Enerji ve Çevre Dünyası 73. Sayı (Ekim 2009)

www. enerji-dunyasi.com 1 & CEVRE il ENERJİ VE ÇEVRE DERGİSİ/ ENERGY & ENVIRONMENT MAGAZiNE Dağı Elde 3.5 İhale erinde ilen elir lyar D ları ktrik Dağıtım .Ş Devredildi * Atıkt n nerji Sektörün • n Nabzı I S 'te Atacak * 3. O B nerji Zirvesi G rçekleştiril * İra il Doğalgaz Ani şması İmz andı MOODY INTERNATIONAL

® Sadece dönen değil, uçan bir dünya hayal edin. İnşaat, üretim, imalat ya da farklı bir sektör... İşiniz ne olursa olsun açık olan bir gerçek var: Daha iyi yağlar ve yağ tedarikçileri üretkenliği artırır. Bu yüzden, endüstriyel yağ denildiğinde dünya çapında S000'in üzerinde ekipman üreticisinin aklına Mobil geliyor. Standartları belirleyen ürün gamı ve sektördeki benzersiz deneyimiyle Mobil Endüstriyel Yağları, verimliliği sadece artırmakla kalmıyor, verimliliğin önünü de açıyor. Daha fazla bilgi için 0216 468 96 96 numaralı telefonu arayabilir veya www.mobilindustrial.com adresini ziyaret edebilirsiniz. Mobil Q 2009 Exxon Mobıl Corporatıon. Mobıl ve Uçan At tasarımı, Exxon Mobıl Corporation veya bağlı kuruluşlarının tescıllı markalarıdır. lndustrial Lubricants

� Aalborg Engineering understanding energy A a l bAoarlgb oE nr gg iEnnegei rni ne eg r Ai n/g5 II TDUERNKME YA IRPKhI oPnheo: n0e5:3+343559265381 2389 5 0 www.aalborg-engineering.com

Sunuş ■ ÖzkanAĞIŞ Türkiye Kojenerasyon Derneği Yönetim Kurulu Başkanı ozkan.agis@enerko.com.tr Elektrikte Talep Azalması Rehavet Yaratmasın Teşvikler Bir Başka Bahara mı Kaldı? 8-9 Ekim 2009 tarihlerinde Ankara'da Sheraton Hotel salonlarında düzenlenen Yenilenebilir Enerji Konferansı'ndaydım. Benim gibi, konferansı izlemek için gelen bine yakın katılımcının tek beklentisi, Enerji Bakanımızın teşviklerle ilgili olarak vereceği mesajdı. Enerji Bakanımız çok uzun konuşmadı, bol bol rakam verdi, ancak teşvikler konusunda olumlu bir mesaj vermedi. Anladık ki, Enerji Teşvikleri Yasası'nın görüşülmesi bir başka bahara kaldı. Yasa baharda çıksa bile kırpıla kırpıla kuşa dönerek çıkar. Ayrıca, Teşvikler Yasası'nın çıkması yolunda aslanlar gibi mücadele eden Enerji ve Teknoloji Komisyonu Başkanı da, yeni komisyon seçimlerinden sonra, artık başkan değil. Haziran sonunda, TBMlvI Genel Kurulu'ndan geri çekilmiş olan Kanun Tasarısı, komisyonda ne zaman ele alınacak? Komisyonun yeni üyeleri, enerji teşviklerini benimseyecek mi? Yeni komisyon kararlarına Sayın Başbakanın ve SayınAli Babacan'ın gölgesi düşecek mi? Bütün bunların cevabını merak ededuralım. Ama gelişmeler hiç de iç açıcı değil. Yenilenebilir Enerji Konferansı'nda Türkiye'ye enerji yatırımı yapmak isteyen veya Türkiye'ye teknoloji getirmeye hazır yabancılarla da görüşme imkanım oldu. Hükümetin enerji teşvikleri konusunda geri adım atması karşısında şok yaşıyorlardı. Hükümet politikasındaki bu U dönüşünün nedenini anlamaya çalışıyorlardı. Birileri de , neden bulına arayışında idi. Kimilerine göre, küresel krizle gerileyen elektrik tüketim azalması, Hükümetin ekmeğine yağ sürmüştü. Böylece enerji sıkıntıları ileriki yıllara kayıyordu. Sıkıntı geçtiğine göre ayrıca teşvik gibi, destek gibi, ilave ödemelere ne gerek vardı? Sıkıntı 2014 yılından önce olmazdı ve o zamana kadar da Allah kerimdi. Halbuki gerçek şu idi; AB 25 ülkesi, Kyoto taahhütlerini yerine getirmek ve enerji kaynaklarında dışa bağımlılığı azaltınak için yenilenebilir enerji kaynaklarına sıkı sıkıya sarılmışlar. Bu konuda aralarında adeta bir pakt kurmuşlar. Her ülke yenilenebilir 2 1ENERJi DÜNYASI EKiM 2009 enerji kaynaklarının maksimum kullanımı için teşvikler çıkartırken, sadece Kyoto yükümlülüklerinden kurtulmakla kalmıyor, karşılıklı dayanışmanın sağladığı doğal gaz tüketim azalmasıyla, gaz fiyatlarırun dibe vurmasını ve son 5 yılın en düşük seviyesine inmesini sağlıyorlardı. Gazprom'un BOTAŞ'a verdiği gazın fiyatını düşürmesi de bundan. Davetli konuşmacı olarak katıldığım "Prag - Kojenerasyon Günleri 2009" konferansında görüştüğüm İspanyol temsilcisi Dr. Preira, kendi ülkesinin fosil yakıtların hegemonyasından kurtulınak için nasıl bir seferberlik çalışmasına girdiğini heyecanla şöyle anlatıyordu: "İspanya Hükümeti 3 yıl önce çıkardığı Teşvikler Kanunu ile rüzgara 9,0 €uro cent/kwh, hidrolik enerjiye 10,0 €uro cent/ hvh ve güneş enerjisine 40 €uro cent/kwh "feed-in tariff" teşviği tanımıştı. Bu teşviklerin yürürlüğe girmesinden sonra,11.000 M\'v' 'lik rüzgar santralı ,2000 J\.ıIW'lık akarsu santralı ve 3500 MW'lık PV(fotovoltaik) esaslı güneş santralı kuruldu. Doğal gaz tiiketimi %30 azaldı ve doğal gaz fiyatı 2 yıl içinde %40 düştii." Bizce de en büyük vatan hizmeti budur. Çocuklarımıza ve torunlarımıza doğamızı, hiç olmazsa teslim aldığımız gibi bırakmanın tek yolu, enerji için çevreyi feda etme olgusunun, çevreyi koruyarak enerji üretme iradesine dönüşmesi. Bu hedefe ulaşmak için hiçbir mücadeleden geri durmamamız lazım. Allah'ın bize bu misyonu, yani bu sorumluluğu verdiğine inanıyor ve bütün okurlarımı yenilenebilir enerji kaynaklarımızın maksimum kullarulması yolunda dayanışma ve mücadeleye davet ediyorum. Doğal Gaza Neler Oluyor? Bugünlerde yeniden doğal gaz zammı söylentileri dolaşmaya başladı. İnşallah söylentiler gerçekleşmez. Gerçekleşmemesi için pek çok neden var.

Birincisi; Türkiye'de doğal gaz tüketim azalmasının getirdiği,"al-ya da , öde" cezası. Geçen yılki tüketim azalmasından İran'a 600 milyon dolar ceza ödediğimizden bal1sediliyor. Eğer bu doğru ise, doğal gaza zam yapılmamalı, aksine, fiyatı biraz daha ucuzlatıuak laz101 ki çok kullanılsın ve yeniden ceza ödemeyelin1. Eğer böyle bir ceza söz konusu değil ise Enerji Bakanımızın bunu kamu oyuna açıklaması lazım. Enerji Bakanınuzın, Azerbaycan gazı fiyatının artıuasını da neden olarak göstermesi makul değil. Çünkü, Azerbaycan'dan aldığımız gaz, toplam tüketimimizin %10'u. Bunun da dörtte birini Yunanistan'a veriyoruz. Gaz fiyatımn arttırılması yerine, dal1a da düşürülmesini gerektiren ikinci neden, dünya'da gaz fiyatı, piyasa tarihinin en düşük noktasında olmasıdır. Küresel krizden önce 380 $ 'a kadar çıkan 1000 m3 gazın fiyatı (toptan alışlarda) bugünlerde 200 $ civarında. Petrol fiyatı 70-80 S aralığmda gezindiği sürece, gaz fiyatı fazla yükselmeyecektir. Putin'in Enerji restine karşı Avrupa önlemlerini alırken, gaz temininde Rusya dışındaki kaynaklara yönelmeğe başladı. Türkmenistan, Azerbaycan, Irak ve Mısır gazları ön plana çıktı. Nabucco bu nedenle değer kazandı. Orta doğu ve Orta Asya'nın zengin gaz potansiyelinin, ancak Türkiye üzerinden Avrupa'ya aktarılacağı gerçeği Avrupa Birliği tarafından kabul edildiğine göre, coğrafi konumumuzun ve jeopolitik rolümüzün avantajlarını kullanarak gaz fiyatının sürdürülebilir ve düşük ölçekli seviyelerde tutulması, böylece de sanayimiz üretim maliyetinde mukayeseli üstünlük kazandınlası bir Devlet politikası olarak kabul edilmelidir. Ülkemizin elinde tuttuğu bu güzel avantaj, sanayinuzde düşük üretim maliyeti ve vatandaşlarımıza da hazmedilebilir bir doğal gaz faturası sağlamıyorsa, doğal gaz yönetimi doğru dürüst çalışmıyor demektir. Biliyoruz , bu iş o kadar kolay değildir. Doğal gaz stratejinuzin ayarlanmasında İran'ın Güney Pars Bölgesi'nden gaz çıkartıp İran'a teslin1 edilmesi birinci öncelik olmamalıdır. Bu filmi 2 yıl önce eski Enerji Bakanımızdan izlemiştik. 2 yıl içinde gaz araştırmalarında ne gibi gelişme kaydettik ki, bugün daha da genişletiın1iş anlaşmalarla, İran'da gaz arıyoruz? Birinci önceliğimiz doğal gazda elektrik üreticilerin1izin, sanayicilerin1izin ve vatandaşlar1J11Jzın önüne, kolay hazmedilebilir bu doğal gaz fiyatını koyabilmektir. Yoksa Azerbaycan gaza zam yaptı diye veya İran'a ceza ödedik diye bunu vatandaşa yansıtıuak değil. HuJ... -uJ...-untemel kuralı şu: Ceza, suçu işleyene verilir, paylaşılamaz ve paylaştırılamaz. Dostça ve Hoşça Kalm.

Ekim Ocıobcr 2009 Sayı lssuc 73 www. enerji-d u nyasi. com ■ İçindekiler Sunuş Yakıt Fiyatları Elektrik Fiyatları Haberler Dünyadan Haberler 3. OSB Enerji Zirvesi Gerçekleştirildi İran ile Doğalgaz Anlaşması İmzalandı AB 2009 Türkiye İlerleme Raporu Enerji Sektörü Değerlendirmesi Atıktan Enerji Sektörünün Nabzı IWES'te Atacak Dağıtım İhalelerinden Elde Edilen Gelir 3,5 Milyar Doları Aştı Meram Elektrik Dağıtım A.Ş Devredildi AB Ülkelerindeki Elektrik Üretiminde Liberalleşme Süreci ve Türkiye Elektrik Piyasası Elektrik Dağıtım Özelleştirmeleri ve Rekabet Hukuku Uygulamaları Erdemir Spesifik Enerji Tüketiminde 4000Mcal/THÇ Değerinin Altına İnmeyi Hedefliyor Summaries 1 Reklam İndeksi Ads Index __ , __ -�•+· () •• c,I � ı: &6<-•- r_...Cil "� �.,Jj 2 6 8 10 20 24 26 28 30 34 36 42 50 60 72 A ALBORG--------------------1 ıccı 2010 ------------------ 6 3 SELNİKEL ------------------ 57 ÇEVRİM -------------------- 4 7 MTU------------------------ 1 3 SIEMENS---------------------5 EKOS GROUP-------------- 1 9 NALCO--------------------- 3 3 SOLAR FUTURE ------------ 65 ENERKO ---------------------7 NORM TEKNİK --------- A. K. İ. TESTO---------------------- 37 ERALP KAZAN------------- 4 5 ORMAZABAL -------------- 3 1 TİBET MAKİNA ------------ 43 EXXON MOBİL ---------Ö. K.İ. PERA ----------------------- 6 7 TOPKAPI------------------- 55 FNS RÜZGAR-------------- 1 5 POWERSERV --------------- 5 1 TURA----------------------- 23 FRİTERM ------------------- 5 3 PRO-PER------------------- 2 7 WİN 2010------------------ 71 GSD-----------------------A .K. RE- CONSULT -------------- 17 WKN-------------------------3 HAREKET ------------------ 4 9 RENEXPO ------------------ 6 9 YILDIZ KAZAN------------- 21 HİLKAR -------------------- 1 1 SCHNEİDER---------------- 3 5 ZORLU ENERJİ---------------9 dan. kaynak gösterilerek de o,sa iktıbas edılemez Y• ıntanan tüm yazılann son.wn� ynaıtarına, ı,ntann ıorumıoıuou ilan sahlplenne aıttw. any meanı, whether as a souree without !he consen of the publishen . The responsibilıty ofall published aı dH and 8ds belong ıotheı,authorsand owners.

Siemens Çözümü: Yüksek verimli enerji temini. Geliştirdiğimiz yenilikçi çözümler, dünyanın ihtiyacı olan enerjiyi en verimli şekilde üretip dağıtırken, zararlı COı emisyonlarında önemli ölçüde düşüş sağlıyor. www.siemens.com/answers Answers for the environment. SIEMENS

Yakıt fiyatlarını güncel bilgilerle görmek istediğinizde www.dogalgaz.com.tr, http;//arastirma,dogalgaz.com.tr/, veya www.tesisat.com.tr adreslerindeki sitelerde bulabilirsiniz. GÜNCEL VAKiT FİYATLARININ KARŞILAŞTIRMA TABLOSU [11 (30 Ekim 2009 tarihinde, KDV HARİÇ) VAKiT BİRİM FİYATI ALT ISIL DEĞERE göre ÜST ISIL DEĞERE göre VAKiT VAKiT (1) 1000 kcal için 1000 kcal için YAKITLAR ALT ISIL ÜST ISIL DEĞERi DEĞERİ VAKiT FIYATI VAKiT FiYATI [2] (3) (BOTAŞ) PROSES, BUHAR ve ELEKTRiK KULLANICILARI için (Kesintili) SANAYi [4] 8.250 9.155 48,9635 32,8174 22,1394 5,93 3,9779 2,6836 5,35 3,5846 2,4183 (BOTAŞ) PROSES, BUHAR ve ELEKTRiK KULLANICILARI [4] 8.250 9.155 49,4348 33,1332 22,3525 5,99 4,0162 2,7094 5,40 3,6191 2,4416 için (Kesintisiz) OSB (BOTAŞ) PROSES, BUHAR ve E L EKTRiK KULLANICILARI için (Kesintisiz) SANAYi [4] 8.250 9.155 49,4348 33, 1 332 22,3525 5,99 4,0162 2,7094 5,40 3,6191 2,4416 (IGDAŞ) Serbest Tüketici Olan PROSES ve BUHAR KULLANICILARI için SANAYi [6] 8.250 9.155 51,5137 34,5266 23,2925 6,24 4,1850 2,8233 5,63 3,7713 2,5442 (İGDAŞ) Serbest Tüketici Olmayan 61,6596 41,3268 27,8801 7,47 5,0093 3,3794 6,74 4,5141 3,0453 (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) PROSES ve BUHAR KULLANICILARI için SANAYİ [6] 8.250 9.155 LİNYİT KÖMÜRÜ kcal/kg kcallkg kr/kg Dolar/kg Manisa-Soma KISRAKOERE (Yıkanmış Torbalı 1 O - 18 mm) TKİ • ELi LİNYİT Kömürü (8) 4.648 5.000 27,2000 18,2306 iTHAL Sibirya Kömürü Ceviz tipi (İSTANBUL) [7] 6.500 7.300 44,4915 29,8200 HAKAN KÖMÜR AKARYAKIT kcallkg kcal/kg kr/kg Dolar/kg NAFTA ithal (9) 10.550 11.500 99,2800 66,5416 (nakliye hariç) (SHELL) FUEL-OiL NO:6 (10) 9.200 10.300 117,7966 78,9521 {lstanbul Avrupa Yakası) (SHELL) FUEL-OiL N0:4 - Kalor i fer Yakıtı (10] 9.700 10.500 156,7797 105,0802 (lstanbulAvrupa Yakası) (SHELL) MOTOR(N [11) 10.200 10.800 269,7824 180,8193 BÜYÜK SANAYi Kullanımı MİKS LPG (12) 11.000 11.900 234,2500 157,0040 IPRAGAZ -AYGAZ KÜÇÜK SANAYi Kullanımı MİKS LPG (12) 11.000 11.900 257,6750 172,7044 IPRAGAZ -AYGAZ SANAYi Kullanımı PROPAN (12) 11.100 12.000 270,2765 181,1505 IPRAGAZ -AYGAZ ELEKTRİK kcal/kWh kcal/kWh kr/kWh Dolar/kWh SANAYİ Elektr i k TEK TERiM -Alçak Ger i lim [13] 860 860 20,5855 13,7972 Tek Zamanlı Tarife - TEDAŞ KONUT Elektr i k [13] 860 860 23,7108 15,8920 Tek Zamanlı Tar i fe - TEDAŞ TiCARETHANE Elektrik [13] 860 860 27,7762 18,6167 Tek Zamanlı Tar i fe - TEDAŞ KOV Hariç Fiyatlar olup, yakıtların herhangi bir cihazda yakılmadan önceki ve satış noktasındaki birim fiyatlardır. Alt ısıl değere göre 1000 kcal için kr değeri [ (Birim Fiyat x 1000 kcal / Alt Isıl Değeri) ] formulü kullanılarak hesaplanmıştır. Üst ısıl değere göce 1000 kcal için kr değeri [ (Birim Fiyat x 1000 kcal / Üst lsıl Değeri) J formulü kullanılarak hesaplanmıştır. BOTAŞ'ın OSB ve Sanayiye sartığı doğalgazın birim fiyatına 0,023 TL/ Sın' olan ÖTV dahil edilmiş, 01 A/;•'llstos 2009 tarihli fiyatlardır. Dolar ve Avro 30 Ekim 2009 tarihi itibariyle TC. Merkez Bankası Efekcif Satış ['iyatları olup; 149,20 kr/Dolar ve 221,16 kr/Avro'dur. İGDAŞ'ın serbest tükecici olan vey3 olmayan müşterilerine uyguladıkları doğalgoz birim fiyatları 30 Ekim 2009 itibariyle ilgili sitesinden alınmış KDV'siz fiyattır. İthal sibirya kömürü fiyatları HAKAN KÖMÜR şirketinin fiyat listesindeki ceviz tipi linyit için 30 Ekim 2009 tarihli nakliye ücreti ve KDV dahil 525 TL/ton olan taksitli satış fiyatından hesaplanmış KDV'siz fiyattır Yerli linyit kömürü fiyarı 30 Ekim 2009 rarilıinde geçerli olan TKİ - ELİ'nin Kısrakdere yıkanmış 10-18 mm parçalı torba cinsi için 06 Aralık 2008 talihli ]sınma Amaçlı (forbalanmış) Kömürlerin Bayi Depo Satış Fiyatları listesinden alınmış olup, İstanbul için 272 TL/ton olup, üreciın yeri fiyatına; 480 km.tik İsr:ınbu1-Soma anısı uzaklığın nakliye bedeli 55 ·11,/ıon olarnk alınarak ,·e %15 bayi kar ıı1arjı eklenerek yayımlanmış olan KDV'siz fiyattır. (9) (10) (11) (12) (13) 6 1 ENERJİ DÜNYASI EKIM2009 Avro/kg kr (3) Dolar (5) Avro (5) kr (3) Dolar (5) Avro (5) 12,2988 5,85 3,9222 2,6460 5,44 3,6461 2,4598 20,1173 6,84 4,5877 3,0950 6,09 4,0849 2,7558 Avro/kg kr (3) Dolar (5) Avro (5) kr (3) Dolar (5) Avro (5) 44,8906 9,41 6,3073 4,2550 8,63 5,7862 3,9035 53,2631 12,80 8,5818 5,7895 11 ,44 7,6653 5,1712 70,8897 16,16 10,8330 7,3082 14,93 10,0076 6,7514 121 ,9852 26,45 17,7274 11,9593 24,98 16,7425 11,2949 105,9188 21,30 14,2731 9,6290 19,68 13,1936 8,9007 116,5107 23,43 15,7004 10,5919 21,65 14,5130 9,7908 122,2086 24,35 16,3199 11,0098 22,52 15,0959 10,1840 Avro/kWh kr (3) Dolar (5) Avro (5) kr (3) Dolar (5) Avro (5) 9,3079 23,94 16,0433 10,8232 23,94 16,0433 10,8232 10,7211 27,57 18,4790 12,4664 27,57 18,4790 12,4664 12,5593 32,30 21,6474 14,6038 32,30 21,6474 14,6038 Naftanın birim fiyatı 01 Ekim 2009 tarihi itibariyle ithal değeri olup nakliyehariç KDV'siz satış fiyatıdır. Fuel Oil No:4 ve No:6 birim fiyatı SHELL'in akaryakıt pompa satış fiyatları listesindeki 30 Ekim 2009 tarihli isıanbul Avrupa yakası için KDV'siz perakende sarış fiyatlarıdır. Motarin birim fiyarı SHELL'in akaryakıt pompa sarış fiyatları listesindeki 30 Ekim 2009 tarihli lstanbıtl Avrupa yakası için perakende sarış fiyatları olup, kr/litre değeri 0,845 dönüşüm katsayısına bölünerek kr/kg'a çevrilmiştir. LPG dökmegaz fiyatları 30 Ekim 2009 tarihi itibariyle İPRAGAZ ve AYGAZ'dan alınmış 05 Ekim 2009 tarihli sirkülerindeki KDV'siz fiyatların ortalamasıdır. LPG dökmcgazın bü)•Ük sanayi tesislerinde kuUanımındaki birim fiyatı küçük sanayi için belirlenmiş olan birim fiyattan %10 daha düşük olarak alınmıştır. Elektrik birim fiyatları 30 Ekim 2009 tarihi itibariyle TEDAŞ'ın Ol Ekim 2009 tarihi tarihli FONLU tarifeden sanayi kullanımında (tek terimli, alçak gerilim tarifesi)TRT payı ve enerji fonu için %3, Belediye Elektrik Tüketim Vergisi için ise %1, konut kullanımında TRT payı ve enerji payı için %3 ve Belediye ElektrikTüketim Vergisi için %5 ve ticarethane kullanımında TRT p3y1 ve enerji fonu için %3, Belediye Elektrik Tüketim Vergisi için ise %5 ilave edilerek bulunmuştur.

Yıldız Posta Caddesi Akın Sitesi A Blok Kat: 6 Daire :12 Gayrettepe / iSTANBUL T. : +90 212 347 30 61 F. : +90 21 2 347 21 52 web : www.enerko.com.tr e-mail : ozkan.agis@enerko.com.tr

Yakıt fiyatlarını güncel bilgilerle görmek istediğinizde www.dogglqaz.com,tr, http;//grgstirmg,doqglagz,com,tr/, veya www.tesisgt.com,tr adreslerindeki sitelerde bulabilirsiniz. -rmi�lya11an:�l;�,<f.:r(�t1 [J, }}( •-'.:-::· EP�Ş tGjt,�eı.ı 2ll 09� : �ili ; · nittfesi;,,:.: Dağıtım Şirketinden enerji alan iletim sistemi kullanıcısı tüketiciler Tek Zamanlı Gündüz Puant Gece (*) Sanayi kr/kWh kr/kWh kr/kWh kr/kWh 15,866 15,765 27,180 7,557 Dajııtım Sistemi Kullanıcılan Dağıtım Şirketinden Özel Tedarikçiden enerji alan tllketlcller için enerji alan tllketlcller için sistem kullanım sistem kullanım (*) Aktif Enerji (kr/kWh) Reaktlf Aktif Enerji Reaktlf Enerji Enerji Tek Zamanlı Gllndllz Puant Gece kr/kVARh (kr/kWh) (kr/kVARh) İletim şalt sahalarının dağıtım şirketinin kullanımındaki OG baralarına özel hattı ile bağlı tek bir tüzel kişi durumundaki kullanıcılar Çift Terimli Tarife Sanayi 14,694 14,592 26,133 6,293 9,518 rrek Terimli Tarife Sanayi 17,338 17,236 28,763 8,946 9.239 0,690 9,239 Ticarethane 22,071 20,579 32,644 11 ,902 9,239 0,690 9,239 Diğer 1 17,718 16,223 28,311 7,530 9,239 0,690 9,239 Diğer 2 19,143 17,648 29,728 8,961 9,239 0,690 9,239 Tarımsal Sulama 16,660 15,754 27,304 7,448 9,239 0,690 9,239 (**) İletim şalt sahalarının dağıtım şirketinin kullanımındaki OG baralarına dağıtım şirketi hattı ile bağlı tek bir tüzel kişi durumundaki kullanıcılar �ift Terimli Tarife Sanayi 16,106 16,004 27,556 7,697 9,239 1 ,451 9,239 !Tek Terimli Tarife Sanayi 19,165 19,063 30,628 10,746 9,239 1,814 9,239 M CI> !Ticarethane 25,991 24,494 36,598 15,789 9,239 C: ... 2,725 9,239 .. CI> :5 !� Diğer 1 20,165 18,662 30,811 9,926 9,239 2,725 9,239 � o Diğer 2 21,440 19,939 32,075 11 ,211 9,239 2,725 9,239 .. CI> .!:! > rrarımsal Sulama 19,884 18,976 30,560 10,644 9,239 2,725 9,239 Diğer Tüm Dağıtım Sistemi Kullanıcıları Çift Terimli Tarife Sanayi Orta Gerilim 16,654 16,552 Tek Terimli Tarife ·;;, Orta Gerilim 19,054 18,952 !Alçak Gerilim 19,788 19,685 t/l lncarethane 25,683 24,170 ,q' CI> Diğer 1 20,533 19,009 ,a, o Diğer 2 21,187 19,665 CI> > Mesken 21,924 20,589 13,863 .. Diğer 3 -s K.ô.l. Mesken � 20,347 19,006 iTarımsaı Sulama 18,855 17,934 i= �ydınlatma 20,245 (*) Koyu siyah fiyatlara FON PAYvb. yasal yükümlülükler (% 2) x ( % 1) olarak ayrıca ilave edimiştir. ("*) ilerim şalt sal1alannın dağıllln şirketinin kullanmıındaki OG bacalarına dağının şirketi ham ile bağlı tekbir tüzel kişi durumundaki kulla ı; DağıtnımıcılŞarirvkeetDinid , eenr Te nüemr j i Da laağnı nt ıünk eS i s t i ct iel emr ikKa pual lsai tneı ;cgı l üa rçı bi çei nd;e l i 3 3 2 k r / Ay/k\Y/, güç aşım bedeli 663 kr/Ay/kWI" Dağının sistemine bağlı üreticilere cerci!, etmeleri halinde TEİAŞ tarafından belirlenen iletim bölgeleri bazındaki iirctici fiyatları uygulanır. 8 1ENERJi DÜNYASI EKIM2009 28,155 8,207 9,239 1 ,630 9,239 30,584 10,586 9,239 2,056 9,239 31,314 11 ,322 9,239 2,596 9,239 36,409 15,367 9,239 3,136 9,239 31,330 10,149 9,239 3,136 9,239 31,973 10,813 9,239 3,136 9,239 32,896 11 ,739 3,221 31,372 1 o, 113 29,672 9,493 9,239 3,244 9,239 3,410 Diğer-1: Hayır Kurumları, Dernekler, Vakıflar, Müzeler, Resmi Okullar,Resıni Yurtlar, Resıni Kurslar, Spor Tesisleri, Resıni Üniversite, Resmi Yüksek Okulltr, Resmi Sağlık Kuruluşlan, Kültür Balıkçılığı ve Kümes Hayvanla,, Çiftliği Diğer-2: İçme ve 1-aıllanma suyu ve tanınsa! amaçlı soğuk hava depoları EÇok ezaammaadnelı ktaarpifaesitueygbuedlaemli atsüıknedacGinüinndüızru0lu6 -g1 ü7c, üPudaiknkta1te7 -a2l2ın,aGraekceuı2• 2 - 0la6nsıra. atleri arasıdır. r n r ti k-t gu Uygulanacak tarifeler her tüketici ve kullanıcı için ilgili bileşenlerden oluşan toplam tarifelerdir. Reaktif enerji tarifesi ilgili usul ve esaslarda belirtilen şartlar dahilinde uygttlanır.

Haberler ■ Türkiye 34,5 Milyar Dolar Tutarında Enerji İthal Edecek Önümüzdeki yıl enerjinin ithalattaki payı yüzde 22,5 olacak ve Türkiye 34,5 milyar dolarlık enerji ithal edecek. Gelecek yıl ihracat fiyatlarııun yüzde 3,5, ithalat fiyatlarının yüzde 7,2 oranında artması öngörülüyor. Türkiye'nin gelecek yıl ithalatının, 110,4 milyar dolarını ara malı, 23,5 milyar dolarııu sermaye malı, 18,4 milyar dolarını tüketim malı oluşturacak. Bu yıl enerji ürünleri fiyatlarındaki düşüş ve üretim daralması nedeniyle bu ürünlerin ithalatııun yüzde 46 azalması bekleniyor. Bu yılın tamanunda 2008 yılı ortalamasına göre petrol fiyatlarında yüzde 36,6, emtia fiyatlarında ise yüzde 20,3 azalma bekleniyor. 2010 yılında ise enerjinin itl1alattaki payı yüzde 22,5 olacak ve Türkiye 34,5 milyar dolarlık enerji ithal edecek. Enerji itl1alatının gelecek yıl, 2009 yılına göre yüzde 32,1 artması öngörülüyor. Kazakistan Samsun-Ceyhan'a Petrol Vermeye Hazır Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Başbakanlık Resmi Konutunda Rusya'da bulunan Rusya Başbakanı Vladimir Putin ve İtalya Başbakaıu Silvio Berlusconi ile telekonferans yöntemiyle görüştü. Görüşmede Samsun-Ceyhan Petrol Boru Hattı'na Kazakistan petrol vermeye hazır olduğu dile getirildi. Rusya Başbakanı Vladimir Putin, Kazak mevkidaşları'nın Samsun-Ceyhan boru hattının doldurulmasında kendileriyle çalışma konusundaki isteklerini dile getirdiğini belirterek, ''Avrupa'da enerji güvenliğini güvence altına alınabilecek çok daha büyük bir uluslararası projeyi başarabileceğime inanıyorum ve bu durum da dünya enerji piyasalarındaki durumun gelişmesine önemli katkıda bulunacak" diye konuştu. Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev deAnkara'da TBMM Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada, "Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattını nasıl desteklediysek, aynı şekilde SamsunCeyhan petrol boru hattı projesine Rusya ile birlikte katılmaya hazırız. İkili ilişkilerimizi geliştirmek yolunda yapacak daha çok işimiz var" dedi. Binaların Enerji Kimliği Olacak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yılclız, binalar için enerji kimlik kartı uygulamasının 2 yıl önce çıkartılan kanunla uygulanacağını söyledi. 1000 metrekareyi aşan alanlarda merkezi ısıtma ve soğutma sistemleri kurulacağını, herkesin tükettiği kadar ödeyeceği dönemin başlayacağını belirten Bakan Yıldız, "Binaların yalıtınuna dikkat edilecek. 2010 yılından sonra yapınuna başlanan binalara bu şartlara , ol ENERJi oüNYAsı EKIM2009 uyulmadığı taktirde ruhsat verilmeyecek" dedi. 2017 yılına kadar eski binalarda düzenleme yapılacağını da söyleyen Enerji Bakanı Yıldız, "2017 yılına kadar 2010 öncesi yapılan binaların gerekli şartları yerine getirmesi beklenemez. Kademeli olarak enerji verimliliğinin sağlanmasını hedefliyoruz. Enerji verimliliği için harcanan para, 1.5 yılda geri döner" şeklinde konuştu.

6,3 kV 1000 A GENERATOR NÖTR KABİNİ (NEUTRAL CUB/CLE) 14.4 kV 6000 A' e kadar up to 14.4 kV 6000 A Hilkar® www.hilkar.com GENERATOR GİRİŞ KABİNİ (LEADS CUBICLE) Akım ve gerilim transformatörlerin sekonderlerinde test terminalleri mevcut olup, bu terminaller IP65 koruma derecesine haiz ve bir bağlantı kutusu içindedir. Presip şeması kutunun kapağı içinde mevcuttur. Generatör Giriş Kabinlerinde termostat kontrollü 100 Watt ısıtıcı konularak nem yoğunlaşması önlenmiştir. 6,3 kV 1000 A 364 ohm

Türkiye'nin Yenilenebilir Enerjide Yıldızı Parlıyor Akenerji Genel :ıviüdürü Ahmet Ümit Damşman, Adam Smith Conferences tarafından 20-22 Ek.im 2009 tarihlerinde Londra'da düzenlenen 'Türk.iye Yatırım Zirvesi'ne katıldı. 3 gün süren zirvede Türk.iye'nin öz varhk potansiyelini maksimuma çıkarmak ve Ti.irk.iye'dek.i yatırını olanaklarından yararlanmak ana başlıkları üzerinde duruldu. Zirvenin ilk günü Ti.irkiye'nin öz varlık potansiyelini maksimuma çıkarmak konulu gündemde Akenerji Genel Müdürü Ahmet Ümit Danışman, Ti.irk.iye'nin enerji potansiyelin.in en yükseğe çıkarılması, Türk.iye'nin coğrafik konumu ve kaynaklarının donarnmı kapsamında 'Akenerji'nin Bakışı' başhklı komışmasını gerçekleştirdi. Aynı gün zirvede Ti.irk.iye'nin küresel ve yerel genel görünüşü, Türk sanayi üreticisi için zor dönemlerde tehditler, stratejiler ve enerji projelerinin finansmanı ile yatırını konuları katılımcılarla paylaşıldı. Enerji ihtiyacı her yıl %7 oranında artış gösteren Ti.irk.iye'nin yenilenebilir enerji alanmda büyük potansiyel taşıdığını belirten Danışman, "Devlet teşvikinin artacak olması, bankalardan finansman bulmanın kolaylaşması ve Kyoto'mın kabul edilmesi gibi unsurlar, Türk.iye'nin bu alandaki popülaritesini artırıyor. Bunun en büyük göstergesi, yeni başvuru sayılanmn %87'sinin hidroelektrik ve rüzgardan oluşmasıdır" dedi. Danışman; "Son 20 yılda Türk.iye'nin elektrik tüketiminde, ekonomik büyümeyi de geride bırakacak şekilde yıllık %7 oranında artış olması, elektrik piyasasında gösterdiği bu büyüme oranıyla Ti.irk.iye'nin gelişmekte olan ülkeler arasında hala en yüksek büyüme potansiyeline sahip olmasının nedenidir. Ti.irk.iye'deki kapasite artışının talepteki Ahmet Ümit Danışman Akenerji Genel Müdürü artışla paralel ve dengeli olmayışı da daha büyük yatırımlara ihtiyaç duyulmasına zemin hazırlamaktadır. Dolayısıyla, Ti.irk.iye yabancı yatırımcıları çeken bir ülkedir ve Avrupa'dak.i büyük şirketler Ti.irk.iye'ye yatırını yapmayı tercih etmektedirler. Ak.kök ve CEZ'in Akenerji'dek.i stratejik ortaklığı da bunun en güzel örneklerinden biridir" diye konuştu. Nükleer İhalesinde Sona Yaklaşılıyor Enerji Bakanı Yıldız, nükleer santral ihalesinde yürütülen görüşmeleri Kasım ayın111 sonuna kadar bitirmek istediklerini söyledi. Yıldız, değerlendirmenin Kasım yada Aralık sonuna kadar bitirilmesini istediklerini belirterek "Nükleer güç santralıyla ilgili görüşmeler devam ediyor, ama şu anda ayrmtılarını kamuoyuyla paylaşacak seviyede değ.il. Biz Kasım ayın111 sonuna kadar bitirmek istiyoruz. Kasım ve Aralık ayı diyelim" dedi. Türk.iye'nin ilk nükleer santralinin yapımı için açılan ihalede verilen teklifin geçerlilik süresi 24 Kasım'da doluyor. Ti.irk.iye Elektrik Ticaret A.Ş. (TETAŞ) tarafrndan açılan nükleer santral ihalesine tek katılımcı olarak giren konsorsiyum, önce 2l.16 k.ilowatt saat/sentlik teklif vermiş ardından bu rakam k.ilowatt saat başına 15.3-13.4 sent aralığına çek.ilmişti. Konunun Başbakan Tayyip Erdoğan'ın Kasım ayı içinde gerçekleştireceği Rusya ziyaretinde gündeme gelmesi bekleniyor. 1 21 ENERJi DÜNYASI EKiM 2009

AS UNIQUE AS THE LOCATIONS WE SUPPLY ENERGY TO: MTU ONSITE ENERGY SYSTEMS. Unique requirements deserve unique solutions. That's why MTU Onsite Energy was born combining tlıe strength aııd poıver of Katolight, MDE Dezentrale Energiesysteme, CFC Solutions and MTU Power Generation. MTU Onsite Energy is the first company for distributed eııergy of its kiııd, offering cliesel and gas engine power systems as well as state-of-the-art fuel celi technology. The Eiffel Tower showcases how ıve provide iııdividualized solutions. ansi�e eneıaı.ı

2010, Nabucco Projesi Açısından Çok Önemli Bir Yıl Olacak Romanya'nın başkenti Bükreş'te Orta Avrupa'da enerji konulu seminerde konuşan Fischer, "Başlangıçta Nabucco'yla ilgili görüşler çok karamsardı, ama Temmuz ayında Ankara'cla hükümetleraı:ası anlaşmanın imzalanmasıyla, tren gardan çıktı" şeklinde konuştu. '2010 yıllının proje bakımından önemli bir yıl olacağını' söyleyen Fischer, "Çünkü önümüzdeki yıl, projeye yapılacak yatırımlarla ilgili, güçlü siyasi kararlarla desteklenmesi gereken kararlar alınacak" dedi. Fischer, Rus doğalgazına bağımlılığı azaltmayı amaçlayan, ilk aşamada Azerbaycan ve Türkmenistan doğalgazını, daha sonra da Irak ve Ortadoğu ülkelerinden doğalgaz kaynaklarını Avrupa'ya ulaştırmayı öngören Nabucco doğal gaz boru hattı için Türkmenistan, Azerbaycan, ve Kuzey Irak'tan yeterli miktarda doğal gaz tedarik edileceğini söyledi. Alman danışman, herkesin Nabucco projesinin gerçekleştirileceği konusunda tamamen ikna olduğu zaman, Rusya'nın tutumunun da 180 derece değişeceğini savundu. Joschka Fischer, "Bir İran'lı yetkili bazı Avrupa şirketlerinin İran'ı ela projeye dahil etmek için görüşmelere başladıklarını söyledi, ama İran'da ne olacağı belli olmadığı için, İran proje için bir seçenek değil" dedi. Fischer, "İran önemli doğal gaz rezervlerine sahip bir ülke arna ihraç edebilecek kadar fazladan gazı var mı, yok mu bilmiyoruz" diye sözlerine ekledi. Maliyeti tahminen 7,9 milyar Avroyu bulması beklenen Nabucco boru batının inşası 201 l'de başlayacak ve 2014'te bitecek. Nabucco projesinde yer alan başlıca şirketler arasında, R\VE adlı Alman şirketler grubu, Avustralya'lı OMV şirketler grubu, Türkiye'den Botaş grubu, Bulgaristan'dan Bulgargaz, Macar MOL ve Romanya'lı Transgaz bulunuyor. BOTAŞ'tan OSB'lere İndirim BOTAŞ ile OSB doğalgaz anlaşması imzaladı. Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu Başkanı Mahmut Yılmaz, yıllık 100 milyon metreküp tüketimi bulunan ve 30 Ek.im'e kadar BOTAŞ ile doğalgaz alım anlaşması imzalayan organize sanayi bölgelerine (OSB) 2010 yılı için yüzde 5 artı yüzde 2 olmak üzere toplam yüzde 7 oranında indirim yapılacağını kaydetti. OSBÜK Başkanı Mahmut Yılmaz ve yönetim kurulu üyeleri, gazetecilerle akşam yemeğinde bir araya geldi. Yemeğe, Ankara Sanayi Odası (ASO) Yönetim Kurulu Başkanı Nurettin Özdebir de katıldı. Burada yaptığı konuşmada, OSB'lerin doğalgaz fiyatlarıyla ilgili yaşadığı sıkıntıya işaret eden 1 41 ENERJi DÜNYASI EKIM2009 Yılmaz, BOTAŞ'ın bu konuya çözüm getirdiğini belirtti. Yılmaz, 30 Ekim'e kadar BOTAŞ ile doğalgaz alım anlaşması imzalayan ve yıllık rüketiıni 100 milyon metreküpün üzerinde bulunan OSB'lerin 2010 yılı için yüzde 5 artı yüzde 2 olmak üzere toplam yüzde 7 oranında indirim alacaklarını belirtti. OSB'lerdek.i yıllık doğalgaz tüketiminin yaklaşık 4,5 milyar metreküp olduğunu ifade eden Yılmaz, BOTAŞ'ın OSB'lere yıllık rüketimlerine göre kademeli indirim uygulayacağını ve bu indirimin yıllık ortalama yüzde 6 civarında olacağını dile getirerek, indirim sonunda OSB'lerin 135 milyon lira tutarında bir fiyat avantajı sağlayacaklarını anlattı. ASO Yönetim Kurulu Başkanı Özdebir de aldıkları bir duyuma göre, BOTAŞ'ın OSB'lerle sözleşme yapına süresini 1 ay uzatacağını, buna göre ek.im ayının sonuna dek BOTAŞ ile doğalgaz alım sözleşmesi imzalayan OSB'lerin ele 1 Ocak 2010 tarihi itibariyle yüzde 5 artı yüzde 1 olmak üzere toplam yüzde 6 oranında indirim alacağını aktardı.

Medvedev'den Güney Akım İçin Gül'e Teşekkür Rusya ile Türkiye arasında enerji ilişkileri en üst düzeye taşınıyor. Rusya Başbakanı Vladimir Putin'in 6 Ağustos Türkiye ziyaretinde "Güney Akım" doğalgaz boru hattının Karadeniz bölümünde Türk ekonomik sahasının kullanımı ile ilgili gerekli hukuki prosedürler tamamlandı. Kremlin'den yapılan açıklamada Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev'in bir telefon görüşmesi gerçekleştirdikleri belirtildi. Görüşmede Gül, daha önce en yüksek seviyede varılan anlaşmalara uygun olarak, Güney Akım doğalgaz boru hattı projesinin inşasında Türkiye'nin Karadeniz ekonomik bölgesinde gerekli jeolojik çalışmaların yapılması ile ilgili gerekli kararların Türkiye hükümeti tarafından alındığını belirtti. Gül'e teşekkür eden Medvedev, bu kararın Rus-Türk ilişkilerinin stratejik karakterinin gelecekte artmasına katkı sağlayacağını belirtti. İkili, telefon görüşmesinde Kafkaslar'da istikrar ve bölgesel sorunları da ele aldı. Edinilen bilgiye göre, Cumhurbaşkanı Gül, Rusya'nın bölgenin belirleyici güçlerinden biri olduğuna işaret etti. Medvedev de Rusya'nın gelecekte de bölgede barışın sağlanması için aktif çalışmalarının süreceğini kaydetti. Rusya Devlet Dimitri Medvedev Rusya Devlet Başkanı Başkanı, Türkiye-Ermenistan arasında sınırların açılması ve ilişkilerin normalleşmesini öngören protokolün imzalanmasında katkıda bulundu. TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu'nda Yeni Başkan Hasan Ali Çelik TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Koınisyonu Başkanlığına AK Parti Sakarya Milletvekili Hasan Ali Çelik seçildi. Başkan Vekilliği görevine AK Parti Malatya Milletvekili Mahmut Mücahit Fındıklı getirilirken, Komisyon Sözcüsü, AK Parti Trabzon Milletvekili Mustafa Cumur, Komisyon Katibi ise AK Parti Gaziantep Milletvekili İbrahim Halil Mazıcıoğlu oldu. Hasan Ali Çelik, 2 Mayıs 1959'da Sakarya Bezirgan Beldesi'nde doğdu. Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Otomotiv Bölümü'nü bitirdi. Yüksek lisansını Yakıt Ekonomisi, doktorasını Motor Performansı üzerine, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü'nde tamamladı. Yardımcı Doçent Doktor unvanını aldı. İTÜ, Marmara Üniversitesi ve Sakarya Üniversitesi'nde Öğretim Üyesi olarak görev yapa. Anabilim Dalı Başkanlığı, Bölüm Başkanlığı, Dekan Yardımcılığı, Fakülte Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerini yürüttü. Teknik Elemanlar Derneği Sakarya Şubesi Kurucu ve Başkanlığı görevinde bulundu. Adalet ve Kalkınma Partisi Kurucu Üyesi oldu. 22. Dönem Sakarya Milletvekili. İngilizce bilen Çelik, evli ve 3 çocuk babasıdır. Enerjide Tüketim Daralacak 11. Uluslararası Enerji Arenası'nın açılışında konuşan Yıldız, elektrik tüketiminin son 30 yılda en önemli büzülınelerden, daralınalardan biıi.ni yaşadığını söyledi. 1 61 ENERJi DÜNYASI EKIM2009 Bakan Yıldız, ''Bu yıl sonunda enerji ile alakalı tüketim verilerinin yüzde 6'lar civarında bir daralmayı gösterdiğini hep beraber müşal1ede edeceğiz. Bu küçülmeyi dikkate aldığınuzda 100 milyon ton petrole eşdeğer olduğunu göreceğiz" dedi. Doğalgaz tüketimi ile alakalı 2008'e göre yüzde 9 oramnda azalma olduğunu söyleyen Yıldız, bu yıl al ya da öde ile ilgili başlıkların ön plana çıktığını gördüklerini belirtti. Taner Yıldız, 2008 yılında 198 milyar kilovat saat gerçekleşen elektrik üretiminin 2009 yılında yüzde 1,9 azalarak 1 95 milyar kilovat saat civarında olacağını söyledi. 201 O yılında elektrikteki üretim artışının yaklaşık yüzde 7S'inin doğalgazda olacağını ifade eden Yıldız şunları kaydetti: ''Bu çok istediğimiz bir şey değil. Özellikle bakanlığımızın koyduğu hedeflerde 5 temel sütun üzerine oturtmaya çalıştığımız hedeflemelerden biraz sapıyor ama bir geçiş döneınindeyiz. Bunu şu anda yapmak zorundayız. Arz güvenliği ile alakalı bir konu varsa öncelikle onu bertaraf etmek zorundayız çünkü enerjinin olmamasının izalu yok"

Turkcell 200 Baz İstasyonuna Rüzgar Türbini Kuracak Turkcell'in çevre politikası, hedeAeri ve geliştirdiği yeni çevreci uygulamalara ilişkin olarak Tepebaşı Plaza'da düzenlenen basın toplantısında konuşan Turkcell Genel Müdürü Süreyya Ciliv, çevre duyarlılığının ararılmasına yönelik çalışmaların, Turkcell'in her kademesinden insanların hissettiği ve aksiyona dönüştürmek istediği bir fikir olduğunu belirtti. Ürün, servis ve iş yapış modellerinde çevrede duyarlı bir Turkcell ekosistemi yaratmak için elinden geleni yapacağını belirten Ciliv, "Turkcell'in içindeki bu enerji ümit ediyorum ki, diğer firmalara da bir örnek olacak ve bu Türkiye için bir momentum kazanacak" dedi. Turkcell bünyesinde oluşturulan çevre çalışma grubunun liderliğini üstlenen Turkcell Çalışan İlişkileri Yönetimi Bölüm Başkanı Meltem Kalender de şirket içinde başlatılan çevreci çalışma ve uygulamalarla ilgili bilgileri paylaştı. Kalender, baz istasyonları kulelerinde ilk şebeke destekli rüzgar türbini uygulamasını hayata geçirdiklerini belirterek, sene sonunda 200'e ulaşacak baz istasyonundaki uygulama ile istasyonların enerjisinin yüzde 65-70'inin rüzgar enerjisi ile karşılandığını bildirdi. Halihazırda 4 bin baz istasyonunda uygulamaya başladıkları. inventörlü klima ve pasif soğutma sistemlerini tüm istasyonlarına yaymayı planladıklarını kaydeden Kalender, bu uygulamalarda 2009 yılında yüzde 4,7 tasarruf hedeAediklerini, bunun da 7 bin 500 ton daha az karbondioksit salınımı anlamına geldiğini dile getirdi. Belen'deki Rüzgar Enerji Santrali Üretime Başladı Hatay'ın Belen ilçesinde kurulan 'Belen Rüzgar Enerji Santrali'nin elektrik üretimine başladığı bildirildi. Belen Elektrik AŞ Şantiye Sorumlusu Mühendis Arda Şeker, yaptığı açıklamada, merkeze bağlı Bakras ile Şenbük mevkilerinde 2002 yılında kuruluş çalışmalarına başladıkları ve 49 yıl süreli üretim lisansı aldıklarını, 1O türbinli rüzgar enerji santralinin 60 milyon avroya mal olduğunu söyledi. Geçen ay deneme çalışmalarından başarılı sonuçlar aldıklarını ve üretırne geçtiklerini ifade eden Şeker, şöyle devam etti; "'Yaklaşık 4 kilometrelik bir güzergahta toplam 10 türbin kuruldu ve şu anda 5 türbinin geçici kabulü yapıldı. Kalanların da önümüzdeki hafta geçici kabulü yapılacak. Her türbin saatte 3 megavat elektrik üretecek. Elektrik, Türkiye Elektrik İletim AŞ'ye (TEİAŞ) Antakya-İskenderun ana hattına verilerek Hatay elektrik dağıtımına aktarılacak. Türbinlerin çevreye ve canlı sağlığına hiçbir zararı yok. Ayrıca, ilçe ekonomisine de çeşitli katkılar sağlıyoruz." ENERJi DÜNYASI EKIM2009117

Enerjisa'dan Eğitime Destek Enerjisa, ti.im paydaşlaıına sürdürülebilir değer yararına misyonuna paralel olarak mevcut ve yanıun aşamasındaki santralleri ile faaliyet gösterdiği bölgelerde yaşam kalitesini yi.ikselnnek amacıyla sosyal projeler ürenneye devam ediyor. Enerjisa, uygulama ve yapım çalışmaları süren 1000 MW kurulu gücünde dokuz adet hidroelektrik santralı projesinin yer aldığı Seyhan ve Ce)rhan Bölgesi'ndeki okulların eğitime elverişli duruma getirilmesi için çalışmalara başladı. Bu kapsamda bölgede en acil iyileştirilmeye ihtiyaç duyulan 13 ilköğretim ok-ulunun ve 1 anaokulunun iç tefrişat ve restorasyonu tamamlandı. Enerjisa Enerji Üretim A.Ş. CEO'su Gerhard Wedam, açılış töreninde yaptığı konuşmada Enerjisa'nın sektöründe, sadece operasyonel mükemmellik açısından değil, kurumsal sosyal sorumluluk bilinci açısından da bir referans olmasını amaçladıklarını belirtti. Seyhan ve Ceyhan Bölgeleri'ndeki köy okullarına çağdaş ENERJİeG) bir yapı kazandırarak, bu okullarda eğitim alan öğrencilerin gelecekte kendilerine, ailelerine, çevrelerine ve toplrnna yararlı bireyler olarak yetişmelerini arzu ettiklerini ifade eden Wedam, Milli Eğitim Bakarılığı ile gerçekleştirilen bu işbirLiğinden mutluluk duyduklarını söyledi. Adana'da Gökçeköy, Andırap, Akdam, Enerjisa Enerji Üretim A.Ş. CFO'su Özlenen Aydın ise Enerjisa'nın eğitime verdiği önemi vurgulayarak, "Bizler Enerjisa' nın, sektöründe, sadece operasyonel mükemmellik açısından değil, kurumsal sosyal sorumluluk bilinci açısından da bir referans olmasını amaçlıyoruz. Bu nedenle santrallarımız ve projelerimiz çevresindeki yerel halka katkı sağlamak amacıyla, sürekli yeni projeler üzerinde çalışmakta)�z." dedi. Aydın ayrıca projede emeği geçen ve desteklerini esirgemeyen tüm şahıs ve kurumlara teşekkürlerini sundu ve katkılannın devam edeceğini ifade etti. Kızlarsekisi, Salmanlı ve K.ıbrısWar İlköğretim O1-..ulları; Kalmımanmaraş'ta Beşen Merkez, Beşen Demirkapı, Kernnen Merkez, Demirlik Orta Oba, Kürtül Çan1çukuru, Hacınınoğlu Merkez ve Yerıiköy Merkez İlköğretim Okulları'nda eğitim abn yaklaşık 500 öğrenci, kendilerine hediye edilen ol-..-ul çantalarıyla birlikte yenilenen okullarında 2009-2010 güz eğitim dönemine merhaba dedi. Enerjisa ayrıca eğitime destek çal.ışmalaıı çerçevesinde yenilenen okulların 1-..-ütüphaneleıini zenginleştirmek üzere şirket çal.ışanlaıı aı;ısında "kitap bağışı" kampanyası da başlarn. Türkiye 11. Enerji Kongresi Gerçekleştirildi Tepekule Kongre ve Sergi Merkezi'nde gerçekleşen Türkiye 11. Enerji Kongresi'nin açılışına; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, İzmir Valisi Cahit Kıraç, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocağlu, Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi (DEKTMK) Yönetim Kurulu Başkanı Süreyya Yücel Özden, Sabancı Holding A.Ş. Enerji Grup Başkanı Selahattin Hakınan ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl.ığı'na bağlı Müsteşar Yardımcıları ile İzmir'e kongreyi izlemek için gelen sektör temsilcileri kanldı. Toplantıda konuşan Dünya Enerji Konseyi Türk l\ıiilli Komitesi (DEKTMK) Yönetim Kurulu Başkanı Süreyya Yücel Özden yaptığı açıkla1 81 ENERJi DÜNYASI EKiM 2009 mada, Londra Merkezli Dünya Enerji Koınisyonu'na Türkiye'nin Bakanlar Kurulu kararınca 25 Eylül 1949 tarihinde Türk Milli Komitesi adında girdiğini söyledi. Kopenhag'ın, Kyoro protokolünün uygulanmasında 2012 yıl.ı sonrası için ne gibi kararlar aldıracağını merak ettiklerini anlatan Süreyya Yücel Özden, şöyle konuştu: "Dünyada iki milyara yakın insan çağdaş enerji tüketiminden yoksun yaşıyor." Sabancı Holding Enerji Grup Başkanı Selahattin Hakman ise konuşmasında, elektrik sektöründe yüzde 50 oranında doğalgaz üretiminin söz konusu olduğunu belirterek, "Doğalgaz dünyadaki petrol fiyatlarına oranla son derece değişken. Bu da Türkiye ekonomisini sürekli ve öngörülebilir süreçte tehdit ermekte. Çözüm ise; Türkiye'nin yerli yatırımlara yönlendirilmesi, yenilenebilir kaynakların hızlı bir şekilde yatırımlara dönüştürülmesidir" dedi. ....... ...::W..!::Rf=. --=...�c.::-- 1i'ıilı�@ 1J 1J o� �@lfü®i'� Dx�Dııı ..... r-,"-,ITM_......, Türkiye Enerjide nerede? Neler yapılmalı?

EKOSinerji ekolojik enerji... T: 0.262.656 4767 F: 0.262.656 4770 ekosinerji@ekosinerji.com www.ekosinerji.com EKOS GROUP ALGIERS • ISTANBUL • CALGARY OSJEJL markası ile üretimini yaptığımız Metal Mahfazalı SF6 Gaz izoleli Modüler Hücrelerimiz, Metal Mahfazalı SF6 Gaz izoleli Kompakt Hücrelerimiz (RMU), Metal Mahfazalı Hava izoleli Modüler Hücrelerimiz, IEC 62271-200 standardına U!:JQUn olarak uluslararası akredite laboratuarlarda başarı!:Jla test edilmiş ve tip test belgelendirilmiştir.

Dünyadan Haberler ■ Azeri - Rus Gaz Anlaşması İmzalandı Nabucco Projesi, Azerbaycan ve Rusya arasında imzalanan anlaşmayla önemli bir darbe aldı. Azerbaycan'ın başkenti Bakü'deki düzenlenen törende Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) Başkanı Rövneg Abdullayev ile Rus Gazprom Şirketi Başkanı Aleksey Miller anlaşmaya imza koydu. Abdullayev, anlaşmayla Azeri gazının yeni pazara çıkartılacağını kaydederek, 1 Ocak 2010'dan itibaren ilk aşamada Rusya'ya yıllık 500 milyon metreküp doğalgaz ihraç edileceğini vurguladı. Üretimin artması durumunda talebe göre ihracat miktarının arttırılacağını kaydeden Rövneg Abdullayev, gazın satış fiyatı konusunda açıklama yapmadı, ancak "Bu iyi bir fiyattır ve kabul ediyoruz. Hacmin artırılmasının fiyata etkisi olmayacak" dedi. Gazprom Başkanı Miller de anlaşmanın Rusya ile Azerbaycan arasında enerji işbirliğinin güçlenmesine büyük katkı sağlayacağını söyledi. Rusya ile yapılan anlaşmaya göre, Azerbaycan'ın Hazar Denizi'ndeki Şahdeniz-2 yataklarından çıkartılacak gaz Rus Gazprom tarafından satın alınacak. Rusya'ya ihraç edilecek gaz miktarının ileriki dönemlerde 6 milyar metreküpe yükselebileceği ifade ediliyor. Yaklaşık 1,5 trilyon metreküp ispatlanmış doğalgaz rezervleri olan Azerbaycan, bu alandaki yatırımları artırarak, ihracat kapasitesini genişletmek istiyor. 2008 yılında 22 milyar 800 milyon metreküp doğalgaz üretimi gerçekleştiren Azerbaycan'ın 201 5 -20 yılları arasındaki hedefi ise 40 milyar metreküp olduğu belirtildi. Finlandiya, Kuzey Akım'a Onay Verdi Finlandiya 15 milyar dolarlık Kuzey Akım doğalgaz boru hattı projesine onay verdiğini açıkladı. Bin 220 kilometre uzunluğundaki hat, Fin deniz sularından geçerek Almanya'ya uzanıyor. Ancak Fin Hükümeti kararına denizaltı hayatına zarar verecek olacak olası tehlikelerin en aza indirgenmesi şerhini de koydu. Hükümet yaptığı açıklamada "Proje, Finlandiya'nın kendi ekonomi sınırları içerisinde ileride olası geliştireceği enerji, iletişim ve benzeri altyapı çalışmalarına engel teşkil etmemelidir" ifadesini kullandı. Açıklamada ayrıca son kararın Ocak ayında Batı Finlandiya Bölgesel Çevre Merkezi tarafından verileceği de belirtildi. Hattın geçeceği bir başka ülke ise İsveç. İsveç hükümeti de çalışmaların denizaltı yaşamı tehlikeye atmadan yapılmasıyla kaydıyla projeyi onayladığını açıkladı. Boru hattı, Rusya üzerinden sırasıyla Finlandiya, İsveç ve Danimarka deniz sularından Almanya'ya ulaşacak. Boru hattının Fin deniz sularından geçecek bölümü 375 kilometre iken 480 kilometrelik bölüm, İsveç deniz sularından geçecek. Boru hattı Rusya'nın Vyborg şehrinden Almanya'nın Greifswald şehrine ulaşıyor. Yılda 55 milyar metreküp doğal gazı taşıyacak hattın, 2011 yılına kadar tamamlanması öngörülüyor. 201 ENERJi DÜNYASI EKIM2009 Rus Gazprom'un yüzde 51, Alman enerji şirketleri E. ON Ruhrgas ve Wimershall'ın yüzde 20'şer hisselere sahip olduğu projede, Hollanda'nın lederlandse Gasunie şirketi de yüzde 9'luk bir pay alacak. Rusya, Türkiye'nin ı abucco atağından sonra Kuzey Akım ve Güney Akım projelerine hız vermişti.

Skoç Tip Buhar Kazanları Scotch Type Boi/ers Akışkan Yataklı Buhar ve Kızgın Yağ Kazanları Fludized Bed Steam Boi/ers & Hot Oil Generators TEKNOLOJiK iŞ BiRLiKLERiMiZ iMALAT LiSANSLAR!: FERDINAND LENTJES -ALMANYA 50 t / h, 60 Atü Buhar ve 12.000.000 kcal / h Kızgın Yağ Kapasitesine kadar Akışkan Yataklı Kazan imalatı ECKROHRKESSEL - ALMANYA 1 00 t / h kapasite ve 60 bar basınca kadar Su Borulu Kazanların ve Atık lsı Kazanlarının imalatı TEMSiLCiLiK LiSANSLAR!: SHANDONG MACHINERY 1 & E GROUP CORPORATION - ÇIN Sirkülasyonlu Tip Akışkan Yataklı Buhar Kazanları ve Co -Generatlon tesisleri Su Borulu Kazanlar Water Tube Boilers Kızgın Yağ Kazanları Hot-oil Generators Waste Heat Boi/ers YILDIZ KAZAN SANAYi A.Ş. .... Mareşal Fevzi Çakmak Cad. No:228 Alibeyköy / İSTANBUL O 21 2 625 65 68 - O 21 2 626 25 1 5 www.yildizkazan.com.tr

Enerji (D)evrimi Senaryosu Açıklandı Greenpeace ile Avrupa Yenilenebilir Enerji Birliği'nce hazırlanan "Enerji (D)evrimi Senaryosu" açıklandı. Yıldız Şale Köşkünde Türkiye'nin enerji politikalarını tartışmaya açmak ama□yla düzenlenen çalıştayda, "Türkiye'nin Enerji (D)evıimi" raporunu açıklayan Greenpeace Uluslararası Yenilenebilir Enerji Direktörü Sven Teske, raporda, 5 enerji politikasını hedef ola.rak belirlediklerini, bunların "fosil yakıtların yüzyıl sonuna kadar tamamen devreden çıkarılması, eşitliğin ve adaletin sağlanması, temiz ve yenilenebilir çözümlerin geliştirilmesi ve merkezi olmayan enerji sisteminin yerleştirilmesi, kalkınmanın fosil yakıtlardan bağımsızlaştırılarak kirli ve sürdürülemez bir enerjiyi aşamalı ola.rak devreden çıkaolması" olduğunu kaydetti. Senaryoyu hazırlarken iki farklı yöntem kullandıklarını, birisinin ileriye yönelik tahminde bulunmak, bugünl,,ii politikaların sürdürülmesi halinde somaki 20 ı1lı hesaplamak; ikincisinin de geleceğe doğru bir hedef belirleyerek, geriye do&rru çıkarımlarda bulunmak olduğunu söyledi. Teske, Türkiye·nin bu senaryoda OECD ülkeleri arasında yer aldığını, senaryonun mantığındaki ilk adımın enerji verimliliğinin tüm sektörlerde sağlanması, ikinci adınun yapısal değişikliklerde merkezileştiı.-ilnıemiş enerji politikaları gütınek, üçüncü adımın enerji verimliliğini sağlayan ulaşım araçlarının kullanılması olduğunu kaydetti. Raporda, enerji kaynaklarında akıllı tüketim, üretim ve dağıtımın esas alındığını, çevre dosru tüm yenilenebilir enerji kaynaklarııun kullanılmasııun öngörüldüğünü ifade eden Teske, ilk aşamada enerji tüketiminin düşürülmesi, ardından da yenilenebilir enerji kaynaklarına geçilmesinin hedeflendiğini söyledi. Teske, Türkiye·nin enerji talebinin referans senaryoda yılda 3 bin 531 petajul (Pj) olduğunu ve 2050 yılında 2,8 kat artarak 9,872 Pj'ye çıkacağının, enerji devrimi senaryosunda ise birincil enerji talebinin 2030 yılında yıllık 7,582'ye, 2050 yılında da 5,574 Pj'ye gerileyeceğinin öngörüldüğünü vurguladı. Türkiı•e'de ise enerji tedaıikleri içinde yenilenebi.lir enerji kaynaklıuının paı�nın yüzde 12 olduğunu, enerji devrimi senaryosunda bu oranın 2020 yılında yüzde 20, 2030'da )rtizde 28,3, 2050' de de yüzde 50'ye çıkarılınasının öngörüldüğünü dile getiren Teske, Türkiye'de enerji sektöründe tekııolojiye ağırlık veıilınesi ve ağırlıklı olarak kömür, gaz ve petrol kullanan ülkede çeşitliliğe vurgu yapılması gerektiğini söyledi. Teske, nükleer enerjinin ne referans enerji ne de enerji devrimi senaryosunda yer aldığını, bunun da pahalı olmasından kaynaklandığını savundu. Türkiye'nin gündeminde iki önemli konu bulunduğunu, bunlardan birinin Kopenhag toplantısı, diğerinin de TB!YIM'de geri çekilen Yenilenebilir Enerji Yasası olduğunu ifade eden Teske, Türkiye 'ııin sera gazı salımlarını yüzde 11 değil, yüzde 25 azaltabileceğini kaydetti. Teske, "Türkiye AB'yi önemsiymsa AB'nin 2020 hedeflerini şimdiden benimsemeli ve bu hedeflere uygun yeni bir enerji planlaması yapmak durumunda·· dedi. Greenpeace Akdeniz Enerji ve :İklim Kampanyası Sorumlusu Hilal Atıcı da, Türkiye'de şimdiye kadar ciddiye alınınapın iklim değişikliğinin son birkaç yıl içinde ciddi şekilde politik gündeme oturduğunu, hem ekonomik kalkınma, hem de enerji güvenliği sağlanarak iklinıin korunabileceğini bu raporla göstermek istedikleıini söyledi. Atıcı, enerji verimliliğinin, nüfus artışı ve ekonomik kalkınmaya rağıııen sera gazı salınımlarında ciddi düşüşlerin, yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelerek başıuılabileceğini kaydetti. Çin Alternatif Enerji Arayışlarına Girdi ABD'nin ardından dünyanın en büyük enerji tüketicisi olan Çin alternatif enerji kaynaklarına yatırımlarını artırıyor. Çin'in enerji ihtiyacı her geçen gün büyüyen ekonomisi nedeniyle hızla arayor. Enerji ihtiyacının yüzde 70'inden fazlası111 kömürden elde eden, karbon gazı salımında önde gelen ülkelerden olan Çin son yıllarda büyük bir hamleyle alternatif enerji kaynaklarına özellikle de rüzgar rürbinlerine devasa yatırımlar yapıyor. Rüzgardan elektrik üretiminde dünya dördüncüsü olan ülkenin değişik bölgelerinde 221ENERJi DÜNYASI EKIM2009 rüzgar tarlaları kuruluyor. Rüzgar türbini üretiminde zirveye doğru ilerleyen Çin teşvik politikaları çerçevesinde yüzde 70 yerli paı:ça kullanma zorunluluğu getirmenin yanı sıra üreticilere önemli vergi indirimi sağlıyor. Çin rüzgar enerjisinin elektrik üretimi içindeki halen binde 4 olan payını 10 yıl içinde yüzde 8'e çıkarmayı hedefliyor. 2020'de Çin 100 gigavatlık rüzgar enerji üretim kapasitesine sahip olmayı planlıyor. Dünyanın toplam kapasitesi halihazırda 94 gigavat. Yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelme yeni iş alanlarının doğmasına ve yan sanayilerin gelişmesine yol açıyor.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=