ofset 4 .BLaesvkeı nt ta (r i0h2i :1 21 6) .20880. 20000 06 9 Bu dergi tüm Türkiye'de daı}ıtılmaktadır. Basın Kanunu'na göre Yerel Süreli Yayın'dır. YT YıllıkFAiybaotın:6e: 48LYTL (Fiyatlara KDV dahi l dir, Yıllık abonelikte kargo bedeli dahil. tek gönderimlerde dahil d�i l dir.) Yurtdışı Abonelik J SubscriptionForAbroad Single copyprice: 7 • /Worldwide) Annuaf subscription: 50 • (Worldwide) (Postage incfuded) EDnr.eMrj.iHvielmTaiGbiüilKear:ynaklar Bakanı Ö" DnUeYm, Cl i uDme vhrui mr i yl eerti nDdöenne mB iirn i n E n Tanesidir" / ıımalWUU ENERQY Prof. Dr. Özcan Ültanır: "Yenilenebilir Enerji Yatırımlarının Önündeki En Büyük Engel Fiyattır" ��iııııl.aWmall■ffAL ııaıeou,aı YÇöe nv reet ivmei OD rami r ea sni BBaakşaknalnı ğı ı H a v a Dr. Mustafa Şahin: ..,. ...,....,. S B "İ o i k ld n lim i a r i Y m Da e k Ç ğ l a a iş l ş ı i ş ı k l m d li ı ğ a " il aUrJıunsdaal Enerji Dünyasından Haberler 16-23 E nNe regwysWF roor ml d içindekiler o İçindekiler Yakıt fiyatları ... 6 ıEcdceı, 2k007'de deAdından Söz Ettinneye Devam ce ... 24 Kojenerasyon Tesislerinin Kurt Yüksek Verimli Kojenerasyon Te a s rı i l s m le a r s i ı Ancak Yasasının Desteğiyle Mümkün Olabilecektir ... 26 Dengeleme veMaliUzlaştımıadaYeniDönem .. 30 Dağıtımda, 'Özelleştir' Startı Verildi .... 34 E"YneBniüleynüekbEilnirgEenl FeiryjiaYttaı�tı•rımlarının Önündeki ... :)3 APoBtaÜnlkseiyleerliinvdeePYoelitnikilaelnaerbı ilir Enerji Kaynakları .. .42 iHkildi mr oDe leeğki tşriikkl iEğ ni iel er j Mi üürceat idmeilnei dn eAYret ınr ıillme naes bı (i l2i r. EBnöel ür jmi O) .l.a. r a k 5 0 "iklim Değişikliği Ulusal Bildirim Çalışmalarında SonaYaklaşıldı" ... 56 Atık Yönetiminde Yerel Çalışmalar ... 60 ÇMöeztsüomAleurtoSmunautiyoonr, Enerji Sektörüne Profesyonel ... 64 "CSoenkrtaödr üO' TteülirKk ioy ej e1n0e.r aEsnyeornj i TKeosni sgir e s i ' n e B e k l i y o r u z " . . . 6 3 ... 68 Elektrik PiyasasıHakkındaYorumlar(10. Bölüm) .. ..74 Türkiye'de Kojenerasyon Projeleri Finansmanı ... 76 Contents Fuel Prices ... 6 A20s0u7sausawl ICelCl I will be the great conference in .. .24 S c o wai t hv i nt hge s ugpepnoer tr aotfi ot hnepLl aanwt sCwoigl l eonnel yr abt ei o pn oDs isr iebcl et i v e adaptedto theTurkey ... 26 New era in Balancing and Financial Settlement ... 30 APuowtheorriDzaisttiroibnusttiaonrteSdyPstreivmastization Process in ... 34 r"TenheewBaigbgleeesnt oebrgsytaiscltehbeepforicree"investments in ... 36 RPeonliceiwesabinleEEUneCroguynRtreiesosurces Potential and .. ..42 ER nehn aenwcaebml eeEn tnienrHg yy dRr eo es ol eucrtcr iec WE nhei lrsgt ys Pt r ur ogdgul icntgi own i at hs a Climate Change(part 2) ... 50 c"ComliminagtetoCahnaenngde"s National Declaration Studies ... 56 LocalWorks inWaste Management .... 60 MPreotsfeosAsiuotnoaml SaotioluntiPonrosvides Sectorwith "We are waiting far the sector at the 1 o• Energy Congress in Turkey'' ... 64 ...00 ...68 ...... 77 46 HCoo mt e ml s emnot sstoSnuEitlaebctlreicaitryeMasafrokreCt o g e n e r a t i o n Financing Cogeneration Projects in Turkey A E a n l e b rj o i r g D ü n y a s ı ZExoxrlounMobil Y SE a h n p e e ı r l l Kredi-KOÇBANK A RF k o e b r e m a c şolaGr mbH ST oepl nkiakpeıl Friterm Reklam İndeksi Adslndex Ön Kapak iç 1 i 9 7 5 Elznmeirrji EKnot enrgnraessiy o n e l Fuarı 1 17 3 21 27 3 3 5 7 4 4 9 3 57 7 69 3 T E ü n m e r g D y e r 2 g 0 i 0 l e 6 r A I P C e k C r s a I a 2007 7 80 7 A r k A a r K k a a p K a a k p i a ç k i C Enerji ve Kojenerasyon Dünyası Dergisinde yayınlanan yazı ve çizimlerin her hak.kı mahruzdur. izin alınmadan, k.aynak göstcrilorck de olsa ik.tibas edilemez . Yayınlanan tom yazıların sorumlult4u yazarlarına, ilanların sorumluluı')u ilan sahiplerine aittir. cı AII rights reserved. No part of !his publk:ation may be reproduced in any form or by any means, whether a s a so urce without lhe consent of the poblishers . The responsibility of all published an.icles and ads belong ıo their authors and owners. ENERJi DÜNYASI TEMMUZ-AGUSTOS 2006
Özkan AĞIŞ Türkiye Kojenerasyon Derneği Yönetim Kurulu Başkanı "ENERJİ DÜNYASI", BUNDAN BÖYLE ENERJİ DÜNYAMIZIN TÜMÜNÜ KUCAKLIYOR 14 yıldan beri sürdürdüğümüz "Kojenerasyon Tutkusu", önce, "Energy and Cogeneration World" adı altında enerji dünyamızı aydınlattı. Bu süreç 5 yıl sürdü. Bundan böyle de, daha geniş bir perspektifte, "ENERJİ DÜNYASI - Kojenerasyon, Yenilenebilir Enerji ve Çevre Teknolojileri" Genel Enerji arenasında, Türkiye'yi ve tüm dünyayı aydınlatmaya devam edecek. Enerji dünyamız için bu, değişiklik değil, gelişimdir, evrimdir. Kojenerasyon, Genel Enerji Spektrumunun sadece bir dilimidir. Bu dilimin büyüklüğü, ülkelerin gelişmişlik durumuna, ulusal enerji kaynaklarının yeterliliğine ve yüksek verimli enerji üretim sistemlerine tanınan teşviklere bağlıdır. Örneğin, Kojenerasyon Üretiminin toplam elektrik üretimi içindeki payı, Danimarka'da % 52, Hollanda'da % 35, Finlandiya'da % 30, Avusturya'da % 16, İngiltere'de % 12, Almanya'da % 11, Türkiye'de % 17'dir. B yın büyümesi yolunda savaş verirken, Ülkemizin enerji kaynaklarının bize sunduu pğa u enerji üretim avantajlarını, Elektrik İletim Hatlarının ve Dağıtım Sistemlerinin özelliklerini ve Enerji Arz/ Talep projeksiyonlarını iyi bilmemiz lazım. 113Tielimmmizui zkatraarnihlıikntdaebBıruarksaan'da trafo seksiyonerinin yangını ile başlayan ve yayılmasıyla sistem çökmesinin (Power block-out) oluşumunu sadece "Kojenerasyon" penceresinden bakarak çözemezdik. Türkiye enterkonnekte sistemini vl eey eDbai l mğ ı teı mk aBp aö lsgi teel el erri ni ni ni bki lamr aeknti ez ,r i noil,a ysıins t eymo rduemkui nSua nk ot rlaalyl al ar ışnt ı r Ed ıl e. kBt rui k o lSaiys,t eüml kienmi idzedset evke dünyamızda gelişen enerji sorunlarını algılamak ve yorumlamak için Genel Enerji'nin dseörrtdib. oyutlu perspektifinden bakmamızın gerekli olduğunu bir kere daha gözler önüne Enerjisi az olan ülkeler kendilerini çok zor yönetiyorlar, enerjisi olan ise kendisini gü zel yönetiyor. Enerjisi çok fazla olan da dünyayı yönetmeye kalkıyor. Enerji, uygarlığın, silah gücünün, ekonomik gücün ve gelişmişliğin göstergesi durumundadır. Yakın manların yeni dünyasında, ekonomik ve coğrafi haritaların çiziminde enerji ya seb zea p ya da sonuç faktörü olarak gösteriliyor. Türkiyemizin aydınlık kalmasını ve hızlı gelişmesini istiyoruz. Bundan böyle sadece Kojenerasyoncu değil, Enerjinin önemli kulvarlarında yarışan bir dekatloncu hırs ve dinamizmi ile "ENERJİ DÜNYASI" nda çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Genel Enerji Ç lışmalarımız için yüreğimizdeki heyecanı, yılların bilgi ve deneyim birikimini, kendimia zi yenileme gücümüzü ve siz değerli okurlarımızın bize göstereceği ilgi ve desteği kul lanacağız. Bu moralle ve sizlerle el ele, Genel Enerji Yelpazesinde sizlere ve ülkemize güzel hizmetler vereceğimize ve yenilikler getireceğimize inanıyorum. Bize moral verin, heyecan verin tüm dünyanızı aydınlatalım. Hoşça ve Dostça kalın. NEW TITLE FOR YOUR MAGAZiNE IS "ENERGY WORLD" Since 5 year; our mission was r e f l W o rel dc"t e. d" Et no etrhgey &w oCr lodgbeyn e" rEant ieorng y rf aWcohri el dv"mpeen t oi rnmseed a g r e a t rving as a A mth s i i s s s s o ii s c o s i n a u a t e i r o o n o n , f , i n T th u t e r h k a nis t e h P w e C t r i o i t o l g e d e . on f F . y ro o m ur magazine is: "ENERGY WORLD" WHY ARE WE CHANGING THE TITLE? tinhafnactth, isth, isit iiss naoct haacllheannggineg, more improvement. lndeed, Cogeneration iSspae cstmr uam/ 1. sWl i cee coof ut/hde nEont eerxgpyl a i n t h e wmoarj lodr, dbey v /eolookpi mn ge notnsl ya, rtohur on ud gthh e e"Cnolagregneeorautrio/nooWkiinngdoawn"g. /eW. e need to mF oargtahzi si nree awsi o/ 1 nc,otvheer ,s cnoopt eo nolfyy o u r cSougbej encet rsa tai on nd rdeel av tee/ od p Pe rmo ej enct tss, , b u t i t wmia/1ttaelrsso incowveidrear l/anegne/er.gy related (renewables,coa/,oil,gas ete) We believe that, with this enlarged spectrum of scope, we can off you with the "ENERGY WORLeDr"tothe es ex tr ev incsei vs e, f ua lnl yd sma ot i sr ef y icnogmypor ue rh e n s i v e expectations. ENERJi DÜNYASI TEMMUZ·AGUSTOS 2006 3
4 ÖZETLER / ABSTRACTS ÖZETLER ICCI, 2007'de de Adından Söz Ettirmeye Devam Edecek Güncel Sayfa: 24-25 Önümüzdeki yıl 13.' sü düzenlenecek olan ICCI Konferansı ve Sergisi, 30-31 Mayıs 2007 tarihleri arasında İstanbul Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı'nda gerçekleştirilecek. Kojenerasyon Tesislerinin Kurtarılması Ancak Yüksek Verimli Kojenerasyon Tesisleri Yasasının Desteğiyle Mümkün Olabilecektir Gündem Sayfa: 26-28-29 Türkiye Kojenerasyon DerneğiYönetim Kurulu Başkanı ôzkan Ağış, Kojenerasyon tesislerinin sorunları elektrik ve doğalgaz fiyatları hakkındaki yorumlarını belirtti. Dengeleme ve Mali Uzlaştırmada Yeni Dönem Gündem Sayfa: 30-31-32-33 Elektrik Piyasasında Mali Uzlaştırma Yapılmasına ilişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğin uygulanması 1 Ağustos 2006 tarihi itibariyle sona erdirildi; aynı tarihte Elek-trik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği'nin nakdi uygulaması başlatıld ı . Dağıtımda, 'Özelleştir' Startı Verildi Gündem Sayfa: 34-35 ilk kez 1990 yılında 7 bölgede 12 ili kapsayacak şekilde gündeme gelen elektrik dağıtım özelleştirmelerinde Ağustos 2006 yılında ilk adım atılmış oldu. EPDK tarafından 20 bölgede 2010'a kadar uygulanacak e l ektrik dağıtım tarifeleri karara bağlandı. "Yenilenebilir Enerji Yatırımlarının Önündeki En Büyük Engel Fiyattır" Söyleşi ,' Sayfa: 36-38-39-40 RESSIAD Yönetim Kurulu Başkanlığı görevinden ayrılmadan önce son röportajını dergimizle yapan Prof. Dr. Mustafa ôzcan Ültanır ile Türkiye Rüzgar Enerjisi Yatırımlarını, Nükleer Enerjiyi, Türkiye Elektrik Piyasasını değerlendirdik. AB Ülkelerinde Yenilenebilir Enerji Kaynakları Potansiyeli ve Politikaları Güncel Sayfa: 42-44-45 AB ülkeleri, enerji kaynaklarının sınırlı olması ve buna paralel olarak enerji kaynak çeşitliliğinin arttırılması, yerli kaynakların geliştirilmesi ve çevre bilincinden hareket ederek yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili politikalarını geliştirmeye ağırlık verdiler. İklim Değişikliği ile Mücadelede Yenilenebilir Enerji Olarak Hidroelektrik Enerji Üretiminin Artırılması (2. Bölüm) Makale Sayfa: 50-51-52-53 DSI Genel Müdürü Prof. Dr. Veysel Eroğlu, hidroelektrik santrallar konusunda bilgi verdi. "İklim Değişikliği Ulusal Bildirim Çalışmalarında Sona Yaklaşıldı" Söyleşi Sayfa: 56-58-59 AB Müzakereleri ve Kasım ayında BM Parlamentosuna sunulacak olan İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Ulusal Ülke Raporu'nun hazırlanması konusunda Çevre ve Orman Bakanlığı Hava Yönetimi Dairesi Başkanı Dr. Mustafa Şahin ile görüştük. Atık Yönetiminde Yerel Çalışmalar Güncel Sayfa: 60-61 Son Yıllarda Katı Atıklardan kaynaklanan problemler ülkemizin en önemli çevre sorunları arasında gösteriliyor. Metso Automation, Enerji Sektörüne Profesyonel Çözümler Sunuyor Söyleşi Sayfa: 64-65 Enerji, Kağıt, petrol ve doğalgaz sektörlerine yönelik hizmet veren Metso Automation'un faaliyet alanı, geleceğine yönelik projeleri ve enerji sektörünün genel durumu ile ilgili olarak Metso Automation Enerji ve Proses Sistemleri Satış ve Destek Müdürü Halil 1. Ônbaş'tan bilgi aldık. "Sektörü 'Türkiye 1 O. Enerji Kongresi'ne Bekliyoruz" Söyleşi Sayfa: 66-67 Türkiye 10. Enerji Kongresi ve Uluslararası 5. Enerji Fuarı 27-30 Kasım 2006 tarihleri arasında Harbiye, Askeri Müze ve Kültür Sarayı'nda gerçekleştirilecek. Conrad Oteli Kojenerasyon Tesisi Tesis Tanıtımı Sayfa: 68-70-71-72 lstanbul'un en büyükotellerinden biri olan Conrad Oteli'nde, Borusan Güç Sistemleri tarafından kurulan Tr i jenerasyon Santrali 2006 Mayıs Ayında işletmeye açı ldı. Elektrik Piyasası Hakkında Yorumlar (10. Bölüm) Makale Sayfa: 74-75 Makine Mühendisi, MBA Hayrettin Arıcan, "Elektrik Piyasası Hakkında Yorumlar" konu başlığındaki yazısının 1 O. bölümünde 1 Temmuz gecesi yaşanan elektrik kesintileri ile ilgili yorumlarını belirtti. Türkiye'de Kojenerasyon Projeleri Finansmanı Makale Sayfa: 76-78-79 ICCI 2006'da düzenlenen "Kojenerasyon Teknolojisi ve Yatırım Finansmanı Modelleri" başlıklı çalıştayda, AKBANK Ticari Bankacılık& Pazarlama Grup Müdürü Yıldız Bozkurt, "Türkiye'de Kojenerasyon Projeleri Finansmanı" konulu sunum yaptı. ENERJİ OÜNYASI TEMMUZ-AÔUSTOS 2006 ABSTRACTS As usual ICCI will be the great conference in 2007 as well Actual Pages 24-25 The 13 th ICCI Conference and Exhibition, will be held at Lütfi Kırdar lnternational Convention and Exhibition Palace on May 30 and 31 2007. Saving cogeneration plants will only be possible with the support of the Law Cogeneration Directive adapted to the Turkey Agenda Pages 26-28-29 Ôzkan Ağış, the Chairman of Turkish Cogeneration Association, gave his comments about the problems of cogeneration plants, and the prices of electricity and natura! gas. New era in Balancing and Financial Settlement Agenda Pages 30-31-32-33 The Application of Notificat i on on Procedures and Basis Regarding Financial Mediation in Power utilities has been terminated as of August 1", 2006 while the monetary application of Power Utilities Stabilization and Mediation Regulation was put in effect on the same day. Authorization started Privatization Process in Power Distribution Systems Agenda Pages 34-35 in August 2006, the first step was taken tor the electricity distribution privatisation, which was raised tor the f i rst time in 1990 to cover 12 cities in 7 regions. "The Biggest obstacle before investments in renewable energy is the price" lnterview Pages 36-38-39-40 Prof. Mustafa ôzcan Ültanır gave his last interview to our journal betore leaving his post as the Chairman of RESSIAD, and we talked about the Wind Energy lnvestments in Turkey, Nuclear Energy, and the Turkish Electricity Market. Renewable Energy Resources Potential and Policies in EU Countries Actual Pages 42-44-45 The EU countries are focusing on developing their policiestor renewable energy resources, as their energy resources are restricted, and as in parallel to this, there is the requirement tor increasing energy resources diversity, developing domest i c resources, and tor raising an awareness of environment. Enhancement in Hydroelectric Energy Production as a Renewable Energy Resource Whilst struggling with Climate Change (part 2) Article Pages 50-51-52-53 Prof. Veysel Eroğlu, the General Manager of DSI, informed us about hydro energy plants. "Climate Changes National Declaration Studies coming to an end" lnterview Pages 56-58-59 We spoke with Ministry of Environment and Forestry Dr Mustafa Şahin, Head of the Air Management, Ministry of Environment and Forestry, for the preparation of the Climate Change Framework Contract National Country Report, to be submitted to the EU Negot i ations and the UN Parliament in November. Local Works in Waste Management Actual Pages 60-61 Problems arising from Solid Waste in the past few years are listed among the most important environmental problems in Turkey. Metso Automation Provides Sector with Professional Solutions lnterview Pages 64-65 We were briefed by Metso Automation Enerji ve Proses Sistemleri Sales and Support Manager Halil 1. ônbaş about the scope of operations of Metso Automation which provides services geared to energy, paper, oil and natura! gas industries, their future projects and the situation of the energy industry in general. "We are waiting for the sector at the 10th Energy Congress in Turkey" lnterview Pages 66-67 Turkish 10th EnergyCongress and lnternational 5th Energy Fair will be held between November 27 and 30, 2006, at the Harbiye Military Museum and Culture Hali. Hotels most Suitable areas for Cogeneration Application Pages 68-70-71-72 Conrad Hotel is one ofthe biggest hotels in İstanbul, and the Trigeneration Plant installed in the hotel by Borusan Power Systems was opened tor operation in May 2006. Comments on Electricity Market Article Pages 74-75 Hayrettin Arıcan, MBA, mechanical engineer, has commented on the power outage that occurred on the eve of July 1 st in the tenth instalment of his article titled "Comments on Power Utility Markets" Financing Cogeneration Projects in Turkey Article Pages 76-78-79 in the workshop called the held within the scope of ICCI 2006, AKBANK Commercial Banking & Marketing Group Manager Yıldız Bozkurt gave a presentation about the "Financing of Cogeneration Projects in Turkey".
Çevremize pozitif enerji yayıyoruz ! Türkiye'nin üretim gücüne güç katıyoruz. • ZORLU ENERJi Endüstri kuruluşlarına enerji sağlıyor, farklı kuruluşların enerji tesis projelerini üstleniyor, enerji tesislerine tamir bakım hizmeti sunuyoruz. Bunları yaparken pozitif enerjimizi çevremizden eksik etmiyoruz. (O)ZORLU ZORLU ENERJİ ŞİRKETLER GRUBU Zorlu Plaza 34310 Avcılar lstanbul-Türkiye Tel: (0212) 456 23 00 Faks: (0212} 422 00 99 www.zorluenerji.com.tr • ZORLUENEf:lJİ ELEKTRİK ÜRETİ!'-IİA.Ş. • ZOf:!LUO&M_ENERJİTESİSLERİ İŞLETME VE BAKIM HİZMETLERİA.Ş. . .. .. . . • ZORLU ENDUSTRIYEL VE ENERJi TESiSLERi iNŞAAT TiCARET A.Ş. • ZORLU PETROGAS PETROL, GAZ VE PETROKIMYA URUNL. INŞ. SAN. VE TIC. A.Ş. • ZORLU ELEKTRİK ENERJİSİ İTHALAT İHRACAT VE TOPTAN TİC. A.Ş. • ZORLU DOĞALGAZ İTHALAT İHRACAT VE TOPTAN TİC. A.Ş. • AMITY OIL INTERNATIONAL PTY. LTD. • GAZDAŞ GAZİANTEP DOĞALGAZ DAĞITIM A.Ş. • TRAKYA BÖLGESİ DOĞALGAZ DAl'ilTIM A.Ş.
6 r� ınm GÜNCEL VAKiT FİYATLARININ KARŞILAŞTIRMA TABLOSU (1) (03 AĞUSTOS 2006 tarihinde, KDV HARİÇ) YAKIT BiRiM YAKIT YAKIT (1) YAKITLAR ALT ISIL ÜST ISIL DEĞERi DEĞERi Ykr USD (1) (V) kcal/m' kcal/m' Ykrlm' USD/m' ( BEOL TE AK ŞT )RPi KR OK US LELSA, NB IUCHI LAARR vI e 8.250 9.155 41 ,444 0,275 i in Kesintisiz 05B VIII ( BEOLTEAK ŞT)RPi KR OK US LELSA, NB IUCHI LAARR vI e 8.250 9.155 41,444 0,275 i in Kesintili SANAYi VIII (BOTAŞ) PROSES, BUHAR ve ELEKTRiK KULLANICILARI 8.250 j in Kesintisiz SANAYi VIII 9.155 42,661 0,283 ( GDAŞ) Serbest Tüketici Olan PROSES ve BUHAR 8.250 9.155 43,739 0,290 KULLANICILARI i in SANAYi ( GDAŞ) Serbest Tüketici Olmayan PROSES ve BUHAR 8.250 KULLANICILARI i in SANAYi 9.155 49,504 0,328 ( GDAŞ) KONUT ve RESMi DAiRE 8.250 9.155 49,504 0,328 • kcal/kg kcal/kg Ykrlkg USD/kg BÜYÜK SANAYi Kullanımı 11 .000 1 1 .900 187,200 1,241 MIKS LPG KÜÇÜK SANAYi Kullanımı MIKS LPG 11 .000 1 1.900 206,000 1,365 KONUT Kullanımı 1 1. 100 12.000 222,000 1,471 PROPAN r--�- ------ --. ---- - - -� ----- FiYAT! ALT ISIL DEĞERE göre 1000 kcal için Avro YAKIT FIYATI (V) (il) Avrolm' Ykr (111) USD (V) Avro (V) 0,215 5,02 0,033 0,026 0,215 5,02 0,033 0,026 0,221 5,17 0,034 0,027 0,226 5,30 0,035 0,027 0,256 6,00 0,040 0,031 0,256 6,00 0,040 0,031 Avro/kg Ykr (111) USD (V) Avro (V) 0,969 17,02 O,1 1 3 0,088 1,066 18,73 0,124 0,097 1, 149 20,00 O, 1 33 O, 1 04 ÜST ISIL DEĞERE göre 1000 kcal için YAKIT FİYATI Ykr (iV) 4,4,5 5 3 3 4 45 , , 7 6 8 6 ,5,4 4 1 1 Ykr (111) 15, 1 1 8 7 , , 5 3 7 0 1 3 -- - (il) USD (V) Avro (V) 0,030 0,023 O0,,Q03301 00,,002243 0,032 0,025 0,036 0,028 0,036 0,028 USD (V) Avro (V) 0 O, , 1 1 0 1 4 5 O, 1 23 - ---. 00,,009801 0,096 --- -- - ' LİNYİT KÖMÜRÜ- L -· - - --�-�����-�--- -- . - - --- _J i T H(ISATLASNibBirUyLa) Kömürü (VII) K ü( tYGa ı hLk yaI aLn-mi TNaı YşviTşTaoKnr bl öı amTl ı Uü+rNü1 Ç8I BVmiImLI I E) K M ( G Y a (F n M E ık i ı s L n u a a d I ğ n - L l ı mS a k i - N o ıT Y ş mY o a T a r i t T o b a a K rğ K b a IS 1a ö n 0 l Rm ı - SA +1 ü O 8 1 r K ü 8 mMD ( m Vm A E m I R ) I) ) E ELi LiNYiT Kömürü iVii) NAFTA Kırıkkale Orta Anadolu Rafiner i si (VJ) FUE(LP-OOAiLŞN) O:6 ılsıanbul Avruna Yakası\ IIXI (POAŞ) FUEL-OiL NO:4 . KALORiFER YAKITI ılstanbul Avruoa Yakası) IIXI (POAŞ) MOTORiN llstanbul Avruoa Yakası) IIX) SANAYi Elektrik TEKKOTNERUiTME•leTkAtrRikiFE RTEiSCMAiRDEATiHRAENEEl e kvter i k (/) KDV 1-/{(riç Fiyatlar A/1111111ştır. kcal/kg kcallkg 6.000 6.500 4.857 5.200 4.661 5.000 4.082 4.400 kcal/kg kcallkg 10.550 11 .500 9.200 10.300 9.700 10.500 10.200 10.800 kcal/kWh kcal/kWh 860 860 860 860 860 860 Ykrlkg USD/kg Avro/kg Ykr (111) USD (V) Avro (V) Ykr (111) 21 ,724 0,144 0,112 3,62 0,024 0,019 3,34 19,234 0,127 0,100 3,96 0,026 O,Q20 3,70 20,414 0, 135 0, 106 4,38 0,029 0,023 4,08 19,470 0,129 O, 101 4,77 0,032 0,025 4,43 !,,:...,���ı., :41 � r Ykr/kg USD/kg Avro/kg Ykr (111) USD (V) Avro (V) Ykr (111) 75,595 0,501 0,391 7, 17 0,047 0,037 6,57 85,593 0,567 0,443 9,30 0,062 0,048 8,31 133,050 0,882 0,689 13,72 0,091 0,071 12,67 234,680 1,555 1,215 23,01 0,152 O,119 21,73 1'31 !:ı :e•-�ı:c Ykr/kWh USD/kWh AvrolkWh Ykr (111) USD (V) Avro (V) Ykr (111) 12,58 0,083 0,065 14,63 0,097 0,076 14,63 13,419 0,089 0,069 15,60 O, 103 0,081 15, 60 15, 195 0,101 0,079 17,67 O,1 1 7 0,091 17, 67 (il) Yakıtlar111 lıer/ı{(ııgi bir ci/ıtızı/{( y{(kılııı,u/aıı öııceki ve satış ııokf{(sıııı/{(ki birim ji y{(f/m·ı ı/ikk{(/e {(/ıırnmk be/irleıııııiş Fı•atltırı/ır, (ili) 1000 kcal içiıı Ykr değeri [ (Birim Fiyaı x 1000 kC(ı/ I Alı lsıl Değeri) J formıılii kııllmıılarak /ıesaplaıııııışııı: (iV) 1000 kc{(I içiıı )'kr değeri [ (Birim Fiyat x 1000 kcal I Üst Isıl Değeri) J forııııılii k111/{(111larak lıesaplaııııııştıı: (J/) 03 Ağıısıos 2006 tarihi itibariyle Merke Bankası Efekıif S{(/ıŞ Fiııaıları : /j0,89 )'kı-/USD ve /93,20 Ykı/A vro 'dııı: (VI) fı/{(jiaııııı birim jiymı 1/-/5 Mayıs 2006 /{(rilı/eri {(rası11daki ııakliye lıari(" Kırıkkale Orıa ılııado/ıı R{(jireııisi çıkış jiyatıdıı: USD (V) Avro (V) 0 0, , 0 0 2 2 5 2 0 0 , , 0 0 1 1 7 9 0,027 0,021 0,029 0,023 USD (V) Avro (V) 0,044 0,034 0,055 0,043 0,084 0,066 0,144 O, 1 12 USD (V) Avro (V) 0,097 0,076 0 0 , , 1 1 0 17 3 0 0 , , 0 0 8 9 1 1 (V/1) liııyit köıııiirii jiy{(tl{(rı TKI'ııiıı O I Teıııııııız 2006 ıarilıiııdeıı beri geçerli olaıı S{(fıŞ jiyaıları o/ııp,43 YTL/toıı olaıı ııakl(Fe "'bedeli birim jiyaıı içiııe dalı il edilmiştiı: " (VIIJ) BOTAŞ 01 Ağııstos 2006 ıarilıli fiyaı ıarifesiııdeki doğa/gaz birim jiyaıı içiııe 0,021 YTl/Sm' ol{(ıı ÖTV dahil edilmişti,: (IX) Akaıyakııfiyatları POAŞ'ııı OI Ağııstos 2006 ıarilıli fiym tarifesiııı/eki tavsiye edileıı m{(/ıalli akaıyakıı perakeııde S{(fıŞ fryatlarıdıı: ENERJi DÜNYASI TEMMUZ-AGUSTOS 2006
© 2006 Exxon Mobil Corporation Mobil Performansa Hükmedin
8 "Enerji Dünyası" Olarak Yeni Bir Boyut Kazandık Teknik Yayıncılık Grubu tarafından yayınlanan, yaklaşık 6 yıldır enerji sektörünün ilerlediği rotayı en doğru ve en güncel şekilde okurlarına aktarmaya çalışan "Enerji ve Kojenerasyon Dünyası" Dergisi, Temmuz-Ağustos sayısından itibaren "Enerji Dünyası (Kojenerasyon, Yenilenebilir Enerji ve Çevre Teknolojileri)" adıyla yayınlanmaya başlıyorve Ocak 2007 tarihinden sonra yılda 12 sayı olarak karşınıza çıkmaya hazırlanıyor. Böyle bir karar aldık çünkü; OKamu, özel sektör yetkilileri, bürokratlar, akademisyenler, Elektrik Üreticileri (Kojenerasyon, Rüzgar, Hidrolik, Jeotermal Tesis İşletmecileri vb.), Ekipman Sağlayıcılar, Mühendislik ve Danışmanlık Şirketleri, Sivil Toplum Örgütleri, Belediyeler, Çevre Danışmanlık ve Atık Değerlendirme Şirketleri gibi çok geniş bir okuyucu kitlesine hitap eden bir yayın organı olarak, okurlarımızın ihtiyaç duyduğu bütün sektöre! haberler, güncel ve teknolojik gelişmeler hakkında bilgi vermek sorumluluğunu taşıyoruz. O Ene1i, artık, "Sürdürülebilir Kalkınma" konsepti çerçevesinde belirlenen kurallara göre tanımlanan kavramlarla anılıyor. Temiz Ene1i, Çevre Dostu Enerji Üretimi, Alternatif Enerji, Yüksek Verimli Enerji Üretimi bu kavramlardan sadece bir kaçı. O Yaptığımız herşeye bir etkisi var. Sadece nefes alarak ürettiğimiz karbondioksit bile doğal yaşamı etkiliyor. Dünyada 6 milyar insanın yaşadığını ve modern yaşamın getirdiği tüketim alışkanlıklarımızla ürettiğimiz atık maddeleri düşündüğümüzde bu etkiler çok daha önemli hale geliyor. Bu nedenle bütün dünyada çevreye verilen zararların minimize edilmesine yönelik teknolojiler geliştiriliyor. Atıkların ekonomiye katkı sağlamasına ve nihai bertarafa gönderilen atık miktarının azaltılmasına yönelik geri kazanım teknolojilerine yönelikAr-Ge çalışmaları esas alınıyor. ENERJi DÜNYASI TEMMUZ-MUSTOS 2006 "Kojenerasyon" Dosyası Bu bölümümüzde sektöre! haberler, mevzuat revizyonları, dünyadaki ve Türkiye'deki çalışmalar ve projeler, yatırım finansmanı modelleri, teknolojik yenilikler hakkında sizlere en güncel ve en doğru bilgileri vermeye devam edeceğiz. Ayrıca, her sayımızdafarklı birtesisin tanıtımına yer verecek ve yeni yatırımcılara, mevcut işletmecilere Türkiye'deki uygulamaları aktarmaya çalışacağız. Enerji Dünyası Dergisinde gelişen içeriğimizle birlikte iki önemli dosya çalışması başlattık. "Yenilenebilir Enerji" Dosyası Özellikle ülkemizde, konuyla ilgili yasanın çıkması ile beraber son yıllarda yenilenebilirenerji yatırımlarının içinde sektörde ve yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili çeşitli platformların, toplantıların düzenlenmesi, konunun sektöradına ne denli önemli olduğunu ortaya koyuyor. Yeni adımızla birlikte her sayıda düzenli olarak, sadece Türkiye'de değil bütün dünyada yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili sektöre! haberler, güncel gelişmeler, firma tanıtımları, araştırma dosyaları, röportajlar, gündem konuları yer alacak. "Çevre Teknolojileri" Dosyası "YEŞiL DÜŞÜN: Tasarruf Et, Tekrar Kullan ve Dönüştür" sloganı ile yola çıkarak hazırlanan bu bölümümüzde ise, Atık Toplama ve Taşıma, MekanikArıtım, BiyolojikArıtım ve Kompost, Su Geri Kazanımı, lsı Geri Kazanımı, Boşaltma, Dökme ve Depolanma, Atık Yönetimi, Geri Kazanım Tesisleri ve Ürünleri, Genel Ekipmanlar, Kaza Önleme ve İş Güvenliği, Mühendislik ve Müteahhitlik Hizmetleri, Hizmet Grupları ve Yenilenebilir Enerji alanlarındaki tedarikçi ve üreticilere ilişkin bütün bilgileri, güncel gelişmeleri, sektöre! haberleri, röportajları, makaleleri ve firma tanıtımlarını bu dosyamızda okurlarımıza sunacağız. Yurt çapında 5000 tiraja sahip olan dergimizle ilgili bütün bilgilere, yeni web sitesimiz www.enerji-dunyasi.com adresinden ulaşabilirsiniz. "Energy World" Magazine gains a new dimension "Energy Cogeneration World Magazine, published by Teknik Yayıncılık Grubu {Technical Publishing Group) and aiming to report on the course the energy sector has adapted in the most up to date manner possible for a/most six years now, wi/1 be publishedas"EnergyWorld Cogeneration, Renewable Energy and Environmental Technologies" starting with the July-August issue, and is getting ready to appear before you in the form of 12 issues per year after January 2007. Why we arrived at this decision; • As a publication addressing a considerable number of readersranging from Public and Privatesector representatives, Bureaucrats, Academicians, Power Generators (Cogeneration, Wind, Hydraulic,Geothermal p/ant operators, ete.), Equipment suppliers, Engineering and Consulting Companies, Non Profit Organizations, Municipalities to Environmental Consulting and Waste Reduction Companies, we carry the responsibility of providing information on sector news, up to date and technological developments our readers need. • Energy is now mentioned alongside concepts defined according to ru/es set within the realm of "Sustainable Development" concept. Clean Energy, Environmentally Friendly Energy, Alternative Energy, High Efficiency Energy Production are just some of these concepts. • it has an effect on everything we do. Even the carbon dioxide we produce by just breathing affects the natura/ life. This effect becomes much more important when we consider there are six billion people living on this planet and the waste we produce with the consuming habits of modern life. Therefore, techno/ogies are developed to minimize the effect of damage caused to the environment around the world. R&D studies that are geared towards recycling projects about rendering waste economically beneficia/ and reducing the amount of waste slated for ultimate disposa/ form the basis of these technologies. We have initiated two case studies titled Renewable Energy and Energy and Environmental Technologies in the Energy World Magazine with this purpose. You can reach ali information about our new magazine, which has 5000 subscribers nationwide, at www.enerjidunyasi.com., our new web site.
Shell, enerii sektörüne özel olarak geliştirdiği ürün ve hizmetler ile, eneriinizi en verimli şekilde kullanmanızı sağlıyor, gücünüze güç katıyor. Shell Mysella Shell Argina Shell Diala Shell Turbo Detaylı bilgi için : Tel : 021 6 571 80 64 Faks : 0216 571 82 18 www.shell.com/power Düşük kül özelliği isteyen doğalgaz motorları için ideal bir enerji santrali yağıdır. Yüksek kükürtlü ağır yakıt harcayan dizel motorlarına yönelik enerji santrallerinde, üstün koruma ve temizlik sağlar. Transformatör, yağlı şalter ve kondansatörler için mükemmel yalıtım performansına sahip izolasyon sıvısıdır. Buhar, su, gaz ve birleşik çevrim türbinler için üstün performanslı bir türbin yağıdır. Kaliteli yağlar Güvenilir yakıt Teknik destek ve eğitim Ekipman Takip Sistemi Özel ekipman desteği Shell uzmanlığı ve güveni Yüksek performans Azalan yağ tüketimi Düşük bakım ve arıza gideri Verimli kesintisiz operasyon
10 ARAŞTIRMA/ RESEARCH 2004 Haziran - 2006 Ağustos Döneminde Sanayide Yakıt Kullanım Maliyetinin Değişimi Hazırlayan: Muhittin Tekman/ Makina Mühendisi - MBA Son iki yıfııı birim fiyat değişiklikleri _(ııe/-oi/ 110:6'11111 % 1 1 6 ile eıı yüksek artış ora11ıııa safıip o/dıığıı1111, diğer ycıkıtlardaıı; doğa/gaz %67, ıııoıori11 %59, LPG 45 kg'lık tiip %60, propcıııııı %58 ve LPG ıııiks dökıııegaz %45 arttığıııı, fakat /iııyil köıııiirii ile e/ektriğiıı hiç arııııadığ111ı gösterıııekıediı: Teıııııııızıııı son giiııferi11de ycışa11a11 döviz _{ıyaıları11daki artışlar ve özellikle soıı yıllardaki pelro/ _{ıyaılarıııııı ıalııııiııleriıı üzerinde yükselişi ve Orıadoğıı'daki savaş dıırııııııııııııı sürmesi it/ıa/ kayııak/ı bıı yakııfarı11 fiyaı/arıııda da ö11eııı/i değişiklik/er olabileceği izlenimi verıııeklediı: Giiııcel olarak yaşmrnıı fiyat değişiklik/eri soııııcııııda olıışaıı yeııi tablolar Doğal Gaz Dergisi'ııiıı www.dogalgaz.com.tr adresiııde okıırlarıı111za sıııııılmaktadıı: 1. Giriş 1980'Ii yılların sonlarında ülkemizde kullanılmaya başlanan do ğalgaz; yakıt kullanım verimliliğinin yüksek olması dolayısıyla da kullanım maliyetinin az olması, otomasyona uygunluğu ve sü rekliliği gibi üstünlükleriyle sanayide üretim maliyetini düşürerek rekabet gücünün artırılması için kolay bir çözüm yolu olarak gö rülmüştür. Trakya'nın batısından giren ve kısa zaman içinde An kara'ya kadar ulaşan doğalgaz ana dağıtım hattı boyunca yer alan bölgelerdeki sanayiciler sahip oldukları bu olanağı kısa za man içinde değerlendirmişler ve bu durum yoğun bir doğalgaza dönüşüm işinin yaşanmasına neden olmuştur. Diğer bölgeler deki sanayiciler ise bu durumu haksızlık olarak değerlendir mişler ve mevcut dağıtım hattının diğer bölgelere de ulaştırılma sını istemişlerdir. Aynı dönemde konutlarda mahal ısıtması ve/veya kullanım suyu ısıtması amacıyla da doğalgazın yoğun talep görmesi, özellikle 1990'11 yılların sonlarında doğalgaz kullanımının artmasına ve hatta mevcut arz miktarının yetmemesine neden olmuştur. Bu süreçte yeni doğalgaz alım anlaşmaları yapılarak talebe yanıt verilmeye çalışılmış, bir dönem yeni abonelik kabulü bile yapı lamaz duruma gelmiştir. İşte bu dönüşüm yapılan bölgelerde özellikle akaryakıt ve hatta linyit kömüründen doğalgaza, henüz doğalgazın ulaşamadığı bölgelerde ise LPG dökmegaza dönüşümler yapılmıştır. Haziran 2006 itibariyle döviz fiyatlarında yaşanan artışlar doğal gaz ve akaryakıtın yurt dışı kaynaklı olması ve dolayısıyla dövize endeksli olarak temin edilmekte ve fiyatlandırılmakta olması nedeniyle birim fiyatlardaki yaşanmakta olan değişimi önemli kılmıştır.Yakın bir gelecek olası görülen ani fiyat artışları bu yakıtları kulla nanları, pek çok sanayi tesisi ile enerji sektörünü doğrudan et kileyeceğinden geleceğe yönelik yeni tahminler yapılmasına gerek göstermektedir. Bu nedenle günümüzdeki birim fiyatların hangi değerlerde oldu ğunu belirlemek ve bunların son iki yıldaki değişiminin nasıl ol duğunu saptanmak okurlarımız için yapacakları çalışmalarda hem varolan durumun değerlendirilmesinde onlara katkıda bu lunacak hem de yapacakları planlamalarda yol gösterici olacak düşüncesindeyiz. Bu amaçla Doğal Gaz Dergimiz ve Tesisat Dergimizin içinde yayınlanan ve ayrıca web sitelerinde yer alan ENERJİ DÜNYASI TEMMUZ-AGUSTOS 2006 konutlardaki ve sanayideki kullanımlara yönelik olarak hazırl anan "Çeşitli Yakıtlara Göre Birim Fiyat ve 1000 kcal lsı İhtiyacı için Yakıt Maliyeti" tablolarındaki bilgileri kullanarak sizler için çeşitli değerlendirmeler yaptık. 2. Döviz Fiyatlarındaki Değişim Geçtiğimiz beş yıl içinde yıllık ortalama bazlı olarak ABD Dolarının TL karşısında-ki değerine bakıldığında; 2001 yılında 1,22 YTL/$, 2002 yılında 1,50 YTL/$, 2003 yılında 1,49 YTL/$, 2004 yılında 1,42 YTL/$ ve 2005 yılında ise 1,34 YTL/$ olduğu görülmektedir. Ancak 29 Haziran 2006 tarihinde bu değer %20'Iik artış ile 1,62 YTL/$ olmuş, 01 Ağustos 2006 tarihi itibariyle ise %7'Iik azalış ile 1,51 YTL/$ olmuştur. Bu du rum uzun zamandan beri sorun olmayan ithal kaynaklı yakıt mali yetinin artık sorun olmaya başlayacağının sinyalini vermektedir. 3. Şehirlerde Sanayi Kullanımı için Güncel Doğalgaz Birim Fiyatları Değerlendirmesi Üstlenici şirketleri belirlenen projelerin çoğunun altyapı çalışma ları başlam·ış ve abone kayıtları yapılmakta olup, önemli bir kıs mında ise doğalgazsatışı da yapılmaktadır. Bu projelerin kapsamı içindeki pek çok sanayi kuruluşu doğalgazı kullanmakta, ko nutların da bir kısmında doğalgaz kullanımına başlamış durum dadır. 03 Ağustos 2006 tarihi itibariyle EPDK'nın web sitesindeki "Doğal Gaz Dağıtım Lisansı İhaleleri" listesinde yaptığımız çalış malarda; 1. 18 Ocak 2003 tarihinden günümüze kadar toplam 53 ihale nin Resmi Gazetede ilan edildiği, il. Bu ihalelerden 43'ünün ihale tarihinin belirlenerek üstlenici şirketinin açıklandığı, 111. Toplam 59 il merkezi ve 179 yerleşim merkezinin kapsam içinde olduğu, iV. 45 il merkezi ve 153 yerleşim merkezinin altyapı çalışma larının sürdüğü görülmektedir. V. Günümüzde gaz kullanımı dahil her türlü doğalgaz faaliyeti nin olduğu 16 il merkezi olup bu şehirler; Kayseri, Konya, Erzurum, Balıkesir, Sivas, Kütahya, Çorum, Kırıkkale, Kırşehir, Samsun, Aksaray, Düzce, Yalova, Uşak, İzmir, Bilecik, Denizli'dir. VI. Projesi il merkezini kapsamayan 11 proje vardır ki bu proje lerden 9'unda altyapı çalışmaları sürmekte ve Çorlu, Gebze,
l p n r e o g je ö n l i , n Ç ö a n t e a m l c l a i , b i B r a k n ı d ı r m a , G e m l i k ' t e smında doğalgaz kullanılmaktadır. VII. Gaz şirketlerince henüz doğalgaz s tışı yapılamayan ancak altyapı çalışmala a rı sM ü a r n m i ekte olan il merkezindeki şehirler; sa, Niğde, Nevşehir, Bolu, Karabük, Kas K ı r k tl aa rme ol i ,n uY,o zÇgaant ,k ıMr ı a, l aE tdyi ran, e K, aTherkai rmd aa nğ , maraş, Gaziantep, Kilis, Şanlıurf kale, I sparta, Burdur, Kars, Aa,r dÇaahnaank , Erzincan, Karaman, Amas ya, Elazığ olup toplam say y ısaı, T2 o7koal tm, Au nş ttua rl . VIII. Bu ihalelerden 10'unun henüz ihale tarihinin belirlenmemiştir. IX. Toplam 14 il merkezi (Trabzon, Rize, Gy aümmaünş, hOa rndeu, , BGai ryeb suu rnt ,, VDai yn a, rAbdaaknı ra, , AOdsı maniye, İçel-Mersin, Hatay-İskenderun, iAhğarleı)yeilçeık2m6aydeığrıl,edşoimlaymı erkezinin henüz sıyla üs ketinin belirlenmemiştir. tlenici şiroXl.an (1A9n8k9aryaı,lınİ dan beri gaz kullanmakta stanbul, Bursa, İzmit ve Es kmişeerkheizr)i mbeikştaşrıenhariemkilzeir gaz kullanılan il sek son dönemde toplam 21 şehrin mevcut sis diğini görmekteyiz. teme eklenBu şehirlerdeki konut ve sanayi tesis dBeoktai şg'aınz kbuellliarlneıdmiğiduürumu araştırıl d ı ğleı nridna st limit satış fiyatına ebkirimolaarmakorştiehir gaz dağıtım şirketlerinin sman ve hizmet bedeli fiyatı ile ÖTV'nin eklenmesiyle bulunan birim satış fiyatları listesi (Tablo 1) ülkemizdeki fiyatların nasıl bir dağılımı olduğunu göstermektedir. Bu listeyi s lanılan ve serbest tüketici gr a u n b a u y n i d d a e o k l u an l ma . üBşut eşr iel ehri rilçei nr idçei nğdeer lne;n dAifrydoi ğni mk ai zr adhei; sar, Amasya, Antalya, Denizli, Edirne, Ela-zığ, Gaziantep, Kilis kvaet 'at amgoar tzi d a ğ ı t,ı mK ı rşkilrakreetliin, iTnekbiirrdi ma ğhvi zemT oe t sman bedeli almayacak olması n Y e T d L e /m niyle en düşük fiyatların 0,426607 3 olacağı (Konut:0,428119 YTL/m3 ) b I .Çanakkale, Kahramanmaraş, İzmir, sparta, Burdur, Bilecik, Bolu, Manisa, YMaal ol avtay, aD üşzechei ,r l Ke ar irnadd ee nk ii z f Ei yr ae ğt l lai , r ıÇno rdl ua, 0,426777-0,432883 YTL/m3'Iük fiyatlarla . dmi zai lni yi nedt el i 1( K0 0o nvue ty: a0 , 41 20 18 2o8l a9r a-k 0e, n4 3d4ü3ş 9ü 5k YTL/m 3 ) şehirler olacağı, c. Çatalca, Erzurum, Gebze, Samsun, 0U,ş4a3k6,95İn4egYöTlLş/mehirlerindek 0,434070- 3 , (Konut: 0,435582 - 0,438466 YTL/m 3 ) birim fiyatlarla 102 diziARAŞTIRMA /���I Tablo 1. Doğalgaz Dağıtım Lisansı İhalesi Gerçekleşmiş ve Üstlenici Şirketleri Belirlenmiş Olan Şehirlerde Doğalgaz Satış Fiyatlarının Ucuzluk Sıralaması 01 Ağustos 2006 Tarihinde Açıklanan Fiyatlara Göre (KDV Hariç, ÖTV Dahil) Birim Hizmet ve Amortisman Sanayi Serbest Tüketici (7) Konut ve Diğer Tüketiciler Bedeli ŞEHiR Üstlenici "" (3) (8) "" (3) (8) Şirket cent (1) (2) � � Birim Satış Yakıt Fiyat --= cİİ Birim Satış Yakıt Fiyat 1 N O) cenVm3 YTUm' a 05 Fiyatı Maliyet i Dizini :, � Fiyatı Maliyeti Dizini kWh ::, IYTL/m3 \ IYTLl :5 ci5 IYTL/m3 ' (YTL\ Afyonkarahisar/ Anadolu 1 Amasya/ Oo{ıal Gaz 0,000 0,00000 0,000000 1 0,426607 0,0556 100 1 0,428119 0,0558 100 A E nt la a z ly ıa a ı Tokat I Denizli Metangaz 0,000 0,00000 0,000000 1 0,4266071 0,0556 100 1 0,428119 0,0558 1 100 Edirne/Kırklareli/ Zorlu 0,426607 1 TekirdaQ/ Potrogas 0,000 0,00000 0,000000 1 0,0556 100 1 0,428119 0,0558 100 Gazl an ter/Kilis Çanakkale Aksa 0,001 0,01064 0,000170 2 0,426777 0,0556 100 2 0,428289 0,0558 100 nnııaı Gaz Kahramanmaraş Arsan 0,009 0,09576 0,001527 3 0,428134 0,0558 100 3 0,429646 0,0560 1 100 0Malnaz lzmir Kolin 0,012 O, 1 2768 0,002035 4 0,428642 0,0559 100 4 0,430154 1 0,0561 100 ln�aaı Burdur/ Isparta Sel-Tan 0,015 0,15960 0,002544 5 0,429151 1 0,0559 101 5 0,430663 0,0561 101 ln.:::aaı Bilecek/ Bolu/ Aksa 0,016 0,17024 0,002714 6 Man i sa Oo!)al Gaz 0,429321 0,0560 101 6 0,430833 0,0562 101 Yalova Arsan 0,031 0,32984 0,005258 7 Dnl'ıfllnıu 0,431865 0,0563 101 7 0,433377 0,0565 101 Düzce/ Aksa 0,034 0,36176 0,005767 8 0,432374 0,0564 101 8 0,433886 0,0566 101 Karadeniz Eregıi Oo0al Gaz Çorlu Arsan 0,036 0,38304 0,006106 9 0,432713 0,0564 1 101 9 0,434225 0,0566 101 Doöalaaz Malatya Peker 0,037 0,39368 0,006276 10 0,432883 0,0564 1 101 10 0,434395 1 0,0566 101 in aat Çatalca Anadol u 0,044 0,46816 0,007463 11 0,434070 0,0566 102 11 0,435582 1 0,0568 102 oooaı-- az Erzurum Palan 0,046 0,48944 0,007803 12 0,434410 0,0566 102 12 0,435922 0,0568 102 Enerl Gebze Pa1gaz 0,052 0,55328 0,008820 13 D""al Gaz 0,435427 0,0568 102 13 0,436939 0,0569 102 Samsun Cengiz 0,055 0,58520 0,009329 14 0,435936 0,0568 102 14 0,437448 0,0570 102 ln"-aat Uşak Udaş Uşak 0,055 0,58520 0,009329 14 '"'-"al Gaz 0,435936 0,0568 102 14 0,437448 0,0570 102 lnegöl Kalen 0,061 0,64904 0,010347 15 0,436954 Enoril 0,0570 102 15 0,438466 0,0571 102 Bursa Bursagaz 0,235 2,50000 0,039855 16 0,437393 0,0570 103 33 0,467974 0,0610 109 Eskişehir Esgaz 0,235 2,50000 0,039855 16 0,437393 0,0570 103 33 0,467974 0,0610 109 Ankara EGO 0,382 4,06279 0,064769 16 0,437393 0,0570 103 37 0,492888 0,0642 1 15 lstanbul lgdaJ 0,395 4,19772 0,066920 16 0,437393 0,0570 103 38 0,495039 0,0645 1 16 Adapazarı Agdaş 0,458 4,87727 0,077753 16 0,437393 0,0570 103 39 0,505872 0,0659 1 118 Bahçeşehlr Hahçeşehlr 0,458 4,87727 0,077753 16 0,437393 0,0570 103 39 0,505872 0,0659 118 Gaz lzmit lzgaz 0,458 4,87727 0,077753 16 0,437393 0,0570 103 39 0,505872 0,0659 118 Konya Gaznet 0,064 0,68096 0,010856 17 0,437463 0,0570 103 16 0,438975 0,0572 1 103 DMalGaz Çankırı/Karabük/ Çorum 0,069 0,73416 0,011704 18 Kastamonu Elektrik 0,438311 0,0571 103 17 0,439823 0,0573 103 Kayser i HSV 0,076 0,80864 0,012891 19 0,439498 0,0573 103 18 0,441010 0,0575 1 03 lnc:aat Çorum Gaznet 0,079 0,84056 0,013400 20 0,440007 0,0573 103 19 0,441519 0,0575 103 ocxıaı Gaz Karacabey/MKPaşa Anadol u 0,081 0,86184 0,013739 21 0,440346 0,0574 103 20 0,441858 0,0576 103 /Susurl uk o�algaz Erz i ncan Matangaz 0,089 0,94696 0,015096 22 0,441703 0,0576 104 21 0,443215 0,0578 104 Şanlıurfa GOr-Da!) 0,095 1,01080 0,016114 23 MOhendislik 0,442721 0,0577 104 22 0,444233 0,0579 104 Nevşehir/ Ni�de Metangaz 0,098 1,04272 0,016623 24 0,443230 0,0578 104 23 0,444742 0,0580 104 Balıkesir Aksa 0,112 1,19168 0,018998 25 0,445605 0,0581 104 24 0,447117 0,0583 104 Qniıal Gaz Katahya Ongaz 0,124 1,31936 0,021033 26 0,447640 0,0583 105 25 0,449152 1 0,0585 105 OMal az Karaman Tefirom 0,144 1,53216 0,024426 27 ln�aal 0,451033 0,0588 106 26 0,452545 0,0590 106 Kırıkkale/ Kırşehir Günay 0,158 1,68112 0,026800 28 lncı.aat 0,453407 0,0591 106 27 0,454919 0, 0593 1 06 Sivas Anadolu 0,164 1,74496 0,027818 29 Ooı'!alaaz 0,454425 0,0592 107 28 0,455937 0,0594 106 Konya EreQII Gaznet 0,172 1,83008 0,029175 30 Oa/ıal Gaz 0,455782 1 0,0594 107 29 0,457294 0,0596 107 Bandırma Anadolu 0,174 1,85136 0,029514 31 0,456121 0,0594 107 30 0,457633 0,0596 107 D""'al,,az Yozgat Çorum 0,176 1,87264 0,029854 32 0,456461 0,0595 107 31 0,457973 0,0597 107 Elektrik Potath Oeıta 0,230 2,44720 0,039013 33 0,465620 0,0607 109 32 0,467132 0,0609 109 lneaat Aksaray Ers 0,236 2,51104 0,040031 34 0,466638 0,0608 109 34 0,468150 0,0610 109 lnı:ıaaı Gemlik Anadolu 0,239 2,54296 0,040540 35 0,467147 0,0609 110 35 0,468659 0,0611 1 109 D""'alnaz Ardahan / Kars ıs-Ka 0,279 2,96856 0,047325 36 l nı:ıaat 0,473932 0,0618 111 36 0,475444 0,0620 1 1 1 (}) Birim lıi=ıııeı ,.,, aıııorıi. rnwıı bedelinin ceııı/mJ /iymı = ceııılkW/ı x 10.6-1forıııliliiyle lıesaplanmakuıdu: (2) Birim lıi:meı ,·e amortisman bedelinin YTl!mJjiy<ıtr = (ceııt/ııı J x l,59-12) I 100/orıııiiliiyle Jıesaplaıııı: (3) Doğalga:ııı birim saıışfıyau = Birim Jıi=ıııer reaıııorıisıııaıı bedeliniıı YTllm1 fiyatı + Boıaş' ııı belirlediğifıyaı + ÖTV formiiliiylediı: (4) Boıa�•ııı Ol Ağıısıos 2006 rarilıiııde belirlediği doj!alga: suıışfiyaıı 0.-107119 }'TLfmPdiı: (5) Dojjalga:ııı ÖTV'si O, 021 YTU111 1'1iiı: (6) Ol Ağıısıas 2006 itibar(l'le I cenı=l.5942 Ykr'diı: (7) Sanayi serbesı ıiikeıicileriııiıı dağılım biilgesi içiııdekifi.rnılarıdıı: Bölge dışıııdaki birim .<uıtışfı_rnıı ise O..J17607 fTUm3'ıiiı: (8) foku A/aliyeri 1000 kcal lsı flui_rncı içiıı ı·e doğalga; alı ısıl değeri 8250 kcal!m3. ı·eriııı %93 değerleri kııllamlarak Jıesap/aıııııışııı: ENERJi DÜNYASI TEMMUZ-AGUSTOS 2006 1 1
1 2 ��� ARAŞTIRMA/ RESEARCH ndi. oBl au nr s ai k,i nEcsi kgi şr eu hb iur , oAl unşktaurrad,u kİ sl at ar nı , bş eu hl , iAr l edrai npianz aE rPı ,DBKa hgçaezş ed ha iğr ı tvıem İ zi hmai t bl eul e şr i en dh ei r nl e röi nn ckee ngda iz dkauğl l ıat nı md ı kbl öalrgı evsei i 0 ç , i 4 n 3 d 7 e 3 9 k 3 a l a Y n T L s / a m n a y i t e s i s l e r i n i n 3 birim fiyatı ile üe ç. üKnocnüy ag,r uÇbaunnk ıi çr ıi,n Kd ea r ay ebrü ka, l dKı kal satraı , mM .oKn.uP,aKş aa y- Ss eu sr iu, rÇl uokr,u mE r,z iKnac ar anc,aŞbaeny lKı uürtfaah, yNae vşşeehhi irrl ,e Nr i ni ğddeek, i B0a,l 4ı k3e7s4i r6v3e- 0,447640 YTL/m3 birim fiyatlarıyla YisTeL/(mKonut: 0,438975 - 0,449152 3 ) ucuzlukta 103 - 105 dizini fo. l aKna dr aömr daünn,c üK ı gr ırkukbaul eo, l uKşı rt şu er dhui rk, l aSr ıi , vPaosl a, tKl ıo, nAykas aErraeyğ, l iG, Be ma nl idkı,r Amrad,aYhoazng av et , 0 K , a 4 r 5 s 1 ş 0 e 3 h 3 i - r 0 l e , 4 r i 7 n d 3 e 9 k 3 i 2 f i y Y a t T l a L r / ı m n i s e 3 ' Iik 0d,ü4z7e54y4i 4i lYeTL(/Kmon u t : 0 , 4 5 2 5 4 5 - 3 ) 106 - 111 dizini ile üçüncü grubu oluşturmaktadır. 3. Botaş Doğalgaz Satış Tarifesindeki Fiyatların Değişimi iBç iont da eş 'kı ni dsoığnaalig amzü şş et ebrei lkeer i yi laet ı rbı mö l lgae y yrı a a n p p ı ı a l v a n e n o t b r o u g p a t ş a n e n iz b e se a k s t e ı a şl n l e a a r r i y d n i a b i ş u ö l y e lg g t e u m l l a e e d r s in ı i ğ n e ı i d k fiy a e a ğ d t i a ş la r ik r l gi 2 k e l 0 e ç 0 r e e 2 n u y s ğ ıl ü r ı a n re d m ç aı ş n i t çı g r i . n ü d Kn e ü o m n b u ü a y z z l e a ı f iB l a g u r i kl t i l ı a l h ı b k e l l o a m d rı a f n T iy a a d b a t l o h g 2 e ö ' m d rü e l e d v c e e e r uğ ilm i y ü g e z u k e l t a e re m d; i r a . 1. Botaş'ın sınai müşteriler satış 2f i 0y 0a2t ttaar irhi fi nees ki naddea r 0E1l eAk tğr iuk sÜt roes r s ti i m e si s i o i v ç l e m in a B P k u r h üo a s z r e e s r K e u M i l k l ü a i ş n çt ı e e c r ş ı i s i s t ı i m i M le ü ü ş P ş t t r e e o ri vSaerrkaemni k0 v1 e ERk iemf r a2k0t e0r2 Mt aar li zhei nmd ee eÜkr leetni cmi l ei şr i vdeey emnüi şbt ei r r if i yl iastt edsai nh ea belirlenmiştir. il. Elektrik Üretimi için ve Proses svea t ıBşufhi yaar t lKaur ılnl aı nn ı csıılnaar ıi i vçei n Oo lSaBn Af i yğautsl at or ıs 2a0r0a2s ıtnadr iahki ni eokr aa nd laarr b0i r1 birlerine göre aynı düzeyde idi. ENERJİ DÜNYASI TEMMUZ-AGUSTOS 2006 Tablo 2.Botaş Doğalgaz Satış Tarifesindeki Fiyatların Değişimi (ÖTV ve KDV hariçtir) Elektrik Üretimi Proses ve Buhar Seramik ve Refrakter Tarife Kullanıcı Kullanım için Kullanıcıları Malzeme Üreticileri Yürürlük Çeşidi Çeşidi Proses Fiyatı için Fiyat için Proses Fiyatı Tarihi (YTUm')1 indeks (YTUm')1 indeks (YTUm') indeks 01 Sınai Kesintisiz 0,268481 l 1 0 4 1 0 0 0,265802 I 1 0 4 l 1 0 0 1 Müsteri Kesintili 0,239715I 93 100 0,237323 93 1100 1 Ocak Kesintisiz 0,2581551100 100 0,255578 10011001 1 1 2002 OSB Kesintili 0,230495 I 89 1001 0,228195 89 100 1 1 01 Sınai Kesintisiz 0,238281 104 89 0,235903 104 89 1 Müşteri Kesintili 0,230446l101 96 0,228146I 101 1 961 1 1 Haziran Kesintisiz 0,2291171100 89 0,2268301 1001 89 1 2002 OSB Kesintili 0,2215831 97 96 0,219372 97 96 1 01 Sınai Kesintisiz 0,2689601104 100 0,266276 104 100 Müşteri Kesintili 0,260116 101l109I 0,257520 101 1091 Temmuz Kesintisiz 0,258615l100I100 0,2560341 100 1001 1 1 2002 OSB Kesintili 0,2501121 97 109 0,247616I 97 109 1 1 01 Sınai Kesintisiz 0,285232 104 106 0,282386 104 l 106I Müşteri Kesintili 0,275853I101l115 0,2731001101 115 1 Ağustos Kesintisiz 0,274262 l 100 106 0,271524 100l106I 1 1 2002 OSB Kesintili 0,265243 97 115 0,262596 97 l1 1 5 1 Sınai Kesintisiz 0,2709701104 101 0,268266 1 1 0 4 1 1 0 11 o,282386I 1041100 01 Ekim Müşteri Kesintili 0,262061l101 109 0,2594451 101 109 0,273100 1011100 2002 OSB Kesintisiz 0,260549 1001101 0,257948 10011011 0,271524 1001100 Kesintili 0,251981I 97 109 0,2494671 97 109 0,262596 97 1100 Sınai Kesintisiz 0,268825l 104l100 o.2688251 10411011 0,268825 1041 95 01 Kasım Müşteri Kesintili 0,259957 l 101 108 0,259957I 1011110 0,25995711011 95 2002 OSB Kesintisiz 0,2584851 1001100 0,258485 100 101 0,258485 100 95 Kesintili 0,249959 97 108 0,249959 97 11 1 01 0,249959 97 95 01 Sınai Kesintisiz 0,2634321104 98 0,263432 104 99 I 0,263432l104I 93 Müsteri Kesintili 0,254721 101l106 0,254721 1 101 )1071 0,254721l101 93 Temmuz Kesintisiz 0,25330011001 98 0.253300 1 1 0 0 1 99 0,253300 100 93 2003 OSB Kesintili 0,2449241 97 106 0,244924 97 l107I 0,244924 97 93 I 01 Sınai Kesintisiz 0,23446011041 87 1 0,234460 1041 88 0,234460 104 83 Müsteri Kesintili 0,226707I101I 951 0,2267071 101 1 96 1 0,226707 101 83 Haziran Kesintisiz 0,225442 1001 87 1 0,2254421 1001 88 1 0,225442l100 83 2004 OSB Kesintili 0,217988 971 95 0,217988 97 96 0,217988 97I 83I 01 Sınai Kesintisiz 0,2465201103 92 1100 0,246520 103 93 100 0,246520 103 871100 Müşteri Kesintili 0,239124l100 100 100 0,239124 100 1011100 0,239124 100 88 100 Temmuz Kesintisiz 0,239124 100 93 100 0,239124 1001 941100 0,239124 100 881100 2004 OSB Kesintili 0,2319501 9711011100 0,231950 97 1102 100 0,231950 97 881100 Sınai Kesintisiz 0,259900 l 103 97 105 0,2465201 103 93 100 0,246520 103 87 100 01 Ekim Müşteri Kesintili 0,252103 100 105 105 0,239124 I 100 101 100 0,2391241100 881100 2004 OSB Kesintisiz 0,252103 100 98 105 0,239124 100 94 100 0,239124 100 88 1100 Kesintili 0,244540 97l106 105 0,231950 97 102 100 0,2319501 971 88 100 Sınai Kesintisiz 0,2794541103 104 1 1 3 0,279454 103 l105 1 1 3 0,279454 103 99/1 1 3 01 Mart Müşteri Kesintili 0,27107011001113 113 0,271070 100 l 114 113 0,271070 100 99 113 2005 OSB Kesintisiz 0,2710701100 105 113 0,271070 100 106 113 0,271070 100 100 113 Kesintili 0,262938I 97 114 113 0,262938 97 l115 113 0,262938 97 1001113 Sınai Kesintisiz 0,279454l103 104 113 0,279454/ 103 105 113 0,279454 103 99 l 1 1 3 01 Nisan Müşteri Kesintili 0,2710701100 1 13/113 0,271070 100 1 141113 0,271070 1001 99l1 1 3 2005 OSB Kesintisiz 0,2710701100 105 113 0,271070 100 l 106 113 0,271070 100 100 113 Kesintili 1 1 01 Sınai Kesintisiz 0,297619 103 111 121 0,297619 103 112 121 0,297619 103 105 121 Temmuz Müşteri Kesintili 0,288690 1 0011201121 0,2886901 100 122/121 0,288690 100l106l121 2005 OSB Kesintisiz 0,2886901100 1 1 2 121 0,2886901 100 113 121 0,288690 100 1061121 01 Sınai Kesintisiz 0,378188 1031141 153 0,378188l 103l142 153 0,378188 103 134 153 Temmuz Müşteri Kesintili 0,366842 100 153 153 0,3668421 100 155 153 0,366842 1 0011341 153 2006 OSB Kesintisiz 0,366842 100 142 153 0,366842 100l144I153 0,366842 100 135 153 01 Sınai Kesintisiz 0,405607l103 151l165 0,405607 103 153 165 0,405607 103 1441165 Ağustos Müsteri Kesintili 0,3934391100 164 165 0,393439 100 166 165 0,393439 100 144 165 2006 OSB Kesintisiz 0,393439 100 152 165 0,393439l 100l154 165 0,393439 100 1451165 1. Ol Ekim 2002 ıarilıinde mevcuı ıarifedeki Elekırik Üreıimi için Proses Miişıerisi ile Proses ve Bııhar Kııllanıcısı Miişıerisi olmak üzere iki çeşiı miişıeri varken "Seramik ve Refrakıer Malzeme Üreıicileri de ıııiişıeri lisıesine eklenmiş ve" yeni bir .fıyaı daha belirlenmişıiı: 2. Ol Kasım 2002 tarihinde iiç müşteri çeşidini içeren tarife tek ıııüşıeri çeşidine indirildi. 3. Ol Temmuz 2004 tarihinde OSB Kesintisiz fiyatı ile Sıııai Müşteriler Kesintili fiyatı aynı yapıldı. 4. Ol Nisan 2005 ıcırihinde OSB Kesintili fiyatı kaldırıldı.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=