Enerji ve Çevre Dünyası 56. Sayı (Ekim 2007)

www. enerji-dunyasi.com il . ___. ENERJİ VE ÇEVRE TEKNOLOJİ SİSTEMLERİ DERGİSİ/ ENERGY & ENVIRONMENTAL TECHNOLOGY SYSTEMS MAGAZiNE ,· 2008 15-16-17 Mayıs - May 2008 WOW (onvention (enter Ye�ilköy, İston�ul www.ic-ci.com.tr

Yü, • e• üy·· K ener ırıtreı 130MWe + 385t/h buhar ftE NOOTERIERIKSEN Dünyanın en büyük atık ısı kazanı üreticisi 600 referansı ile... (HRSG) Genel Sistem Dizaynı Mühendislik, Bilişim Taahhüt San. Tic. A.Ş. D 100 Maltepe Kavşağı Nazmi İlker Sk. No.8 34852 Maltepe-İstanbul/TÜRKİYE Tel.: (0216) 442 60 10 pbx Fax: (0216) 399 53 74 - 442 90 22 e-mail: info@gsdas.com http://www.gsdas.com

Aalboırg Engineerin:g AJS in lurke,y --

2 Sunuş ■ Sultan Reşat'tan Beri Ülkemiz Elektrik Sıkıntılarından Kurtulamadı. Yok mu Bunun Bir Çaresi? Elbette Var. Lütfen Bu Yazı Serisini ÖzkanAĞIŞ Sonuna Kadar Okuyun! (1) ozkan.agis@enerko.com.tr Osmanlı Devleti'nin son yıllarında ülkemizin maruz kaldığı fakirLik, Cumhuriyetimizi takip eden yıUarda, bizi nakliyede kağnıya, tarlada karasabana ve aydınlatmada idare lambasına mahkum etti. 1900'lü yılların başında, papaz okuUarının ve Amerikan kolejlerinin bulunduğu illerimizde (mesela Tarsus, Tavas ve Merzifon'da) elektrik var. Ama İstanbul ve Ankara'da elektrik yok. Osmanlı Devleti'nin anlı ve şanlı İstanbul'unda elektrik olı11aması Sultan Reşad'ın onuruna dokundu ve İstanbul'da Silahtarağa Santrali'nin kurulması talimatını verdi. Ancak, Milli mücadelenin merkezi olan Ankara'da, Cumhuriyet'in ilan bildirgesi bile idare lambası ışığında hazırlanmıştı. Bütün bunların kader olmayacağının bilincine varıp bu ilkelliklerden kurtulmak isteyen bir avuç çağdaş kafalı insanın sanayileşme çabalarını burada takdirle ve kendilerini de minnetle anıyoruz. Adnan Menderes Hükümetleri, zamanına göre çok büyük elektrik hamleleri başlatmıştı. Çatalağzı Santrali Tevsii (3x20 J'vfW), Tunçbilek(2x32 M\. 'v'), Soma (2x21 ı\1\'v') ve Sarıyar (270 M\.'v'), Seyhan, Demirköprü ve Kemer HidroLik Santralleri o dev hamlelerin eserleridir. Ancak bizde her yeni iktidar, kendinden önceki hüküınetin yaptıklarını karalayarak iktidarda kalabildiği için, elektı·iğin gereğinden fazla olduğu ve fazla elektriğin suya verildiği bahaneleriyle 1960 yılında Soma SantraLi durdurulmuştu. Bu durumda, 1965'te yeniden elektrik sıkıntıları baş gösterdi. 1. Süleyman Demirci Hükümcti, Hirfanlı, Gökçekaya ve Keban HidroLik santralleri ile Ambarlı Fuel Oil SantraLi'ni, Seyitömer ve Tunçbilek Termik santrallerinin inşaatını başlattı.1967-68 yıUarında elektrik sıkıntıları o kadar akut hale gelınişti ki; Ambarlı Santrali devreden çıksa, Başbakan Süleyman Demirel doğrudan santral müdürünü arıyor ve ünitelerin en kısa zamanda işletmeye alınmasını emrediyordu. Zira o tarihlerde, 330 lVfW'lık Ambarlı Santrali 2000 M\'ıl'lık Türkiye toplam kurulu gücünün yüzde 15'ini teşkil ediyordu. Ondan sonraki 15 yıl içinde, 1\fşin Elbistan, Soma, Yatağan, Yeniköy santrallerinin ve Atatürk ile Karakaya barajlarııun temeli inşaatları başladıysa da, planlı elektrik kesintilerine engel olamadı. Bu durum 1. Özal Hükümeti'ne kadar devam etti. l. Özal I-lükümeti AfşinElbistan, Kemerköy santraUerini, Atatürk ve Karakaya barajlarını tamamladı. Türkiye'nin ilk kombine çevrim santrali olan Hamitabat'ı işletmeye aldı ve ancak bu şekilde, Bulgaristan'dan elektrik almayı durdurduk. 1992'de Cumhuriyet tarihinde ilk defa sistemde yüzde 22 yedek kapasite oluşmuşru. Bu sefer de, "kapasitemiz bol, yatırım yapmayalım" devri başladı. 1997'ye geldiğimizde yedek kapasite tükenmiş ve elektrik sıkıntıları yeniden başlamıştı. Bu sıkıntıyla beraber, 1984'te çıkartılan ve özel ve tüzel kişilere elektrik tesisi kurma, işletme ve fazlasını satına hakki veren 3096 sayılı kanun hatırlara geldi. Otoprodüktörler teşvik edildi. Bu da yetmedi, büyük santrallerin kurulmasını teşvik etme ihtiyacı doğdu ve 4287 sayılı kanun çıkartılarak Yap-İşlet (BOO) santrallerinin yolu açıldı. Bu santraller 2002-2003 yıllarında işletmeye alındığında yine yüzde 27 yedek kapasite oluştu. Diğer taraftan, liberal elektrik ve doğal gaz piyasalarını oluşturacak 4628 ve 4646 sayılı kanunlar yürürlüğe giriyor, bu kanunlar özel elektrik şirketlerinin EPDK'dan lisans alarak keneli tesislerini kurma ve piyasaya satmayı daha da kolaylaştırıyordu. Bu özel tesisler daha çok doğal gazlı kuruluyordu. O yıllarda, serbest tüketici uygulaması da başlamıştı. Özel ve tüzel kişilerin sahip olduğu pazar payı da giderek artıyordu. Bu durumda kamu şirketi ENERJi OÜNYASI EKiM 2007 EÜAŞ, sadece başlanmış santralleri bitirdi ve başka yatırım yapmadı çünkü yap-işlet santrallerinin getirdiği soluk daha tükenmemişti. 2004'e kadar böyle gelindi. 2004 başında dünyada yükselen petrol fiyatları do;raı gaz fiyatlarını da yükseltti. BOTi\Ş, doğal gaz fiyatlarını 2004'te yüzde 46, 2005'te yüzde 38 ve 2006'da yüzde13 arttırdı. Bu fiyatlarla artık otoprodüktörler ve serbest üretim şirketleri para kazanamıyor hatta zarar ediyordu. Elektriği keneli ihtiyacı kadar üretmeye başladılar ve yeni tesis de kurmadılar. Bu yüzden elektrik sistemi sıkışmaya başlanuştı. Hükümet atıl kapasiteleri işletmeye almayı cazip kılacak önlemler almaya başladı. Bu bağlamda, 01 Ağustos 2006'da DUY(Dengeleme ve Mali Uzlaştırma Yönetmeliği) uygulamaya konuldu. Bu yönetmelik sayesinde puant saatlerinde ve çok soğuk ve sıcak günlerde oluşan talebi karşılamak için atıl kapasiteler o saatlerde işletmeye giriyordu. Tabii, talebin karşılanmasındaki zorlanmalar fiyatı da yükseltiyordu. Bu yönetmelik sayesinde, 2005 yılında sadece yüzde 52'si kullanılan özel enerji kapasitelerinin, puant saatlerinde yüzde 95'i işletmeye alınabiliyordu. Ancak, elektrik tüketim artışının yüzde 8,4 ile devam etmesi 2007 yılında sistemi iyice zorlamaya başladı ve sıkıntılar büyüdü. Bu kış çok soğuk geçerse durumumuz zor. Gelecek yıllar (2008, 2009, 2010 ve hatta 2011) büsbütün zor. Zira, kamu santralleri yatırımı yapılrnanuş çünkü özel sektöre güvenilmiş. Özel sektör, en kolay ve kısa zamanda kurabileceği doğal gaz santraUerini kurmaya cesaret edemiyor. Çünkü, bugünkü 35 cem/m' gaz fiyatı ile elektriği 9,0 cent/hvh'a üretebiil )'Or. Bu yüksek doğal gaz fiyatına rağmen elektrik fiyatı 4 yıldır sabit tutulınuş. Esasında özel sektör kendine düşeni yapıruş ve santral kurmak için EPDK'ya başvurarak lisanslarııu alınış. EPDK'dan aldığııruz bilgilere göre, 8500 M\.'\i'lık hidrolik, 2500 MW'lık rüzgar, 3960M\.'ıl'lık doğal gaz ve 5487 MW'lık kömür santrali için yüzlerce müteşebbis lisans alnuş. f\ncak, elektrik fiyatları düşük ve yatırım ortanu güven vermediği için yatırımlar yapılaıruyor. Yatırım ilerlemeleri son 2 yıl içinde rüzgarda yüzde 12 (en yüksek), kömürde yüzde 1, doğal gazlı kojenerasyon ve kombine çevrim santralarında yüzde 3 olmuş. Hidrolik ilerleme ise yüzde 9 olınuş. Bu durumda ne yapılması lazım? ■ Üretilen elektriğe, piyasaya fiyatıyla satın alma garantisi verilmesi. ■ Elektrik fiyatlarının doğal gaza göre ayarlanması . ■ Yüksek verime yüksek prim sistemi getirilmelidir. ■ Yatırımlarda vergi indirimi uygulamasına gidilmelidir. ■ Doğal gaza yeni bir zam getirilmeyeceği garantisi verilmelidir. ■ Otoprodüktörlerin elektrik satabilme oranı yüzde 30'dan yüzde 60'a çıkartılmalıdır. ■ Elektrik dağıtım ve iletim işletme ve katılım bedelleri düşürülmelidir. Yani elektrik sıkıntılarının çaresi, yatırım, yatırım ve yatırımdır. Şu sıkıntılı dönemde, (2012'ye kadar) hangi yatırımların yapılması gerektiğini gelecek yazımızda, kuruluş süresi, fizibilite ve kuruluş izinleri yönleriyle inceleyeceğiz. Siz de lütfen bizi izlemeye devam edin. Aydınlık yarınlara doğru. Dostça ve Hoşça kalın. -----------------------------------------------------

Anahtar teslimi yüksek gerilim tesislerinin yaratılmasına yönelik gerekli know-how birikimine ve dünya çapında proje deneyimine sahibiz. Yapılacak işin niteliğine bağlı olarak; sorunun analizine, çözümlerin bulunmasına, işletmeye alma ve müşteriye teslime kadar bütün projenin sorumluluğunu üstleniyoruz. Anahtar Teslimi Çözümler Ürünler Hava izoleli şalt tesisleri Gaz izoleli şalt tesisleri GIL gaz yalıtımlı iletim hatları Siemens San. ve Tic. A.Ş. Enerji İletimi ve Dağıtımı Yüksek Gerilim Grubu Tel : O (216) 459 27 96 Faks : O (216) 459 27 66 e-mail : ptd@siemens.com www.siemens.com.tr Kompakt çözümler HiS harici gaz izoleli şalt tesisleri Mobil merkezler Kesiciler Parafudr Güç trafoları Simobreaker - Simover Ölçü trafoları Hat tıkaçları SIEMENS

Ekim October 2007 Sayı 56 lssue Sahibi ve Yayımlayan / Founder & Publisher Teknik Yayıncılık Tanıtım A.Ş. Yayın Danışmanı ve Yürütme Kurulu Başkanı Pub/ishing Consultanl/ Chairman ofExecutive Commiltee Özkan AĞIŞ Yayın Teknik Danışmanı Publi§hing Teı;hnical A _ dviser Omer Ozdemır (Nuh Enerji) YAYIN DANIŞMA KURULU Publishing Consulting Committee Selahattln Çimen (ETKB), Mehmet Ça{ılar (EIE), Doç. Dr. Mustafa Tıns (TÜBITAK-MAM), Hayati Çetin (ETKB), Muhammet Saraç (IZGAZ), Filiz Karaosmano{ılu (ITO), Dr. Arnold Hornfeld (TÜSIAD), Nail Olpak (MÜSIAD), Dr.Ahmet Kavaslar (EÜD), Metin Atamer (RESYAD), Dr. Atilla AKALIN (HESIAD), Yavuz Aydın (GE Energy), Yunus Arıkan (REC), Ufuk Berk (Wartsila-ENPA), Serdar Yıldız (Borusan), Mehmet Demirci (Turbomach), Seren Kruse (Aalborg), Adnan Sucuka (ENTEK), Muzaffer Yosmao{ılu (Yalınkaya Enerji), Yaman Akar (Yaman Enerji), Mustafa Tolay (DETES Enerji), lbrahlm Şen (Enerji Danışmanı), Mehmet Türkel (ENKO). YAYIN KURULU/ Publishing Committee Yazı işleri Md.- Sorumlu Md. Süleyman BULAK Publlshlng Director-Genenıl Executlve Genel YayınYön ebneni Chief Editor Emine BANKOĞLU Sezal SARAÇ Besray KÖKER Editör / Editor Editör Yardımcısı Assistsnt Editor YAYIN KOORDiNASYON Publishing Coordination Çl{ıdem TIMAR Yayın Koordinatörü Publishing Coordinator TasarımcıGrafi ker SeniorGraphic Designer Grafiker Grsphic Deslgner Şengül KARANI Berna ALBAYRAK Seblha EKiNCi Cihan M. GAYTANOĞLU Aslı GÜRCIHAN REKLAM / Advert isement Reklam Direktörü Emine BANKOĞLU Dlrector ofAdvertislng ABONE OKUR HiZMETLERi Membership Services Abone ve Okur Hizm.Sorumlusu Subscription and Reader Representatfve Seda ÖZEN Da0ıtım Planlamave KoordinasyonSorumlusu Rıdvan GÜMET Distribution Planner and Coordinator For lnternatlonal Contacts reklam@teknlkyaylncillk.com YÖNETiM MERKEZi / Headquarters TEKNiK YAYINCILIK, TANiTiM A.Ş. Balmumcu, Barbaros Bulvarı Bahar Sok. Karanfil Apt. 2111-13 34349- Beşiktaş/lstanbul Tel: (0212) 275 83 59 (pbx) (0212) 347 04 25 (pbx) Faks: (0212) 288 26 14 www.ene rji-dunyasi.com www. teknikyayi ncil ik.com e-posta: info@teknikyayincilik.com BASKI / Press Özgün Ofset 4.Levent (0212) 280 00 09 Baskı tarihi: 10.10.2007 Bu dergi lüm T0rkiye'de daQılılmaktadır. Basın Kanunu'na göre Yerel Sürall Yayın'dır. Fiyatı: 6YTl. Y ıllıkAbone: 72YTl. (Fiyallara KDV dahildir.Yılık abonelıkte kargo bedeli dahil, tek gönderimlerde dahil dej),ldir.) Yurtdıtı Abonelik/ SubscriplionForAbroad Slngle copy price: 7 Avro (Worldwlde) Annusl subscriplion: 80 Avro (Worldwıöe) (Postageincfuded) Elektrik Enerji Kaynakları Enerji Kaynakları 28 Kör Atış Yapmayız! Bugün başlanan projeler 2013 yılından önce tamamlanamıyor; strateji yok, finansman yok, ekipman yok! Enerji piyasasının gündeminde yaşananları ve Türkiye ' yi bekleyen sorunları, iki ay önce ENTEK'te yeni görevine başlayan Adnan Sucuka'ya sorduk. 42 Ekonomik Kalkınmanın ve Toplumsal Refahın Vazgeçilmez Unsuru Enerji Dünya Enerji Konseyi Türk Millı Komitesi Başkanı ve GAMA Enerji A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi Süreyya Yücel Özden'den Türkiye ve dünya enerji sektörü hakkındaki görüşlerini aldık. 48 İTÜ Enerji Görüşü, Kitap Olarak Yayınlandı Filiz Karaosmanoğlu, İTÜ Enerji Görüşü üzerine İTÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Haluk Karadoğan ve İTÜ Enerji Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Abdurrahman Satman ile bir söyleşi gerçekleştirdi. a!ı�dan, kayntık gösıcrilorok de olsa iktibas edilemez. Yayınlanan ıom yazıların sorumlul�u yazarlarına, ıı�nların sorumlutuQu ilan sahiplerine aittir. by any means, whclher asa source without thc consonl of tho publishors. The responslbility ofati publıshod articlos and ods bolong to thcirauthors and ownors. 4 ENERJi DÜNYASI EKiM 2007

İçindekiler Yakıt Fiyatları Haberler ICCI 14. Yılında Teskon+Sodex 2007 Fuarı Başlıyor EN-VER ile Halk Enerji Tasarrufuna Özendirilecek EPDK'dan Çantacılara Teminat Önlemi TÜ REB, 1 .Rüzgar Enerjisi Kursu'nu Ankara'da Düzenliyor Hücre Üretiminde Dünya Tedarikçisi Orta ve Doğu Avrupa'da Kojenerasyon Pazar Durumu ve Mali Destek HES Jeneratörleri Hakkında Genel Bilgiler Summaries Reklam İndeksi Ads lndex 6 8 www.enerji-dunyasi.com Dünyadan ve Türkiye'den sektöre/ haberleri bu bölümde okuyabilirsiniz. 14. Uluslararası Enerji ve Çevre Teknoloji Sistemleri Fuar ve 20 Konferansı (ICCI 2008) 15-17 Mayıs 2008 tarihleri arasında İstanbul WOW Convention Center'da gerçekleşecek. il/. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi/Teskon 2007 ve Sodex Fuarı, 25-28 Ekim 2007 tarihlerinde TTMO'nun 22 yapımını tamamladığı Tepekule Kongre ve Sergi Merkezi'nde gerçekleşiyor. 24 Enerji verimliliğini özendirmek amacıyla boşlatılan yeni projeyle, çizgi film kahramanı EN-VER, yakında televizyonlardan ve hatta piyango biletlerinden bizlere enerji tasarrufunu anlatacak. Lisans ticaretini önlemek amacıyla elektrik piyasasında 25 teminat dönemini başlatan EPDK, yatırımlardan alınacak teminat mektubu tutarlarını belirledi. 26 32 1. Türkiye Rüzgar Enerjisi Kursu, 24 - 26 Ekim 2007 tarihleri arasında düzenleniyor. Siemens Enerji İletimi ve Dağıtımı Orta Gerilim Grubu, OG Satış ve Pazarlama Grup Yöneticisi Tarık HÜRCAN, orta gerilim hatları ve hücre üretimi hakkında cevap bekleyen soruları yanıtladı. COGEN Avrupa, Orta ve Doğu Avrupa'daki kojenerosyon pazarlarının son durumunu ülkeler bazında ele alınıyor. 36 Raporunun 2. bölümünde Slovenya, Slovakya, Bulgaristan, Romanya, Litvanya, Letonya, Estonya ve Hırvatistan pazarları hakkında detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz. Seçilen jeneratörlerin elektrik ve mekanik özellikleri kuruldukları HES santralinin hidrolik özellikleri ve üretilen 46 enerjiyi enterkonnekte sisteme iletmek üzere bağlandıkları noktadaki şebekenin teknik karakteristikleriyle uyumlu olmalıdır. 56 Genel Si stem Dizaynı ......................... Ö . K . İ. Topkapı ............................................ 1 5 İTF • Energy 2007 ••••••••••••••••••••••••••••••••• 35 Aalborg .............................................. 1 E•Dergi ............................................ 1 7 İhlas ............................................... 41 Siemens •············································ 3 Exxan Mobil •······································· 19 Mikropor •·························••••••••••••••••• 47 Selnikel .............................................. 7 Areva •·············································· 23 ıccı 200a ..................................... A.K.i. Nalko••············································· ll Sodex•Antalya 2007 •····························· 27 Wartsila ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• AK ENERJi OÜNYASI EKiM 2001 5

Yakıt fiyatlarını güncel bilgilerle görmek istediğinizde www.dogalgaz.com.tr, arastirma.d.o.galgaz.com.tr, veya www.tesisat.com.tr adreslerindeki sitelerde bulabilirsiniz. GÜNCEL VAKiT FİYATLARININ KARŞILAŞTIRMA TABLOSU [11 (08 Ekim 2007 tarihinde, KDV HARİÇ) VAKiT BİRİM FİYATI ALT ISIL DEĞERE göre ÜST ISIL DEĞERE göre VAKiT VAKiT (1) 1000 kcal için 1000 kcal için YAKITLAR ALT ISIL ÜST ISIL DEĞERİ DEĞERİ Ykr USD Avro VAKiT FİYATI VAKiT FİYATI [1) (5) [5) (2) [3) [4] 8.250 9.155 43,7376 0,3354 0,2432 5,30 0,0407 0,0295 4,78 0,0366 0,0266 i in Kesintili SANAYİ (4] 8.250 9.155 43,7376 0,3354 0,2432 5,30 0,0407 0,0295 4,78 0,0366 0,0266 (BOTAŞ) PROSES, BUHAR ve ELEKTRiK KULLANICILARI i in Kesintisiz SANAYİ (İGDAŞ) Serbest Tüketici Olan PROSES ve BUHAR KULLANICILARI i in SANAYİ (4] 8.250 9.155 45,0254 0,3453 0,2504 5,46 0,0419 0,0304 4,92 0,0377 0,0274 [6] 8.250 9.1 55 46,1452 0,3539 0,2566 5,59 0,0429 0,0311 5,04 0,0387 0,0280 (İGDAŞ) Serbest Tüketici Olmayan PROSES ve BUHAR KULLANICILARI' • SANAYİ [6] 8.250 9.155 52,6344 0,4036 0,2927 6,38 0,0489 0,0355 5,75 0,0441 0,0320 iTHAL Sıbirya Kömürü Ceviz tipi (ISTANBUL) HAKAN KÖMÜR [7] 6.500 7.300 31,3559 0,2405 0,1744 4,82 0,0370 0,0268 4,30 0,0329 0,0239 Manisa-Soma KISRAKDERE (8) 4.640 5.000 27,1000 0,2078 0,1507 5,84 0,0448 0,0325 5,42 0,0416 0,0301 Kırıkkale (9) 10.550 11.500 71,7000 0,5498 0,3987 6,80 0,0521 Orta Anadolu Rafinerisi (POAŞ) FUEL-OiL N0:6 (lstanbul Avrupa Yakası) [1 O] 9.200 10.300 88,9831 0,6824 0,4948 9,67 0,0742 (POAŞ) FUEL-OİL NO:4 • Kalorifer Yakıtı lstanbul Avru a Yakası (10) 9.700 10.500 128,8135 0,9878 0,7163 13,28 O, 1018 (POAŞ) MOTORİN lstanbul Avru a Yakası (1 1) 10.200 10.800 227,6602 1,7459 1,2660 22,32 O, 1712 lektrik TEK TERiM -Alçak Gerilim (13] 860 860 12,0942 0,0927 0,0673 14,06 O, 1 078 Tek Zamanlı Tarife • TEDA KONUT Elektrik (13] 860 860 1 3,3974 O,1027 0,0745 15,58 O, 1 195 Tek Zamanlı Tarile • TEDA TİCARETHANE Elektrik (13] 860 860 15,6654 0,1201 0,0871 18,22 0,1397 Tek Zamanlı Tarife -TEDA (I) KDV 1/ıırir Fiy(l(/tır olup, yııkırltırm lterlıaıtgi bir ci/uı:,dt1 rakılmada,ı ihtceki ,·e saıış ııokuı:wıtlaki hirimfiy"thırdır. (1) Alt ısıl değere göre /000 kcal için Ykr değeri [ (Birim Fiyat x /000 kca/ / Afr lsıl Değeri) J Jormıılii kullamlarak lıesap/aıımıştıı: (3) Üsı ısıl tleğere göre /000 kc<ıl iç;,ı Ykr değeri [ (Birim Fı)·aı x 1000 kcal / Üsı lsıl Değeri} ] formıılü ktıllmıılarak besaplaıııııış t11: (4) BOTAŞ 08 Ekim 2007 uırilılifıyar tarifesindeki doğa/gaz birimfiyatı içine 0, 021 YTUSıııJ olan ÖTV daJıil edilıııişıir. (5) 08 Ekim 2007 ıarilıi iribar(rle Merkez Baııkası EfekıifSaıış F�yaıları: 119,31 )'kr/USD ııe 168, 47 Ykr/Avro 'dıır. 0,0378 0,0538 0,0739 o, 1241 0,0782 0,0866 o, 1013 (6) İgdaşm serbest ıiiketici olaıı veya olmayaıı müşterileriııe uyguladıkları doğa/gaz birim fiyatları 08 Ekim 2007 itibariyle ilgili sitesinden alınmıştır. 6,23 0,0478 0,0347 8,64 0,0663 0,0480 12,27 0,0941 0,0682 21,08 o, 1617 O,1172 14,06 0,1078 0,0782 15,58 O,1 195 0,0866 18,22 0,1397 o, 1013 (7) iılwl Sibiıya kömiiriifıyaıları Hakaıı Kömür şirketinin ceviz tipi liııyiı için 08 Ekim 2007 tarihli ıuıkliJ•e KDV dalıil peşiıı smışfıyaı, olan 370 YTL/ton olarak alııımış olup nakliye ve 7. kaııaki apartman dairesine l<lşıma d<ılıil adrese ıesliıııfiyatıdu: (8) )'erli /iııyiı kömiiriifıyaıları ise Eli-Ege liıtyiıleri İşletmesi Miiessesesi Miidiiı-liiğiiııiiıı +20 mm parçalı torba cinsi için 08 Ekim 2007 tarihli Bayi" Depo saıışfıyat/arı listesindeıı altıımış olup, Nokliyecller Koopemıifı""ııin 43 YTL/ton olaıı ııakli'J1edaltil edilmiştir: (9) Naftaııııı biriıııfıyaıı 15-19 Eyliil 2006 tarilıleri arasındaki ııakl�re lıariç Kırıkkale Orta Anadolu Rafırenisi çıkışfıyatulıı: (/0) Fuel Oil No:4 ,·e No:6fiyaıları POAŞ'ı,ı 08 Ekim 2007 tarilıliflycır tarifesindeki taı,siye edilen malıalli akaıJYıkır perakende saıış fıyathırıdır (/ 1) Moıoriıı birimfiyatı POAŞ ııı sirkiileriıtdeki 08 Ekim 2007 ıarihlifıyaı tarıfesiııdeki raı•s�ı•e edilen malıalli akaryakır percıkeııde saıışfiyaıları olııp YTL/litre değeri 0. 845 döııiişüm katsayıs111a böliinerek )'Tllkg"''a çeıwilmiştiı'. (/2) LPG Dökmeg<ızfıyaıları 08 Ekim 2007 tarihi iribarı)·le Aygaz'daıı alııııııışııı: LPG dökıııegaz111 biiJ,iik sanayi tesislerinde kıılhııwııuıdaki birim fiyatı kiiçiik sanayi içiıı belirlenmiş ohııı birimflyaıraıı %10 dalıa diişiik olarak alııımıştıı: (13) Elektrik biriıııfıyaıları TEDAŞ' ııı 08 Ekim 2007 tarihli "2007 )'ılı Ayrışıırılmış Tarifeler" listesinde yer alaıı dördiiucii grupıaki Dağılım Şirkeıiııdeıı Enerji Alan Tiiketiciler grııbııııdaki ılkıifEııerji böliiıııiiııiiıı Tek Zaıııaıılı tarıfe siiıuııwıda belirtilen elektrikfıyaılarıııa: sanayi kııllaııımmda TRTpayı ı·e eııeıji /01111 için %3, Elekırik Tüketim Vergisi için ise %1.koııııı ı•e ıicaretlımıe kullamııılcmııda ise. TRT payı ı-·e eııeıji payı için %3 ve Elektrik Tiiketiııı Vergisi içiıı %5 ilaı·e e<lilerek bıılıııııııııştııı: 6 ENERJi DÜNYASI EKiM 2001

ISITMA VE KLİMA CİHAZLARI SANAYİİ A.Ş. İleri Teknoloji Uygulamalarını 50 Yıllık Tecrübemizle Birleştirdik!... Kojenerasyon Tesisleri için Komple Atık lsı Sistemleri Asil Gıda-İzmir. GENEL MÜDÜRLÜK ve FABRiKA MERKEZ BÜRO BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ Esenboğa Havaalanı Yolu 14. km Pursaklar 06145 Ankara Karaca Sokak No:19 G.O.P. 06610 Ankara lnön0 Cad. 69/12 Taksim 80090 lstanbul Tel : (312) 328 85 47 (6 Hat) · 328 85 69 (4 Hat) Tel : (312) 442 79 50 (5 Hat) Tel : (212) 249 03 621249 46 32 Faks : (312) 328 8563 Faks : (312) 441 13 14 Faks : (212) 252 91 41 www.selnlkel.com.tr • lnfo@selnlkel.com.tr SELNIKEL A. Ş. BiR HIZIROĞLU HOLDİNG KURULUŞUDUR. �[i��ll·•·I� ANKARA 1955

Haberler ■ Rekor Saatlik Uçuş Güneş enerjisiyle çalışan Zephyr isimli İngiliz uçağı, 18 kilometre yüksekliğe çıkarak, 54 saatlik uçuş ile en uzun süreli pilotsuz uçuş rekorunu kırdı. İngiliz savunma şirketi Qinetiq tarafından imal edilen pilotsuz araç, deneme uçuşu sırasında 54 saat havada kaldı. Araştırmacılar, güneş enerjisini kullanan bir aracın ilk kez başka enerji kaynaklarına başvurmadan üst üste iki gece uçtuğunu söylüyor. Ancak Zephyr'in kırdığı 54 saat rekoru kayıtlara resmen geçemeyecek çünkü çok gizli gerçekleşen deneme uçuşuna dünya hava sporları federasyonu FAJ'nin temsilcileri katılmadı. Zephyr'i imal eden ekipten Chris Kelleher, "Bizim uçağımız çok daha yükseğe :::cliL:: C tırmanıyor ve uzun süre uçabiliyor" diye konuştu. Qinetiq şirketi, uçağın askeri amaçlarla kullanılabileceği gibi yeryüzünün fotoğraflanması ve iletişim alanlarında ticari uçuşlara da hizmet edebileceğini açıkladı. Gün boyunca güneş enerjisini depolayan ve uzaktan kumandayla yönetilen Zephyr'in pilleri uçağın gece de yol almasını sağlıyor. Buzlar Eriyince Kuzey Geçidi Açıldı Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Kuzey Buz Den.izi'ndeki erime sonucu, buzulların kapladığı alanın, uydudan ölçümlerin başladığı 1978'den sonraki en alt seviyesine indiğini duyurdu. ESA, Atlas Okyanusu'ndan Büyük Okyanus'a kutup üzerinden kestirme den.iz yolunun açıldığını belirtti. ESA'nın İnternet sitesinde ( www.esa.int ), Kuzey Kutup Bölgesi'ndeki buzulların kapladığı alanın erime 8 ENERJi DÜNYASI EKiM 2001 sonucu en alt düzeye indiği ve açılan den.iz yolları, uydu fotoğraflarıyla gösterildi. Böylece Avrupa'dan batıya gidip Asya'ya ulaşmak, aynı şekilde Atlas Okyanusu'ndan Büyük Okyanus'a (Pasifik) geçmek, artık tamamen açık hale geldi. Denizcilik şirketlerinin yıllardır açılmasını umdukları rotanın uydu fotoğraflarını yayımlayan ESA, bölgenin artık denizciliğe tamamen elverişli olduğunu duyurdu. Den.izcilik firmaları, Kuzeybatı Geçişi'n.in Panama Kanalı'na en ucuz alternatif olabileceğini belirtiyor. ESA'nın internet sitesinde yer alan bilgilere göre Danimarka Ulusal Uzay Ajansı'ndan Leif Toudal Pedersen, Kuzey Kutbu'ndaki buzul erimesinin "aşırı" dereceye ulaştığını vurguladı. Yenilenebilir Enerji'de Yeni İş İmkanları Almanya'da son yıllarda gündemde olan "Yenilenebilir Enerji Üretimi" aynı zamanda yeni iş imkanları oluşturuyor. Baden-Württemberg Güneş Enerjisi ve Hidrojen Araştırmaları Merkezi (ZSW), Alman Ekonomi Araştırmaları Enstitüsü (DIW), Alman Havacılık ve Uzay Merkezi Sistem Analizi Bölümü (DLR) ve Ekonomik Yapı Araştırmaları Topluluğu'nun Çevre Bakanlığı'nın talebiyle gerçekleştirdiği araştırmaya göre geçtiğimiz yıl sonu itibariyle sektör 235 bin kişiye iş imkanı sağladı. Bu rakam 2004 yılındaki rakam olan 160 bine göre yüzde 50'ye yakın bir artışa denk geliyor. Alman Çevre Bakanı Sigmar Gabriel de gelişmeden duyduğu memnuniyeti dile getirdi ve sektördeki hızlı büyümeye de dikkat çekti. Gabriel koalisyon hükümetinin 2010 yılına kadar enerji tüketiminin yüzde 12,5'in.in yenilenebilir enerji sektöründe temin etme hedefinin 2007 yılının ilk yarısında tutturulmuş olduğuna vurgu yaparak, "Enerji tüketimimizin 2020 yılında yüzde 27'sini ve 2030 yılında da yüzde 45'ini bu sektörden temin etmemiz gerçekçidir." dedi.

Atça'da 5. Kuyu Açıldı Maden Tetkik Arama (MTA) yetkililerinin, Aydın'ın Sultanhisar ilçesine bağlı Atça beldesinde 5. jeotermal sondaj çalışmaları başarıya ulaştı. 1200 metre 120 °C' de jeotermal akışkan maddeye ulaşan yetkililer, saniyede 183 litre, saatte 600 ton kapasiteli çok verimli bir kuyuya ulaştıklarını ifade etti. Enerji Bakanlığı'na bağlı nıhsat alanı içerisinde MTA Genel : Müdürlüğü ile MTA Ege Bölgesi :ıvfüdürlüğü'nün ortaklaşa yaptığı çalışmalarda, son bir yıl içinde Hıdırbeyli'de 2, Umurbeyli ve Pamukören'de 1 adet kuyuya ulaşılmıştı. Aydın Ovası'nın dünyada magmaya en yakın yer kabuğu bölgesi olduğunu ifade eden yetkililer, "Bir kez daha dünyanın gözü bu açtığımız jeotermal kuyulara çevrilmiştir. Bu kuyular sayesinde yabancılar enerji başta olmak üzere organik amaçlı seracılık ve tarım alanında büyük yatırımlar yapabileceklerdir" dedi. Bugüne kadar yapılan sondaj çalışmaları için yaklaşık olarak 600 bin YTL harcama yapıldığını belirten yetkililer, Salavatlı ve Buharkent arasında yapılacak sondaj çalışmaları için de 8 milyon YTL'lik ödenek ayrıldığını söyledi. Alarko' dan Enerjiye 1,4 Milyar Dolar Alarko Holding gelecek ytllarda enerji sektörüne 1,4 milyar dolarlık yatırım yapmayı planladığını açıkladı. Şirketten borsaya yapılan açıklamaya göre, holdingin iştiraklerinden Altek, yabancı ortağıyla anlaşmasının ardından Kırklareli'ndeki doğal gaz santralinin kapasitesini 85 megavattan 170 megavata yükseltecek. Samsun'da 500 megavatlık doğal gaz ve yine 500 megavatlık ithal kömüre dayalı termik santral kurmak için arazi arayışları devam ediyor. Çanakkale Ezine'de ithal kömüre dayalı 500 megavatlık yeni santraller yapılması planlanıyor. Karakuz Hidroelektrik Santrali'nin ihalesi kazanılmış olmasına rağmen rakip şirketlerin ihaleye itirazları dolayısıyla konu yargı aşamasında. Seyitömer'de santral h."1.lrulması için Türkiye Kömür İşletmeleri'ne kömür tahsisi için müracaat edildi. Tahsis yapılır yapılmaz bölgeye 175 megavatlık bir santral kurmak için çalışmalara başlanacak. Haberler ■ Küresel Isınmaya "TAC" Önlemi 130 ülkede faaliyet gösteren Schneider Electric, "TAC Bina Otomasyon Sistemi Çözümleri" ile binaları akıllı hale getiriyor. Bina otomasyon maliyetlerinde yüzde 30'a varan tasarruflar sağlayan "TAC Otomasyon Sistemleri" enerji ve zamandan tasarruf sağlarken rahat, güvenli ve konforlu ortamlar sunuyor. Schneider Electric'in TAC bina genelinde en efektif şekilde kullanılmasını sağlarken bina ile ilgili kapsamlı verileri toplayarak somut tasarruf kararları almaya imkan veriyor ve binanın dal1a etkin şekilde yönetilmesini sağlıyor. Binanın ısıtma, soğutma, güvenlik, izleme, havalandırma, yangın ve duman kontrolünü binanın herhangi bir noktasındaki tek bir kaynaktan hatta dünyanın herhangi bir yerinden İnternet bağlantısı aracılığıyla kontrol edilebileceği bu sistemle daha güvenli bir bina yönetimi sağlanırken bina maliyetlerinde de ciddi oranda düşüş sağlanabiliyor. Schneider Electric, TAC Bina Otomasyon Çözümleri çerçevesinde; HVAC kontrol, güvenlik yönetimi ve kartlı geçiş sistemi, dijital video yönetim sistemleri, enerji çözümleri, tesis yaşam döngüsü servisleri, aydınlatma kontrolü, hassas ortam kontrolleri ile yangın algılama ve uyarı sistemleri çözümleri sunuyor. ENERJi DÜNYASI EKiM 2001 9

Haberler ■ İZGAZ Hatlarda Kaçak Kontrolü Yapıyor Kocaeli'ni doğal gazla buluşturan İZGJ\Z, herhangi bir kaçak ihtimaline karşı tedbiri elden bırakmıyor ve her yıl düzenli olarak hatlarda doğal gaz kaçağı kontrolü yapıyor. Her yıl gerçekleştirilen kaçak gaz kontrolleri bu yıl da yapıldı. Konuyla ilgili bilgi veren İZGJ\Z Genel Müdürü İmad Erdoğan, 1611 km. PE (polietilen) ana hat, 603 km. servis hattı ve 258 km. çelik hat olmak üzere toplam 2472 km. doğal gaz şebekesinin her yıl 2 defa kontrol edildiğini söyledi. İmad Erdoğan, "Vatandaşlarımızın içi rahat olsun. Biz her yıl İşletme Müdürlüğü'ne bağlı ekiplerimiz tarafından rutin olarak şebeke üzerinde oluşmuş olabilecek her türlü arızalı duruma karşı kontrollerimizi yapıyoruz. Bu kaçak arama işlemi bir araç üzerine monte edilen optik metan dedektörü (OMD) ile yapılıyor. -30°C ile +45°C arasında çalışabilen bu cihaz sayesinde yağmur, kar, çamur, rüzgar gibi mevsimsel faktörlerden etkilenmeden hızlı ve doğru ölçümler yapılabilmekte ve yapılan bu ölçümler kayıt altına alınabilmektedir. Kontrollerimizi devam ettireceğiz" şeklinde konuştu. Aygaz, Enerji Devleri İçin Üretecek J\ygaz, Gebze'deki üretim tesislerinde robotlu otomasyona geçti. Dünya gaz devlerinin tüp tedarikçisi olmayı hedefleyen J\ygaz, bu çerçevede Fransız enerji devi Total'in Almanya'daki gaz şirketiyle ilk anlaşmasını yaptı. J\ygaz'ın üretimden sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Cemal K..irkit, "Biz dünyanın önde gelen BP, Shell gibi enerji şirketlerinin sürekli tedarikçisi olmak istiyoruz. J\lmanya'ya 5 kiloluk ti.ip ihracatına başlıyoruz. İlk parti 2 bin 500 adet olacak ve milyon adetlere ulaşmasını planlıyoruz" dedi. Kirkit, Gebze J\ygaz Gaz Aletleri Üretim Tesisi'nde düzenlediği basın toplantısında, J\vrupa'nın ikinci büyük LPG dağıtım grubu SHV'nin de ti.ip ihalesine katılarak yılda 200 bin adet tüp satmayı hedeflediklerini kaydetti. K..irit, ayrıca, "Gaz fiyatlarının yükselmesi nedeniyle iç piyasaya satışlarda artış yaşannuyor. Bu nedenle katalitik tüplü sobada üretimin yüzde 70'i ihracata gidiyor. İhracat her zaman önde olacak. Bu sayede en fazla tüpü bu yıl üreteceğiz. Rakam olarak 2 milyon 700 bin adet ti.ip üreteceğiz."dedi. Cemal Kirkit Isısan'ın En Büyük Showroomu Hizmete Girdi Isısan, yenilenen Koşuyolu binasında en büyük Klima Showroom'unu, Yenilenebilir Enerjiler ve Alternatif Sistemler Showroom'unu, Isısan J\kademisi'ni ve yenilenen Servis Müdürlüğü'nü Eylül ayında düzenlenen törenle açtı. Açılışa; Daikin Europe Yönetim Kurulu Başkanı Frans Hoorelbeke, Daikin Europe Üretim Genel Müdürü Jirou Tomita, Dail<ln Europe Strateji Planlama Yöneticisi Wim 10 ENERJi DÜNYASI EKiM 2001 De Schacht, Daikin Europe Satış Yöneticisi Wim Vangeenberghe, Daikin Europe Satış Genel Müdür Yardımcısı Jan Cluyse, çok sayıda üst düzey yönetici ve davetli katıldı. Eğitime önem veren Isısan, aynı bina içerisinde yer alan Isısan J\kademi'nin de açılışını gerçekleştirdi. Bu akademide, Isısan bayilerine, Isısan servislerine, projecilere, taahhütçülere, mühendislik ve mimarlık fakültesi okuyan üniversite öğrencilerine çeşitli eğitimlerin verilerek, sektörün gelişimine katkıda bulunulması planlanıyor.

fi NNALCO SOĞUTMA SUYU SİSTEMLERİNDE. .. BUHAR TÜRBİNİ ÇEVRİMLERİNDE. . . ÖN ARITMA SİSTEMLERİNDE... ATIK ARITMA SİSTEMLERİNDE... KİMYASAL ŞARTLANDIRMA VE TOPLAM SU YÖNETİMİ DANIŞMANINIZ. Bir enerji santralının teknik hedeflerinin azami emre amadelik, MW kaybı olmaksızın işletmecilik ve plansız duruş olmadan santral ekonomik ömrünün korunması olduğunun bilincindeyiz. Nalco olarak hedefimiz; tüm bu teknik hedefler üzerinde çok büyük etkisi olan su şartlandırmacılığını bir adım ileriye götürerek, TOPLAM iŞLETME MALiYETLERiNiN minimize edilmesine yönelik, KATMA DEĞER YARATiCi YENiLiKÇi YAKLAŞIMLAR ve TOPLAM SU YÖNETiMi ÇÖZÜMLERi ile iş ortaklığımızı geliştirmektir .. _ ..... ---· iiP 'ııt' • 1 7 .J • .--,.-/4 ° " • :.. -��!.:� Nalco Anadolu Kimya San. ve Tic. A.Ş. Merkez : Eski Üsküdar, lçerenköy Cd. VIP Plaza No: 1 O Kat:6 lçerenköy 34752 1ST. Tel. : +90 216 574 34 64 pbx Fax: +90 216 575 77 88 lzmir Ofis: Mithatpaşa Cad. Tuğsuz Sitesi A Blok No: 105/20 Balçova - IZMIR Tel. : +90 232 278 78 95 Fax.: +90 232 278 78 96 www.nalco.com lö ı;;

Haberler ■ Teksan Jeneratör'den Depreme DuyarWık Günlerine Destek Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, İstanbul Valiliği ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi işbirliği ile yürüteceği "Depreme Duyarlılık Günleri" projesini "YOLA ÇIKIYORUZI" kamuoyuna duyurdu. B.Ü. Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, projeyi kurumun herhangi bir etkinliği olarak değil, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Kültür Yapılandırması" olarak ortaya koymakta ve toplumsal olarak ilerleme konusuna daha bilinçli bir şekilde katkıda bulunabilmemiz için çok önemli bir olanak sağladığına inanmaktadır. Proje kapsamında, belirli bir takvim çerçevesinde tüm İstanbul çapında - ilerleyen süreçte ulus genelinde- kapsamlı depreme hazırlık ve bilinçlendirme etkinlikleri yapılacaktır. 'T7' •-m,ı=-_e'IV . ..... anlayışı ile projeyi bir "Toplumsal Tüm proje etkinlikleri; halkın ulaşımına açık, katılımcıları çeken, güleryüzlü ve farkındalık yaratması amaçlanan bir atmosfer oluşturmaya yönelik olarak kurgulanmış. www.depremeduyarliyiz.org/ Garanti Koza, Realty World Türkiye 'yi Satın Aldı Türk inşaat, taahhüt ve gayrimenkul sektörünün öncü kuruluşlarından Garanti Koza Gayrimenkul, uluslararası emlak franchise devi Realty World'ün Türkiye Ana Lisansörlüğü'nü bünyesine kattı. 2005 yılından beri Türkiye'de faaliyetlerini yürüten Realty World Türkiye, artık Garanti Koza Gayrimenkul kuruluşu olarak çalışmalarını sürdürecek. Garanti Koza Gayrimenkul ve Realty World iş birliğinin açıklandığı basın toplantısına, Realty World Dünya Başkanı Gary Longobardo, Garanti Koza Yönetim Kurulu Başkan Vekili Dr. A.Murat Binark ve Realty World Türkiye Genel Müdürü Hilıni Işıkören katılarak, 12 ENERJi DÜNYASI EKiM 2001 Realty World Dünya Başkanı Gary Longobardo, Garanti Koza Yönetim Kurulu Başkan Vekili Dr. A.Murat Binark konuyla ilgili hedeflerini açıkladılar. Bu karar aynı zamanda franchise sektöründe bir ilki de gerçekleştirerek, ilk kez bir dünya markasının Avrupa yapılandırması bir Türk şirketi ile hayata geçiriyor. Aksaray'ın Energaz' a Satışı Onaylandı Global Yatırım Holding A.Ş'nin (GYH) dolaylı iştiraklerinden Energaz Gaz Elektrik Su Dağıtım A.Ş., ERS İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.'den ERS Aksaray Doğalgaz Dağıtım A.Ş. hisselerinin yüzde 100'ünü 6 milyon Dolar karşılığında satın almasına ilişkin 29 Haziran 2007 tarihinde duyurulan Hisse Alım ve Satım sözleşmesi kapsamında, EPDK tarafından hisse devri için gerekli izinler verilecek, Akgaz A.Ş.'nin tamamının devrine ilişkin hisse devir işlemlerinin tamamlandığı açıklandı. Global Yatırım Holding İş Geliştirme Bölüm Başkanı Mehmet Ali Deniz, Global Yatırım Holding'in enerji sektöründeki yatırımlarına hızla devam ettiğini belirterek, "GYH olarak, yaptığımız yatırımlarla doğalgaz faaliyet alanlarımızı genişletme konusundaki yatırımlarımıza devam ediyoruz." dedi. Energaz A.Ş.'nin özel sektör gaz dağıtıcılarından biri olduğunu hatırlatan Mehmet Ali Deniz,, "Energaz A.Ş, 2011 yılında yaklaşık 900 bin aboneye 1 buçuk milyar metreküp doğalgaz dağıtacak olup, Türkiye'de ise yaklaşık yüzde 5 pazar payına sahip olmayı hedefliyor. ERS Aksaray Doğalgaz Dağıtım A.Ş.'nin satın alınmasıyla birlikte GYH olarak doğalgaz yatırım stratejimizde hedeflediğimiz noktaya her geçen gün biraz daha yaklaşıyoruz" dedi.

Zorlu Enerji Rüzgara Kapıldı Zorlu Holding Enerji Grubu ilk rüzgar enerji yatırımını Osmaniye'nin iki ilçesinde yapacak. 18 ayda bitirilmesi planlanan santralin inşasına Ekim ayı içerisinde başlanacak. 135 NfW gücünde enerji elde edilecek santral, 54 rüzgar gülünden oluşuyor ve 300 milyon Euro'luk bir yatırım gerektiriyor. Yaklaşık bir yıldan beri rüzgar ölçümü yapılan etütlerde Hasanbeyli ve Bahçe ilçelerinde uygun rüzgar potansiyelinin tespit edildiği ve alt yapı ve proje çalışmalarının tamamlanarak, gerekli yasal izinlerin alındJğı kaydedildi. İnşaatta ilk etapta, ulaşım sağlayacak yollar yapılacak. Zorlu Enerji'nin rüzgar enerjisi konusundaki bu ilk ciddi yatırımının 135 megavatlık ilk etabı 2009 yılı başına kadar tamamlanacak ve projede toplamda 800 kişi istihdam edilecek. Elektrik gücü, zamanla 245 megavata ulaşacak. TTMD Enerji Söyleşi Günleri İlk Semineri Gerçekleşti Türk Tesisat Mühendisleri Derneği İstanbul Temsilciliği Enerji Komisyonunun düzenlediği "Enerji Şöyleşi Günleri" etkinliği dahilinde "Termal Güneş Enerjisi Sistemleri" konulu ilk seminer 28 Eylül 2007 tarihinde TTMD İstanbul Temsilciliği dernek salonunda yapıldı. Katılımın oldukça yüksek olduğu seminer verimli geçti, dinleyicilerin interaktif olarak sunuma katılmalarıyla farklılaşan semineri, Isısan Isıtma ve Klima Sanayii A.Ş., Yenilenebilir Enerjiler Alternatif Sistemler departmanında görev yapan Makine Mühendisi ejat Kiper gerçekleştirdi. Isısan'da Güneş Enerji Sistemleri ve Isı Pompaları üzerine çalışan Kiper, sunumunda "termal güneş enerjisi sistemlerinin incelenmesi, kullanım suyu ve ısıtma desteğine yönelik örnekler" hakkında bilgi verdi. 99 Sayfada Küresel İklim Değişimi İş Bankası Yayınları tarafından Ağustos 2007 yayınlanan kitapta, İstanbul Valiliği ile İstanbul Büyük.şehir Belediyesi'ne afet yönetimi konusunda danışmanlık yapan meteoroloji ve afet yönetimi uzmanı Prof. Dr. i'ııfikdat Kadıoğlu küresel ısınma hakkındaki bilgilerini paylaşıyor. 99 Sayfada Küresel İklim Değişikliği, konuyla ilgili bilinmesi gerekenlere ışık tutuyor, iklim değişikliği konusunda ilk elden bilgi sağlarken k'Ü.resel ısınmayı azaltmak için neler yapılması gerektiğini anlatıyor. Küresel Isınma Nedir? Küremizi Kim Isıttı? ı eden küresel iklim değişikliğinin bedelini ençok yoksul ülkeler ödeyecek? Türkiye, küresel ısınmadan nasıl etkilenecek? Kişi ve ülke olara bu konuda neler yapabiliriz? Kitabın fiyatı 7,00 YTL. Haberler ■ Rus Lukoil, Akpet'e Ortak Oluyor Akaryakıt sektöründe gündeme gelen ortaklıktransfer haberleri, Rus şirketi Lukoil ile Akpet arasındaki görüşmelerle yeni bir boyut kazandJ. Rus enerji devi Lukoil, Aytemiz-Ciner Gnıpları'na ait Akpet'e talip oldu. Ancak, Aytemiz ailesi sektörden çıkmayı düşünmezken, görüşmelerin Ciner Gnıbu ile sürdüğü öğrenildi. Kaçak akaryakıtın azalmasıyla petrol sektöründe hareketli bir döneme girildi. Ana dağıtım şirketlerinin merkezi yerlerdeki istasyonlara milyon dolarlar ödemesinden sonra, şirketler arası satın alma ve ortaklık görüşmeleri de yoğunlaştı. Sektör çevrelerinden alınan bilgiye göre henüz fiyat konusuna gelinmedi. Ciner Grubu'nun 'satıpsatmama' teklifini değerlendirdiği, kısa bir süre içerisinde durumun netleşeceği belirtiliyor. Satış ve ortaklıklar artıyor; Türk akaryakıt sektöründe daha önce Petrol OfisiOM\'{1 (Avusturya), Shell-Turcas Petrol, Aytemiz-Ciner Gnıpları arasında ortaklığa gidildi. Enerji Üst Kumlu'nun sıkı denetimleriyle hızla azalan kaçak akaryakıt satışları, kayıtlı çalışan bayi ve şirketlerin değerini artırdı. Bu ela transfer ve satın almaları gündeme getirdi. Sektörde bir süredir MoilTP (Türkiye Petrolleri) ortaklığı ela konuşuluyor. ENERJi OÜNYASI EKiM 2001 13

Haberler ■ Prysmian, Yeni Zelanda'da Enerji ve telekomünikasyon kabloları ve sistemleri sektöründeki önemli şirketlerden biri olan Prysmian Kablo ve Sistemleri, Yeni Zelandalı kablo üreticisi International Wire & Cable Limited Şirketi'nin (IWC) mal varlıklarını satın almak için anlaştı. Bu devralma işlemi Prysmian'ın Asya Pasifik bölgesindeki varlığını daha da güçlendirecek. Çeşitli enerji ve telekomünikasyon kablolarının yanısıra kablo aksesuar ve başlıkları üreten iki adet üretim fabrikasıyla Prysmian, Avustralya'da zaten güçlü bir şekilde varlığını sürdürüyor. IWC 60 yıldan fazla bir süredir Yeni Zelanda'da, özellikle alüminyum ve ekranlı kablolar olmak üzere, enerji kabloları üretiyor; 65 kişinin çalıştığı fabrikanın 2006'daki yaklaşık cirosu 20 milyon Euro'dur. Prysmian yatırımını, IWC'nin Yeni Zelanda Kuzey ve Güney Adaları'ndaki mevcut alt yapısı üzerine inşa edecek ve global Prysmian Grubu'nun geniş ürün çeşitliliği ile AR&Ge olanaklarını, onların tedarik gücüne ekleyecektir. IWC'nin Auckland operasyonlarının satın alınması Prysmian'a, özellikle elektrik dağıtımı konusunda Yeni Zelanda pazarında büyüme olanağı vererek ve Prysmian, Avustralya rüzgar enerjisi uzmanlığından da yararlanacak. Genel Enerji, Taq Taq Sahası Sonuçları Açıklandı Çukurova Holding bünyesinde bulunan Genel Enerji, Taq Taq Ruhsat Sahası'nda petrol operasyonlarını yürütmek amacıyla Addax Petroleum ile ortaklaşa kurdukları Taq Taq Operating Company'nin ("TTOPCO") Taq Taq sahasında sondaj çalışmalarını henüz bitirdiği dördüncü tespit kuyusu olan TT-07'nin test sonuçlarını açıkladı. Taq Taq petrolü; 46-48 apı gravitede hafif ve şampanya kalitesinde. TT-07 kuyusunda, üç farklı rezervuar seviyesi ayrı ayrı test edilmiş ve toplam petrol akış kapasitesi 37.560 varil/gün olarak tespit edilmiştir. Test edilen petrol yüksek kaliteli, düşük gaz oranlı ve 48 API graviteli. Açıklanan test sonuçları hakkında Yerel Hükümetin Doğal Kaynaklar Bakanı Dr. Ashti Hawrarni, "TT-07'nin test sonuçları oldukça memnuniyet verici olup alınan sonuçlar, Taq Taq sahası için öngörülen 200.000 varil/gün plato üretim hedefine kolaylıkla ulaşılabileceğinin bir teyididir. Elde edilen bu denli başarılı sonuçlardan dolayı Ti.irk ortağımız Genel Enerji ve Kanadalı ortağımız Addax Petroleum'u kutlarız." dedi. ABB, 10.Uluslararası İstanbul Bienali'nde Uluslararası güç ve otomasyon teknolojileri grubu ABB, bu yıl da İstanbul Bienali destekçileri arasında yer alıyor. 8 Eylül Cumartesi günü başlayan İstanbul Kültür Sanat Vakfı tarafından düzenlenen 10.Uluslararası İstanbul Bienali, 4 Kasım 2007 tarihine kadar sürecek. 96 uluslararası sanatçı ve sanatçı grubunun 150'yi aşkın 14 ENERJi DÜNYASI EKiM 2007 projelerinin sergileneceği 1O.Uluslararası İstanbul Bienali, 201 O yılında dünya kültür başkenti seçilen İstanbul'u uluslararası bir sanat platformuna dönüştürecek. Bienal Türkiye'nin modernleşme çabasının da bir parçasını teşkil ediyor. Bu yılki bienalin konusu: "İmkansız değil üstelik gerekli: Küresel savaş çağında; İyimserlik" olarak belirlendi. Bienal onuncu yılında kentsel olgulara ve mimari gerçekliğe odaklanıyor ve izleyicilerin mekanlarla doğrudan ilişki kurmasını sağlayarak kamusal alana katılımcılığı destekliyor. Bienal açılışına 35 ülkeden 3000'e yakın konuk katıldı. ABB kiiltür ve sanatın gelişimine verdiği desteği bu projeyle de gerçekleştirmiş oldu.

Nerede olursanız olun. Temiz ve kesintisiz enerji. • GEJenbacher Türkiye Motor Kojenerasyon Referansları: Hayat Kimya, Botaş Ambarlı, Pakmaya, Asil Gıda, Kemerburgaz Çöplük Santralı, Altınmarka Gıda, Adana Arıtma Tesisi, Atateks Tekstil, Botaş Doğubayazıt, Tekboy, Standard Profil, Ecoprotech, Mamak Çöplük Santralı, Flokser, Süetser ,"Q\ TOPl<API GE-Jenbache_r G�bH & Co._OHG A-6200 Jenbach / Austria Tel : +43 52� 4 600-0 _info@gejenb�cher.com � <Noosr•I M•Lu•ırıcmaş. Topkapı Endustrı Malları Tıcaret A.Ş. Tel: +90 212-5340410 www.topkapıgroup.com.tr ınfo@topkapıgroup.com.tr

Haberler ■ Turcas, E.On ile Hissedarlar Anlaşması İmzaladı Yapılan anlaşmaya göre, ortaklar biri doğal gaza diğeri de ithal kömüre dayalı 800'er MW kurulu gücünde iki santral geliştirmek, inşa etmek ve işletmek üzere iki adet ortak girişim proje şirketi kuracaklar. Anlaşma ile ilgili Turcas tarafından yapılan açıklama şöyle: 2007 Haziran ayında imzalamış oldukları niyet mektubunun ardından Turcas Elektrik Üretim A.Ş. ile E.ON Elektrik Üretim Ltd. Şti. AJmanya'nın Hannover şehrinde bir Hissedarlar AnJaşması imzaladılar. Bu anJaşınaya göre, ortaklar biri doğal gaza diğeri de ithal kömüre dayalı 800'er M\'v' kurulu gücünde iki santral geliştirmek, inşa etmek ve işletmek üzere iki adet ortak girişim proje şirketi kuracaklardır. Her bir ortak girişim şirketinin yüzde 70'i E.ON Elektrik Üretim Ltd. Şti.'ne, yüzde 30'u da Turcas Elektrik Üretim A.Ş.'ne ait olacak. Bu anJaşma çerçevesinde taraflar, azınlık hissedarın haklarının korunmasına ilişkin prensipleri de belirlemişlerdir. Turcas Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Aksoy ve E.ON Kraftwerke CEO'su Dr. Ingo Luge yaptıkları ortak açıklama ile hissedarlar anlaşmasının imzalanmasının iki ortağın verimli işbirliğinde atıJan yeni ve önemli bir adım olduğunu ve hedeflenen elektrik santral projelerinin gerçekleştirilmesi ile ilgili ciddiyeti ortaya koyduğunu belirtmiş oldular. Norveç'ten İlk Ozmotik Enerji Santrali Norveç, dünyanın ilk ozmotik enerji santralini kurmayı planlıyor. Norveç enerji grubu Statkraft, yenilenebilir enerji kaynaklarından dünyanın ilk ozmotik santralini kurmayı planladığını bildirdi. Statkraft Başkanı Baard Mikkelsen, ozmotik enerjinin çok önemli bir kaynak olduğunu ifade etti. .Mikkelsen, bu enerjinin temiz, sera gazı salınımından ari olduğunu ve önümüzdeki senelerde rekabete açılacağını açıkladı. Statkraft, bu teknolojiyle dünyada bin 600 terawatt saat enerji üretilebileceğini bildirdi. Şirket, santral inşasının 2008 yılında tamamJanmasının 16 ENERJi DÜNYASI EKiM 2001 hedeflendiğini bildirdi. Ozmotik enerji doğal yollarla ozmoz (geçişim) işlemine dayanıyor. Ozmotik santrallerde deniz suyuyla tatlı su, ince bir perdeyle birbirinden ayrılır. Deniz suyunun tatlı suya yaptığı tazyik ise türbinJer vasıtasıyla enerjiye dönüştürülür. OMV'den MOL'a Milyarlık Teklif Avusturyalı enerji grubu ONN, lııfacar MOL için sürpriz satın alma teklifinde e■T OMV bulundu. Avusturya ve Dubai hükümetleri tarafından kontrol edilen ONN, MOL için hisse başına 32 bin Macar Forinti ödeyeceğini açıkladı. Bu da, MOL'a 14 milyar Euro (20 milyar Dolar) değer biçilmesi anlamına geliyor. OMV, ilk olarak MOL'da yüzde 10'luk hisseye sahipti. İlk adımda OM\� orijinal hissesini yüzde 18.6 arttırdı. Son olarak bu oran yüzde 20'ye çıktı. OMv, MOL'un bütün hisselerine sahip olmak istiyor. Şangay Rüzgar Enerjisi Fuarı Kasım'da, Küresel Rüzgar Enerjisi Konseyi'nin desteklediği Rüzgar Enerjisi Şangay'07 konferans ve sergisi sektördeki birçok firma ve sektörün önemli insanlarını buluşturacak. Etkinlik 01 - 03 Kasım 2007 tarihleri arasında Şangay'da gerçekleşecek. Etkinlik ayrıca, Çin Yenilenebilir Enerji Endüstrileri Birliği (CREIA), Çin Rüzgar Enerjisi Birliği (CWEA) ve Shanghai International Exhibition Co., Ltd. (SIEC) kururnJarının biraraya geldiği bir platform görevini üstleniyor. ww,v.windpowershanghai.com

klam r a rün ülü v har ��--- �-�- tıklayın, çevirsin, okuyun... r--, -........, r J C C 0 (: (_ f, 11 , , , il , ' ' ır r ' ' i l f I ı ' ., r r r r r r r r r" ı \ f 1 ( 1 ( 1 1 1 1 1 l I l • 1111.111•1.11l11 I 1 1 I I f 1 1 1 1 1 1 1 I 1 1 1 www.doga\ gaz.com.tr www.enerj i-d u nyasi .com www.yanginguvenlik.com.tr www.geri-donusum.com www.petro\dunyasi. com ww.w.rehvajournal.com www.tesisat.com.tr www.teknikyayinci\ik.corn

Haberler ■ Türkiye'de en büyük rüzgar enerji yatırımını geçen yıl Bandırma'da üretime geçiren Bilginler Enerji Yatınm Holding, dört tane daha Rüzgar Enerji Santrali (RES) kuracak. İki yılda bitirilmesi planlanan yatırımlarla holcling, toplam 425 :MW gücündeki santrallerle yıllık 1 milyar 600 milyon KW elektrik üretecek. Geçen yıl Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler'in açılışını yaptığı Bandırma'daki 20 türbinle 30 :NI\V gücünde rüzgar enerji santrafüıi RES Kurmaya Devam hizmete sokan Bilginler Holding, inceleme çalışmaları sonucunda aldığı üretim lisanslarıyla yeni yatırllTilarda bulunuyor. Balıkesir İl Genel Meclisi'nde rüzgar enerjisiyle ilgili sunum yapan Bilginler Enerji Yatırım Holding Proje Müdürü Fatih Çavlı, dört yerele yatırım çalışmalarının devam ettiğini belirtti. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nclan Mayıs 2007'de elektrik üretim lisanslarını aldıklarını belirten Çavlı, planlamalarının 2009 sonunda bütün santrallerde üretime geçme şeklinde olduğunu ifade etti. AES-IC Ortaldığı HES'de Israrlı Damlapınar ve Kepezkaya hidroelektrik santrallerinin temeli atıldı. Amerikan alternatif enerji şirketi AES ile IC İbrahim Çeçen Yatırım Holding A.Ş.'nin 25 Mayıs'ta imzaladığı 600 milyon dolarlık ortaklık projesi, ilk meyvesini verdi. AES-IC Konsorsiyumu, Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilıni Güler'in ele katıldığı bir törenle Darnlapınar&Kepezkaya hidroelektrik santrallerinin temelini attı. Proje bedeli yaklaşık olarak 80 milyon dolar olan Darnlapınar&Kepezkaya Hidroelektrik Santralleri'nin temel ENERGY 2007 10. Enerji Üretim, İletim, Dağıtım Fuarı 18 Ekim - 21 Ekim 2007 taril1leri arasında İstanbul CNR Expo Fuar Merkezi'ncle gerçekleşiyor. Fuar uluslararası işbirliği ve anlaşmalara zemin yaratarak ekonomik ve sosyal 18 ENERJi DÜNYASI EKiM 2001 lapı ktrik mel At ) En 'fi atma töreniyle ortaklıklarına ilk adımını atan AES-IC Konsorsiyumu yetkilileri, amaçlarının Türkiye'o.in enerji açığını kapatmak olduğunu belirtiler. Enerji Bakanı Dr. M.Hilmi Güler, Çevre Bakanı Veysel Eroğlu, EPDKBaşkam Yusuf Günay, AES CEO'su Paul Hanrahan ve IC Holding Yönetim Kurulu Başkam İbrahim Çeçen AES-IC Konsorsiyumu yetkilileri, global enerji şirketi AES'nin uluslararası deneyimlerini, IC'nin yerel deneyimleriyle harmanlayarak, Türkiye ekonoınisine katkı sağlamanın birinci hedefleri olduğunu vurguladılar. AES-IC ortaklığı, Türk.iye'de toplam 1 8 hidro elektrik santrali hu:mayı planlıyor. ENERGY 2007 Başlıyor kalkınmanın temel getirisi olan enerjinin sanayiye, ulaştırmaya ve günlük yaşama en verinili şekilde arzı ve kullanımı için yüksek katına değeri, kalite ve güvenliği birarada sunan firmaları aynı platformda buluşturmayı hedefliyor. Fuar, Türk.iye'nin orta ve uzun vadede ihtiyaç duyacağı enerji, petrol ve gaz ürünlerinin, serbest ve rekabetçi bir piyasa işleyişinin sağlandığı bir düzen içinde sunumunun yapılabilmesine katkıda bulunacak.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=