Enerji ve Çevre Dünyası 62. Sayı (Mayıs-Haziran 2008)

www. enerji-dunyasi.com 1 il MOODY INTERNATIONAL ENERJİ VE ÇEVRE TEKNOLOJİ SİSTEMLERİ DER�İSİ / ENERGY & ENVIRONMENTAL TECHNOLOGY SYSTEMS MAGAZiNE JCSJ � D �]l r·

r Wartsila Enpa Dış Ticaret A. Ş . Head Office: Süleyman Seb� Cad. Beşiktaş Plaza. A Blok Zemin Kat Beşiktaş - lstanbul Tel: +90 212 32715 30 Fax: +90 212 32715 35, www.wartsila.com/turkey c) WA�TSILA

There are at least 1 O inevitable reasons to choose a Wartsila power plant. Wartsila power plants offer a neatly packaged compatible solutions that guarantees a sound investment and reliable operation even in the most challenging conditions. Wartsila in Turkey is the eleventh good reason. Wartsila Turkey has over 100 professionals in lstanbul and the lzmir region offering a wide range of Services. We support our customers throughout the lifecycle of tneir installations by_providing Engine, Automation, Operation & Management Servici� as well as Reconditioning and Training Services.

'1 .. � Rüzgar türbinlerini daha V yükseklere taşıyabiliriz. Mobil SHC sentetik yağ ve gres serisi, bakım masraflarınızı düşürmeye yardımcı olur. Mobil SHC serisiekipmanın dahaiyi korunması, temizliği ve yağ ömrü alanlannda sıradışı performans sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Mobilgear SHC XMP'yi ele alalım. Dünya üzerinde 10.000'i aşkın rüzgar türbininin dişli kutusunda kullanılan bu ürün, ekip an üreticilerinin güvenini kazanmış, sahada performansını ispatlamış olup Mobil'in sıradışı teknik uzmanlığıyla desteklenmektedir. işte size birkaç sebep daha... İşinizi sadece yürütmüyoruz. Uçuruyoruz. Daha fazla bilgi için 0216 468 96 96 numaralı telefonu arayabilir veya www.mobilin ustrial.com sitemizi ziyaret edebilirsiniz. Mobil ©2008 Exxon Mobil Corporation. Mobil ve Uçan At Tasarımı, Exxon Mobil Corporation veya bağlı kuruluşlarının sc I markalarıdır. lndustrial Lubricants

Pre�ared for: ıc Natural Circulati ıc Cyclic Service--aıt::: eration;.... ı.:::ıc . --

Sunuş ■ ÖzkanAĞIŞ Türkiye Kojenerasyon Derneği Yönetim Kurulu Başkanı ozkan.agis@enerko.com. tr ICCI 2008'in Ardından Organizasyon Komitesi Başkanlığı, ETKB Müsteşar Vekili Selahattin Çimen tarafından yürütülen ve Derneğimizin teknik destek sağladığı ICCI 2008 Konferansı, 15-16-17 Mayıs 2008 tarihlerinde Yeşilköy'deki WOW Konferans ve Fuar Merkezinde yapıldı ve olağanüstü başarı gösterdi. ICCI 2008'in başarısını olağanüstü kılan nedenleri şöyle özetleyebiliriz: ■ Mükemmel organizasyon, ■ Çok geniş konferans salonları, rahat fuar alanı (yaklaşık 2000 m2), ■ Enerji arzının kritikleştiği, dolayısıyla yatırımların arttığı bir dönemde yapılması, ■ Tüm enerji üretim alanlarını kapsaması (Kojenerasyon, kombine çevrim, kömür, biogas/biomass, rüzgar, hidrolik v.s.) ayrıca tüm çevre konularını işleyecek paralel oturumlar düzenlenmiş olması. ■ Elektrik ve doğal gaz pazarlarının altyapılarının, piyasa oyuncularının ve Pazar işletmesinin bütün yönleriyle tartışılması, ■ En yeni üretim teknik ve teknolojilerinin işlenmiş olması, ■ Enerji ile ilgili devlet otoritelerini, sektör temsilcilerini, ileri teknoloji üreticilerini, oda temsilcilerini ve akademisyenleri buluşturan, çok sesli bir ortam yaratması. Bu karakteri ile ICCI konferansları giderek bir "Türk PowerGen'i" olma yolundadır. Bu konferansa 3000'e yakın enerji sevdalısının katılması, 80 standın yer alması (bunların 34'ü yabancı firma) ve 120 bildiri sunulması, konferansın başarısını kanıtlamaktadır. Küresel ısınmanın felaket boyutlarına ulaştığı küremizde ICCI konferansındaki bildirilerin yine bu paralelde yenilenebilir enerji ağırlıklı ve sera gazlarının azaltılmasına yönelik olması, enerji dünyasıyla bütünleşmemizin güzel bir göstergesiydi. Böylesine başarılı bir konferans yaratılmasııu sağlayan Konferans Organizasyon Komitesini, Sektöre! Fuarcılığı, konferansa teknik destek ver�n tüm dernekleri, sponsor firmaları, oturum başkanlarını ve sergi sahiplerini kutluyorum. 2 ENERJi DÜNYASI MAYIS-HAZIRAN 2006 Enerji Dünyamızda Son Gelişmeler Elektrik Dağıtım İhalelerinde Son Durum 31 Ağustos 2006'da ihaleye çıkartılan ve yeterlik başvuruları 4 Ekim 2006'da alınan BAŞKENT ve SAKARYA ELEKTRİK DAĞITIM BÖLGELERİ'nin ihale sürecinde, BAŞKENT için 24, SAKARYA için 30 şirkete ön yeterlik verilmişti. Ancak Başbakan Recep Tayip Erdoğan'ın, sebebini pek anlayamadığımız nedenle ihaleye 1 hafta kala (8 ocak 2007) ihaleyi ertelemiş olması, yerli ve yabancı katılımcılar üzerinde şok etkisi yaratnuştı. Geçen nisan ayında alınan yeni kararla, BAŞKENT ve SAKARYA DAĞITIM BÖLGELERİNDE, ihale sürecine kaldığı yerden devam edilmiş, İstanbul ANADOLU BÖLGESİ ihalesi ise iptal edilmişti. Teklif alma tarihleri 10 haziran 2008'e ertelenen BAŞKENT ve SAKARYA ELEKTRİK DAĞITIM BÖLGELERİ ihalesine, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamaya göre toplam 1O teklif gelmiştir. Bu 1 O teklifin yarısı BAŞKENT, yarısı da (5 teklif) SAKARYA için yapılnuştır. Her iki Bölgeye de hemen hemen aynı şirketlerin teklif vermiş olduğu dikkati çekmiştir. Daha önce ön yeterlik alan 54 yerli ve yabancı konsorsiyum ortaklarının neredeyse %90'ının bu ihaleye girmemesi, bu gibi uluslar arası ihalelerde, ihale erteleme ve/veya iptallerinin, Hükümetin enerji politikalarına karşı güveni sarstığı şeklinde yorumlannuştır. İhale edilecek daha 18 Dağıtım Bölgesi vardır. İhalelere iştiraki teşvik edecek ve katılımcılara güven verecek önlemlerin alınması gerektiği kanaatindeyiz. Bu yapılamazsa bu ihalelerden de başarılı sonuçlar alınması şansı azalacaktır. Arz Güvenliği Var mı, Yok mu? 15 Eylül 2006'da ASO'da, Enerji Bakanımızın da konuşmacı olarak katıldığı Elektrik Forumunda, TEİAŞ web sitesinden aldığım arz/talep dengesi rakamlarını göstererek "Sayın Bakanım artık sizin rakamlarınız da elektrik arzının iyice kritikleştiğini gösteriyor. Acil önlemler almazsanız gelecek yıllar kriz görünüyor" dediğimde, bıyık altından tebessümü ile (alıştığımız şirin tebessüm) "Merak etmeyin, sizin bilmediğiniz önlemleri alıyoruz. Bu ülkeye elektrik sıkıntısı yaşatmayacağız." mealinde açıklamalarda bulunmuştu. "Bizim

GELECEK İÇİN ANAHTAR SORU Enerji sürekliliğini sağlamanızda size kim yardımcı oluyor? AREVA T&D'nin uzmanları... Uluslararası güvenilir ürün, sistem ve servis ağı sayesinde AREVA T&D projelerinize enerji sağlamanıza yardımcı oluyor. i 00 yılı aşkın bir süredir, iletim ve dağıtım sektöründeki uzmanlığımız endüstrinin çarklarının dönmesine yardımcı olmakta ve dünyanın dört bir yanındaki milyonlarca insana sürekli ve güvenilir enerji sağlanmasını garanti etmektedir. www.areva.com AREVA T&D Enerji Endüstrisi A.Ş. -Tel.: O 216 411 87 00- Faks: O 216 411 87 20- E-Mail: info.turkey@areva-td.com A AREVA

bilmediğimiz bu önlemler neler acaba?" diye merak etmeye başlamıştım. Sonradan anladım ki, bunlar rüzgar santralleri, akarsu santralleri, rödavans usulü kömür ve linyit santralleri ihaleleri imiş. Aradan neredeyse (2) yıl geçti. Arz güvenliğini sağlayacağına inanılan bu santraller, sadece 565 J\ıfW yeni üretim kapasitesi getirdi. Her yıl 3500 J\ıfW'lık yeni kapasitenin sisteme katılmasını gerekli kılan %8,5'luk yıllık tüketim artışına karşın sadece 565 J\ıfW'lık yeni üretim kapasitesi ümitlerimizi büsbütün kırdı. 2004'ten beri hızla yükselen doğalgaz fiyatları karşısında "elektrik fiyatlarına zam yapılmazsa Tesislerimizi kapatmak zorunda kalacağız" diye feryad-ü figan eden otoprodüktörler, şalter indirmekle suçlanıyordu. Elektriğe doğrudar_ı zam T.C. Hazinesine yük olacağı için kabul etmeyen yetkililer, 1 ağustos 2006'dan itibaren uygulamaya koydukları Sistem Dengesizlik Fiyatlarına (SDF) katlanmak zorunda kaldılar. Zira elektrik arzı o kadar kötü durumdaydı ki, nereden gelirse gelsin ve kim üretirse üretsin elektriğin alıcısı vardı ve bu da Devlet kuruluşları idi. Bu kuruluşların da sahibi T.C. Hazinesi'ydi. Elektriğe 1 ocak 2008'e kadar 5 yılda hiç zam yapmadıklarını tekrarlayarak öğünen yetkililer, dolaylı yoldan, otoprodüktörlerin ve üretim şirketlerinin yıllardan beri talebettikleri %10-15 zammın 2-3 misli daha yüksek bedel ödemek zorunda kaldılar. Elektrik piyasasında oluşan SDF'nin, gece/gündüz/puant fiyatlarının ortalaması mayıs ayında 17,0 ykr/kwh olmuştu. Bu rakam bugün TEDAŞ'ın sanayi fiyatından(13,0 ykr/kwh) %30 daha yüksektir. Üzülerek görüyoruz ki, işletmeye alınan klimaların yarattığı ilave yüklerle SDF'ları, haziranda 20,0 ykr/kwh 'a ve temmuzda da 25,0 ykr/kwh'a yükselecektir. Bu yıl barajlardaki su seviyeleri de çok düşük olduğu için, sıcaklar iyice bindirdiğinde, elektrik fiyatlarının da çok daha yükseklere tırmanmasından endişe duyuyorum. "Olmayan elektrik en pahalı elektriktir" değerlendirmesi bütün çıplaklığı ile hükmünü sürdürüyor. Bu farkı kim ödüyor? Elbette ki sanayici ödemiyor. Sanayicinin eğer J;l,lektrik Üretim Tesisi varsa ürettiği elektriği, DUY yönetmeliği çerçevesinde TETAŞ ve/veya TEDAŞ'a SDF ile satıyor. Kendi fabrikasının ihtiyacı olan elektriği de TEDAŞ'tan 13,0 ykr/kwh üzerinden alıyor. Farkı kim ödüyor, T.C. Hazinesi. Daha 3-4 ay önce Sabancı Holcliiıg'in CEO'su Sayın Dördüncü, "Selahattin (Hakman), EnerjiSA'nın elektrik üretimini bana satıruyor, devlete satıyor. Ben elektriği devletten alıyorum." dememiş miydi? Bu durumdan nasıl kurtulacağız? Bu konuda hazırlamakta olduğum analizimi gelecek sayımızda sizlerle paylaşacağım. Hoşça ve dostça kalın. 1988yılında Doğal Gaz Dergisi ile yayıncılık faaliyetine başlayan Teknik Yayıncılık Grubu, kuruluşunun 20. yılını kutladığı 2008 yılında Tesisat, Doğal Gaz, Yangın ve Güvenlik. Enerji Dünyası, Petrol Dünyası ve Geri Dönüşüm dergileri ile sektörün bugün bir numaralı yayın grubu oldu. Doğal Gaz Tesisat 2004 yılında aldığı ısa 9001:2000 Kalite Y önelim Belgesi'ni gururla taşımaya devam eden grup, sektörde bu konuda bir ilk olmakla yetinmeyip, bugün bütün dergilerini, internetten sayfaları çevrilerek okunur hale getiren e-dergi altyapısıyla başka bir ilki daha elinde tutmakta... EnerjiSektörünün en önemli etkinliklerinden birini, ICCI® - Enerji ve Çevre TeknolojiSistemleri Fuar ve Konferansı'nı 14 yıldır düzenleyenSektöre! Fuarcılık da, sahip olduğu ısa 90001:2000 KYS Belgesi'ni tüm organizasyonlannda en iyi hizmeti verme arzusuyla kendine rehber ediniyor. Bu yıl, bizimle birlikte 20. yaşımızı kutlayan, bugüne kadar bize destek olup bizi değerli kılan tüm lirmalanmıza ve okurlanmıza sonsuz teşekkürlerimizi sunuyoruz... www.teknikyayincilik.com mrıı il Yangın ve Güvenlik Enerji Dünyası Petrol Dünyası Geri Dönüşüm Rehva Journal Gazbir ıccr-= ..�ıtnolojlSlıtmri

000 ç�yr,m���Miz. www.cevreciyiz.com Türkiye'de çevreci bankacılığın öncüsü TSKB, sürdürülebilir bir yaşam ve yaşanabilir bir dünya için çalışıyor. Türkiye'nin Çevreci Bankası • ıso 14001 Çevre Yönetim Sistemi Sertifikasına sahip ilk ve tek Türk sermayeli banka • Yenilenebilir enerji ve çevre yatırımlarına finansman ve danışmanlık desteği • Çevre kredileri konusunda 20 yılı aşkın deneyim • Tüm faaliyetlerde çevresel sorumluluk bilinci 15l(B www.tskb.com.tr

www. enerji-dunyas i. c om İçindekiler Yakıt Fiyatları Elektrik Fiyatları Haberler ICCI 2008 Enerji Sektörüne Ev Sahipliği Yaptı ICCI 2008 Oturumlarından Yansımalar Schneider Electric'ten Rüzgar Santralları Çözümleri TÜTEV'den Enerji Verimliliği ve Tasarrufu Paneli Kyoto Protokolü Tasarısı Medis'e Sunuldu Suzlon'un Hedefi Türkiye Piyasasında Pazar Liderliği Temel Hedef İşletme Verimliliğini Artırmak Karbon Ticareti Finans Kaynağı Yaratacak Filiz Karaosmanoğlu'ndan EİE Genel Müdürü Kemal Büyükınıhçı Söyleşisi Errıerson'dan Güvenilir Scenario® Çözümü Reklam İndeksi Ads lndex 4P----------------------------15 AALBORG --------------------1 AREVA ------------------------3 ASMER-----------------------27 CUMMINS MAKİNA------ A.K.İ DOĞANAK ------------------21 EXXON MOBİL -----------Ö.K.İ FRİTERM ---------------------33 GARRAD HASSAN--------9-4S GSD-------------------------A.K HES KABLO------------------11 IAEE--------------------------55 ıccı 2009 -------------------63 İGDAŞ -----------------------29 İLG---------------------------49 KARYER ---------------------- 4 3 MİKROPOR ------------------19 MTU --------------------------7 NALCO----------------------- 53 PERA-------------------------61 HAREKET --------------------14 POWERSERV-----------------41 8 10 12 20 30 38 40 44 46 48 54 58 62 64 PRO-PER---------------------51 RE-CONSULT ----------------13 SCHNEİDER------------------39 SELNİKEL --------------------57 SİEMENS---------------------23 SPIG -------------------------25 TOPKAPI---------------------35 TSKB -------------------------- 5 WARTSILA ---------------K.Ö.K ZORLU -----------------------31 adan, kaynak gösıorilorok do olsa iktibas oditemez. Yayınlanan tüm yazıların sorumlulu1'!u yazarlarına, itanların sorum l ul�u ilan sohi p l erino ai ttir. , any means, whother asa sourco without tho consont or lho publishors. Tho rosponsibility of ali published mtıcios andads botong ıo lhoir aulhors and owners.

Yakıt fiyatlarını güncel bilgilerle görmek istediğinizde www.dogalgaz.com.tr, http://arastirma.dogalgaz.eom.tr/, veya www.tesisat.com.tr adreslerindeki sitelerde bulabilirsiniz. GÜNCEL VAKiT FİYATLARININ KARŞILAŞTIRMA TABLOSU [11 (1O Haziran 2008 tarihinde, KDV HA.RİÇ) YAKITLA.R DOĞ.ALGAZ (BOTAŞ) PROSES, UUIIAR ve ELEKTR1K KULLANICILı\RI için (Kesintisi%) 0S8 (BOTAŞ) PROSES, BUHAR \' c ELEKTRİK KUU.J\NICll.ı\lU ıçin (Kesintili) SANAYi (BOTAŞ) PROSES, BUHAR,·c ELEKTRİK KUU.ı\NICIJ..ARI ıçJn (Kcsinıisiz) SANAYI (IGOAŞ) Serbest Tükctıcı Olan PROSES ve BUi 1/\ll KUIJ..AN!CII__.\RI ıçin SANAYİ (IGOAŞ) Scrbcsı Tllkcıici Olmayıııı PROSESve BUHAR KULLANICII.J\RI için SANAYİ NAFTA Kınkkalc Orı:ı Anadolu Rafineri�• (1'O,IŞ) FUE[...OJL NO:6 (İst;ı,nbul ı\vrup;ı, Y.\bsı) (POAŞ) FUEL-OİL NO:4 - Kalorıfcr Y:ıkıu (lstanbul Avrupa Yak:ısı) wo.,şı MOTORiN (İstanbul Avrupa Yahsı) BÜYÜK SANı\Yİ Kull:ınıını MIKS LPG IPRAGAZ ·AYGAZ KÜÇÜKSANAYi Kulbnmıı MIKS LPG ll'RAGAZ . AYGAZ SANAYİ KuU:ınırııı PROPAN İPRAGAZ -AYGAZ SANAYi E.kkırik TEK TERJr-.1 - Alç:ık Genhm Tek Zam:ınlı T:ırıfc - TEDAŞ KONUT Elekınk Tek Z:ını:ınlı Tarife - TEDAŞ TİCARETHANE Elekırık Tek Z:ım:ınlı Tarife • TEDAŞ AÇIKLAMALAR VAKiT VAKiT Al.T JSJL ÜST ISIL DECERI DECERI kc.ı.lim' kc. ı .1/m' 14] 8.250 9.155 [4] 8.250 9.155 [41 8.250 9.155 [61 8.250 9.155 [61 8.250 9.155 [9J 10.550 11.500 1101 9.200 10.300 [ IOJ 9.700 10.500 [ili 10.200 10.800 1121 1 1.000 11.900 [12[ 11.000 11.900 [121 11.100 12.000 [131 860 860 [13[ 860 860 [13[ 860 860 (1) KDV Hariç f-i)'adar olup, yakııbrın herhangi bir cih:ızda yakılırnı.cbn önceki ve sauş noktasındaki birim fiyatlardır. (2) Alt ısıl değere göre 1000 kcal için Ykr değeri f (Birim fiyat x 1000 kc::ıl / Alt lsıl Değeri) ] formulü ku!lanılarnk hcsapl:ınmışur. (3) Üst ısıl değere göre 1000 kcal için Ykr değeri [ (Birim Firat x 1000 kcal / Üsl lsıl Değeri) J forınulü ku!Janılarnk hesapl:ınmışur. (4) BOTAŞ 1 0 Haziran 2008 tarihli fiyat tarifesindeki doğalgaı birim fiyatı içine 0,023 \'TL/Sın' olan Ô1'V dahil eclilınişcir. (5) 10 1-la;:iran 2008 tarihi itibariyleMerkez Bankası Efektif Satış Fiyatları; 124,84Ykr/USD ve 197,32 Ykr/ı\vro 'dur. (6) İgclaşın serbest tüketici olan vcy:ı. olmayan müşterilerine uyguladık.lan dog.'\lgaz birim fıptl:ı.n 10 H::ıziran 2008 itibariyle ilgili sitesinden :ı.lınmışur. (7) İthal Sibirya kömürü fiyatlan Hakan Kömür şirket.İnin ceviz tipi linyit için 10 H:ıziran 2008 cu:ihli n:ı.kliye KDVdahil peşin sauşfiyau olan420Yll../tonohmk alınmış olup nakliye \'c�7. k:ı.tt1.ki ap:ı.rtınan dairesine t.lfllll;'l dahil :ıdrese teslim fİ)1audır. (8) Yerli linyit kömürü fiy:ıtları ise ELİ-Ege Unyitleri Işleunesi f•, ı lücssesesi !\lü<lürlüğünün +20 mm p:ı.rçalı torba cinsi için 1 O Haziran 2008 c::ırihli Bayi Depo sauş fiyatları 8 ENERJi DÜNYASI MAYIS. HAZiRAN 2008 YAKITBIRIM FiYAT! ALTISIL DECEIUZ göre ÜST ISIL DECERE gı;rc (1] 1000 kcal için 1000 kcal için YAKIT FiYAT! YA.KJT FiYAT! Ylcr USD Avro 121 [31 ıı ı ısı ısı Ykr/nı> l'SD·'m' hr,.·m• Ykr l) l'SD (5) hrr,ıı;ı Ykr (·1) l1SD 6) \no:=i) 51,9712 0,3986 0.2890 6,30 0,0483 0,0350 5,68 0,0435 0,0316 51,9712 0,3986 0,2890 6,30 0,0483 0, 0350 5,68 0,0435 0.o316 52,4729 0.4024 0.�Jl8 6,36 0,0488 0,0354 5,73 0,0440 0,0319 54.4296 0,4174 0,3027 6,60 0, 0506 0,0367 5,95 0,0456 0,0331 62,1582 0,4767 0,3457 7,53 0,0578 0,0419 6,79 0,0521 0,0378 124,1110 0,7209 0,5227 8,91 0,0683 0,0495 8,'17 0,0627 0,0455 117,7966 0,9033 0,6551 12,80 0,0982 0,0712 11,44 0,0877 0,0636 172,8814 1,3258 0,9614 17,82 0,1367 0,0991 16,46 0,1263 0,0916 308,8958 2,3688 1,7178 30,28 0,2322 0.1684 28,60 0,2193 0,1591 239,S45 1,8370 1,3321 21,78 0,1670 0,1211 20,13 0,1544 0,1119 264,0000 1,6411 l,4681 275,0000 2,1089 1,5293 l:J,8112 0,1059 0,0768 16, 0164 0,1228 0,0891 18,2733 0,1401 0,1016 24,00 0,1840 0,1335 24,77 0.1900 0,1378 16,06 0,1232 0,0893 18,62 0,1428 0,1036 21,25 0.1629 0.1182 . 22,18 0,1701 0,1234 22,92 0.1757 0,1274 16,06 18,62 21,25 0, 1232 0,0893 0,1428 0.1036 0,1629 o.ı 182 listeden alınmış olup. Nakli>•ecilcr Koopcmtifi"niıı 43 YTL/ton olan nakliye dahil edilmişı.ir. (9) Nafomın birim fıyau Ol - 10 Hazir:111 2008 tarihleri ar:ısındaki nakliye hariç Kırıkkale Orta J\nadolu R::ıfircnisi çıkış fıyaudır. (10) Fuel Oil No:4 ve No:6 fiyatları POAŞ'ın 10 Haziran 2008 tarihli fiyat tarifesindeki tavsiye·edilen mahalli abryakıt pcr:lkcnde sauş fiyatJarıdır. (11) Mororin birim fiyau POAŞ m sirkülcrindeki 1 0 Haziran2008 tarihli fiyat tarifesindeki ta\!siye edilen ın:ı.halli akary:ı.kıt perakende sauş fiyatları olup YTL/liı.re değeri 0,845 dönüşüm katsayısına bölünerek YTL/kg"a çevrilmiştir. (12) LPG Dökınegaz fİ)•:u..ları 10 Haziran 2008 tarihi itibariyle İpragaz ve Aygaz'd:m :ılınmış fıy:ı.tlann ortal:ı.ınasıdır. LPG dökmcgazm büyük sanayi tesislerinde kulJanımmclaki birim fiyau küçük sanayi için belirlenmiş olan birim fiyattan %10 daha düşük olarak alınmışur. (13) Elektrik birim fiyatları TEDAŞ' ın 31 Aralık 2007 tarihli "2008 Yıh Ayrışurılmış Tarifeler" lisıesinclc yer :ı.l:ı.n dördlincü gruptaki D:ığıum Şirketinden Enerji Alan Tüketicilergrubundaki Aktif Enerji bölümünün Tek Zamanlı tarife sütununda belirtilen clC'ktrik fiyad:ırın:ı.; s:ın:ıyi kullanımında TRT payı \!e enerji fonu için %3, Elektrik Tüketim Vergisi için ise %(,konut \'e tic:ırcıbane kullanıınlannda ise, TRTpayı ve enC'rji payı için %,3 ve ElektrikTüketim Vergisi için %5 ilave edilerek bulunmuştur.

Türbin Dizayn, Test ve Sertifikasyon Desteği 21,000 MW Teknik Planlama 80,000 MW Üzerinde Enerji Analizi Operasyonel Rüzgar Çiftliği Servisleri Kısa Dönemli Hava Tahmini Raporları Fizibilite Çalışmaları Araştırma Servisleri Stratejik ve Politik Çalışmalar Offshore Rüzgar Çiftliği Çalışmaları Rüzgar Çiftliği Elektrik Mühendisliği Denetleyici Geliştirme, Uygulama, Test Yakın gelecekteki GH eğitimleri: Rüzgar Çiftligi Proje Geliştirilmesi - 15-17 Temmuz (UK) Rüzgar Çiftligi Projesi Finans-al Planlama - 18 Kasım GH ürünleri, servisleri ve eğitimleri ile ilgili daha fazla bilgi için: www.garradhassan.com GH WindFarmer: rüzgar çiftliği dizayn yazı l ımı GH Bladed: rüzgar turbini performans ve yüklenme yazılımı GH SCADA: evrensel rüzgar çiftliği ve portföy yönetim sistemi Garrad Hassan Turkey Cumhuriyet Bulvari No:45 kat:2/2-8, 35210, Konak/lzmir/Turkey info.tr@garradhassan.com www.garradhassan.com Almanya, Avustralya, Çin, Danimarka, Hollanda, İngiltere, İskoçya, İspanya, İtalya, Fransa, Japonya, Kanada, Meksika, Yeni Zelanda, Portekiz, Türkiye, USA GARRAD HASSAN

Yakıt fiyatlarını güncel bilgilerle görmek istediğinizde www.dogalgaz.com.tr, http://arastirma.dogalgaz.eom.tr/, veya www.tesisat.com,tr adreslerindeki sitelerde bulabilirsiniz. {*)TEDAŞ Geneli 2008 Yılı FONLU Tarifesi 1 O Haziran 2008 -- Dağıum Şirketinden enerji alan iletim sistemi kullanıcısı tüketiciler Tek Zamanlı Gündüz Puant Gece ,.... Sanayi Ykr/kWh Ykr/kWh Ykr/kWh Ykr/kWh 10,638 10,571 18,225 5,067 Dağıtım Sistemi Kullanıcıları Dağıtım Şirketinden enerji alan tüketiciler Özel tedarikçiden enerji alan tüketiciler için sistem Aktif Enerji (Ykr/kWh) Reaktif Aktif Enerji Reaktif Enerji Tek Zamanlı Gündüz Puant Gece Enerji (Ykr/kWh) (Ykr/kVARh) (**)İletim şalt sahalarının dağıtım şirketinin kullanımındaki OG baralarına özel hattı ile bağlı tek bir tüzel kişi durumundaki kullanıcılar Çift Terimli Tarife Sanayi 10,063 9,995 17,705 4,450 8,006 rı'ek Terimli Tarife Sanayi 11,482 11,416 18,891 6,041 7,771 0,688 7,771 " ► tricarethane 14,550 13,582 21,405 7,956 7,771 0,688 7,771 " C M IDiğer 1 11 ,727 10,757 18,595 5,121 7,771 0,688 7,771 � " -5 :� � o IDiğer 2 12,651 1 1,682 19,514 6,050 7,771 0,688 7,771 � � lra[lmsal Sulama 11,025 10,438 17,915 5,061 7,771 0,688 7,771 (***)İletim şalt sahalarının dağıtım şirketinin kullanımındaki OG baralarına dağıtım şirketi hattı ile bağlı tek bir tüzel kişi durumundaki kullanıcılar Çift Terimli Tarife Sanayi 10,614 10,548 18,039 5,160 7,771 1,118 7,771 Tek Terimli Tarife Sanayi 12,686 12,620 20,120 7,226 7,771 1,446 7,771 s! Ticarethane 16,944 15,973 23,823 10,327 7,771 1,874 7,771 C M Diğer 1 13,164 12,189 20,068 6,524 7,771 1,874 7,771 « " -5 :� ı:: o Diğer 2 13,991 13,017 20,888 7,357 7,771 1,874 7,771 « Tarımsal Sulama 12,956 12,367 19,869 6,973 7,771 1,897 7,771 Diğer Tüm Dağıtım Sistemi Kullanıcıları Çift Terimli Tarife Sanayi Orta Gerilim 11,183 11,116 18,641 5,705 7,771 1,450 7,771 rı'ek Terimli Tarife ·» O<ta Gerilim 12,904 12,837 20,380 7,413 7,771 1,894 7,771 « « IAJçak Gerilim 13,280 13,213 20,755 7,790 7,771 2,149 'fl 7,771 rricarethane 17,239 16,257 24,194 10,549 7,771 2,641 7,771 .,,. IDiğer 1 13,898 12,910 20,898 7,165 7,771 2,641 7,771 , .. IDiğer 2 i:5 14,322 13,335 21,315 7,596 7,771 2,641 7,771 " ► Mesken 14,830 13,964 21,945 8,225 2,725 " « Piğer 3 -5 9,681 � <.ô.İ. Mesken 13,889 13,019 21,038 7,253 � ıfarımsal Sulama 12,852 12,257 19,854 6,793 7,771 2,772 7,771 ,'.ydmlatma 13,773 2,919 (1) Dağıtım sistemine bağlı üreticilere tercih etmeleri halinde TEİAŞ tarafından belirlenen iletim bölgeleri bazındaki üretici fiyatları uygulanır. (2) Diğer-1: Hayır Kurumlan, Dernekler, VakıAar, Müzeler, Resmi Okullar,Resmi Yurclar, Resmi Kurslar, Spor Tesisleri, Resmi Üniversite, Resmi Yüksek Okullar, Resmi Sağlık Kuruluşları, Kültür Balıkçılığı ve Kümes Hayvanları Çiftliği (3) Diğer-2: İçme ve kullanma suyu ve tarımsal amaçlı soğuk hava depoları (4) Çok zamanlı tarife uygulamasında Gündüz 06-17, Puanı 17-22, Gece 22-06 saatleri arasıdır. (5) Emreamade kapasite bedeli tüketicinin kurulu gücü dikkate alınarak uygulanır. (6) Uygulanacak tarifeler her tüketici ve kullanıcı için ilgili bileşenlerden oluşan toplam tarifelerdir. (7) Reaktif enerji tarifesi ilgili usul ve esaslarda belirtilen şartlar dahilinde uygulanır. (8) (") Fon pay vb. yasal yükiiınlülükler ayrıca ilave <:_dilecektir. (9) r""> İletim şalt sahalarının dağmm şirketinin kuUaruınındaki OG baralanna özel hattı ile bağlı tek bir tüzel kişi durumundaki ku!Janıcılar için Dağrnm Şirketinden enerji alan tüketiciler kapasite; güç bedeli 457 Ykr/Ay/Kw, güç aşım bedeli 915 Ykr/Ay/kW 1 o ENERJi DÜNYASI MAYIS. HAZiRAN 2008

r 0352 201 4500 www.hes.com.tr o Boydak İYİ BİR ÜSTYAPININ İHTİYACI MÜKEMMEL ALTYAPIDIR. İleri teknoloji ürünü enerji, haberleşme, fiberoptik ve data kabloları ile günden güne büyüyen ve yükselen üstyapılara, güvenli altyapılar hazırlayan güç olmayı başardık. Bugün 110 ülkeye gerçekleştirdiğimiz ihracatla bir dünya markası olduk. "Güven veren teknoloji"

Haberler Yedigöze Sani Bey Barajı ve HES'te İmzalar Atıldı Adana'nın İmamoğlu ve Aladağ ilçeleri arasında projelendirilen 317 megavat kurulu gücündeki Hidroelektrik Santrali ve 75 bin hektarlık alanı sulama kapasiteli barajdan oluşan Yecligöze Sani Bey Barajı ve Hidroelektrik Santrali'rı.in inşaatı, SANKO Holding şirketlerinden Yecligöze Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş. tarafından yapılacak. Projeye ilişkin, Yedigöze Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş. ile Alstom Hidroelektrik Üretim Tesisi Ticaret ve İşletme Ltd. Şti. ve Alstom Hydro France'den oluşan konsorsiyum arasında düzenlenen Türbin Satın Alma, Montaj ve Devreye Alınması Sözleşmesi imza töreni, Hilton Otel'de Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler'in de katılımıyla gerçekleştirilcli. Törene SANKO Holcling Yönetim Kurulu Başkanı Abdülkadir Konukoğlu ile Alstom Başkanı Herve Cocallemen, EPDK Başkanı Hasan Köktaş ve Adana Valisi İlhan Atış da katıldı. Törende bir konuşma yapan Bakan Güler, 5.5 yıldır Türkiye'de sessiz bir devrim gerçekleştirilcliğirı.i belirterek, bunun enerjinin hukuki alt yapısının hazırlanması ve mevzuatla ilgili çalışmalar olduğunu söyledi. Bu çalışmaların başarıyla bittiğini belirten Güler, "Şimdi de Türkiye'nin enerjideki bağımsızlık savaşının uygulamalarını projelerle gerçekleştiriyoruz. Bu çok önemli bir nokta" diye konuştu. Tüm çalışmalarını Kyoto Protokolü'ne uygun yaptıklarını belirten Güler, 'insana rağmen değil, insan için' bu çalışmaları yaptıklarını söylecli. Güler, ayrıca 5-6 yılda bitirilmesi planlanan Yecligöze Baraj ve HES'in 4.5 yılda bitirilmesini dilediklerini de belirterek, Alstom'dan da santralleri Türkiye'de yapmasını istediklerini kaydetti. Güler, gelecek yılın TPAO'nun petrol ve doğalgaz arama yılı Deloitte Türkiye Doğal Gaz Piyasası Raporunu Yayımladı Deloitte tarafından hazırlanan "Türkiye Doğal Gaz Piyasası" raporu "Gelişmeler 2008" altbaşlığıyla yayımlandı. Doçent Dr. İzak Atiyas ve Sinan Ülgen tarafından kaleme alınan rapora göre, Türkiye 2001 yılından bu yana enerji sektöründe liberal bir piyasanın kurulması yolunda kayda değer mesafeler kat etti. Ancak bu sürecin tamamlanması ve Türkiye'nin enerjideki uluslararası konumunu güçlenclirebilmesi için, toptan piyasanın serbest rekabet koşullarına taşınması önem kazanıyor. Raporda Türkiye'nin doğal gaz kaynaklarını çeşitlenclirebildiği oranda bu alanda ilerleme kaydedeceği, bu bağlamda Türkmenistan ve İran ile doğal gaz bağlantılarını güçlendirmesi gerektiği kaydediliyor. Rapora ilişkin olarak açıklamalarda bulunan Deloitte Türkiye Enerji ve Doğal Kaynaklar Endüstri Lideri Sibel Çetinkaya, uluslararası düzeyde de bir enerji terminali olma vizyonuna uygun hareket edilmesi gerektiğini belirtti. Sibel Çetinkaya şunları söyledi, "Hazırladığımız "Türkiye Doğal Gaz Piyasası" raporu hem ulusal hem de uluslararası düzlemde sorunları ve fırsatları kapsamlı bir şekilde analiz ediyor. 1 2 ENERJi DÜNYASI May,s. Hazi,an 200a EPDK Başkanı Hasan Köktaş, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dr. M. Hilmi Güler ve SANKO Holding Yönetim Kurulu Başkanı Abdülkadir Konukoğlu olacağına işaret ederek, "Bu Kurtuluş Savaşı'nı petrolde de den.izlerde ve karada oluşturmuş olacağız" diye konuştu. SANKO Holding Yönetim Kurulu Başkanı Abdülkaclir Konukoğlu ise, projenin Yapı Krecli, Finansbank ve Derıizbank konsorsiyumu ile 600 milyon dolara mal olacağını ifade ederek, projeyi 2011 yılının Mart ayında tamamlamayı hedeflediklerini açıkladı Konuşmaların ardından Konukoğlu ve Alstom Başkanı Herve Cocallemen, Türbin Satın Alma, Montaj ve Devreye Alınması Sözleşmesi'ni imzaladı. Yedigöze Sani Bey Barajı ve Hidroelektrik Santrali'nin kurulu gücü 320 megawatt, yıllık üretimi yaklaşık bin gigawatt olacak. Bölgede 20 bin kişiye istihdam sağlanacak. TÜSİAD'dan Enerji Raporu Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (fÜSİAD), "Türkiye Enerji Stratejisi Dizisi No:1-2-3" başlıklı rapor dizisinin ilk üç raporunu, 22 Mayıs 2008 Perşembe günü Ceylan Intercontinental Oteli'nde düzenlenecek "Elektrik Enerjisi Stratejisi Değerlendirmeleri" başlıklı bir seminer ile kamuoyuna tanıttı. Seminerin açılış konuşmaları, TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Arzuhan Doğan Yalçındağ ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı M. Hilmi Güler tarafından gerçekleştirilcli Enerjide arz güvenliği sorununa somut öneriler getirebilmek amacıyla yayımlanan dizinin ilk üç raporu, EDB Danışmanlık Yöneticileri Fulya Baş ve Seçkin Ülgen tarafından hazırlandı. Söz konusu raporlara göre, 2008 yılı içerisinde bile sistem güvenliğin.in tehlikede olduğuna işaret eden bazı göstergelerin mevcudiyeti, enerjide arz güvenliği endişelerini artırıyor. Arz açığının oluşmasının engellenmesi için yatırımın şart olduğu vurgulanan raporda, "Enerji Bakanlığı, 2020 yılına kadar elektrik sektöründe yüzde 150 ek kapasite yatırımları gerekeceğini öngörmekte. Bu hedefe ulaşılabilmesinin yolu ise enerji sektöründe serbestleşme ve özelleştirme sürecin.in hızlandırılmasına bağlı" denilcli.

onusun a hizmeti vere otoritelerind Rüzgar ölçümü istasyonlarının kurulumu(50m-60m-70m); Akredite ölçüm raporlamaları; Teknik fizibilite; Ekonomik analiz; CED; Kamu kurum ve kuruluş görüşlerinin alınması; imar plan onayı v_e plan değişiklikleri; Kamulaştınna ve arazi tahsisi; Sistem kullanım anlaşmasrve hatgüzergahı işlemleri; inşaat ve elektromekanik ihale işlemleri... re-consult Rüzgar Enetjisi Donışmonlık Ud. Şti. Bagi's Plaza • 33. Cadde 1/14 06530 Balgat • ANKARA fon: + 90 312 287 51 22 fox: + 90 312 287 33 73 mail: info@re·cansult.net www.re-consult.net

TSKB ICCI Fuarı'ndaydı Türkiye'nin ilk özel yarının ve kalkınma bankası olan Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. (TSKB), 15-17 Mayıs tarihlerinde WOW Convention Center'da düzenlenen 14. Enerji ve Çevre Teknoloji Sistemleri Fuar ve Konferansı'na (ICCI 2008) karıldı. Konferans kapsamında, TSKB Genel Müdür Yardımcısı Burak Akgüç ve Mühendislik Yöneticisi Hülya Kurt, "Enerji Yaarımlarının Finansmanı" ve "Enerji ve Çevre" konulu iki ayrı panele konuşmacı olarak kaaldılar. Konuşmacılar, Bankanın çevre politikası ve enerji kredileri hakkında bilgi verdiler. TSKB, fuar kapsamında çevreci bir stand da kurdu. TSKB, Türk özel sektörüne, uluslararası finans kuruluşlarından sağlanan fonlarla orta ve uzun vadeli finansman sağlıyor. Bankanın 2,4 milyar ABD Doları tutarındaki kredi portföyünün %13'ünü enerji sektörü oluşturuyor. Türkiye'de çevre ve enerji finansmanı konusunda sayıca en fazla projeye imza atmış olan TSKB, bu alanda önemli bir marka haline geldi. TSKB, enerji yaarımları için, Avrupa Yarının Bankası, Dünya Bankası, Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası, Fransız Kalkınma Ajansı, Alman Sanayileşme Fonu ve Uluslararası Finans Kurumu'ndan fon sağlıyor. TSKB bugüne kadar, 52'si hidroelektrik santrali, 2'si rüzgar santrali, 2'si jeotermal, 1 'i biyokütle (karı arıktan enerji), 17'si doğalgaz dağıam projesi olmak üzere 73 enerji projesi finansmanı gerçekleştirdi. TSKB'nin yenilenebilir enerji projelerinin kapasitesi 2.062 MW Bu da Türkiye Alarko Carrier Güneş Enerjisine Yönelecek Alarko Holding Yönetim Kurulu Başkanı İshak Alaton, 'Türkiye'de petrole alternatif olacak, güneşe dayalı endüstrinin gelişimi için çok aktif olma projemiz var' dedi. Alarko-Carrier ortaklığının 1 0'uncu yılı dolayısıyla düzenlenen toplanada konuşan Alarko Holding Yönetim Kurulu Başkanı İshak Alatan, 135 dolara çıkan petrol şoku nedeniyle petrol alternatif olan güneşe dayalı enerji endüstrisine yöneleceklerini söyledi. Petrole alternatif olarak güneşten elektrik üreten paneller geliştiren ve ABD'de United Technology şemsiyesi alanda Ar-Ge yaarımları yapan 2 şirketle temasa geçtiklerini kaydeden Alatan, güneş enerjileri teknolojisini mercek alana aldıklarını vurgulayarak, "Türkiye'de petrol alternatifi olacak, güneşe dayalı endüstrinin saygın ve ekonomik bir şekilde gelişmesi için çok aktif olma projemiz var" diye konuştu. 1 4 ENERJi DÜNYASI May" • Haz;ran 2008 kurulu gücünün %15 kadar ilave enerji projesi finansmanının TSKB tarafından yapıldığını gösteriyor. TSKB, enerji projelerini finanse ederken, önce projenin nakit akışını hazırlıyor. Bu nakit akışına göre, kullandırılacak kredinin vade yapısı belirleniyor. Proje tutarına ve verimliliğine bağlı olarak, finansman için gerekli özkaynak oranı belirleniyor. Belli zaman aralıkları ile inşaaan durumu kontrol ediliyor. Yaarımcı fırına ile yapılan anlaşmaya bağlı olmakla birlikte, Nakit TSKB Genel Müdür Yardımcısı BurakAkgüç ve TSKB Mühendislik Yöneticisi Hülya Kurt İndirimi uygulaması yapılabiliyor. Bu uygulamada, yaarımın tamamlandığı yıldan 1 yıl sonra başlamak üzere, bir önceki takvim yılının denetlenmiş mali tablolarından saptanan "fazla nakit akırnı"nın belli bir oranı, en son anapara taksitlerinden başlanmak üzere anaparaya mahsup ediliyor. ISO 14001 Çevre Yönetim Standardı Belgesi almaya hak kazanan ilk ve tek Türk sermayeli banka olan TSKB, çevresel etkileri hemen hemen tüm iş süreçlerine ve ofis içi yaşamına katmış ve bir kültür olarak benimsemiş durumda. Kuraklık Vurdu, Hes'lerin Üretiminde Sıkıntı Var Türkiye'de yaşanan kuraklık, tarımla birlikte elektrik üretimini de etkisi alana almaya başladı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, kuraklığın etkisiyle hidroelektrik santrallerinde (HES) üretilen elektrik miktarında sıkına yaşandığını bildirdi. Güler, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) ve Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen jeotermal konferansına karıldı. Konferans öncesi gazetecilerin sorularını yanıtlayan Güler, HES'lerde yaşanan su sıkınasının haarlaalması üzerine, şöyle konuştu,"Evet, HES'lerde sıkına var. Kuraklığın etkisi bizim için de önemli. Ancak bu noktada aldığımız tedbirlerle bu durumu da inşallah yöneteceğiz. Hem üretimdeki, hem iletimdeki, hem de dağıamdaki arkadaşlarımız bunun üzerinde çalışıyorlar, bunu da yöneteceğiz. Üretim miktarı belli. Şu anda bir sorun yok, ama kuraklık nedeniyle tedbirlerimizi alıyoruz."

Başkent ve Sakarya elektrik ihalelerine 10 teklif Başkent Elektrik Dağıtım ve Sakarya Elektrik Dağıtım'ın özelleştirme ihalesine toplam 10 teklif geldi. 2006 yılında ilana çıkıldığında 24 şirketin ön yeterlilik aldığı Başkent'e 5, 30 şirketin ön yeterlilik aldığı Sakarya'ya da 5 teklif alındı. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamaya göre, Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş. ve Sakarya Elektrik Dağının A.Ş.'nin özelleştirme ihalesine katılmak üzere toplam 1 O adet teklif alındı. Teklif sahipleri şöyle: ■ Başkent Elektrik Dağıtım ■ Hema Endüstri A.Ş. ■ Akcez Ortak Girişim Grubu ■ Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş.. Österreichische Elektrizitatswirtschafts. Aktiengesellschaft (Verbund). Enerjisa Enerji Üretim A.Ş. Ortak Girişim Grubu ■ Doğan Şirketler Grubu Holding A.Ş.. Saray Halı A.Ş.. Kancur. Akdaş İnşaat ve Ticaret A.Ş. Ortak Girişim Grubu ■ Park Holding A.Ş. ■ Sakarya Elektrik Dağıtım ■ Alsim Alarko Sanayi Tesisleri ve Ticaret A.Ş. ■ Akcez Ortak Girişim Grubu ■ Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. . Österreichische Elektrizitatswirtschafts. Aktiengesellschaft (Verbund). Enerjisa Enerji Üretim A.Ş. Ortak Girişim Grubu ■ UDDA Ortak Girişim Grubu ■ Park Holding A.Ş. Başkent, Sakarya ve İstanbul Anadolu Elektrik Dağıtım Bölgeleri için özelleştirme ihalesine 31 Ağustos 2006'da çıkılmış, 4 Ekim 2006'da yapılan başvurular sonucunda, Başkent için 24, Sakarya için 30, İstanbul Anadolu için 28 şirkete ön yeterlilik verilmişti. İhalede, bölgelerin işletme hakkı devri, lisans tarihi olan 2006'dan başlamak üzere 30 yıl süreyle devredilecek. GE Energy Ve Schlumberger "Daha Temiz Kömür" Teknolojisi İçin İşbirliği Yapıyor GE Enerji, "daha temiz kömür" teknolojisinin kullanımına, ticari gelişimine ve yayılmasına hız kazandırmak amacıyla Schlumberger Karbon Hizmetleri ile karbon (CO2) tutulması alanında bir işbirliği anlaşması imzaladı. Bu anlaşma, GE'nin entegre gazlaştırma kombine çevrim (IGCC) teknolojisi ile Schlumberger'in jeolojik depolama uzmanlığı ve saha seçimi becerisini bir araya getiriyor. GE Enerji'nin Türkiye, Batı Avrupa ve Kuzey Afrika Başkanı Ricardo Cordoba işbirliği anlaşmasıyla ilgili şu açıklamada bulundu: "Bu, entegre gazlaştırma kombine çevrim teknolojisi ve karbon (CO2) depolaması alanında faaliyet gösteren öncü kuruluşlar arasında, türünün ilk örneği olarak adlandırılabilecek bir anlaşmadır. Günümüzde GE, karbon tutma ve depolamayla birlikte bir IGCC tesisi tasarlayıp temin edebilmekte ya da var olan tesisi teknolojik anlamda uyarlayabilmektedir. Bu yeni düzenlemede iki şirket, ileri düzeyde işletilebilme için tutma ve depolama alanındaki teknik ihtiyaçları bir araya getirecek ve uyum içerisinde çalışarak müşterilerine uygun düzenleyici çerçeve kapsamında derhal tatbik edilebilecek olan karbon tutma ve depolama sistemi (CCS) ile teçhizatlandırılmış IGCC için tüm gereksinimleri karşılayacak düşük maliyetli çözümler sağlayacaktır.'' Google ve Chevron'dan Enerji İşbirliği Dünyanın bir numaralı arama motoru Gooogle ile ABD'li enerji devi Chevron ortak çalışmayla Kaliforniya Çölü'nde 45 bin metrekare alana güneş enerjisi üreten paneller yerleştirdi. ABD'li firmalar petrol fiyatlarının tavan yapmasının ardından alternatif enerji kaynakları için arayışlara başladı. Bunun en güncel örneği ise Google -Chevron işbirliği oldu. 1 6 ENERJi DÜNYASI Mayıs - Haziran 2ooa Google ve ABD'li enerji devi Chevron, Kaliforniya'da ortak güneş enerjisi üretme kararı aldı. İki şirletin ortak finanse ettiği proje kapsamında Mojave Çölü'ne 550 bin adet güneş enerjisi üreten panel yerleştirildi. Geçen yıl başlayan projede JPMorgan ve Wells Fargo çalışmaya bir dizi yatırım yaparken Google ve Chevron araştırma için fon kaynağı oldu. Goldman Sachs ise arazi ve paneller üzerinde çalışmalar yaptı. 1 yıllık çalışmanın sonucunda ise Başta Google ve Chevron'un ortak girişi ile Kaliforniya'da 115 bin evin enerjisini karşılayabilen dev bir güneş enerjisi üretim merkezi ortaya çıktı. Güneş enerjisini elektrik enerjisine çeviren panellerin yüzeyi güneş tepedeyken 370 derece sıcaklığa çıkıyor.

75 tonluk Rüzgar türbininin eom yüksekllkte kuleye montajı Rüzgar türbini kanat tatıması Azerbaycan'da 231 tonluk Slemens Jeneratör tatıması Azerbaycan'da 231 tonluk Slemens Jeneratör montajı 205 ton sOırlıOındakl GE türbininin lskenderun Llmanı'ndan Erbll/lrak'a nakil 170 tonluk ABB trafo taııması hareket • Proje Taşımacılıöı • Aöır ve Standart Dışı Kargo Taşımacılıöı • Vinç Kiralama Hizmeti • Alternatif Kaldırma ve Kaydırma Uygulamaları • Yol Raporları • Yükleme ve Boşaltma Operasyonları • Montaj - hareket_ ,ıııoJI! TAflMACILl01 VI! yOı< wıOHl!NDIILIOI Türkiye, Azerbaycan, Blrletlk Arap Emlrllklerl, Bulgaristan, Oürclstan, Irak, lran, Katar, Kazaklıtan, Libya, Suudi Arabistan, Türkmenistan, Yemen'de hizmetinizde www.hareket.com.tr hareket@hareket.com.tr Tel : +90 218 311 41 41 Fax : +90 218 311 41 46 • • • • • --" • • • • • • • • • • • • • • a_ıı a • • • • L a •

Belen RES'in Türbinleri Vestas'dan Güriş Holding, Antakya Belen'de kuracağı 30 MW'lık rüzgar santraline ilişkin olarak Vestas ile Türbin alım anlaşması imzaladı. Vestas'ın ICCI standında gerçekleşen imza törenine Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dr. M.Hilmi Güler'de katıldı. Vestas firmasının aynı zamanda 5 yıl süre ile bakımını yapacağı rüzgar santralinin yılda 95 milyon kWsaat enerji üretmesi planlanıyor. 2009 yılının ilk yarısında üretime başlayacak olan santralin için 54.000 ton CO2 kazanımı sağlaması öngörülüyor. Enerji alanlarındaki yatırımlarıyla dikkat çeken GURİŞ 2008 yılı sonunda devreye girmesi planlanan 45 MW Aydın-Germencik Jeotermal Santralını inşa etmekte. Ayrıca firmanın önümüzdeki döneme ilişkin olarak Programında Hataydaki 30 MW BELEN Rüzgar Enerji Santralına ilaveten İzmir ilinde 17 MW Karadağ Rüzgar Enerji Santralı ve Trabzon ilinde 15,3 iYfW Nehir tipi Hidroelektrik Santralı projesi var. Ayrıca İzmir Çandarli ilçesinde 30 MW ve Hatay'da 45MW kurulu gücünde Rüzgar Enerji Santralları için EPDK'ya müracaatları var. İmza törenine Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dr. M.Hilmi Güler'de katıldı. Panasonic Karbon Emisyonunu 29.000 Ton Azaltacak Panasonic, 5 Haziran Dünya Çevre Günü dolayısıyla global çevre paketini açıkladı. 201O yılına kadar karbon emisyonunu 29.000 con azaltmayı hedefleyen Panasonic, Japonya'daki Kusatsu Fabrikası ile birlikte çalışarak toplumda farkındalık yaratacak projelere imza atmaya devam ediyor. Proje kapsamında çocuklara mevsiminde üretilmiş besin tüketimini destekleyen ekolojik beslenme modelini öğretecek olan Panasonic, fabrika turları ile de üretim sürecinde de hayati önem taşıyan çevreye duyarlılık bilincini gençlere aşılayacak. Panasonic yaptığı açıklamada, çalışmalarını 3 ana başlık altında copladığını ve ekolojik stratejilerini bu plan içinde uygulayacağını bildirdi. Biwa Gölü yakınlarında yer alan ve Ekolojik Fikirler Fabrikası Biwako olarak adlandırılan Kusatsu Fabrikası, Temiz Fabrikalar, Çevreci Ürünler ve Geri Dönüşüm atılımlarıyla orta ve uzun vadede çevrenin korunmasına ve enerji tasarrufuna katkıda bulunacak. İlk olarak Panasonic fabrikalarında bütün üretim süreçleri tekrar gözden geçiriliyor ve üretim yöntemlerinde çeşitli değişiklikler yapılarak 2010 yılına kadar 29.000 ton karbon emisyonunun önüne geçilmesi hedefleniyor. Ürünler için çevreci fikirler kapsamında ise enerji tasarruflu ürünler öne çıkarıldı. Bu ürünler hem tüketicileri bilinçlendiriyor hem de ev içindeki karbon emisyonunun azaltılmasına yardımcı oluyor. Aynı zamanda ev kullanımı için yeni enerji kaynakları araştırmalarına da hızla devam ediyor. Akbank Enerji Sektörüne Özel Önem Veriyor Enerji sektörü'nün sadece ülkemizde değil dünya ekonomisinde giderek önemi artan bir alan olduğunu söyleyen Akbank Ticari Bankacılık Bölüm Başkanı Bekir Yıldız "Gelişmekte olan ülkelerden biri olan Türkiye de, yakın bir gelecekte elektrik üretim santrali projeleri geliştirerek, söz konusu projelere finansman sağlamak mecburiyetinde.dit" dedi. Akbank Ticari Bankacılık olarak enerji sektörüne finansal destek sağlayarak ülkemizin geleceği açısından son derece önemli olan enerji sektöründe yer almak ,istediklerini söyleyen Yıldız "Enerji, planlamanın son derece önemli olduğu ülkenin tüm sektörlerini etkileyebilen bir sektör. 2008'de birincil enerji ve elektrik enerjisi tüketim değerlerinin, hedef alınan ekonomik büyümeye paralel seyir izlemesi bekleniyor. Bu noktada enerji sektörüne yatırım yapmayı planlayan firmalara, projeye özgü uzun vadeli proje kredileri tesis ederek sektöre destek oluyoruz" şeklinde konuştu. 1 8 ENERJi DÜNYASI Mayıs • Haz;,an 200a Enerji sektörünün ihtiyaçları doğrultusunda farklı çözümler geliştirdiklerini vurgulayan Bekir Yıldız, "Farklı teknolojilerin kullanımı ve geliştirilmesi, yerli üretimin artırılması, ülkemizin enerji ticaret merkezi olma potansiyelinden en iyi şekilde yararlanılması adına Akbank Ticari Bankacılık olarak, proje bazlı finansman modelleri oluşturarak yatırımcı firma tercihleri ve ihtiyaçları doğrultusunda esnek faiz ve anapara geri ödemeli proje kredileri sağlıyoruz. Yenilenebilir enerji projelerine öncelik vermekle beraber, çevreye duyarlı ve ülkemiz için faydalı olabileceğini düşündüğümüz her türlü enerji projenin finansmanında yer almak istiyoruz dedi.

A AR EV A Türkiye'de Büyümesini Sürdürüyor Elektrik iletim ve dağıtım sektörünün önde gelen firmalarından AREVA T&D Enerji Endüstrisi A.Ş., büyüme stratejileri doğrultusunda toplam 66 Milyon Euro tutarında yeni tesisler kuracak. Toplam 600 kişinin istihdam edileceği yeni tesis yatırımlarının ilk etabını 30 Milyon Euro ile kurulacak olan Dağıtım Transformatörleri Fabrikası oluşturacak. Dünyanın en büyük dağıtım transformatörü fabrikalarından biri olacak yeni tesis için Gebze TOSB Organize Sanayi Bölgesinde yaklaşık 70 bin m2'lik arazi sacın alan AREVA T&D, bu fabrikasında 2009 yılında üretime geçmeyi hedefliyor. Konuyla ilgili görüşlerini belirten AREVA T&D Ürünler İşkolu Başkanı Ghislain Lescuyer, yeni tesisin Türkiye'deki artan elektrik ekipmanları talebine cevap vereceği gibi AREVA T&D'nin bölgesel teknoloji liderliği iddiasını güçlendirecek ve bölgedeki gelişimini destekleyecek anahtar bir yatırım olduğunu belirtti. Yatırımın 36 Milyon Euro tutarındaki ikinci etabını ise Güç Transformatörleri tesisinin genişletilmesi ve Servis Grubunun hem Türkiye hem de yurtdışı pazarındaki özellikle trafo tamir, bakım ve onarım işleri talebini karşılamak için kuracağı yeni fabrika oluşturuyor. Türk.iye'de 40 yılı aşkın süredir faaliyet gösteren AREVA T&D, ilk olarak 1966 yılında AEG-ETİ Elektrik Endüstrisi A.Ş. adı ve kamu ortaklığıyla kuruldu. 1997 yılında AEG 'nin dünya genelinde iletim ve dağıtım kollarını ALSTOM'a devretmesiyle ALSTOM Elektrik Endüstrisi A.Ş adını alan firma, ALSTOM' un iletim ve dağıtım grubunu AREVA' ya devretmesiyle de 2004 yılından itibaren faaliyetlerini AREVA T&D Enerji Endüstrisi A.Ş. adı altında sürdürmekte. Halen Gebze'clc 50.000 m2'1ik kapalı alana sahip modern tesislerinde 1.500 çalışanıyla en son teknolojileri kullanarak üretim yapan AREVA T&D; şu anda Türkiye'nin ve tüm AREVA T&D' nin en büyük transformatör fabrikası konumunda ve yılda 33 bin MVA üretim kapasitesine sahip. Firma, güç transformatörleri fabrikasının yanısıra yılda 8.000 i\ıfVA üretim kapasitesiyle dağıtım transformatörleri fabrikası da alanında oldukça iddialı. OG şair tesisleri ve cihazları fabrikaları ela bulunan AREVA, sahip olduğu geniş ürün yelpazesini, güçlü satış, servis ve anahtar teslimi proje hizmetleriyle desteklemekte. ■ Hastaneler ve remiz odalar if in g eliştirdik. . . m,fJtii(fl©zfJ

Dosya ■ ıccı 2008 Değerlendirme 1 C 2008 Enerji Sektörüne Evsahipliği Yaptı Sektörel Fuarcılık tarafından 1994 yılından beri düzenlenmekte olan ve bu yıl 14'üncüsü gerçekleşen ICCI 2008 (Uluslararası Enerji ve Çevre Fuar ve Konferansı), 15-17 Mayıs tarihleri arasında son derece geniş bir katılımla WOW Convention Center'da gerçekleşti. "Enerji Verimliliği, Yenilenebilir Enerji Eksenlerinde Türkiye için Sürdürülebilir Enerji Politikaları ve Arz Güvenilirliği" ana temasıyla gerçekleşen devlerin organizasyonu ICCI 2008, 90 firmaya ve 3000'e yakın katılımcıya ev sahipliği yaptı. Daruma Finans, EnerjiSa, Ge Energy, Innovative Wind Power, Suzlon Wind Energy ve Vestas firmaları sponsor olarak, NTV, Cnbc-e ve Cnbc-e Business Medya Sponsorları olarak etkinliğe destek verdiler. FUAR FİRMALAR! / ZİYARETÇİLER iÇiN ÜCRETSİZ OTOPARK "Gelecekteki Enerji Yapısı, Güvenilir Temellere Oturtulmalı" ICCI 2008'in açılış konuşmasını yapan Enerji ve Tabii Kaynaklar Müsteşar Vekili ve ICCI Organizasyon ve Danışma Komitesi Başkanı Selahattin Çimen, dünyada ve Türkiye'de son derece önemli gelişmeler olduğunu, enerjide arz güvenliği ve sürdürülebilir enerjinin bugün dünyadaki tüm ülkelerin ve ülkemizin en önemli gündem maddesi olduğunu dile getirdi. Çimen, "2007 yılı itibariyle birincil enerji tüketimimiz 100 milyon TEP düzeyinin üzerine çıktı. Yine elektrik tüketimimiz 190 milyar kWh düzeylerinde gerçekleşti. Önümüzdeki döneme baktığımız zaman, özellik.le elektrik sektöründe 20 ENERJi DÜNYASI MAYIS · HAZIRAN2008 ve birincil enerjide dünyadaki gelişmiş ülkelerle karşılaştırdığımızda, Türkiye'de son on-yirmi yılda izlediğimiz yüksek talep artışı hızının aynı şekilde devam edeceğini ve 2020'li yıllarda Türkiye'nin birincil enerjide 222 milyon TEP tüketim seviyelerine, yine elektrik enerjisinde de 500 milyar kW/h tüketim düzeyine erişeceğini öngörüyoruz" şeklinde konuştu. Gelecekteki enerji yapısının daha güvenilir temellere oturtulmasının herkesin sorumluluğu olduğunu belirten Çimen, sözlerini şöyle sürdürdü: "Dünyada bir yandan enerji tüketimi artarken bir yandan enerji kaynaklarının erişim için büyük bir mücadele sergileniyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Müsteşar Vekili ve ICCI Organizasyon ve Danışma Komitesi Başkanı Selahattin Çimen Diğer taraftan da özellikle enerjiden kaynaklanan çevre sorunları artık sürdürülebilir enerji yönetimini bizlerin gündemine sokmuş bulunuyor. Çalış-

Daha fazla bilgi için lütfen bizimle temasa geçiniz: Doğanak Koli. ŞTI. Okçumusa Caddesi, ipek Çıkmazı, Boğaziçi Han No. 6 Kat2 Karaköy 34420 lstanbul Tel :(212)2445318 Faks : (212) 243 5704 doganak@doganak.com www.doganak.com © 2005 DuPont. Ali rights reserved. The DuPont Oval Logo, DuPontTM, The miracles ofscienceTM and NDMEX® are registered trademarks or trademarks of DuPont ar its atfiliates. The miracles ofscience·

malarımızı bu doğrultuda sürdürmek ve yönlendirmek durumundayız. Bu doğrultuda mutlaka ve mutlaka son beş-altı yılda yerli kaynakların kullanımına, enerji verimliliğin artırılmasına önem verdik. Önümüzdeki dönemde ele bu tür politikaların aksatılmadan sürdürülmesi güvenifü bir enerji geleceği için büyük önem arz etmektedir. Bugün geldiğimiz noktada, su kaynaklarımızın yüzde 40'ını kullanmış durumdayız. İnşaat halinde özel sektörün ilgisiyle lisans almış yatırıınları dikkate aldığımızda önümüzdeki üç-beş yıllık bir süre içinde artık bu kaynakların yarısını kullanmış olacağız. Yine rüzgara baktığımızda, yine çok uzun olmayan bir süre öncesine kadar 17 ıvf\'v' kurulu gücümüz varken, bu rakam 280 MW düzeyine ulaşmış durumda. Bu yılın sonuna kadar 500'lere ulaşacak. Hedefimiz 2015 yılında 4-5 bin MW düzeyine erişmesidir." "Enerji Yatırım Atmosferi Olumlu Durumda" Selahattin Çimen'in ardından bir konuşma yapan Türkiye Kojenerasyon Derneği Başkanı Özkan Ağış ise; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın yaptığı olumlu işlerden bahsederek, daha yapılması gereken işler olduğunu dile getireli. Ağış, "Bu yıl ETKB'na ikinci defa sunduğumuz ve AB'nin dört yıl önce uygulamaya koyduğu Yüksek Verimli Kojenerasyon Yasası Tasarısı, "Enerji Verimliliği Kanunu" çerçevesine sığdırılabilirdi. Yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üretecek tesislerin lisans esaslarının tespitinde ETIZB (Bağlı kuruluşlar dahil), EPDK ve DSİ üçgenindeki strateji, politika ve kararlarda gördüğümüz farklılıklar sektörde karmaşa yaratmakta ve yatırımları geciktirmektedir. Bu üçgeni teşkil eden köşelerin kenarlarıyla barışık bir düzlemde çalışmalarını görebilmenin özlemi içindeyiz. 78.000 MW!'lık rüzgar lisans başvurusunun ve 8.000 M\Xl'lık hidrolik santral başvurularııun hakkaniyetle değerlendirileceği bir yapısal ve yasal platforma ülkemizin acil.en ihtiyacı var" dedi. Türkiye'de iki yıldır yaşanılan elektrik arz sıkmtılarının bu yaz bölgesel 2 2 ENERJi DÜNYASI MAYIS. HAZiRAN 2008 Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dr. M. Hilmi Güler kesintilere kadar büyüyeceğini ifade eden Ağış, "Geçen yıl 30.500 MW olan yaz puantııun bu yıl 32.500 MW'a kadar yi.ikselebileceğini hesaplıyoruz. Hesabımızın bazını, elektrik tüketiminin geçen yıl yüzde 7, klima satışlarının ela yüzde 17 artmış olması teşkil ediyor. Rüzgarcıların dağıtım bölgelerine bağlantı sorunları çoğunlukta, hidrolikçiler ise "su katkı payı" tartışmaları içinde. Yenilenebilir Enerji Kaynaklarımızı birinci öncelikle değerlendirirken, bunlarla her yıl ihtiyacımız olan 3.500 M\1(/'lık yeni üretim kapasitesini yaratabilmemiz zor görünüyor. Diğer kulvarda da temel (baz) yük ihtiyacını karşılayacak büyük santrallere de ihtiyaç var" şeklinde konuştu. Yatırımcılara ela seslenen Özkan Ağış, Türkiye'de enerji yatırım atmosferinin hiçbir zaman bu kadar olumlu bir duruma gelmediğini vurguladı. "Yenilenebilir Kaynaklarla İlgili Düzenlemeler Yapılmalı" ICCI 2008 açılışrncla bir konuşma yapan TMMOB Başkanı Mehmet Soğancı da bugüne kadar izlenen politikalar sonucunda ülkemizin enerji ihtiyacını keneli özkaynaklarınclan değil, ağırlıkla EPDK Başkanı Hasan Köktaş dışarıdan satın alarak karşılayan bir duruma geldiğini vurguladı. Soğancı, ülkemizde yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları ile enerji ihtiyaçlarının çok önemli bir bölümünü karşılayabilecek potansiyele sahip olunmasrna karş111, bu kaynakların başarılı birkaç adım atılmasma rağmen hiç kullanılmamakta ya ela potansiyelin çok altında değerlendirilmekte olduğunu söyledi. Soğancı, "Enerji ithalatı 2006 yılında 29 milyar dolar, 2007 yılında 33,9 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Petrol fiyatları bugün 120 dolar düzeyindedir. Bu fiyat artışının sürmesiyle toplam enerji arzında petrole yi.izde 35 ve doğalgaza yüzde 28 bağımlı olan Türkiye ekonomisinin de olumsuz etkileneceği açıktır. Sadece enerji fiyatlarının artına eğiliminde olması değil, yüksek ithalat bağımlısı olduğumuz ülkelere yönelik arz güvenliği kaygiları da enerji ajandamızm başmda yer alan diğer bir husustur. İklim değişimi ele Türkiye'nin kaçımlmaz şekilde ve bir an önce enerji sektörünü gözden geçirerek fosil yakıt kullanımının azaltılması ve yenil.enebilir kaynakları kullanmak üzere düzenlemeler yapmasını zorunlu kılmaktadır. Son üç yılda MTA, DSİ, TAİ ve benzeri kuruluşlarca eşgüdümlü olarak yeniden başlatılan kömür arama çalışmaları Türkiye için olumlu bir gelişmedir" diye konuştu. "Çok Oyunculu Serbest Piyasa Yapısına Geçiş Sağlanmalı" EPDK Başkanı Hasan Köktaş ise yaptığı konuşmada özelleştirmelere verdikleri öneme değineli. "Ülkemizin ekonomik gerçekleri ile yatırım olanakları dikkate alınarak enerji etkinliği ve veriml.iliği için, kamu işletmeciliğinin sektörün bugünü ve geleceğinde söz sahibi olduğu tek oyunculu yapıdan, sürece özel sektörün ele katıldığı, çok oyunculu serbest piyasa yapısına geçişin sağlanması gerekmektedir. Bu yapının oluşmasının bir boyutu özelleştirmelerdir, bir başka boyutu maliyet esaslı fiyatlanclırmadır, bir diğer boyutu ise enerji politikalarmcla ve karar süreçlerinde herkesin önünü görebilmesini sağlayacak, öngörülebilirliği yi.iksek bir piyasa yapısıdır. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=