Enerji ve Çevre Dünyası 79. Sayı (Temmuz-Ağustos 2010)

www. enerji-dunyasi.com 1 & CEVRE • il ..__ ENERJİ VE ÇEVRE DERGİSİ/ ENERGY & ENVIRONMENT MAGAZiNE MOODY � INTERNATIONAL ıso 9001 M>PROVf D ı. .,..,.., tc.lit• n"ıHinı sı.ııtffll M ooly l nt,ıNtı.HIIM■ftMMı 2 00 l5ı110712 3 _"_ ....lNNl.......""f r,1tıı . llı.Va'(IM4ılıT-t1M Tıa.n S....A.$, tar•fııııılur•Pl-,ııı.

• ''Istan s u İSTANBUL2010 AVRUPA KÜLTÜR BAŞKENTİ TEMİZ HAVA SPONSORU 2010 Avrupa Kültür Başkenti İstanbul, tümAvrupa veDünya'dan gelen konuklarına bu eşsiz açıkhava müzesinde tertemiz bir hava aldırıyor, adeta havasım atıyor. İGDAŞ, İstanbul'a ve Dünya'ya nefes aldırıyor. İCii>AS � "Gökyüzüyle Arkadaş"

� Aalborg Engineering understanding energy Aalborg Engineering A/S I DENMARK I Phone: +45 96 31 39 50 Aalborg Engineering !TURKEY I Phone: 0533 352 58 28 www.aalborg-engineering.com

2 Sunuş ■ ÖzkanAĞIŞ Türkiye Kojenerasyon ve Temiz Enerji Teknolojileri Derneği(TURKOTED) Yönetim Kurulu Başkanı ozkan.agis@enerko.com. tr Çevre Koruma Duyarlılığı, Kültürle Özümlenmiş Doğa Sevgisinden Kaynaklanmıyorsa Tehlikeli Olabilir Çok, çok sıcak ve nemli bir yaz yaşıyoruz. Doğa milyonlarca yıldır yerleştirdiği düzen ve dengeyi bozanlardan adeta intikam alıyor. En büyük intikam alanı da Amerika ve Rusya. Bir avuç insan Kyoto sorumluluklarını yerine getirmek için çırpınırken, başta Amerika sonra da Rusya, önce büyüklük ve sonra da suçluluk kompleksi ile 13 yıldan beri Kyoto'ya ilgisiz ve duyarsız kaldılar; Amerika'da kasırgalar, Rusya'da yangınlar akıllarını başlarına getirdi. Senelerce politikalarını soğuk savaş eksenine oturtmuş bu iki süper devlet, doğanın öfkesi karşısında, matador karşısında diz çöken boğa durumuna düştüler. Gelecek yıllarda insanlık, ihmal ve hatalarının yol açtığı yaraları tedavi edecek önlemleri almazsa veya almakta geç kalırsa, gelecek nesillerin lanetine maruz kalacaktır. Önlemlerin başında, içinde karbon olan (elmas hariç), yakıtlardan uzak durmak geliyor. Yani, yenilenebilir enerji kaynaklarına yaklaşmak geliyor. Allah, bizim yer altı zenginliğimizi ne kadar kısmışsa, yer üstü zenginliğimizi o kadar bol vermiş. Yazın kavursa da bol güneşimiz var, akarsularımız var, rüzgarımız var ve orman ve tarım ürünleri arrığı biokütlemiz var. Ayrıca da, Kyoto ailesine girmemizin bize artılar kazandıracağını gören ve bizi 2009 yılında Kyoto ile nişanlayan bir Çevre ve Orman Bakanımız var. Yerulenebilir Enerji Kaynaklarımızın bilgili ve bilinçli değerlendirilmesi için ilk adım 2005 yılında çıkarulan kanunla atılmıştı. Şimdi Kyoto'ya yakınlaştırarak ve bizi aileye sokarak, yenilenebilir kaynak zenginliğimizi daha bilinçli ve daha çok yararımıza kullanmanın temelini atıyor. ENERJi DÜNYASI TEMMUZ-AGUSTOS2010 Bu gelişmelere, Elektrik İşleri Eti.it İdaresi (EİE)'nin son yıllardaki güzel çalışmalarıyla hizmete sunduğu rüzgar, güneş ve jeotermal haritalarını da ilave etmek lazım. Şimdi yatırımcıların elinde, kapasitesi yüksek bölgeleri gösteren haritalar var. Arrık rüzgar yatırımcıları, pahalı ölçüm istasyonları kurarak yatırım yeri seçmek zorunda kalmıyorlar. Geçmiş yıllarda hükümet katında bu güzel gelişmeler olurken, EPDK çapında da yenilenebilir enerji kaynaklı tesislere lisans almayı kolaylaştıracak ve kısaltacak önlemlerin alınmış olduğunu görüyoruz. Kolaylaştırma konusunda kantarın topuzu o kadar kaçıyor ki, bir günde (1 Kasım 2007) bakıyorsunuz EPDI<.'ya 78.000 MW'lık üretim lisansı başvurusu yapılmış. EİE rüzgar haritalarına göre Türkiye'nin ti.im rüzgar potansiyeli toplamı ise yaklaşık 40.000 l\ı[\'X,'. Yarıi potansiyelimizin iki misli başvuru. Başvuru ve değerlendirme esaslan iyi hazırlanmadan alınan başvuruların içinden, EPDK 3 yıldır çıkamıyor ve rüzgar yatırımcılar yönünden kaosa dönüşüyor. Yatırımcılarımızı ürküten ikinci skandal da 9 Haziran 2009'da hükümetimizin TBMM'ne kadar getirdiği yenilenebilir kaynaklı enerji üretim tesislerine teşvik yasası direktifinin yine hi.ikümet tarafından geri çekilmesi oldu. Bu yılın Haziran ayında da, bu yasa "çıktı çıkıyor " havasına gireli ama vuslat yine başka bir bahara kaldı. EPDK'nın sitesinde gösterilen, lisans almış projelerin inşaat ilerlemelerine baktığımızda bu durumu net bir şekilde görüyoruz. Termik esaslı yatırımlar programlarına yakın yürürken, yerıilenebilir bazlı yatırımlar çok yavaş ilerliyor.

Tabi bu yavaşlıkta hükümetin yenilenebilir yatırımlarda söz verdiği desteği geri çekmesinin rolü de var. Diğer taraftan sayın Bakanımızın ağzından bal damlıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın 2010-2014 arasını kapsayan stratejik planını özetleyen konuşmasında,"2005 yılında yürürlüğe giren yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik üretim amaçlı kullanımına ilişkin kanun ile özel sektör marifetiyle, elektrik enerjisi üretilmesi imkanı sağlanmıştır.Yenilenebilir enerji kaynaklı elektrik üretimi için temel hedefimiz, bu kaynakların elektrik enerji üretimi içindeki payının 2023 yılında en az % 30 düzeyde olmasının sağlanmasıdır" demiştir. 2023 yılında, Türkiye'nin elektrik kurulu gücü yaklaşık 100.000 MW olacak. Yaklaşık 30.000 MW'lık yenilenebilir enerji tesisi kurmak lazım. Kanun 20 MW'ın üzerindeki HES'leri"yenilenebilir" sınıfına koymadığına göre bu rakamı rüzgarla, akarsularla, biokütle ile jeotermalle ve güneşle doldurmak lazım. Şuanda işletmede olan kapasite 3.000 lv!W olduğuna göre, gelecek 13 yılda 27.000 MW'lık yenilenebilir enerji tesisini hayata geçirmek yani işletmeye açmak lazım, yani her yıl 2000 MW, 2000 MW her yıl ortalama kapasitesi 5 lv!W civarında bulunan 400 tesisin işletmeye girebileceği anlamına gelmektedir. Bekledikleri teşvikleri alamadıkları için, kredi veren bankalar karşısında zor günler yaşayan yatırımcılara, bu günlerde bir de bölgesel tepkiler musallat oldu. HES'lerin inşaatına bölge halkının ve çevı·eci sivil toplum örgütlerinin tepkileri giderek büyümektedir. Özellikle Karadeniz Bölgesinde, hükümet, bölge halkı ile yatırımcılar arasında sıkışıp kalmıştır. Bu tepkilerin bölge halkının isyanı haline dönüşmeden, konuyu TB.Mı\1'de, bölge halkının tepkileri ile bu HES'lerin gerekliliği dengeleri yasal bir zemine oturtulmalıdır. Bugün, illa da enerji üreteceğim diye çevrenin yok edilmesine karşı olduğumuz kadar, çevreyi koruyacağız diye kendilerini"kurtarılmış bölge şerifleri" veya"eyalet yetkilileri" gibi görenlere karşıyız. Çünkü bunların pek çoğu çevre koruma eylemlerini kendi siyasal amaçlarına malzeme olarak kullanırlar. 15 yıl önce Ova akca'da 1400 MW'lık EUAŞ'ın doğal gaz kombine çevrim santraline başlamadan önce, şantiye sahasına girerken kendimizi, bölge çobanlarının elinden zor kurtarmıştık. Arkalarında zamanın Bursa Belediye Başkanı ve bazı partilerin milletvekili adayları vardı. Bu milletvekili adayları, Ova akça santralı karşıtlığını, seçimlerde malzeme olarak kullandılar."Santral yapılırsa Uludağ'ın karları erir, bu da turizmimizi öldürür" dediler."Şeftali ve incirlerimiz eskisi gibi lezzetli olmaz" diye meydanlarda bağırdılar ve bu yalanlarla da milletvekilliğini kazandtlar. EUAŞ ,ODTÜ'de 500 sayfalık ÇED raporu hazırlattı. Kesilecek her ağaç için 5 tane yenisi dikelecek şartı uygulandı. Santralın 500 dekarlık arazisinde bir tek incir ve şeftali ağacı kesilmedi. Tek bir canlıya dokunulmadı. İnşaat sırasında hafriyat makinelerinin ulaştığı yılan yuvalarından kaçışan yılanlar bile öldürülmeden doğaya salındı. 1998'de santral işletmeye açıldı. Bir yıl sonra da santralın katı kabulü yapıldı. Katı kabul töreninde misafirlere, EUAŞ'ın (o zaman TEAŞ'tı) santralın hemen yanındaki bahçesinden toplanmış şeftali, incir ve üzüm ikram edildi. JVIisafırlere "incir, üzüm ve şeftalinin lezzetinde bir değişiklik olmuş mu ?" diye sorduk. Herkes bir ağızdan"eskisinden daha leziz" dediler ve teşekkür ettiler. Açılışa katılan misafirler arasında o çığırtkan milletvekilleri de ve Bursa Belediye Başkanı da vardı. Biraz da kızararak"dün dündür, bugün bugündür" dediler ve geçip gittiler. 1996 yılında bir çevre dergisine yazdığım"çevre koruma üzerine çeşitlemeler" yazısında şöyle diyordum:"Çevre koruma duyarlılığı, kültürle özümlenmiş doğa sevgisinden kaynaklanmıyorsa tehlikeli de olabilir. Bazen, felaket tellallığı yapan kışkırtıcılar, henüz kültür düzeyi çevre bilincine ulaşmamış insanları kullanarak, direnç gösterebiliyorlar. Kültürlü ve bilinçli insanların bu kışkırtıctlara ilgisizliği ve duyarsızlığı onların cüretini daha da arttırıyor. Gereksiz ve yasa dışı müdahalelere ilgisiz ve duyarsız kalırsak toplumda oluşan anarşiden şikayet etmeye hakkımız olmaz. Hükümetten, bu derde deva bulmasını ivedilikle bekliyoruz. Hoşça ve dostça kalın. ENERJi OÜNYASI TEMMUZ-AĞUSTOS2010 3

Temmuz-Ağustos July-August 2010 Sayı lssuc 79 www. enerji-dunyas i. c om ■ İçindekiler Yakıt Fiyatları Elektrik Fiyatları Haberler Dünyadan Haberler Doğalgaz Haberleri Petrol Haberleri GÜNCEL 4 Dağıtım Bölgesine Toplam 5.8 Milyar Dolarlık Teklif Elektrik Dağıtım Bölgeleri Özelleştirmelerinde Neler Oluyor! Çin, Enerji Tüketiminde ABD'yi Geride Bıraktı Nükleer Santral Tasarısı Onaylandı Elektrik Enerjisi Üretiminin Yüzde 80,4'lük Kısmı 2 6 8 10 14 18 20 26 30 34 36 Termik Santrallerde Gerçekleştirildi 38 EPDK Başkanı Hasan Köktaş: ''Yerli Kömür Elektrik Üretiminde Kullanılmalı" 42 Karbon Vergisi Gündeme Gelebilir 44 ÖZEL DOSYA-ENERJİDE FİNANSMAN MODELLERİ Türkiye'nin Enerji Yatırım İhtiyacı 5 Yılda 35-50 Milyar Dolara Ulaşacak 48 Türkiye, Dünyanın En Hızlı Gelişen Elektrik Piyasalarından Biri 52 2030 Yılında Küresel Enerji Talebinde Yıllık %1,6 Artış Bekleniyor 54 Enerji Tasarrufu ile Yılda 12 Milyar TL Tasarruf Sağlamak Mümkün 56 ÖZEL DOSYA-ENERJİ HUKUKU Yap-İşlet-Devret Projelerine Uluslararası Finansman Bulmak Zorlaştı 58 HES Projelerine İlişkin İptal Davaları Enerji Sektörünün Kanayan Yarası 70 Enerji Hukuku Sektörde ve Hukukçular Arasında Büyük İlgi Görüyor 74 MAKALE Ticari Ofis Binalarında Enerji Tasarrufu İçin Öncü Teknikler Enerji Arz Güvenliğimiz Firmalardan Haberler Reklam İndeksi Ads Index 78 84 90 AALBORG--------------------1 IWES201 O----------------- 82 RE- CONSULT -------------- 11 AVEVA--------------------- 19 İGDAŞ ------------------ Ö.K.İ SELNİKEL ------------------ 29 BERDAN ------------------- 63 İZOBOR BORU ------------ 35 SIEMENS---------------------5 EİE2011 ------------------- 77 MARMARA BELEDİYELER STANDART POMPA-------- 17 ENERKO ------------------- 61 BİRLİĞİ-------------------- 65 TOPKAPI------------------- 13 ERALP KAZAN------------- 47 MOODY-------------------- 83 TUĞRAN ENERJİ-----------33 FRİTERM ------------------- 59 MTU------------------------ 7 TÜRK LOYDU-------------- 45 GSD---------------- A.K. NALCO---------------------31 WIND PROSPECT ---------- 43 HAREKET ------------------ 21 NORM TEKNİK --------- A.K.İ. YEŞİL TESİSLER HİLKAR -------------------- 37 POWERSERV--------------- 41 KONFERANS!-------------- 67 ıccı 2011 ------------------ 69 PRO- PER------------------- 15 ZORLU ENERJİ------------- 9 adan, kaynak gösterilerek de olsa iktibas edılemez. Yayınlanan tüm yazıların sorumluluQu yazarlarına, ilanların sorumlu l u{iu ilan sahipler i ne aı ıtır • any means, whcthcr a s a source without the consent of the publishers.The responsibility of all put>li shed artıclcs and ads belong to their authors and owners.

Güvenilir teknoloji ve uluslararası servis tecrübesi, yatırımlarınızı korur. Rüzgar türbinleri her koşulda en yüksek verimde çalışmalıdır. Bunu sağlamak için kendini kanıtlamış bir teknolojiye ve küresel tecrübeye ihtiyacınız var. Siemens, geçtiğimiz otuz yıl içinde dünya üzerindeki birçok rüzgar santralinin en iyi performansla çalışması için geniş kapsamlı servis programları tasarladı. Bu binlerce saatlik teknik servis programlarından edindiği uluslararası tecrübesini ve sürekli gelişen teknolojisini size bir bütün olarak sunuyor. www.siemens.corn.tr/enerji Answers for energy. SIEMENS

6 Çeşitli yakıtların 1000 kcal/saat ısı ihtiyacı i�in maliyetlerinin karşılaştırma tablolarını konut ve sanayi kullanımlarına göre www.dogalgaz.com.tr. http;//arastirma.dogalgaz,com.tr/, veya www.tesisat.com.tr adreslerindeki sitelerde bulabilirsiniz. GÜNCEL VAKiT FİYATLARININ KARŞILAŞTIRMA TABLOSU [1) (1 1 Ağustos 201 O tarihinde, KDV HARİÇ) YAKITBİRIM FİYATI ALT ISIL DEĞERE göro ÜST ISIL DEĞERE göre VAKiT VAKiT [1) 1000 kcal için 1000 kcal için YAKITLAR ALT ISIL ÜSTISIL DEĞERi DEĞERi VAKiT FiYAT! VAKiT FiYAT! [2) [3) (BOTAŞ) PROSES, BUHAR ve ELEKTRiK KULLANICILARI [4] 8.250 9.155 48,9635 32,3768 24,8407 5,93 3,9245 3,011O 5,35 3,5365 2,7133 için (Kesintili) SANAYİ (BOTAŞ) PROSES. BUHAR ve ELEKTRiK KULLANICILARI [4] 8.250 9.155 49,4348 32,6885 25,0798 5,99 3,9622 3,0400 5,40 3,5706 2,7395 için (Kesintisiz) OSB (BOTAŞ) PROSES. BUHAR ve ELEKTRiK KULLANICILARI [4] için (Kesintisiz) SANAYİ 8.250 9.155 49,4348 32,6885 25,0798 5,99 3,9622 3,0400 5,40 3,5706 2,7395 (IGDAŞ) Serbest Tüketici Olan PROSES ve BUHAR [6] 8.250 9.155 51 ,6790 34, 1725 26,2184 6,26 4, 1421 3, 1780 5,64 3,7327 2,8638 KULLANICILARI için SANAYİ (İGDAŞ) Serbest Tüketici Olmayan PROSES ve BUHAR [6] 8.250 9.155 62,3560 41,2326 31,6351 7,56 4,9979 3,8346 6,81 4,5038 3,4555 KULLANICILARI için SANAYi Manisa-Soma KISRAKDERE (Yıkanmış Torbalı 10 - 18 mm) TKI • ELi LİNYİT Kömürü [8] 4.648 5.000 27,2000 17,9858 13,7994 5,85 3,8696 2,9689 5,44 3,5972 2,7599 İTHAL Sibirya Kömürü Ceviz/Fındık tipi (ISTANBUL) [7] 6.500 7.300 44,4915 29,4198 22,5719 6,84 4,5261 3,4726 6,09 4,0301 3,0920 HAKAN KÖMÜR AKARYAKIT kcal/kg kcallkg krlkg Dolar/kg Avro/kg kr (3) Dolar (5) Avro (5) kr (3) Dolar (5) Avro (5) NAFTA ithal [9] 10.550 11.500 120,4355 79,6373 61 ,1007 11,42 7,5486 5,7915 10,47 6,9250 5,3131 (nakliye hariç) (SHELL) FUEL-OiL NO:6 [10) 9.200 10.300 123,7288 81,8150 62,7714 13,45 8,8929 6,8230 12,01 7,9432 6,0943 (lstanbul Avrupa Yakası) (SHELL) FUEL-OİL N0:4 - Kalorifer Yakıtı [10) 9.700 10.500 166, 1017 109,8338 84,2685 17,12 11,3231 8,6875 15,82 10,4604 8,0256 (lstanbul Avrupa Yakası) (SHELL) MOTORİN [11) 10.200 10.800 298,8667 197,6240 151,6243 29,30 19,3749 14,8651 27,67 18,2985 14,0393 BÜYÜK SANAYi Kullanımı MİKS LPG [12) 11.000 11.900 267,6591 176,9881 135,7917 24,33 16,0898 12,3447 22,49 14,8729 11,4111 IPRAGAZ • AYGAZ KÜÇÜK SANAYi Kullanımı MİKS LPG [12) 11.000 11.900 294,4250 194,6869 149,3709 26,77 17,6988 13,5792 24,74 16,3602 12,5522 IPRAGAZ -AYGAZ SANAYi Kullanımı PROPAN [12) 11.100 12.000 309,8580 204,8919 157,2005 27,92 18,4587 14,1622 25,82 17,0743 13,1000 IPRAGAZ • AYGAZ 1 ELEKTRİK kcal/kWh kcal/kWh kr/l<Wh DolarlkWh Avro/kWh kr (3) Dolar (5) Avro (5) kr (3) Dolar(5) Avro (5) SANAYİ Elektrik TEK TERiM -Alçak Gerilim [13] 860 860 20,8237 13,7696 10,5645 24,21 16,0111 12,2843 24,21 16,0111 12,2843 Tek Zamanlı Tarire - TEDAŞ KONUT Elektrik [13] 860 860 24,0060 15,8738 1 2,1790 27,91 18,4580 14,1616 27,91 18,4580 14, 1616 Tek Zamanlı Tarife -TEOAŞ TiCARETHANE Elektrik (13] 860 860 27,7800 18,3693 14,0936 32,30 21,3597 16,3880 32,30 21,3597 16,3880 Tek Zamanlı Tarife - TEDAŞ (1) KDV Hariç Fiyatlar olup, rakıtların herhanb,i bir cihazda yakılmadan önceki ve sauş noktasındaki birim fiyatlardır. (2) Alt ısıl değere göre 'IOOO kcal için kr değeri [ (Birim Fiyat x 1000 kcal / ı\lt lsıl Değeri) ] formulü kullanılarak hesaplanmıştır. (3) Üst ısıl değere göre 1000 kcal için kr değeri [ (Birim Fiyat x 1000 kcal / Üst lsıl Değeri) J formulü kullanılanı.k hesaplanmıştır. (4) BOTAŞ'ın OSB ve Sanayiye satuı"; doğalgazın birim fıyaana 0,023 TL/Sm' olan ÖTV dahil edilmiş, 2010 yılı Temmuz ayında geçerli olan fiyatlardır. (5) Dolar ve Avro 1 1 Ağustos 201O tarihi itibariyle T.C. Merkez Bankası Efekti f Saaş Fiyatları olup; 151,23 kr/Dolar v e 197, 11 kr/ı\vro'dur. (6) İGDAŞ'ın serbest tüketici olan veya olmayan müşterilerine uygulac\Jkla[I doğalgaz birim fiyatları ·ı-ı Ağustos 2010 itibariyle ilgili sitesinden alınmış KDV'siz fiyattır. (7) itlıal sibirya kömürü fi)•atlan HA.KAN KÖMÜR şirketinin ııyat listesindeki ceviz tipi linyit için 1 1 t\ı";.,_ıstos 201 O tarihli nakliye ücreti ve KDV dahil 525 TL/ton olan taksitli satış fiyatından hcsaplanmı� KDV'siz fiyattır. (8) Yerli linyit kömürü fı)•aa 1 1 Ağustos 2010 tarihinde geçerli olan TKİ - ELİ'nin Kısrakdere yıkanmış 10-18 mm parçalı rorba cinsi için 06 Aralık 2008 tarihli lsınma Amaçlı (Torbalanmış) Kömürlerin Bayi Depo Satış Fiyatları listesindeki İstanbul için; 272 TL/ton olup, üretim yeri fiyauna; İstanbul-Soma arası ENERJi DÜNYASI TEMMUZ-ACUSTOS2010 uzaklığın (480 km.tik) nakliye bedeli (55 TL/ton) ve bayi kar marjı (%15) eklenerek yayunlanınış olan KDV'siz fiyamr. (9) Naftanın bi.riın fiyatı 28/30 Haziran 2010 tarihleri arasında geçerli olan ithal değeri olup, nakliye hariç KDV'si% satış fiyaudır. (10) Fucl OiJ No:4 ve No:6 bi.rim fıyaa SHELL'in akaryakıt pompa saaş fiyatları listesindeki 11 Ağustos 2010 tarihli İstanbul Avrupa yakası için KDV'siz perakende sa.aş fiyatlarıdır. (11) Motorin birim fiyatı SHELL'in akaryakıt pompa saaş fiyatları lisresindck.i 1 1 Ağustos 2010 tarihli İstanbul Avrupa yakası için perakende saaş fiyatları olup, kr/Htre değeri 0,845 dönüşüm katsayısına bölünerek kr/kg'a çevrilmiştir. (12) LPG <lök.incgaı fiyatları l l t\/;,ust0s2010 tarihi icibariyle IPRAGAZ ve AYGAZ'clan alınmış KDV'siz fiyatların ortalamasıdır. LPG dökmegazın büyük sanayi tesislerinde kuUanımındaki birim fiyaa küçük sana)'İ için belirlenıniş olan birim fi)'attan %1O daha düşük olarak al.mmışur. (13) Elektrik birim fiyatları 1 1 Ağustos 201O tarihi itibariyle TEDt\Ş'm O I Ocak 201O tarihi tarihli FONLU tarifeden sanayi kuUanıınında (tek terimli, alçak gerilim ıarifcsi)TRT pa)'l ve enerji fonu için %3, Belediye Elekuik Tüketim Vergisi için ise %1, konut kullanımında TRT payı ve enerji payı için <ı/o3 ve Delediyc Elekt r ikTüketim Vergisi için '-'/oS ve ticarethane kullaıumında TRT payı ve enerji fonu için %3, Belediye Elektrik Tüketim Vergisi için ise %5 ilave edilerek bulunınuşnır.

next-generation-power.mtu-online.com • YEDEK ENERJl'DEN DAHA • • • FAZLASl'NI iSTEYENLER iÇiN. Dünyanın her neresinde olursanız olun MTU Onsite Energy jeneratörleri yedek veya sürekli enerji ihtiyacı duyulan her yerde, herzaman saniyeler içinde devreye giren güvenilir ürünlerdir. Belli başlı uygulamalarımız havalimanları, dünyanın önde gelen sağlık kuruluşları ve sadece basit bir enerji yedeklemenin yeterli olmadığı büyük data merkezleri ve nükleer enerji santralleri'dir. Müşterilerimiz sistemlerinin hiç bir zaman durmayacağından ve enerjinin hiçbir zaman kesilmeyeceğinden emin olmak için kalitesini ve performansını kanıtlamış yüksek teknoloji ürünü j eneratörlerimize güvenirler. MTU Onsite Energy, şimdi endüstri liderliğini ve güvenilirliğini, mühendislik tecrübesiyle birleştirerek, yeni nesil Jeneratörlerini daha geniş bir ürün yelpazesiyle sizlere sunmaktadır. MTU Onsite Energy J eneratörleri, gönül rahatlığıyla kullanmanız için montaj ve kullanım kolaylığıyla birlikte uluslararası eksoz emisyon kurallarına uyan, yüksek teknolojisi ve güvenlik unsurları sayesinde sizlere yedek enerji'den fazlasını sunar. MTU Onsite Energy, yeni nesil jeneratör sistemleri. MTU Motor Türbin San ve Tic. A.Ş. Tel. +90 212 867 2000 / Fax +90 212 867 2090 / www.mtu.com.tr ,.,,,ıa:ı•ıtıaa•ı•ııa•1,\1t1:rı ansi�e energg

8 '(""' M 1 il il -.::t il 1 11 il Yakıt fiyatlarını güncel bilgilerle görmek istediğinizde www.doqalqaz.com.tr, http://arastirma.doqalqaz.çom.tr/, veya www.tesisat.com,tr adreslerindeki sitelerde bulabilirsiniz. Güncel FONLU Elektrik Birim Fiyatları 01 OCAK 201 O tarihinden itibaren uygulanan TEDAŞ Geneli 201 O Yılı Tarifesi (11 Ağustos 201 O tarihinde geçerli olan) Dağıtım Şirketinden enerji alan iletim sistemi kullanıcısı tüketiciler Tek Zamanlı Gündüz Puant Gece (*) Sanayi kr/kWh kr/kWh kr/kWh kr/kWh 15,768 15,668 27,012 7,510 Dağıtım Sistemi Kullanıcıları Dağıtım Şirketinden Özel Tedarikçiden enerji alan tüketiciler için enerji alan tüketiciler için sistem kullanım sistem kullanım (*) Aktif Enerji (kr/kWh) Reaktif Enerji Aktif Enerji Reaktif Enerji Tek Zamanlı Gündüz Puant Gece kr/kVARh (kr/kWh) (kr/kVARh) İletim şalt sahalarının dağıtım şirketinin kullanımındaki OG baralarına özel hattı ile bağlı tek bir tüzel kişi durumundaki kullanıcılar Çift Terimli Tarife Sanayi 14,390 14,289 25,638 6,128 9,518 trek Terimli Tarife Sanayi 16,990 16,890 28,226 8,738 9,239 0,621 11 ,275 ., tricarethane 21 ,636 20,169 32,029 11 ,640 9,239 0,621 11 ,275 C: L .. ., Diğer 1 17,355 15,886 27,767 7,341 9,239 0,621 11 ,275 :5 !2> e o Diğer 2 18,756 17,288 29,161 8,749 9,239 0,621 11 ,275 .. ., .� > trarımsal Sulama 16,245 0,621 f- 15,359 26,660 7,231 9,239 11 ,275 (**) İletim şalt sahalarının dağıtım şirketinin kullanımındaki OG baralarına dağıtım şirketi hattı ile bağlı tek bir tüzel kişi durumundaki kullanıcılar Çift Terimli Tarife Sanayi 16,212 16,112 27,474 7,941 9,239 1 ,810 11 ,275 trek Terimli Tarife Sanayi 19,279 19, 178 30,555 10,997 9,239 2,229 11 ,275 ., !Ticarethane 26,610 25, 1 37 37,046 16,573 9,239 3,750 11 ,275 C: L .. Q) Diğer 1 20,874 19,396 31 ,345 10,803 9,239 3,750 11 ,275 fe � o� Diğer 2 22,129 20,652 32,590 12,067 9,239 3,750 11 ,275 .. Q) o > ıfarımsal Sulama 20,558 19,669 31 ,014 11 ,51 O 9,239 3,834 11 ,275 Diğer Tüm Dağıtım Sistemi Kullanıcıları Çift Terimli Tarife Sanayi Orta Gerilim 16,569 16,468 27,878 8,263 9,239 1 ,810 11 ,275 trek Terimli Tarife Orta Gerilim 18,923 18,823 30,261 10,597 9,239 2,229 11 ,275 Sanayi !Alçak Gerilim 20,017 19,916 31 ,355 11 ,438 9,239 3,133 11 ,275 !Ticarethane 25,887 24,398 36,434 15,743 9,239 3,750 11 ,275 Diğer 1 20,817 19,319 31 ,430 10,609 9,239 3,750 11 ,275 ,c, i5 Diğer 2 21 ,460 19,964 32,063 11 ,263 9,239 3,750 11 ,275 j Q) Mesken 22,197 20,884 32,987 12, 180 3,839 Q) C: Diğer 3 14,175 " K.ô.1. Mesken 20,568 19,249 31 ,408 10,505 � " !Tarımsal Sulama 19,066 u 18,166 29,646 9,911 9,239 3,834 11 ,275 !Aydınlatma 20,383 4,030 (*)Koyu siyah fiyatlara FON PAY vb. yasal yiikiirnliiliikler ( % 2) x ( % 1) olarak ayrıca ilave edimiştir. Diğer-1 : Hayır Kurumları, Dernekler, Vakıflar, Müzeler, Resmi Okullar,Resıni Yurclar, Resmi Kurslar, Spor Tesisleri, Resmi Üniversite, Resmi Yüksek Okullar, Resmi Sağlık Kuruluşları, Kültür Balıkçılığı ve Kümes 1-layvanlan Çiftliği (**) İletim şalt sahalarının dağıtım şirketinin kullanımındaki OG baralarına dağıtım şirketi ham ile bağlı tek bir tüzel kişi durumundaki kullanıcılar ve Diğer Tüm Dağıtım Sistemi KulJamcıları için; Dağıam Şirketinden enerji alan tüketiciler kapasite; güç bedeli 332 kr/ ı\y/Kw, güç aşım bedeli 663 kr/A)'/k\'i/ Dağlllın sistemine bağlı üreticilere tercih etmeleri halinde TGİAŞ tarnfınclan belirlenen iletim bölgeleıi bazındaki üretici fiyscları uygulanır. ENERJİ DÜNYASI TEMMUZ-ACUSTOS 2010 Diğer-2: İçme ve kullanma suyu ve taLımsal amaç.lı soğuk hava depolan Çok zamanlı tatife uygulamasında Gündüz 06-17, Puanı: 17-22, Gece 22-06 saacleLi arasıdır. Gmreamade kapasite bedeli tüketicinin kurulu gücü dikkate alınarak uygulanır. Uygulanacak tarifeler her tüketici ve kullanıcı için ilgili bileşenlerden oluşan toplam rnrifelerdir. Reaktif enerji taLifcsi ilgili usul ve esaslarda belirtilen şartlar dahilinde uygulanır.

RÜZGARLA CALISAN CAMASIR MAKİNESİ , , , , Doğanın sunduğu kaynakları çevreyle dost sistemlerle enerjiye dönüştürüyor; elektriği rüzgar, su ve jeotermalden elde ediyoruz. &> ll ,_, • " • •4 • • • • • •O • •4 • -• • • •• • •A • "• • .. • · • • • ·'-.; • -ı.ı ·- �r"'· ,: Daha temiz bir dünyada yaşamak için...

Haberler ■ Elektrik Enerji Tüketiminde Rekor Kırıldı Enerji ve Tabii Kaynaklar Ba kanı Taner Yıldız, 6 Ağustos cuma günü aşırı sıcakların etki siyle klima kullanımı ve sanayi tüketimi ile 700 milyon kilovat saatlik tüketime ulaşıldığını bu rakamın tarihte 'enerji kulla nım rekoru' olduğunu söyledi. Böylelikle ortalama fiyatı 15 kuruş olan 1 kilovat-saat elektriğe, Cuma günü 105 milyon lira harcanmış oldu. Taner Yıldız / Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Türkiye'de ilk kez 34 bin me- gavatlık kurulu güçten elde edilen Cuma günü 700 milyon kilovat saatlik enerji tüketimiyle rekor kırıldığ1111 vurgulayan Bakan Yıldız, şunları kay detti: ''Aylık artış yüzde 13.6'yı aştı. Enerji tüketim rekoru aşırı sıcak giden havalar nedeniyle klima kullanımı ve sanayicin.in üretiminden kaynaklanıyor. 6 Ağustos'ta Türk.iye Cumhuriyeti tarihinde en fazla elektrik tüketimi- nin olduğu günü yaşadık. Yaklaşık 34 bin megavat civarında bir güçtü. Türkiye'cle şu ana kadar bir rekor. Bunu bir simge olarak söylememiz lazın1." Kayıp kaçaklarla ilgili olarak tarımsal alanda ve abonelerin kaçak kullanmalarını son kez ikaz ettiğini belirten Bakan Yıldız, "Bununla ilgili olarak hem devlet hem ele kul hakkı olduğunu söylemek istiyorum. Lütfen, elektriklerini kullansınlar ama, ücretlerini ödesinler. Ti.irkiye'nin gelişimi için diğer vatandaşlara hizmet götürülme si için, kayıp-kaçağın önlenmesi önemlidir. Ti.irk.iye ve enerji sektörü buna parelel olarak büyüyor. Büyi.imeyi sıhhatli olarak yap mamız açısından bunları bir kez daha hatırlatıyorum. Rekor noktaya gelişim.iz hem ki.lima hem ele sanayideki kullanımdan kaynaklandı. Bu Ti.irk.iye Cum huriyeti tarihinde ulaşı.lmış en yüksek rakam" şeklinde konuştu. Enerji Sektörüne 20 Yılda 313 Milyar Lira Para Yatırılmalı Enerji sektörüne önümüzdeki 20 yıl içinde 313 milyar lira yatırılması gerektiğini belirten Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkam Hasan Köktaş, "Bu kapsamda iş adam larımızın, enerji yatırımcılarının keneli kaynaklarından 60 milyar lirayı sektöre yatırması lazım" diye konuştu. Ti.irk.iye ekonomisindeki büyümeye pa ralel enerji ihtiyacının ela arttığına dikkat çeken Köktaş, 20 yıl içinde 313 milyar liralık yatırım gerektiğini bildirdi. Enerji Bakanı Taner Yıldız'ın katılımıy la gerçekleşen, Akbank ile Türkerler Holding arasında yenilenebilir enerji proje finansmanı kredisinin imza tören.inde konuşan Hasan Köktaş, 1970'lerclen bu yana Ti.irk.iye ekonomisinin yılda ortalama yaklaşık yüzde 4 büyüdüğünü buna karşın enerji ti.i1 o ENERJi DÜNYASI TEMMUZ · A�USTOS 2010 Hasan Köktaş EPDK Başkanı ketimindeki büyümenin bunun 2 katı olarak yıllık ortalama yüzde 8.4 olarak gerçekleştiğini hatırlattı. Düşük senaryoya göre enerji projek siyonlarına değinen Köktaş, şöyle konuştu: "Önümüzdeki 20 yıl içerisinde Ti.irkiye'nin ekonomisin.in yıllık ortalama yüzde 4 büyüyeceği, enerji sektörü nün ortalama yüzde 6,5 büyüdüğü, kişi başına enerji tüketim.inin 8 bin 500 kWh olacağı varsayımına göre, 2030 yılında 713 milyar k\Xı'h elektrik tüketmek zo rundayız. Bu şu anlama geliyor. Bizim şu andaki elektrik tüketiminin 3-3.5 katı. Bütün bunlara baktığımızda bu sektöre yaklaşık olarak 313 milyar lira civarında bir paranın yatırılması gerekiyor." Bu paranın enerji üretim ve dağıtım özelleştirme büyükh.iklerini içerdiğini söyleyen Köktaş, ''Aynı zamanda yeni yatırımları, üretim ve dağıtım hatlarının yapılmasının, var olanlarını da rehabilite edilmesini kapsıyor. Bu büyüklüğün yaklaşık yüzde 20'sini öz kaynak kabul edersek 60 milyar lira öz kaynak eder. Yani önümüzdeki 20 yıl içerisinde iş adamlarımızın, enerji yatırımcıları kendi kaynaklarından 60 milyar lira civarında bir parayı bu sistem, bu sektöre yatırmaları gerekiyor" şeklinde konuştu.

11 Rüzgar Yatırımcısı Genelkurmay'ın Kararını Bekliyor İmziml yiarr Çlieraşmyı eb'duel ayna4p6ı l0mma seı gpalva natl laınk a1n1 1 . 2 rküuzr gmaar ye Bn earşjki asna nl ı ğt rı 'anl ıpnr soijsetseim, Gd ee nn e l ­ yr aady aı lra nv ef rdeiknal ne ms l aer ıf na abl iöy legt el edrei nyea epnı l a n gi setle ğoilnudpe on l mk aayynaackalğı ıbneı nk laertai lşi yt ıor ırl. m a s ı [J 5 yYeanklyaaştııkrı5mycııldırrmTaElaİrA, Şd'umr yapacağı iletim hatları için adım atılmasını bekle fi umu Çeşme Belecliyesi'ne Genelkurmay Başkanlığı tarafından iletilen yazıyla öğreneli. Genelkurmay Başkanlığı'nın söz konusu yn ai lzeındma , ersüi zsgı raars eı nndear j ik us ar nu tl raaclal ekr ti nr ai nf odve ev raekyt ea rgmi ramme sei rikçei nz l ei lreit ii ml e rhüazt gl aarrı neınneyr jei sl ea rni nt rea lzl ea rr ianr i vn eyrai py dvı eğ rı mf r ee yk ea cnes ğl ai nr ıinn bTöÜl gBeİdTe Ay Ka p vı l ea nBri al i dma rTveek nd oi nl ol ej mi Ke uf r auamliyuettarafından araştırılacağının ifade edildiği öğrenildi. öÇnecş me eg eBl deilğeidniiyke aBy da şekt tain. ıGFeani ke l kTuürtmü na yc üBoağşl uk ,a nbliılğgıi'nniınn ,kke n d i l e r i n e b i r y ı l urulması planlanan rüzgar enerji santrallerinin Ovacık'taki dinleme istasyonunun faaliyetlerbianşilaetntıgğeılnleı yiip deenegde lel enmTeüdt iüğni nc üi ot eğslpui,t reatpmoerks oiçnin ilgili birimlerce ç a l ı ş m a fa uçlanana kadar firmaların A be ğ k a l o ey ğ e l ceğini dile getirdi. Yatırım için bekleyen 12 firma şöyle: ABK Enerji, u Enerji, Ayen Enerji, Çalık Enerji Egenda Enerji, Hassas Enerji, ELondeorjsi vEenYerajpi,ısOanrtEanneErnjie. rji, Sagap Eskim Enerji, Üçgen Enerji, Yaylaköy Termonükleer Enerji İçin Güneş Taklit Edilecek İnsanoğlu, geleceğin en ciddi sorunlarından enerji yokluğuna karşı tarihin en öbnekelmenliednedneenyeleyrdined, Uenl birine hazırlanıyor. Maliyetinin 1 5 milyar Euro'yu bulması uslararası Termonükleer Deneysel Reaktör'de (ITER) güneş taklit edilerek, temiz ve sonsuz termonükleer enerji elde eclilı11esinin yt üokl leannma er azneancearkj .i Gk aüynneaşğiıny ea nr aetrmj i aüyrıeat mi ma çylöa ny at enmI Ti nEi tRa ktlei ts te dç aelrı şemk adlüa rş ıü kg eml eaclei ykeat yl i başlayacak. Fransa'lll11 güneyindeki Cadarache'ta yü kılarıyla çalışmaları süren dünyanın ilk nükleer zyoznlerrecaekbtöilirmüniünnsaennınbınüyküakt fü amacı, dünyayı kirlili ükleer zyon, serağeetvkeiski yüarreasetalnısgmamz yaayyamyoıyloarçvane fçooskildyüaşküıtklasredvainyekduertnaürkmleaekr. fü a t ı ( s ekr büersett içyeokri. rTd ee rkml e or vn eü ks el erebrerset aek-l eı : ök rt rdoenyl aa rkdı ta on l aorl aukş aynü kk as er ıkş ı smı c)a k l ı kl at an ıbl ı iyropr l. a z m a 1...-ul Reak tisöerüITnE7R.2 pmriolyjeasrindeolÜar olarak öngörülen maliyetinin 15 milyar Euro'ya çıkması ­ )'e ülkeleri zora soktu. Yüzde 45'i AB'ye, kalaıu Çin, f-Iin clistan, Güney Kore,Japonya, Rusya ve ABD're ait olan projenin hayata geçme tarilı.i 20�9'a uzatıldı. ENERJi DÜNYASI TEMMUZ-AGUSTOS 2010 1 1

Haberler ■ Elektrik Kocaeli Kendi Enerjisini Üretecek KocaeliBüyükşehir Belediyesi, şeh rin artan enerji ihtiyacını karşılamak için mevcut barajın olduğu bölgeye hidroelektrik santrali kuracak. birincil enerji ihtiyacı yılda ortalama yüzde 4-5, elektrik enerjisi ihtiyacı da yüzde 8 gibi bir !uzla arttı. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, enerji ihtiyacını yüzde 75 oranında ithal enerji ile karşılayan ülkem.izi göz önünde bulundurarak önemli bir projeye imza attı. Böy lece Yuvacık Barajı ile arıtma tesisi arasındaki kot farkından yararlanılarak enerji üretmek için bir "kanal tipi hidroeleku·ik santrali" kurulacak. Halen elinde elektrik üretim lisansı bulunması sayesinde işletınesini Büyükşehir Belediyesi'nin iştiraki olan İZAYDAŞ gerçekleştirecek. Yıllık 10 milyon kWh civarında elektrik üretmesi hedeflenen bu yatırınun ihalesi kısa bir süre içinde yapılacak. Sözleşme yapıldıktan sonra tesis 18 ay içinde devreye alınacak. 2012 yılında devreye alınması planlanan proje için çalışmalar ...__1,�,00,,=-ı devam ediyor. Bu yatırım ile enerji için yurtdışı na ödenecek bedelin de azalacağına dikkat çekiliyor. Diğer yandan Büyükşehir Belediyesi halen tehlikeli atıktan enerji üretiyor. Buradan üretilen yılda yaklaşık 13 milyon k\'v'h enerjinin ihtiyaç fazlası şebekeye satılıyor. Yine Solaklar ve Gaziler Dağı'nda ku rulan iki adet rüzgar türbini ile yılda 200 bin k\'(/h elektrik enerjisi üretiliyor. Doğu Kışla Gençlik Parkı'nda şehrin diğer bazı bölgelerinde aydınlatma amacı ile güneş enerjisi kullanılıyor. ABD Eximbank'tan Türkiye'nin Enerji Çalışmalarına Bir Milyar Dolar Kredi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, ABD Eximbank'ın Türkiye'deki yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği çalışmalarına toplam bir milyar dolar kredi vereceğini bildir di. Bkan Yıldız, kredinin rüzgar, güneş, jeotermal gibi bütün yenilenebilir enerji yatırımlarında kullanılabileceğini ifade etti. ABD Eximbank ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Enerji İşleri Genel Müdürlüğü arasında Türkiye'deki yenilenebilir enerji kaynakları ve enerji verimliliği projelerine kredi sağlanması konusunda bir mutabakat zaptı (MOU) imzalandı. Söz konusu mutabakat zaptına Enerji İşleri Genel Müdür Vekili Mustafa Çetin ile ABD Eximbank Başkanı Fred Hochberg imza koydu. Enerji Bakanlığı'nda gerçekleştirilen imza 1 2 ENERJi DÜNYASI TEMMUZ -ACUSTOS 2010 töreninde konuşan Bakan Yıldız, ABD Eximbank Başkanı ve heyetiyle son derece verimli ve güzel bir görüşme yaptıklarını söyledi. Görüşmede, Türkiye'deki enerji sektö ründeki yatırım fırsatlarının kredilendirilmesi konusunda konuştuklarını akta ran Yıldız, şunları kaydetti: "Bildiğiniz gibi yakın dönemde ABD Eximbank'ı ihracat ve yatırımlar bakımından odaklanması gereken dokuz ülke tespit etti. Dokuz ülkeden biri ve en önemlisinin Türkiye olduğunu kendileri beyan ettiler. Bugünkü görüşme o çerçevede düzenlenmiş bir görüşmedir. Bu görüşmede özellikle Türk.iye'nin büyürnesinin dikkat çektiğini ve bunu karşılayabilecek enerji yatırımlarının kredilendirilmesinin önemli olduğu- nu konuştuk. İmzalanan mutabakat zaptına göre, şu anda başlangıç olarak bir milyar dolar kredi ile başlamayı düşünüyoruz. Bu, daha ileride daha iyi fırsatlara dönüşecektir. Rüzgar, güneş, jeotermal gibi bütün yenilenebilir enerji yatırımlarında bu kredi kullanılabilecek. Yatırımcılar Türkiye'deki bankalar kanalıyla bu yatırımı isterler se kullanabilecekler."

Dünya Markaları ile Akılcı ve Kalıcı Çözümler... GE Jenbacher gaz motorlarıyla yerinde enerji üretimi. Aslında fikir çok basit: Eğer enerji kesintisiz, temiz ve ucuz olarak size ulaşmıyorsa, kendiniz üretin. Kojenerasyon sistemlerimiz son teknoloji ve yüksek verimle en ücra noktalarda bile sürekli enerjiye ulaşmanızı sağlar. • Distribütör GE Jenbacher gaz motorları www.topkapigroup.com.tr KOJENERASYON • • SiSTEMLERi Topkapı Endüstri Malları Tic. A.Ş. Millet Cad. 180; 34104 Topkapı - İstanbul T: +90 212 534 04 10 F: +90 21 2 524 58 46 i n fo@topka pigroup.com. t r

Haberler ■ Dünyadan Türkiye, Avrupa Kuzey-Güney Yeşil Enerji Koridoru Projesi'ne Katılmaya Hazırlanıyor Tleünrekbiiylier, eOnretrajidkoağyunve Afrika'da yeni aklarından üretilen G "el k e ü ö k n p t e r r i y ü ğ Y " i A o e v ş lu i r l u y E o p n r a . e ' yr aj i aKk tuarri adcoarku KP ur oz jeeys i ' n e Td aükr ikgi yüen, eAş kzde enngii zn' ii nü lgküenl eerydi ev ye ednoi lğeunseubni l i r Ae nver ruj pi ka 'ayyan taakşl ıayı aı cnadka nA üv rr ue tpi lae cKe ku zeel ye k t r i ğ i BGöüynleecyeYAefşil Enerji Koridoru Projesi'ne katılmaya hazırlanıyor. rika'run güneş tarlaları Türkiye'yi Avrupa'nın üç şeritli elektrik otobaıu yapacak. Avrupa Birliği'nin desteklediği, aralarında Deutsche Bank, MşirAkeNnSoolluarştMuridlluenğiuumpr ve Siemens'in de bulunduğu 1 2 dev ti ojelerle başlayan proje, Kuzey Afrika'dan Aenverrujipka'anvışnağgıüonleaycianke, huzeamnaIcraakk. Türkiye projeye karılarak hem , Suriye ve Li.ibnan'ın elektrik tAalverbuipnae'ykaarsşaıtlatkcavke.recek hem de yenilenebilir enerji üretimini Ue dziml e ca enkl aernbeör jl igyeedeeşki ti pool dt auığ1 us inyue l ikna y2d0 end üi ykol er .e Kr suaznetyr aAl dfer ink ae'lddaen İspanya, 2020'ye Kadar Enerjisinin Yüzde 22. 7'sini Yenilenebilir Enerjiden Sağlayacak dAevsrtue kplae Bmierlsiiğni 'ini çi ne ryeenndi l ierneekb ifl i rkeanp e r j i l e r i ti sanunda, İspanya ulusal yenilenebilir enerji pla11.1Ju (P kapsamında İspAanNyaE, R20) 2a0çıykıllaındıa. kPaladnaı· el enneerbj i i ltiür keenteimr j iilne irnd eynü zedl dee2e2 . 7 ' seiyni i vyaeanti t m emdeiyvocur.tBsuevoiyreasni,nİinspiakni ykaa'tdmakai dyeennkilegneelibyiolirr. enerji kullanınurun 2 0 l ı n e b1 0i l i ryıe nneı nr j iillekr dy aernı seı nl ddeaeİds pi l a n. yBa u' d ao real ne kdtar irğüi nz gyaürzı nd ep4a 0 ' ıyyüezndiel e e l i yı 18 oklu. İspaı1ya bugün sahip olduğu kurulu rüzgar enerjisi potansiyeli ile ABD, düncü ülke konumun Ç d in a. ve Almanya'nın ardından dünyada dör1 4 ENERJi DÜNYASI TEMMUZ -AclUSTOS 2010 g AA ü k v z r d e u e r p g n a i a z ' l n u üm n z d e g a r ü i T n n d i e .i e y r n k in i y Ae e v u 'd n z e ı a p n v a a a ' c r y . a a E k t la h e ş k a ın t t t ri m ğ in Bmoağsıaizçıin Fas'tan İspanya'ya Cebelitank , Cezayir'den Fransa'ya Baleaı· AY ud na laanr ıi ,s tTa nu 'nauvs e' t aMn ı İs tı ar 'ldy aa 'ny aT, üLrikbiyyae''dy ae n nKeıkblreısri üdzeeğreinrldenendirhialitylaorr.hı r u l m a s ı seçeBEalekkatnrilkığıaltyapısına 5 yılda 6 milyar dolarlık yatırım yapan Enerji , Avrupa ile elektrik hatlarının entegre edecek bağlantı çalışmalarını Eyli.il ayında tamamlıyor. Bu da Türkiye'nin pro deki şansını artıracak önemli bir unsur olarak görülüyor. jeİ2l0k5e0t'aype t ak a5d0a rm4i 0l y0a rmEi luyra ro ' yEaumr oayl aot lı ırnı na1s ıy ba pe kı l lme naes nı ppl ar no jl ae ny eı y o r . 2y e0n5i0l e' dnee bAi lvi rr uepnae' rnj ıi nk aeyl enkatkr il akriıhntdi ayna ckı aArfş ırli akna avcea kO. r t a d o ğ u ' d a k i Elektriğin Avnıpa'ya taşınması için Afrika ve Ortadoğu'da yeni ei sl ee krterhi ka bhial ittlea 1e1 di ni l eş ac eekd. i Pl ercoejke. iAl e l ttyoappl aı smı e 5k sbi ki nbköillgoeml eertdr ee l ki ki he laetkl at r rik hattı yeniden ele alınacak. KPM G: İngiltere, Karbon Hedefi.ne Ulaşmak İçin Nükleere Yatırım Yapmalı gAerraçşet ıkrlme şat i rşiilrekne tri aKp oPrMd aGİ nt ga ri al ifzı n d a n hh üe dk eü fmi neet i y. nöi nn edl iükş üy ka t ıkr ıamr bl aonnn ı n tpul at anrl saırzl ao el dmuiğs uy ovne hdeadheaf nl e er itn e g m n ö a a s r s ı e l ı İ u g n l e a g r ş e i ı l k l t a e t c i r ğ a e i ğ , i ı k f n a a ı r d n b e o o e r n d ta i ey l m d a i i . k s R o y a o n p n u o u l r haedefini gerçekleştirmek ti satki yl aorrı snad ae nl e kRtirci kh apr idy aNs aosbı nl eı yy ea np itdı ğeına çdıükzl ae mn l ae dma e, l"i . EKğ . ePrMİ nGg iol r ­ tere, emisyon hedefl önemli bir rol oynadeığriınneı uunlauştmmaakmisatiy. Norüsaklneeürk,ledeürşüenkekrjainr in lı bt ı or mn laumeılze kgt ör iskt eür ri ye ot i rmki in, i mi feavdceuet dei lyeokrt .r iBk upni uy ansl aa sb1 1 i1rdl ai k tr ea dairkaaşl db eüğyiüş ki möl leçre yk al ipöa zbei llms eekk t öi çri ny ant ıürkı ml e learr ıennae irhj it iayl aa çn ıvnadra" gdüevdei n. l i v e

pro-per . energy servıces ENERJİDE PROFESYONEL ÇÖZÜMLER.. HİDROELEKTRİK SANTRALLERDE • Makine ve Ekipman Temini • Proje Danışmanlığı • Elektromekanik Montaj • İşletme & Bakım Hizmetleri. GAZ TÜRBİNLERİ, BUHAR TÜRBİNLERİ VE ENERJİ SANTRALLERİNDE • Makine ve Ekipman Temini • Orjinal Yedek Parça Temini • Elektromekanik Montaj • İşletme & Bakım Hizmetleri • 7/24 Planlı & Arıza Bakım Hizmetleri • Uzun Dönem Bakım Kontratı '.14'·'"•·, TÜVRhelnland• tA)l CERT � BS OHSAS 18001 /-, TOvRheinlancl• : �)) CERT t.� 1509001 Adnan Saygun Caddesi, Güzel Konutlar Sitesi, C Blok, Daire: 3 34340 Ulus İstanbul /Türkiye Telefon: 0212 257 05 32 Faks: 0212 257 05 52 Web: http://www.pro-per.net/ E-mail: info@pro-per.net

Haberler ■ Dünyadan Japonlardan Titreşim Enerji Hücresi Bataryaları Jdaapr ot npyi lal e' dr ai n byi re rei nl ei kat lraobni il ke cşei kr k, et itti r, esşt iamn l e gl eücçe kütree tneonr mb i ra lt epki lnl eorlionj iyge reilni şi tai rlda bi . iGl e cee k TkuitvrveşeitmliceEnsaelrlajiyHınücacrgeüsiç büataryaları, retiyor. Tz ı ec kı l anrol al otj iayni ıgnealni ş Bt i rr eont hveer üI nr edt ut i sğtir iyeas , bv ea zy ıa uAy tg\ Au l apmi lal el ar ri lna ybeur i nt eek enloe lkot jri on ni ni kA A cEi hl eakztlraor nd iak kşui rl kl aent iı l aTboi kl eycoe' dğ ianki i atçaınk ıltaı dmı .d a , bir televizyon uzaktan kumandası, bir lamba için uzaktan çkaulmışaanradna cainhaahztıagrı ve bir LED feneri österdi. Bisiklet ışık dü irne at mmeoks ui çgi ni bsi açdael ıcşea nb i mr keakç aknei zz ms aaldl aam, gaükç yeterli oluyor. Bç m ı u k a ı n ş ti d ı p a o s b ld ı a u vta e ğ r y u y a a i ç L h i E n ü D c sa r e d c l e i e h c r a e in z T i l n a V r d g ü u ib ş z ü a i k k e tl g a e n ü k ç t k r o u­ nik eşyalarda kullanılabileceğini söyleyen şdiür kş üe tnyc ee t ki inl i,l et roik, st iekk ny eonl oi dj ienni nş aa rr jk ea ds ıinl edbaikl iir n. bataryalar ile çevreye zarar veren aalabilir pillerin yerini alması olduğuna işaret etti. Ermeni Elektriğinin Türkiye'ye İhracına İlişkin Görüşmeler Devam Ediyor Ermenistan Enerji ve Tabii Kaynaklar B g üank üa nEı rAi vramn 'edna Md üozvesni sl ye an ne n, 1b4i rTbe ams ımn u z Tt0üprlkainyteıs'yınecliha rEacrımnaeniliişekleinktgrik enerjisinin örüşmelerin devam ettiğini, ancak Ti.i süre konusunda hen z birrkayçeıktklailmileargdeenl i.i mecLiğini sö i.i r i n s i y a s i n i tyellei kdlii. To l drukğ utanruaf, ıbiuç inna ernagğ me l leen görüşmelerin eleç "v a G a lmı ş me tat i iğçi innidvee oi kl di ut akrl aa rfıınnı dbae lbi rut ekno nMuodvas iysoyğaunn, örüşmeler, her halükarda tazeliğini koruyor ğv me ma iensal enkı yt aoşrl"a rdı me dı zi . , Mb ior vgsüi sny abnu,n2u0n0b8 ayşıal ırnı lda ac a ­ imzalanan anlaşmaya göre, Ermen.istan'ın T i . i olmr kaki y eü'zyeerei l eyrıildlıek ü1s. t5 sm11uilryıa3r . k5\Xm/ ielyl eakrat r ikkade anre r ­ jisi satmayı taahhüt ettiğini bildirdi. Irak, Haziran Ayında 3,9 Milyar Dolarlık Petrol İhraç Etti Irak Petrol Bakanlığı basın bürosu, Irak'ın geçtiğimiz Haziran ayında 54 milyon 700 bin varil petrol ihraç ettiğini ve bu petrol i ğ h in ra i c b a i t l ı d n i d r an 3 milyar 889 milyon dolar tutarmda gelir elde etti cLi. fi r P r ı ı n e n . t ı d r n a o l s v a e b y o ea l t t d e la e r e ı e n t i t ı l i n cL m ğ i H e g s a i e z l s i i e r r l b a e e n rd b a e i y y ı e l n e l dIraadkü'ınş mihersai çveetptieğti rpoel tbtoorl umhikattalai.işi.iş yaşandığına dikkat çekilcLi. Irak Petrol Bakan.lığı sözcüsü Asım Cihad, ihracatın Basra Limanı, Basra'daki Hor El Anıya Lirnanı, Kerki.ik Yumurtalık Boru [-!attı üzerinden ve Ürcli.i cı şirket aracılığıyla yapıldığını vne'eHaarzlairralantaayşıınndmaapsıentırnol2ü9n yvaabrailni ­ nin ortalama 71 dolar 10 cent'ten satıldığını dile getircLi. 1 6 ENERJi DÜNYASI TEMMUZ-ACUSTOS 2010

npom ''NFPA 20'' standartı NFPA 20 Standartları basınçlandırma sistemleri, çok gelişmiş ve tamamen insan güvenliğine odaldı pompa ve elektrik gruplarının bütünüdür. Standart Pompa, bu standartlara uyumlu yangın söndürme pompave pompa gruplarını yüksek kalite anlayışıyla harmanlayarak kullanıcısının hizmetine sunmalctadır. İstanbul Oudullu Organıze Sanayı Bölgesi 2. Cadde No: 9 Y. Oudullu Ümraniye - İstanbul/ Turkiye t: 0216 466 89 00 (pbx) /f: 0216 499 05 63

Haberler ■ Doğalgaz Türkiye ve Nahçıvan'dan Doğalgaz Anlaşması Enerji ve Tab nd oe rğ aYl gı ladzı z , T ü irikKi y ae y- Nn aakhl aç rı vBa na kaarnaıs ıTnad a b katına varılodrığuınhıavtteı aknulrauşlmmaansıınmimutzaabalandığını açıkladı. Türkiye ile Nahçıvan doğalgaz şeb kmeesitnreinli,kd böoşreun ehcaet tkı yi laek blaişrlıekş2ti0ri0lmkeiles o ine dönük anlaşma, törenle imzalandı. Nahçıvan'daki Tebriz Oteli'nde, Bakan Tn eann etröYr eınl ddıez,' ıannkl aaştmı l ı ma yııyTl aüdr küizyeenal ed-ı n a R A B o O z v e T r n b A a a q Ş y A c G a b n e d n a u e d l l l ı a n M y a e ü i v s d eü im S rü O z a F C la a A d zı ı R l . ŞBe anşekl ,a n ı B m a a k d a a n , A Y z ıl e d r ı b z a , y tö ca re n n 'ı d n e b yi ra pp taı rğçı aksoı noul aşn Nk i ya eh çüı zvearni nÖd ezne r dk oCğ ua lmg ahzuvr ieyrei ltmi ' nees,i Ti mü r- ­ nö un se umnl di ag, öSr Oü şCmAe lRe r i l ye aBp ıOl dTı ğAı nŞı as ör aysl ıenddi .a GS Oö Cr üAş mR ealrearsnı nedt iac easnilnadş me , aByOa vTaAr ıŞl diılğeı n ı knaeyt idcee dd ee n, TYüı rl dkıizy ,e -şNö yal he çdı ve va na ma r ea tstı in: d"aB u bd oa kğ aa tl gı naaz vbaor rı lud ıh, aa tnt lı akş mu rau limmazsaı l amnudtıa. ­ Nk aarhdçeışv ial ni ş ki liel ear irna md oı zğdma absaı nş laa nnaend eknö p r ü loalndduı. kÖş inmc ed ikiasrea oyrot al uky ldao, ğeal el gkat rzi kbl oe rbua ğ ­ hattı ile bağlanacağız. Nahçıvan ile bir hr iamv iaz iy ho lauv ab ay ğol laun ti lıes ı dkeu pr de ruçki ,ngl eödni ük l. lBe u agnülçalşemndairdeaceTkütirrk."iye ile bağları daha da Söz konusu doğalgaz boru hattının icseı rğ iunnii ,i fi ak di üe lekde enni nYl iıdl deırzl ,e r"iBn ionr ub ehl iartlteı yneı n IEDIA SPONSORS Taner Yıldız Enerji veTabii Kaynaklar Bakanı N vu e z a r u h e n ç c l ı e u v k ğ a u k n, a ' ıp 1 n 8 a i s 0 h i - t t 2 e iy 0 d a 0 e c ı k ki l aodma er tdr eo ğoal lagcaazkı . b cek. Maliyet ve işe baoş rl aunhma at t ıt adröi hş leenr ei n i , l my e o y i r k e u t c a z e r " k l a . c r N ü ı y n a e ı h S k ç o O ıv n C a u n A ş ' t ı R u h . ve re aBl aOn dTaA dŞ ebs teel ikrl i ­ Som Petrolle 1 Milyar Dolarlık Anlaşma İmzalandı İbroarnu i lhea 1t t ıı ri mu l yzaars Eı nudraon' lSuok md oPğeatlrgoalz Tç ıaknt ıe. rEYnıel dr jıizv, eİ rTa na bPi ie tKr oa lyBn aakklaanr lBı ğaı ki laen ı a1 nml aişl my aar sEı iumr oz 'al ul aky adno şğiarlkgeatzi nbBo or ut ahş a t t ı ot i lmm aKduı ğr ıunl uı bBi l adşi kr da ni . ı SSoı mt k ı PAe yua· onl 1Ymö ni ley a r a E ç u ık ro la 'l d u ı k . imzayı kencülerinin attığını SS ıot kmı AP eytarno,l İYr aönn ei l tei my a Kk l auşrıukl u6 6B0a şkki a n ı h dlo a ık m t l t a e ı r t y ı r n a e p ı u ı b m z e u ı l n i n r ı t l u i i r ç ğ k e u e r n n e d , n a " a B d n u o la ğ a ş a m n lg la a a ş y z m ı i b ma o 2 z r 0 a u l 0 a8 yğ ıi lnı ndde .a Abna şl al aş yma an, pprroojjeeny.ei n edkel evna emc ıe kn i ot el al in bazı işleri içeriyor" şeklinde konuştu. Ayan, doğalgaz boru hattı111 da tamamlayacaklarını ve Tür2k0iy14e ysıılınnırına kadar getirmeyi hedeflecüklerini 18 ENERJi DÜNYASI TEMMUZ-ACUSTOS2010 söyledi.Projen.in toplam büyüklüğünün 2P5e tmr oill'yüanr aEnucraok' y1u ı rb uu l lydaur ğEu un ruov' l eu kS o m b" Pö rl üomj e dü eü os trlteanğcı mü ğıizn iİ rkaany d eldilleinGAayza n , l\ı Şkiurlklaentiı.laPcraokj"endiendyi.apımı için finansman n 1 H 1 a a 0 b t i t m l ı e n c i le 5 y ğ 6 oi nn in i m ç b i e o l t d l r a i e c r k e a ü n ğı p n A ı d y v o a e ğ n a, g l "ü g İ a n n z l ş ü a t k a a şt ı ­ aç şaal ımş ma da laa, rpı rhoajleenn i nd ebvaazmı a ey cr üı ny toı rl a. rŞı nu a yköonneulşiktui.mzalar atılmış durumda" diye İkri al onmPeet trreo l kBda ok ğa anl lgı ğa ız dbao, rt uo phl aa mt t ı n6ı 6n0 li Ei nuş ar oe'cl uü kl maenslia işçmi na ny aı np ıİl ar ann1Pme tirl oy al r Bi ma zkaalnaın' ndıınğ ı Tn ıü ar kç ıi ky el a dz iıy. aİrr ea tni si lıer aasnı nl adşam a imzalayan ilk şirket Som Petrol olurken, Bakan Taner Yıldız, birden fazla firmanın İran'dan gelecek doğalgazın Amvürrua cpaaa' ytal aar ık t anr ıol ml dausğı yulna ui l ghial it ıbr liar tttaı .k ı m 111 YDıol dğıazl,gTa zü rSkaihy ae s' nı iinç i, nİ ryaanp' ıınl a nG gü önreüyş Pmaer s lerde istenen mutab dığını be l i r t e r e k , " Gaüknaet yı n Psaarğsl aSnaahma saı ile alakalı, b al emn da iür mz eer iandd e ı e n lk a çi a y i l l e ı e ş n r o d i ğ e b ı m i f r ı ı r i z s ş a le p t m l r a o r j ı y e a dy p l e e ı ğ l ae a b r lailir kalı, bu proje bitti" dedi.

Operasyon, bakım ve güvenlik veri tabanınızda zorluklar mı var? Bilgi işlem stratejiniz, birbirleriyle iletişim kuramayan bir çok farklı uygulamaya mı dayanmakta? AVEVA NET, datanız hangi programla üretilirse üretilsin, tüm operasyonel , bakım ve güvenlik verilerinize ulaşabileceğiniz tek bir uygulama. Eöl@f EOUIR Eöl@" EQUI R Eöl@" EQUI E Eöl/df EOUIE Eöl� EOUIR GJ I SlTE EOUl-158 Eöl SlTE EQUl-15C Eöl SlTE EQUl-15D EB MIUl$5i1i§fi·j lil SlTE SITE-PH.A 8 SlTE DEMO-SI lil ,i, ZONEDEM lil ,i, ZONE DEM lil @ SlTE STRU-15 El @ı SlTE STRU-15 11 )C Schematic WORL • ,.. El Iıı, SCGROU Diııg,"ams Iıı, SCDl,>G A1-51- 2003-1_Toı,olog'/ Bugün, güçlü, entegre ve işbirlikçi bir iT uygulaması Projenizin her aşamasında sizleri desteklemekte - AVEVA Şimdi AVEVA Plant ürünleri, her boyut ve zorluk düzeyindeki tesisi tasarlamak, oluşturmak ve işletmek için en hızlı, en verimli ve risksiz araç setini sağlar. AVEVA NET her tür veriyi yönetir ve bu verilere web tabanlı arayüz altında erişilebilmenizi sağlar. 1 Nerede olursanız olun. 1 Nerede bilgi oluşturulursa oluşturulsun. 1 AVEVA NET tek bir fare tıklamasıyla, bütün tasarım verilerinize ulaşmanızı garanti eder. AVEVA Plant, proje yaşam döngüsü süresince fabrika tasarımı , mühendislik ve bilgi işlem uygulamalarınızın verimliliğini en üst düzeye çıkarmanızı sağlar. AVEVA Plant veya AVEVA NET işinizi nasıl daha rekabetçi hale getirir öğrenin. AVEVA Plant çözümlerini öğrenebilmek için www.aveva.com sayfasını ziyaret edin veya uygulama örneklerine www.aveva.com/events sayfasından ulaşabilirsiniz. AV":.VA CONTINUAL PROGRESSION İletişim : AVEVA TURKEY info.turkey@aveva.com Tel. +90 (532) 589 45 85

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=