Ayrıca sanayi üretiminde %1'lik azalma da bir miktar etkilemiş olabilir. Yaz aylarında 30.500 MW'a kadar yükselmiş puant gücü bugünlerde 26.500 MW civarında. Ancak saatlik puanrın kış aylarında yeniden 30.500 MW - 31.500 MW bandına yükselmesi bekleniyor. ■ PMUM elektrik fiyatları biraz gevşemiş durumda, yaz aylarına göre %5 daha düşük. Bu da talep azalmasından kaynaklanıyor. 13 ekim itibariyle TEİAŞ sitesinden aldığımız rakamlara göre günlük ortalama elektrik fi.atı 16,5 Ykr/kwh. Bu fiyat hala yatırım için cazip fiyat. Çünkü %55 randıman seviyesinin üzerinde çalışan ve doğal gaz yakan Tesislerde, 62 Ykr/m''lük gaz fiyatı ile, gündüz 16 saat çalıştırarak, gece durdurmak kaydıyla, para kazanmak mümkün. Hesabımız şöyle: ■%55 çevrim randımanında özgül gaz miktarı.: 0,19 m'/kWh ■Doğal gaz fiyatı.(Botaş'ın ekim ayı tarifesi) ..: 62 Ykr/m' ■1 kWh üretimde gaz maliyeti ............................ :11,8 Ykr/kWh ■Tesis amortisman bedeli ........................................: 1,3 Ykr/kWh ■İşletme masrafları,...................................................: 0,3 Ykr/kWh ■Bakım masrafları .....................................................: 0,5 Ykr/kWh ■YGerilim hatlarıyla serbest tüketiciye naldiye bed ...............................: O4Ykr/kWh 14,3 Ykr/kWh Elektrik üreticisi net karı (16,5-14,3 Ykr/kWh) ..........................................: 2,2 Ykr/kWh Bu, son derece güzel bir karlılıktır. Bu karlılığın ne kadar cazip olduğunu göstermek için, doğal gaz yakan 3 adet BOO santralın ihalesinde açıklanan ortalama birim karın 0,40 cent/kWh = 0,55 Ykr/kWh olduğunu hatırlatalım. Daha yüksek randımanlı Kojenerasyon Sistemleri kurarsak ekmek kadayıfının üzerine kaymağını da koymuş oluruz. Elektrik Üretim Tesisi kurmak hala karlılığını koruduğuna göre şimdi parayı nereden bulacağımıza bakalım. Son aylarda US Exim'in Başkan Yardımcılarından biri Türkiye'ye çok sık gelmeye başladı. Maksadı da "Finans krizine rağmen ben devam ediyorum" mesajını vermek. Sadece US Exim değil, tüm ECA (Export Credit Agency) kuruluşları, benzeri faaliyetler içindeler. Bunlar arasında, Coface, Hermes, Ond'yi sayabiliriz.bu export kredisi kuruluşları kredi vermeye hazırlar. Yeter ki kendi ülkelerinin ileri teknoloji imalatçılarının satışları durmasın ya da azalmasın. Onlar enerji yatırımlarının %65'ini karşılayabiliyor. Kalanın en az yarısını yatırımcının özkaynaklarından karşılanması 4 ENERJi DÜNYASI EKiM 200a lazım. Burada yatırımcının biraz zorlanacağı kısım %15-20 'lik , ticari bankalardan sağlanacak finans açığıdır. Bütün zengin devletler, kendi bankalarını ve finans kuruluşlarını batmaktan kurtarmak için onlara milyarlarca dolarlık kaynak takviyesi yapma kararı aldıkları için Bankalar eskiden olduğu gibi ticari kredi musluklarını yine açacaklar. Ancak musluktan akan su biraz pahalı olabilir. Zaten bankadan alınacak ticari kredi toplam yatırımın %15-20'si olduğuna göre, paranın pahalanması yatırımın ancak %15-20'sinde bahis konusu olur. O da amortisman payı olan 1,3 Ykr/kWh'ı biraz yükseltir (diyelim 0,1 Ykr/kWh kadar). Yani yatırım için caydırıcı olmaz. Para bulmada anahtar faktör,ülkenin mali·yapısı ve tesisin karlılığı yani fızibilitesidir. Bugün Dünya Bankası Başkanı Mr. Zoellick, Türkiye'nin mali yapısının sağlam olduğunu ve projelere her türlü finans desteğini vereceklerini söyledi. Projelerimiz feasible ise finans bulabileceğiz. Yukarıdaki hesabımızdan da açıkça görüleceği gibi, çevrim randımanları çok yüksek olan yani en son teknoloji ile imal edilmiş ve bu avantajıyla doğal gazın ısısını son kalorisine kadar sömüren gaz türbinleri ve gaz motorlarının rekabet üstünlüğü çok yüksek olacaktır. Bunlar da Kojenerasyon Tesisleri ve Kombine Çevrim Santrallarıdır. Bu dönemde, gaz motorları piyasasının da Türkiye'de çok genişleyeceğini düşünüyorum. Zira gaz motorları yalnız başına (simple eyde) %46'ya çıkan üretim randımanlarıyla, ısı değerlendirilmemiş olsa bile, üretim maliyeti optimizasyonunda rekabet gücünü korumaktadır. Ayrıca, Almanya'da ve İspanya'da rüzgar santrallerinin artış oranında, gaz motor satışlarının da artmış olduğu gözlemlenmiştir. Rüzgar esmediği zamanlarda, eksilen elektrik üretimi gaz motorları ile 'telafi edilerek , Elektrik Üretim Şirketleri, sürdürülebilirliği sağlıyorlar. Rüzgar santralleri kuruluşlarının hızlandığı ülkemizde, benzeri bir gelişmeyi, yani gaz motoru satışlarındaki hızlanmayı bekliyoruz. Son olarak şunu söyleyebiliriz: İçinde bulunduğumuz finans lcrizi dünyanın sonu değildir. Belki de çok daha iyi başka bir düzenin başlama noktası olacaktır. Yani bir fırsatı da beraberinde getirecektir. Ne mutlu değerlendirene. Hoşça ve dostça kalın.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=