Enerji ve Çevre Dünyası 88. Sayı (Eylül 2011)

www. enerji-dunyasi.com 1 & CEVRE • il ._....... ENERJİ VE ÇEVRE DERGİSİ/ ENERGY & ENVIRONMENT MAGAZiNE MOODY � INTERNATIONAL ıso 9001 APPROVEO 8wM 4tıfl, KıkııYiıı.llııı S!ııMII ooılylnt••ıı•tioıı•llaııfııı4ııı 2S11 00 ,u .ı Tıbh♦lf Of ,k0lY7İı1IyI2ıııctJlıl�ııklT,lılıılltlr,Ual. ı ııo l'l'I Tleı.nSaıı.A.$. l ıııfıııılıııyıyı,ılııı,nıtl>f

• • • TURKIYE TURU 2011 ••

Aalborg Engineering understanding energy Aalborg Engineering A/S I DENMARK I Phone: +4S 96 31 39 50 Aalborg Engineering jTURKEY I Phone: 0533 352 58 28 www.aalborg-engineering.com

Sunuş ■ Özkan AĞIŞ Türkiye Kojenerasyon ve Temiz Enerji Teknolojileri Derneği(TURKOTED) Yönetim Kurulu Başkanı info@turkoted.org ÇEAŞ VE LİBANANCO Davalarını Ülkemize Kazandıranları Takdirle Selamlıyoruz Saygıdeğer hocamız Prof. Dr. Osman Sevaioğlu 03.09.201l'de, ee710 iletişim ve paylaşım platformu üzerinden bir dosya gönderdi: "ÇEAŞ DOSYASI -BİR DÖNEMİN ANATOMİSİ". Bu dosya, ÇEAŞ üzerinde, UZANLAR'ın oyunlarını, bizi bir zaman tüneline sokarak, anlauyor ve mutlu sona getiriyor. Yani ÇEAŞ'ın LİBANANCO adında, Güney Kıbrıs bazlı off-shore şirketinin açuğı 10.1 milyar dolarlık davanın Uluslararası Yaurım Anlaşmazlıklarının Çözümleme Merkezi'nde kaybedilmesiyle ulaşılan mutlu sondur. ÇEAŞ DOSYASI ile zaman tünelinde ilerlerken bakın ne olaylara tanık oluyoruz. ÇEAŞ DOSYASI'nda değil adeta, "Chataux Fantom Korku Tünelinde" ilerliyoruz: ■ 19.10.1998 de ÇEAŞ ile ETKB arasında imtiyaz sözleşmesi imzalanıyor. ■ T.C. Anayasasının 168. maddesine göre, kamu mallarının mülkiyetinin devri hukuken mümkün olmadığı için, devredilen şey, kamuya ait ve kamuda belli bir süre kalacak tesisler için işletme hakkıdır. ■ Sözleşme süresi sonunda söz konusu tesisler şirket tarafından Bakanlığa ve Bakanlığın göstereceği kuruluşa devredilecektir. ■ ÇEAŞ, görev bölgesi içindeki elektrik dağıtım tesislerin.in devri için belirlenen, (o günün para birimiyle) 557 767 000 000 TL'yi, sözleşme süresi içinde aylık ve eşit taksitlerle TEDAŞ'a ödeyecektir. Ancak, ÇEAŞ bu paranın çok az bir kısmını yatırmıştır. ■ İşletıne Hakkı Devri Sözleşmesinin 19. maddesine göre, 2 ENERJİ DÜNYASI EYLÜL2011 şirket sözleşme hükümlerine aykırı davranır veya kamu güvenliğini bozacak durumlara yol açar ise, Bakanlık bunları yaptırmaya yetkilidir.Bakanlığın yazılı uyarısına ve geçici olarak aklığı önlemlere rağmen, şirket .işler.ini tamamen ihlal ederse, Bakanlık işletıneye el koymak ve sözleşmeyi iptal etmek yetkisine sah.iptir. Şirket bu durumda Bakanlıktan hiçbir ödeme ve tazminat talebinde bulunamaz. ■ Madde 21'e göre, taşınmazların mülkiyeti hazine'ye, kullanım hakkı ise sözleşme süresinin sonuna kadar şirkete ait olacaktır. ■ 03.03.2001 de 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu yürürlüğe giriyor ve arkasından "Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu" kuruluyor. ■ Bu kanunun geçici 3. maddesine göre: Birden fazla piyasa faaliyetini sürdürmekte olan tüzel kişilerin, bu işlerin yapılı11ası için görev verilmesine ilişkin imtiyaz sözleşmeleri, Kurul tarafından belirlenen esaslar uyarınca tadil edilir. ■ Yine bu kanuna göre, özel ve tüzel kişiler, iletim tesislerini tüm hak ve yetkileri ile birlikte, bu kanun hükümleri uyarınca, TEİAŞ'a devretmekle yükümlüdür. ■ Hal böyle iken olaylar şöyle gelişir: ■ ÇEAŞ, beklenen devri yapmaz, ayrıca da kendi görev bölgesinde elektrik üreten ve derneğim.izin ele üyesi olan elektrik üreticilerinin kendi fabrikalarına elektrik iletmelerine izin vermez. Üstelikte, TEİAŞ'ı ve EPDK'yı, Adana 4. Hukuk Mahkemesine verir. ■ ÇEAŞ, mahkemenin olumsuz kararını Anayasa Mahkemesine taşır. Ayrıca ENERJİSA'nın ürettiği

elektriği nakletmekten imtina ettiği için, Rekabet Kurulu tarafından ÇEAŞ'a 9.5 trilyon T.L. para cezası verilmesine karar verilir. ■ Anayasa Mahkemesi, 16.07.2003 te 25170 sayılı kararı ile başvurusunun reddine oybirliği ile karar verir. ■ Bakanlar Kurulu, Anayasa Mahkemesi'nin bu kararına dayanarak ÇEAŞ'm imtiyaz sözleşmesini iptal eder, ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, ÇEAŞ Tesislerine el koyar.(12.06.2003) İşte tam o günlerde derneğimiz (o günkü adıyla TÜRKİYE KOJENERASYON DERNEĞİ), ELSİAD ve EUD'le dayanışma içinde, bütün gazetelere tam sayfa BİLGİLENDİRME DUYURUSU yayınlayarak Enerji Bakanlığı'nın yukarıdaki "EL KOYJ\ıIA'' operasyonuna destek çıkar.(14.06.2003) Bu bildirimizin son paragrafını anlam ve önemi dolayısıyla aşağıda veriyoruz. "Üyelerimizi yıllardır mağdur eden ve bölgelerinde serbest elektrik piyasası olurunu engelleyen ÇEAŞ ve KEPEZ ELEKTRİĞİN, görev sözleşmelerine, devletimizin artık göz yummayarak çözüm getirmiş olmasını, piyasa kurallarını çalıştırması yönünden, Türkiye'nin elektrik üretiminde %35 pay sahibi olan özel sektör elektrik üreticilerinin büyük çoğunlunu çatısı altında toplayan Dernekler olarak memnuniyetle karşılıyoruz. Bu bölgelerde, ülkemizin diğer bölgelerinde olduğu gibi, rekabetçi ve liberal elektrik piyasasının sağlanmasının destekçisi ve takipçisi olacağımızı kamu oyunun bilgilerine sunuyoruz. İmzalar: EÜD -ELSİAD -TÜRKİYE KOJENERASYON DERNEĞİ Bu arada, çok önemli bir noktaya dikkatinizi çekmek istiyorum. ■ El atılan Firma değil, İşletme Hakkı Devri yaptlan kamu mallarıdır. ■ ETKB'nin, ÇEAŞ'taki Kamu mallarına el koymasından sonra, 10.07.2003 tarihinde ÇEAŞ, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve EPDK'nın üst seviye bürokratları hakkında, yanlış işlem yaptıkları gerekçesiyle suç duyurusunda bulunmuştur. Başvurudan 2 hafta sonra, Adana Cumhuriyet Başsavcılığı, haklarında suç duyurusu bulunan 14 üst seviyeli bürokrat için takipsizlik kararı vermiştir. (İsimleri ÇEAŞ Dosyası'nda var.) Bütün bunlardan sonuç alamayan ÇEAŞ davayı Danıştay'a taşımıştır. Danıştay 10. Dairesi 16.02.2004 yılında, yürütmesini durdurulması isteminin reddine oy birliğiyle karar vermiştir. Türkiye'nin en yüksek hukuk ve idari mahkemelerinin reddettiği davayı UZANLAR, bu defa da Güney Kıbrıs'a kayıtlı ve ÇEAŞ ve KEPEZ'in hisselerinin %60'ını kontrol ettiğini öne süren LİBANANCO adlı off-shore şirketi üzerinden, Newyork'taki "Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıklarının Çözümü Merkezi"ne taşıyarak, Türkiye Cumhuriyeti Devleti aleyhinde dava açmıştır. Yaklaşık 5 yıl süren bu mahkeme sürecinde, zaman zaman sayıları 30'u bulan, yüksek seviyeli bürokratlar, hukuk müşavirleri ve diplomatlar, devletimizin hukukunu aslanlar gibi savunmuş ve sonunda LİBANANCO, iki hafta önce davayı kaybetmiştir. Bu başarı sonunda T.C. Devleti, 10.1 milyar dolarlık tazminat ödemekten tamamen kurtulmuştur. Yaklaşık 8 yıl süren ve ülkemizin ve uluslararası hukukun bütün mahkemelerinden geçen ÇEAŞ dosyası en sonunda layık olduğu cezayı bulmuş, yani bütün davalar ÇEAŞ ve LİBANANCO aleyhine sonuçlanmıştır. UZANLAR'a karşı, inandığı davayı sonuna kadar savunan, başta Sayın Bakanımız Taner YILDIZ olmak üzere Enerji ve Tabii Kaynaklar Başkanlığında, bu savunmaya emeği geçmiş tüm bürokratlarına, EPDK'nın eski ve yeni Kurul üyelerine, önceki Bakanımız Dr. Hilmi GÜLER'in el koyma operasyonundaki yürekli duruşuna, bu davaya emeği geçen tüm diplomatlarımıza ve Bakanlığımızın müşavirlerine Derneğimiz adına minnet ve şükranlarımızı sunuyorllz. Onlar sadece devletimizin 1O milyar dolarını kurtarmakla kalmadılar, Çukurova ve Kepez İletim ve Dağıtım sistemlerini, azgın bir çetenin elinden kurtardılar. Gayretlerinize, kahramanca savunmalarınıza ve yürekli duruşunuza candan alkışlar. Dostça ve hoşça kalın... ENERJi DÜNYASI EYLÜL2011 3

Eylül Septcnıbcr 2011 Sayı Issuc Sahibi vo Y.:ıyımlayan / Foundor& Pııblıshor Tekn ı k Yayıncılık Trınılım A.Ş Y OYr Oa tymı no DKaunr ıuşl mu aBnaı şvkoa n ı Pııblıshıng Coosultwıtl Clıoimımı of Exocııtrvo Coııımıltoo Özl<anAGIŞ YayınToknik Danışmanı Pııblıslımg Tochnicnl Aclvısor Ömor Özdomlr (Marmara Elektrık) YAYIN DANIŞMA KURULU Publıslııng Coııstıltıng Conımıtıoo 88 ( M S IT o A Ü l M ah Y J a , Ü H tt ) l a , n y D Ç a r t l . m ı A Ço r e n n t o ( in l E d T ( E HK T o B K r ) n , B M f ) o , o l M d h m u (T h o Ü a tÇm SI a m A ğ O e la t ), r S N ( a D r M l a l ç O I) ( , l l Op Z a o A k ç Y ( . O M O A r ü . Ş M S ), I u A F s D il t i a ) z , f a D K T r a . ı r A n a h s o m ( s T m o U t a B K n IT a A va K lu O{ı .:ı s (EI Çn eT rAgŞy )) ,. YMuent ui ns AAt raı kmaonr((RREECS) Y, UA Of u )k, OB re. r Ak t(iWl l aa Ar t sKı l Aa -LEI nNp(aH) ,E SSIoAr Od a) ,r YYaı lvdu ızz (AByodrıunS{{ G: ı n E) , Mohmot Demirci (Turbomildı), Soron Kruso (Aıılborg), Adnan Sucuka(ENTEK), MuzafforYosmaoglu, Yaman Akar (YamanEncrıı), Musta ib hlm $on(Enorıı Danışmanı), Mohmot Türkol(ENKO)f.aTolay (DETES Enorıı), rn YÖNETiM I Maııagoment Yazı işlen Md. • Sorumlu Md SOloyman BULAK Pııblishıng Dıroctor-Gonornl Exocutrvo Genel Müdür/ Gonomı Morıagor Eser OĞUZ VAZI iŞLERi I Edıtannl içerik DanışmanıI Cotılant Advisor Forayo PARCALI Edıtor / Edıtor Muhabir/ Roportar EP ıvnr al mr TSAAŞB A K REKLAMI Advertısomeııt Rek l am Müdürü/ Advortlsomoııt Maımger Ebru ÖZTÜRK Reklam Yonetmcni/ Advortısomont Suporvısor Borna Karaman TURAN ABONE OKUR HiZMETLERi Mombc,slııp Seıvıces Abone vo Okur Hızm Sorumlusu I Murat AKSOY DaQılım Planlama ve Koordınasyon Sorumlusu Stıbscnpııoıı ond RoadorRoprosontatrva & Dislnbutıon Plonrıer ond Coordmntor BiLGi iŞLEM Wcb Silelon ve E-Oorgi Uygulama ITıWob Sıtos/E-Magazme Bı lgıişlemMüduru/ iT Manager Hakan ALBAYRAK ts r oFkloarml n@t ot mo kantiikoynaayl lCn oc nil ti ka c. c o m YÖNETiM MERKEZi I Headquar1ors TEKNiK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. Bolmumcu. Barbaros Bulvarı Bahar Sok fı TKoal :r(a0n2 1! A2 )p 2l 725/ 1813- 1539 3( p4 3b x4 l9 -(B0e2ş1 ı2k )t a3ş4/ l7s ı0a4n b2u5l ( p b x ) Faks:(0212) 288 2614 wwwenerJi-dunyası.com W\'/\v.leknıkyoyincıhk.com o-posta ınfo@tckmkyayınci1ık.com TASARIM HiZMETLERi Roklammka Tasarım Hızmetlen \WIW reklamorka com o-posla•info@roklamarko.com Tel: (0212) 275 0613-14 Faks: (0212) 275 0636 BASKI , Pross Şan Ofset/ Ayazaga(0212 289 24 24) Baskı tarihi: 14.09.2011 Ba B sı u n dergı tüm Türkıye'de daQıtılmaktadır Kanunu'na gorc Yorol Süreli Yayın'dır Flyab: 6 TL Yıllık Abone: 48 TL (Fiyatlara KDV dahıldır. Yıllık abonc!ıkte kargo bedeli dahıl, tek gOndorimlerde dahıt de(ııldir.) Yurt dışı Abonollk I Subscrip/ion ForAbrood Sıngla copy prico: 7Avro (Worldwıda) Anııual subscnptıon: 60Avro (Worldwıdo) (Postoge ıncJuded) � SektörelYayıncılar Oeme9i ı '\ . \il __ ( üyesidir. � www.seyad.org www. ene rj i-d unyasi. com ■ İçindekiler Sunuş Güncel Yakıt Fiyatlarının Karşılaştırma Tablosu Güncel Fonlu Elektrik Birim Fiyatları Tablosu Haberler Dünyadan Haberler Petrol Haberleri Doğalgaz Haberleri GÜNCEL 2 6 8 10 18 20 22 İklim Değişikliği ve Karbon Yönetimi Derneği, ICCI 2011'de Karbon Piyasalarını Değerlendirdi 24 Türk-İngiliz İş Forumu'nda Türkiye'nin Gelişen Enerji Potansiyeline Dikkat Çekildi 30 Yeni Dönemin Enerjisi, Uluslararası Enerji Arenası'nda Tartışıldı 32 Atık Yönetimi Stratejileri I\VES 2011'de Gündeme Taşrnacak 34 "TÜYAK 2011 Yangın ve Güvenlik Sempozyumu ve Sergisi" İçin Son Hazırlıklar Devam Ediyor 36 İklim Değişikliği Sergisi İstanbul'da Ziyaretçileriyle Buluşacak 38 ÖZEL DOSYA: Enerji Sektöründe Karbon Piyasaları ve Emisyon Ticareti SÖYLEŞİ İltekno A.Ş. Proje Yöneticisi Derya Özet Yalgı: "Riskleri Anlayıp Yönetmeyi Başaran Şirketler, Etkileri Birer Avantaja Dönüştürebilirler" 40 FutureCamp Türkiye Proje Müdürü Farız Taşdan: "Karbon Gelirinden Yararlanan Firmalar, Gelişmeleri Göz Ardı Etmemeli" 44 Polat Enerji Yenilenebilir Enerji Projeleri Birim Müdürü Alkım Bağ: "Gönüllü Karbon Ticareti Bir Amaç Değil, Araç Olmalı" 48 TEKNİK TANITIM Sürekli Emisyon İzleme Sistemleri (CEMS) 54 MAKALE Emisyonların Kontrolü Dizel Motorlarında NOxİndirgenmesinin Bugünü ve Geleceği 58 İklim Değişikliğinin Ekonomik Boyutu: Önlem Almak mı Yoksa Hiçbir Şey Yapmamak mı Daha Maliyetli? 64 İklim Değişikliği ve Düşük KarbonEkonomisi 68 SÖYLEŞİ Aygaz, İklim Değişikliği ile İlgili Farkındalık Yaratmaya Çalışıyor 74 ÖZEL DOSYA: Kojenerasyon MAKALE Kojenerasyon Sistemi Kapasite Seçiminde Optimizasyon 78 TEKNİK TANITIM Neden Kojenerasyon? 81 SÖYLEŞİ MTU Onsite Enerji ve Endüstriyel Sistemler Müdürü Yücel Hanoğlu: "Bir Süre Sonra kojenerasyon Zorunlu Bir İhtiyaç Haline Gelecek" 82 MAKALE Türkiye'de Mikro Kojenerasyon 84 Firmalardan Haberler 88 ÖZETLER 103 Reklam İndeksi Ads Index 4M DANIŞMANLIK -------- 23 AALBORG--------------------1 ABB ------------------------ 21 ACCIONA --------------------9 ALTUN DÖKÜM ----------- 39 ATAMER GROUP----------- 43 ATEŞÇELİK ----------------- 17 AYTOK --------------------- 19 BİRLEŞİK END./BEST ------ 55 BMI ---------------------89-91 BORUSAN GÜÇ--------------7 BSİ ------------------------- 57 DONGFANG ELECTRIC ---- 69 DURKO ÇEVRE------------- 59 EFEKTİF-------------------- 81 EGERES ENERJİ------------ 25 EİE 2012 ------------------- 95 ENERJi SiSTEM ---------77-79 ENPRO--------------------- 15 FRİTERM ------------------- 5 1 GSD ----------------------- A.K. HAREKET ------------------ 63 ıccı 2012 ------------------ 93 IWES 2011 ----------------- 99 İLTEKNO------------------- 41 KARYER -------------------- 73 MPE ------------------------ 2 7 MTU--------------------- Ö.K.İ NALCO--------------------- 31 NORM TEKNİK --------- A.K.İ. PERA---------------------- 101 POWERSERV --------------- 7 1 PRO-PER------------------- 13 ROTA MÜH.---------------- 35 S&Q MART----------------- 43 SCHNEIDER-------------52-53 SELNİKEL ------------------ 29 SIEMENS---------------------5 SPİG ----------------------- 47 STANDART POMPA-------- 37 TOPKAPI------------------- 11 TÜRKSOY ENERJİ---------- 33 TÜYAK 2011 --------------- 97 odan, kaynak gösterilerek de �sa iktibas edilemez. Yayınlanan ıom yazıların sorumlulu!)u yazarlarına. ilanların sorumlulu�u ilan sahiplerine aittir. cıEneqı Dunya!ı Dergısmdc yayırıtmuın yazı ve çızımlenn her hakkı mahfuzdur lzın alın OAII rıght!. rewrved No part of thıs pubhcatıon moy be ıepıoduc:ed ın any foım or • any means, whether a s a source withOut lhe consent of the publishers. The ıespons i b i lity ol all published articJes and ads belong ıo ıhe l r auıhors and owners. 4 ENERJi DÜNYASI EYLÜL201t

SIEMENS Teknolojilerimizi geliştirirken daha uzun süre hizmet edecek ve daha az kaynak kullanacak şekilde tasarlıyoruz. Ayrıca müşterilerimizin C02 emisyonlarını azaltmalarına yardımcı oluyoruz. Bu nedenle dünyanın en büyük çevre portföylerinden biri ile yeni çözümlere öncülük ediyoruz. Bunun sonucunda, Dow Jones Sürdürülebilirlik Endeksi tarafından faaliyet gösterdiğimiz tüm sektörlerin en iyisi seçildik. Dünyanın en büyük kurumsal iklim değişikliği bağımsız veri tabanı olan "Karbon Saydamlık Projesi" tarafından tüm faaliyetlerde lider şirket olarak onaylandık. Yine de tüm çözümlere sahip olduğumuzu iddia etmiyoruz. Bu yüzden enerji, endüstri ve sağlık sektörlerinde binlerce şehir, onbinlerce şirketle toplamda 190 ülkeyle birlikte çalışıyoruz. Yarının dünyasına kalıcı çözümler sunmak için bugünden hazırız. siemens.com/answers

Yakıt Fiyatlarının Güncel Karşılaştırma Tabloları için www.enerji-dunvasi.com. www.dogalgaz.com.tr, http://arastirma.dogalgaz.eom.tr/, veya www.tesisat.com.tr adreslerindeki sitelere bakınız. GÜNCEL YAKIT FİYATLARININ KARŞILAŞTIRMA TABLOSU 1 1 1 (13 Eylül 201 1 tarihinde, KDV HARİÇ) YAKITBİRİM FİYAT! ALT ISIL DEĞERE göro ÜST ISIL DEĞERE göro VAKiT VAKiT [11 1000 kcal için 1000 kcal için YAKITLAR ALT ISIL ÜST ISIL DEĞERi DEĞERi VAKiT FIYATI VAKiT FIYATI [2] [3] (BOTAŞ) PROSES, BUHAR ve ELEKTRiK KULLANICILARI [4] 8.250 9.155 48,9635 27,4182 20,1156 5,93 3,3234 2,4383 5,35 2,9949 2, 1 972 için (Kesintili) SANAYi (BOTAŞ) PROSES, BUHAR ve ELEKTRiK KU L LAN1CILARI [4] 8.250 9.155 49,4348 27,6822 için (Kesintisiz) OSB 20,3093 5,99 3,3554 2,4617 5,40 3,0237 2,2184 (BOTAŞ) PROSES, BUHAR ve ELEKTRiK KULLANICILARI [4] 8.250 9.155 49,4348 27,6822 20,3093 5,99 3,3554 2,4617 5,40 3,0237 2,2184 için (Kesintisiz) SANAYi (IGDAŞ) Serbest Tüketici Olan ( 8 0�:;s�so:!os7ıt��ı�k_:�r;_�f"> [6] 8.250 9.155 51,9072 29,0666 21,3250 6,29 3,5232 2,5848 5,67 3, 1749 2,3293 (IGDAŞ) Sorbost Tüketici Olan (700-800 bin arası m3/yıl tüketim için) PROSES ve BUHAR SANAYi [6] 8.250 9.155 59,8541 33,5167 24,5898 7,26 4,0626 2,9806 6,54 3,6610 2,6859 (IGOAŞ) Sorbost Tüketici Olmayan PROSES ve BUHAR KULLANICILARI için SANAYi [6] 8.250 9.155 63,3169 35,4557 26,0124 7,67 4,2977 3,1530 6,92 3,8728 2,8413 LİNYİT KÖMÜRÜ kcallkg kcal/kg kuruş/ kg $ Centl kg € Cent/ kg kuruş (2) $ Cont (5) € Cont(5) kuruş (3) $ Cent (5) € Cent (5) Manisa-Soma KISRAKDERE (Yıkanmış Toz; 0,5 � 10 mm) TKI - ELi LiNYiT Kömürü [8] 4.648 5.000 19,2650 10,7879 7,9146 4,14 2,3210 1,7028 3,85 2,1 576 1 ,5829 Manisa-Soma KISRAKOERE (Yıkanmış Torbalı 10 -18 mm) TKI - ELi LiNYiT Kömürü [8] 4.648 5.000 30,3000 16,9672 12,4481 6,52 3,6504 2,6782 6,06 3,3934 2,4896 iTHAL Slbirya Kömürü Ceviz tipi (ISTANBUL) HAKAN KÖMÜR [7] 6.500 7.300 47,7627 26,7458 19,6223 7,35 4,1147 3,0188 6,54 3,6638 2,6880 AKARYAKIT kcal/kg kcal/kg kuruş/ kg $ Cont I kg € Ccnt/ kg kuruş (2) S Cent (5) € Cent(5) kuruş (3) S Ccnı (5) € Cent (5) (SHELL TÜRKiYE) FUEL-OiL N0:6 [9] 9.200 (lstanbu1 Avrupa Yakası) 10.300 171,1864 95,8598 70,3284 18,61 10,4195 7,6444 16,62 9,3068 6,8280 (SHELL TÜRKiYE) FUEL-OiL N0:4 -Kalorifer Yakıtı [9] 9.700 10.500 218,6441 122,4348 89,8254 22,54 12,6221 9,2604 20,82 11,6605 8,5548 (lstanbul Avrupa Yakası) (SHELL TÜRKiYE) VP DIESEL MOTORİN (lstanbul Avrupa Yakası) [10] 10.200 10.800 390,1314 218,4631 160,2775 38,25 21,4179 15,7135 36,12 20,2281 14,8405 LPG DÖKMEGAZ kcal/kg kcalfkg kuruş / kg S Cent/ kg € Cent/ kg kuruş (2) $ Cent (5) € Ccnt (5) kuruş (3) S Cent (5) € Cont (5) BÜYÜK SANAYi Kullanımı MİKS LPG [11] 11.000 11.900 330,2273 184,9184 135,6671 30,02 16,8108 12,3334 27,75 15,5394 11,4006 IPRAGAZ -AYGAZ SANAY] Kullanımı MIKS LPG [11] 11.000 11.900 363,2500 203,4102 149,2338 33,02 18,4918 13,5667 30,53 17,0933 12,5407 IPRAGAZ - AYGAZ SANAYi Kullanımı PROPAN [11] 11.100 12.000 375,5595 210,3032 154,2909 33,83 18,9462 13,9001 31,30 17,5253 12,8576 IPRAGAZ -AYGAZ ELEKTRİK kcal/kWh kcal/kWh kuruş / kWh $ Ccnt / kWh € Cent/ kWh kuruş (2) S Cent (5) € Cent (5) kuruş (3) $ Cent (5) € Cent (5) SANAYi Elektrik TEK TERiM -Alçak Gerilim [12] 860 860 20,6749 11 ,5774 8,4939 24,04 13,4621 9,8766 24,04 13,4621 9,8766 Tek Zamanlı Tarife -TEDAŞ KONUT Elektr ik [12] 860 860 23,8449 13,3525 9,7962 27,73 15,5262 11,3909 27,73 15,5262 11,3909 Tek Zamanlı Tarife - TEDAŞ TİCARETHANE Elektrik [12] 860 860 27,8367 15,5878 11,4361 32,37 18,1254 13,2978 32,37 18,1254 13,2978 Tek Zamanlı Tarife -TEDAŞ (1) KDV Hariç Fiyatlar olup, yakulann herhangi bir cihazda yakılmadan önceki ve satış noktasındaki birim fiyatlardır. (2) Alt ısıl değere göre 1000 kcal için kr değeri f (Birim Fiyat x 1000 kcal / Alt lsıl Değeri) 1 forıntıli.i kullanılarak hcsaplanmışur. (3) Üst ısıl değere göre 1000 kcal için kr değeri [ (Birim Firar x 1000 kcal / Üst lsıl Değeri) J formulü kullanılarnk hesaplanmışar. (4) BOTAŞ'ın OSB ve Sanayire satrığı doğalgazın birim fiyaona 0,023 TL/Sm3 olan ÖTV dahil edilmiş, 2011 yılı Eylül ayında geçerli olan fiyatlardır. (5) Dolar ve Avro 13 Eylül 2011 tarihi icibariyle T.C. Merkez Bankası Efekcif Saoş Fiyatları olup; 178,58 kr/Dolar ve 243,41 kr/Avro 'dur. (6) iGDAŞ'ın serbesr tüketici olan veya olmayan müşterilerine uyguladığı dobralgaz birim firarları 13 Erlül 2011 icibariyle geçerli olan KDV'siz fiyamr. (7) İtlıal sibirra kömürü fiyatları 1-11\K.lıN KÖMÜR şirketinin fiyat listesindeki ceviz cipi linyit için 13 Eylül 2011 tarihli nakliye ücreci ,·e KDV dahil 600 TL/ ton olan taksitli satış fiyatından hesaplanmış KDV'siz fiyarnr. (8) Yerli linyit kömürü fiyarı 13 Erlül 2011 tarihinde geçerli olan TKİ - ELİ'nin 01 l\ılan 201 1 tarillli l<..ısrakdcre yıkanmış 0,5-1O mm toz (Kömür Satış Fiyatları ve Esasları Listesindeki) ve 10-18 mm parçalı torba cinsi için (Isınma Amaçlı (forbaJanmış) Kömürlerin Bayi Depo Satış Fiyatları listesindeki) İstanbul için olan KDV'siz fiyattır. 6 ENERJİ DÜNYASI EYLÜL2011 (9) Fucl Oil No:4 ve No:6 birim fiyatı SHELL TÜRKİYE'nin akaryakıt pompa satış fiyatları l.istesindeki 13 E)•lül 2011 tarihli İstanbul Avrupa yakası için KDV'siz perakende satış fiyatlarıdır. (10) Motorin birim fiyatı S1-IELL TÜRKİYE'ııin akaryakıt pompa satış fiyatları listesindckj 13 Eylül 2011 tarihli İstanbul Avrupa yakası için perakende saaş fiyatları olup, kr/litre değeri 0,845 dönüşüm katsayısına bölünerek kr/kg'a çevrilmiştir. (11) LPG dökmegaz fiyatları 13 Eylül 2011 tarihinde geçerli olan İPRAGı\Z ve AYGAZ'ın KDV'siz fıyadarın ortalamasıdır. LPG dökmegazın büyük sanayi tesislerinde kullanımındaki birim fiyatı küçük sanayi için belirlenmiş olan birim fiyattan %1O daha düşük olarak alınmıştır. "(11) Elektrik birim fiyatları 13 Eylül 2011 tarihi itibariyle EPDK'nın 01 Temmuz 2011 tarihli FONSUZ tarifesinden; *Sanayi kullanımında (tek terimli, alçak gerilim rarifesi);TRT payı ve Enerji Fonu için %3, Belediye Elektrik Tüketim Vergisi için ise %1, *Konut kullanımında; TRT payı ve Enerji Fonu için %3 ve Belediye ElektrikTüketim Vergisi için %5 ve *Ticarethane kullanımında; TRT payı ve Enerji Fonu için %3, Belediye ElektrikTüketim Vergisi için ise %5 ilave edilerek bulunmuş FONLU liratlardır."

GÜCÜ ELİNDE TUTi Kojenerasyonda pazar lideri Borusan Güç Sistemleri, doğal gazla çalışan motorlarıyla, size kendi enerjinizi üretme gücünü sunuyor. Sistemi bir kez kurun, tasarruf etmeye başlayın. Deneyim, kalite, anahtar teslim çözümler için: www.borusangucsistemleri.com Detaylı bilgi için: 444 lJ!!.@ nı°Aıi'MizsTz"'ôE Borusan Makina ve Güç Sistemleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. �BORUSAN GÜÇ SİSTEMLERİ Meclisi Mebusan Cad. No: 35-37 34427 Salıpazarı - lstanbul Tel: 10212) 393 55 00 pbx Faks: 10212) 293 85 71

Yakıt Fiyatlarının Güncel Karşılaştırma Tabloları için www.enerji-dunyasi.com. www.dogalgaz.com.tr, http://arastirma.dogalgaz.eom.tr/, veya www.tesisat.com.tr adreslerindeki sitelere bakınız. Güncel FONLU Elektrik Birim Fiyatları (13 Eylül 2011 itibariyle geçerli olan) 01 Temmuz 2011 tarihli TEDAŞ Geneli 2011 Yılı Tarifesi Dağıtım Şirketinden enerji alan iletim sistemi kullanıcısı tüketiciler "I"" Tek Zamanlı Gündüz Puant Gece kr/kWh kr/kWh kr/kWh kr/kWh (*) Sanayi 15,757 15,657 27,001 7,499 Dağıtım Sistemi Kullanıcıları Dağıtım Şirketinden enerji alan tüketiciler için Özel Tedarikçiden enerji alan tüketiciler için sistem kullanım sistem kullanım (*) Aktif Enerji (kr/kWh) Reaktlf Tek Zamanlı Gündüz Puant Gece Enerji Aktif Enerji Reaktlf Enerji kr/kVARh (kr/kWh) (kr/kVARh) İletim şalt sahalarının dağıtım şirketinin kullanımındaki OG haralarına özel hattı ile bağlı tek bir tüzel kişi durumundaki kullanıcılar Çift Terimli Tarife Sanayi 14,269 14,169 25,518 6,007 1 1 ,472 Tek Terimli Tarife Sanayi 16,870 16,770 28,106 8,617 11 ,472 2,912 11 ,472 N <I> Ticarethane 21,515 20,048 31 ,908 11 ,519 1 1 ,472 3,618 11 ,472 C: ... .. <I> Diğer 1 17,235 15,765 27,646 7,220 11 ,472 3,068 11 ,472 .c: ,cı eo Diğer 2 18,635 17,167 29,040 8,628 11 ,472 3,249 11 ,472 .. <I> " > Tarımsal Sulama 16,124 15,238 26,540 7,110 11 ,472 3,778 1 1 ,472 (**) İletim şalt sahalarının dağıtım şirketinin kullanımındaki OG haralarına dağıtım şirketi hattı ile bağlı tek bir tüzel kişi durumundaki kullanıcılar Çift Terimli Tarife Sanayi 16,081 15,981 27,343 7,810 1 1 ,472 3,830 1 1 ,472 Tek Terimli Tarife Sanayi 19,144 19,043 30,420 10,862 1 1 ,472 4,572 11 ,472 C"') <I> Ticarethane 26,462 24,989 36,898 16,425 1 1 ,472 6,780 11 ,472 C: ... .. <I> Diğer 1 20,726 19,248 31,197 10,654 1 1 ,472 6,135 11 ,472 .s !2> �c Diğer 2 21,981 20,504 32,442 11,919 1 1 ,472 6,277 11 ,472 .. <I> " > Tarımsal Sulama 20,409 19,520 30,865 11 ,361 11 ,472 7,062 11 ,472 (**) Diğer Tüm Dağıtım Sistemi Kullanıcıları Çift Terimli Tarife Sanayi Orta Gerilim 16,438 Tek Terimli Tarife Orta Gerilim 18,789 Sanayi !Alçak Gerilim 19,874 Q) Ticarethane 25,739 'q' >tn Diğer 1 20,669 o Q) Diğer 2 21,312 > 22,048 Q) Mesken C: 14,026 .. Diğer 3 K.ô.l. Mesken 20,419 .. rrarımsal Sulama 18,918 !Aydınlatma 20,233 Notlar a. Çok zamanlı raıifc uygulamasında Gündüz 06-17, Puant 17-22, Gece 22-06 saatleri arasıdır. b. Eımeaınadc kapasite bedeli tüketicinin kurulu gücü dikkate alınarak uygulamr. c. Uygulanacak tarifeler her tüketici ve kuUanıcı için ilgili bileşenlerden oluşan toplam taıifelerclir. el. Reakrif enerji tarifesi ilgili usul ve esaslarda belirtilen şartlar dahilinde uygulanır. 8 ENERJİ DÜNYASI EYLÜL2011 16,337 27,747 8,132 11 ,472 3,927 11 ,472 18,688 30,126 10,462 11 ,472 4,608 11 ,472 19,773 31 ,212 11,546 1 1 ,472 5,466 11 ,472 24,250 36,286 15,595 1 1 ,472 6,841 11 ,472 19,171 31 ,282 10,461 1 1 ,472 6,259 11 ,472 19,816 31,915 11 ,115 1 1 ,472 6,338 1 1 ,472 20,735 32,838 12,031 6,411 19,100 31,259 10,357 18,017 29,497 9,762 11 ,472 7,034 11 ,472 8,352 (*) Koyu siyah fiyatları, FON, PAY vb. yasal yüküınlülükler ( % 2) x ( % 1) olarak ayrıca ilave edimiştir. "(**) ilerim şalt sahalarının dağının şirketinin kullanımındaki OG baralaıına dağıtım şirketi hata ile bağlı tek bir tüzel kişi durumundaki kullanıcılar ve Diğer Tüm Dağıom Sistemi Kullanıcıları için; Özel Tedarikçiden enerji alan tüketiciler için Sistem Kullaıum tarifesi kapasite göre; güç bedeli 140 kr/Ay/Kw, ı,>üç aşım bedeli 279 kr/Ay/kW" Diğer-! : 1-la}st Kurumları, Dernekler, Vakıflar, Müzeler, Resmi Okullar,Resmi Yurtlar, Resmi Kurslar, Spor Tesisleıi, Resmi Üniversite, Resmi Yüksek Okullaı·, Resmi Sağlık Kuruluşları, Kültür Balıkçılığı ve Kümes Hayvanları Çiftliği Diğer-2: İçme ve kullanma suyu ve tarımsal amaçlı soğuk hava depoları

Rüzgar Enerjisi Evrim Geçirdi. 7 1 Bilgi özellikle bizim işimizde gerçek bir güçtür. On yılın üzerindeki işletim deneyimimizi rüzgar türbini teknolojimizin tasarımına uyguladık. Sonuç -ACCIONA Windpower türbinleri sınıfının en iyisi özelliklerinin doğru kombinasyonu, kanıtlanmış performans, işletim güvenliği ve uzun çalışma ömrü sunuyor.ACCIONA Windpower'da odak noktamız, müşterilerimize her zaman üstün teknoloji sunarak, karı en üst düzeye çıkarmak ve temiz, sürdürülebilir enerji üretmek olmuştur. Daha fazla bilgi edinmek için www.acciona-energia.com adresini ziyaret edin veya SalesTurkey.Windpower@acciona.com adresinden bizimle irtibata geçin AccionaWindpower S.A.Türkiye lstanbul irtibat Bürosu SBaal er bs Ta ruor ks eMy .aWh .i nHdapl ko wC ea rd@. Na coc: i8o/nAa ,. cPoaml l a. dT ieul :m+ O9 f0i s2v1 e6 R6e6s3i d6e0n c2e2, 3 4F a7x4: 6+ A9t0a ş2e1h6i r 6/ 6l s3t 6a n1 b0u0l ' barcelona world race

Haberler ■ EPDK,dan Güneş Enerjisi Kararları Güneş enerjisinden elektrik üretilebilecek enerji bölgeleri belirlendi. Elektrik üretimi için toplam 27 bölgede 38 şehre izin ve teşvik çıktı. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Hasan Köktaş, güneş santrali başvurui:?)( özel şirketler, açıklanan trafo merkezlerinin kapasitelerini de dikkate alarak ilgilendikleri bölgelere yönelik belli bir süre güneş ölçümleri yaparak sonuçları ENERJi PiYASASI DÜZENLEME KURUMU ile birlikte EPDK'ya başvuracak. EPDK rüzgar başvurularında olduğu gibi lisans başvurular için belli bir gün ilan ede- su yapılacak bölgelerin açıklanmasıyla birlikte yerli ve yabancı yatırımcılardan yoğun ilgi beklediklerini söyledi. 38 şehir içinde en fazla kotaya 92 MW ile Konya sahip oldu. Antalya'ya 58, Burdur'a 26 ve Isparta'ya 18 J\ıIW kota verildi. Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un ilgili maddesi gereği, 31 Aralık 2013'e kadar güneş enerjisine dayalı üretim tesislerinin bağlanabileceği trafo merkezleri ve bağlantı kapasiteleri belli oldu. cek. Aynı bölgeye birden fazla şirketin başvurması halinde TEİAŞ tarafından yarışma yapılacak. Yarışmada ise 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunda belirlenen alım fiyatı üzerinden en fazla indirim vermeyi taahhüt eden bağlantı hakkını kazanacak. Böylece özel sektörün başvurular bağlantı görüşleri ölçüm ve yarışma sonuçlaıma göre sonuçlandırılacak. Bununla birlikte, 8 Ocak 2011 taıi.hli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren, 6094 sayılı 'Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunda 2013 yılı sonuna kadar iletim sistemine bağlanacak YEK belgeli tesislerde toplam güç 600 megavattan fazla olamayacak. Bundan sonraki süreçte EPDK tarafından yayımlanacak Ölçüm Tebliği çerçevesinde, yatırım yapmayı planlayan Eroğlu, HES'lerin En Temiz Enerji Kaynağı Olduğunu Söyledi Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, hidroelektrik santrallerin tüm dünyada en temiz ve en yenilenebilir enerji kaynağı olduğunu söyledi. Eroğlu, Ilısu Barajı'ndaki incelemelerinin ardından Batman'a gelerek Vali Ahmet Turhan'ı makamında ziyaret etti. Gazetecilerin Türkiye'de yapılması planlanan hidroelektrik santrallere ilişkin Veysel Eroğlu Orman ve Su İşleri Bakanı sorularını yanıtlayan Eroğlu, "Hidroelektrik santrallar, tüm dünyada en temiz en yenilenebilir enerji kaynağıdır" dedi. Santrallerin çevreye asla zarar vermeyeceğini, aksine çevreye faydasının bulunduğunu, taşkınları ve erozyonu önlediğini kaydeden Eroğlu, şöyle konuştu: "O bölgeye içµıe suyu, sulama ve sanayi suyu temin ediyor. Türkiye'de barajlar olmazsa, ne şehirlere su verebilirsiniz ne de sulama suyu verebilirsiniz. Siz de görüyorsunuz, Almanya'da, Avrupa'da pek çok yerde hiç durmadan yağış var. Oralarda baraj yapmaya gerek yok. Ama bizde yağışlar belli mevsimde yağıyor. Eğer biz bu suları biriktirmezsek, yazın en çok suya ihtiyaç olduğu yerde susuz kalırız. Demek ki biz bu suyu biriktireceğiz, yazın kullanacağız." 1 o ENERJi DÜNYASI EYLÜL2011 MTA, 8 Milyar Ton Şeyi Potansiyel Kaynak Rezervi Belirledi Maden Tetkik Arama (MTA) Genel Müdürlüğü tarafından yapılan sondaj çalışmalara göre, Konya-Ereğli ve Niğde-Bor havzasında, 8 milyar ton petrollü şeyi (petrol türetebilen kaya) potansiyel kaynak rezervi belirlendi. Araştırmacılar, ısıtıldığında petrol ve doğal gaz üretilebilen kayalardan 2,6 milyar varil ile 8,3 milyar varil arasında petrol çıkarılabileceğini hesapladı. Bunun parasal değeri ise 218 milyar 121 milyon 419 bin dolar ile 687 milyar 191 milyon 374 bin dolar arasında değişiyor. Söz konusu kayaların ne kadar verimli olduğu ile ilgili çalışmalar başlatıldı. Tüm dünya rezervinin 3'te 2'sine sahip ABD'de, 1 ton petrollü şeyi kayasından 60 litre petrol elde edilebileceğini belirten uzmanlar, Ereğli-Bor havzasındaki bu yeni bulguların netleştirilmesinin ülke için acil araştırılması gereken bir konu olduğunu bildirdi.

Dünya Markaları ile Akılcı ve Kalıcı Ç özümler. . . GE Jenbacher gaz motorlarıyla biyogazdan enerji üretimi. Enerji üretmek yalnızca bugünün ihtiyaçlarını karşılamakla kalmaz, gelecek nesiller için daha yaşanabilir bir ortam oluşmasına katkıda bulunur. Bu yüzden organik atıkları çürümeye bırakmak yerine, fermantasyon prosesi ile açığa çıkan gaz elektrik ve ısıya dönüştürülebilir. • Distribütör GE Jenbacher gaz motorları www.topkapigroup.com.tr BIYOGAZ KOJENERASYON • • SiSTEMLERi Topkapı Endüstri Malları Tic. A.Ş. T iM n : f i o + lle @ 9 t 0 to C 2 p a k 1 d a 2 . p 1 5 i 8 g 3 0 r 4 o ; u 0 3 p 4 4 . c 1 1 o 0 0 m 4 . Ft T r : o+p9k a0p2ı 1- 2İ s 5t a2n4b u5l 8 4 6

Haberler ■ EPDK Nükleer Mevzuatını Tamamladı EPDK Akkuyu'da nükleer santral yapacak olan Rus şirketin asgari sermaye oranı ile kuruma yapacağı lisans başvurusunda yaurması gereken teminat mektubunu belirledi. Buna göre Akkuyu'da kurulacak toplam 4 bin 800 M\V kurulu gücünde ve yaklaşık 20 milyar dolar yaurım yapılması planlanan nükleer santral için asgari 1 milyar 440 milyon lira sermayesi olan bir şirket kurulacak. Şirket öni.imi.izdeki aylarda EPDK'ya lisans başvurusu yaptığıı1da 157 milyon 200 bin liralık banka tem. İnat mektubu verecek. Hasan Köktaş EPDK Başkanı EPDK Başkanı .Hasan Kök.taş Türkiye'de nükleer santralin kurulmasının gerekliliğini ve yapılacak yatırımın büyüklüğünü düşünerek, bu yaurımın yapılmasını kolaylaşuran bir düzenleme yaptıklarını bildirdi ve şunları kaydetti: "Elektrik Piyasası Lisans Yönetıneliğinde yaptığımız değişiklik ile doğal gaz ya da ithal kömürgibi bir üretim tesisi için üretim lisansı başvurusu yapan şirketin Kurumumuz tarnfından hesaplanan toplam yaurım tutarının yüzde 20'si oranında asgari sermaye şartı olınası şartı getirirken, çok daha büyük ölçekli kurulu gücü olan, yatırım gerektiren ve uluslararası bir anlaşmayla hayata geçirilecek olan nükleer santral için işi daha kolay kılmak açısından bu oranı yüzde 5 olarak belirledik. Ayrıca sadece nükleer değil t i .im büyük ölçekli yaurımlar için banka teminat mektubunda üst sınırı 157 milyon 200 bin lira obrak belirledik." Köktaş, Kurul olarak nükleer santral yapacak şirketin öncelikle yer lisansı alınasıru ve bu lisans ile üretim lisansı başvurusu yapmasını da karar verdiklerini belirtti. EPDK Başkanı Kök.taş, böylece Türkiye'de nükleer santral kuracak bir şirketin mevzuat açısmdan yapması gerekenleri içeren tüm mevzuatın tamamlandığını ifade etti. ABD Elçisi Ricciardone, Enerji ve Tabii Bakanı Taner Yıldız'la Bir Araya Geldi ABD'niı1 Ankara Büyi.ikelçisi Francis J. Ricciardone, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'ı ziyaret etti. Yıldız, enerjideki hammaddeye dayalı dalgalanmaların ülkeler üzerindeki etkileri ve bölgedeki projeler hakkında temaslarda bulunduklannı söyledi. Taner Yıldız Japonya'run haberi var. Onun haklarına saygı göstermek için 5-6 aınmız aksadı ama kalıcı ilişkiler doğdu." Hükümet olarak Amerikan şirketlerini Türkiye'de nükleer enerji konusw1da çalışSinop'ta kurulması planlanan ikinci nükleer santral konusunun ABD ile 4-5 kez gündeme geldiğini fakat, ABD'den bugüne kadar somut teklifin ulaşmadığını bilcliren Yıldız, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı ma ve yaurmıa teşvik ettiklerini dile getiren ABD'nin Ankara Bi.iyi.ikelçisi Ricciardone Türkiye'yi şirketleri için olumlu bir fırsat olarak gördüklerini anlattı. Ricciardone, "Nükleer Japonya ile olarak da şunları söyledi: "Görüşmeleri kısa sürede bitirmek istiyoruz. Uluslararası nezaket gereği Japonya'yı bekliyoruz. 3'üncü ülke ile görüşme zemini açıldı. 3'üncü ülkelerden bizim enerji stratejimizin önemli parçasıdır. Amerikan şirketleri Türkiye'de nükleer enerjiniı1 geliştirilmesini yakından takip ediyor. Tabii ki bununla ilgili çözülmemesi gereken tekı1.ik konularla birlikte siyasi konular da var" dedi. Türk-Alınan İşbirliği İklim Koruma ve Karbon Piyasası Çalıştayı Gerçekleştiriliyor Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 16 Eylül 2011 tarilıinde Türk-Alı11an İşbirliği İklim Koruma ve Karbon Piyasası Çalışta­ � gerçekleştirilecek. Avrupa Birliği'ne katılım süreci çerçevesinde müzakereleri yürütülen Çevre Faslı altında bulunan Avrupa Birliği Emisyon Ticaret Sistem.inde 6 ınldır faaliyet gösteren Afmanya'nın bilgi ve deneyimlerini paylaşmak ve Alman taraflarla ileriye dönük 1 2 ENERJİ DÜNYASI EYLÜL 2011 mekanizmalar ile ilgili görüş alışverişinde bulunmak amacıyla gerçekleştirilecek Çalıştay, Rixos Grand Ankara Otel'de düzenlenecek. Çalıştayın açılışını Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı M. Rıfat Hisarcıklıoğlu, Alman Federal Çevre, Doğa Koruma ve Nükleer Güvenlik Bakanı Dr. Norbert Röttgen ve Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar gerçekleştirecek. İki onıı:um halinde düzenlenecek çalıştaym ayrıntılarırıı, dergimizin bir sonraki sayısında sizlerle paylaşacağız.

® pro-per energy servıces ENERJİDE PROFESYONEL ÇÖZÜMLER.. HİDROELEKTRİK SANTRALLERDE • Makine ve Ekipman Temini • Proje Danışmanlığı • Elektromekanik Montaj • İşletme & Bakım Hizmetleri. GAZ TÜRBİNLERİ, BUHAR TÜRBİNLERİ VE ENERJİ SANTRALLERİNDE • Makine ve Ekipman Temini • Orjinal Yedek Parça Temini • Elektromekanik Montaj • İşletme & Bakım Hizmetleri • 7/24 Planlı & Arıza Bakım Hizmetleri • Uzun Dönem Bakım Kontratı ,tu"',c: TÜVRhelnland• ' CERT , ... , es OHSAS 18001 Pro-Per Energy Services TOVRheinland• CERT ıso 9001 Kasap Sokak, No:4, Ozden Konak Apt., L K:1, D:1, Esentepe, 34394 lstanbul /TURKEY T: +902123475151 1 F: +902123475165 info@pro-per.net I www.pro-per.net

Haberler ■ Elektrik Piyasası Vadeli İşlem Sözleşmeleri Yürürlüğe Giriyor Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası (VOB) tarafından, çalışmaları tamamlanan "Elektrik Piyasası Vadeli İşlemler Sözleşmesi" Sermaye Piyasası Kurulu tarafından onaylandı. Elektrik Piyasası Vadeli İşlemler Sözleşmesi kapsamında öncelikle daha basit, daha anlaşılabilir ve özellikle elektrik dağıtım şebekesiyle doğrudan ilişkili olunmasını gerektirmeyen, nakdi uzlaşmalı baz yük ve pik yük vadeli işlem sözleşmeleri işleme açılacak. VOB, daha sonraki aşamalarda ise fiziki teslimatlı elektrik sözleşmelerinin işleme açılmasını planlıyor. Gelecek döneme ilişkin elektrik fiyat beklentilerini şimdiden gösterecek Elektrik Vadeli İşlem Sözleşmeleri ile: -Elektrik fiyatlarının risk yönetimi, -Gelecekte oluşacak elektrik fiyatlarının bugünden alınıp, satıhnası, -Geleceğe ilişkin beklentilerin elektrik fiyatlarına yansıması, -Elektrik fiyatlar= tüm yatırımcıların ulaşımına açık finansal bilgi niteliğine ulaşması mümkün olacak. Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası (VOB) Genel Mi.idi.iri.i Çetin Ali Dönmez, yaptığı açıklamada, söz konusu sözleşmelerin devreye girmesiyle, nakdi uzlaşmalı sözleşmeler sisteminin işleme açılacağrnı bildirdi. Dönmez, sektörün genel olarak sisteme olumlu baktığını, yabancı şirketlerin zaten işleyişi bildiğini, yerli şirketlerin bir kısmının da sistemden haberdar olduğunu söyledi. Frost&Sullivan'a Göre Türkiye Yenilenebilir Enerji İhraç Edebilir Frost& Sullivan Türkiye Direktörü Philipp Reuter, ABD ve AB'yi sarsan borç krizinin şu ana kadar Ti.irk şirketlerini etkilemediğini kaydederek, devam etti: "Dünya genelindeki en büyük sorun nakit akışının sınırlanmış olması. Türkiye ise cliğer ülkelere kıyasla çok daha iyi bir konumda. Ti.irk şirketleri şu an için nakit sıkıntısı yaşamıyor. Ama Ti.irkiye'nin elini çabuk tutup, sahip olduğu konumdan fırsat yaratması gerekli." Reuter'a göre Türkiye'nin fırsat yaratacağı sektörlerin başında yeşil enerjiler geliyor. "Türkiye sahip olduğu potansiyeli hayata geçirebilmek için, mevcut olan altyapıyı geliştirmek zorunda. Bu potansiyel kullanıldığı taktirde, Türkiye 2020'de rüzgar ve hidro enerji ihraç etmeye başlayabilir" diyen Reuter, bu sektörde de hi.ikümet teşviklerinin çok önemli bir rol oynadığını vurguluyor. Reuter şunları söylüyor: "Önümüzdeki yıllarda yenilenebilir enerji sektörüne yönelik yatırımlar cidcli bir boyutta artış kaydedecek. Avrupa'da yaşanan belirsizlik ortamı, yatırımların Türkiye'ye gelmesine neden olacak." Frost&Sullivan Enerji ve Çevre Analisti Özge Özeke, Ti.irkiye'de yenilenebilir enerji sektörünün gelişimini şöyle anlatıyor: "2012 yılının ortasından itibaren güneş enerjisinde hızlanma yaşanacak. 2014-2015 yıllarında ise güneş iyice parlayacak. Büyük boyutlu yabancı yatırımcıların bu alana gireceğini öngörüyoruz. Rüzgarda daha fazla yol alınnuş durumda ve bu trend devam edecek. Zaten sektörde konumlanmış olan büyük şirketler, yabancı ortaklıklarla daha da güçlenecekler.Jeotermalde daha yavaş, ama derinden bir ilerleme söz konusu. Hi.iki.imetin 2023 hedefleri kapsamında, rüzgarda 20 bin M\'(/ kurulu güce ulaşılması öngörülüyor. 2017 yılında 12 bin MW'a yaklaşabileceğimizi öngörüyoruz." Sağlıklı Şehirler Çevre Ödülü Antalya Güneşevi'nin Oldu Antalya Bi.iyi.ikşehir Belediyesi'nin Güneşev ve Ekolojik Eğitim Merkezi, Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği tarafından düzenlenen 'Sağlıklı Şehirler 2011 En İyi Uygulama Yarışması'nda 'Çevre' kategorisinde ödül kazandı. Büyi.ikşehir Belediyesi'nden yapılan açıklamaya göre, belediyelerin sağlıklı şehir politikası, plan ve stratejilerini üretmeleri ve bunları uygulama noktasında motivasyonun artırılması amacıyla gerçekleştirilen yarışmada, Sağlıklı Kentler Birliği üyesi 18 belediyeden çeşitli 14 ENERJi DÜNYASI EYLÜL2011 kategorilerde 45 proje yer aldı. Jüri değerlendirmesinde projelerin sağlığın geliştirilmesine katkıda bulunma, şehrin mevcut ihtiyaç ve beklentilerine cevap verme, yüksek etki potansiyeline sahip olma, toplum katılımını destekleme gibi kriterler dikkate alındı. Gi.ineşev ve Ekolojik Eğitim Merkezi ödülü, 23- 24 Eyli.il tarihlerinde Eskişehir Tepebaşı'nda gerçekleştirilecek Sağlıklı Kentler Birliği 7. Yıl Konferansı'nda Antalya Bi.iyi.ikşehir Belediyesi'ne verilecek.

ENPRO Plaza Kader Sok. No: 34 06700 GOP Ankara TURKEY Phone: +90 312 428 66 99 Fax: +90 312 428 66 29 enpro@enpro.com.tr www.enpro.com.tr PRO PROFESSIONAL APPROACH iN POWER PROJECTS

Haberler ■ Nabucco, Avrupa Birliği ve Türkmenistan Kararlarını Olumlu Buldu Avrupa Birliği Konseyi tarafından onaylanan kararla Avrupa Komisyonu'na, Türkmenistan ve Azerbaycan ile, her iki ülkenin de dahil olacağı bir Trans-Caspian doğalgaz boru hattının yasal çerçevesini görüşmek üzere yetki vermesi, Nabucco Gas Pipeline International GmbH tarafından memnuniyetle karşılandı. Konu ile ilgili konuşan Nabucco Genel Müdürü Reinhard Mitschek, "Avrupa Komisyonu tarafından hayata geçirilen bu çığır açacak girişim, Nabucco projesinin amaçlarıyla da örtüşmekte olup, gaz naklinde kaynak çeşitliğini mÜillh'Ün kılacaktır. Çok kaynaklı bir yaklaşımı takiben, Nabucco potansiyel bir Trans-Caspian boru hattının inşasına muhtaç bir durumda kalmayacaktır. Yine de, Hazar Denizi'nin her iki tarafında bulunan büyük gaz ihracat potansiyelinin, hem Türkiye'deki hem de Avrupa'daki doğalgaz piyasasının geleceği için hayati bir öneme sahip olduğunu düşünüyoruz. Nabucco ile birlikte hayat.'\ geçirilecek büyük bir boru hattı sistemi, söz konusu kaynakların uzun yıllar boyunca sorunsuz bir şekilde ihraç edilebilmesi için aranılan tüm özelliklere sahip olacaktır. Avrupa'nın en önemli projesi olan Nabucco, Hazar Bölgesi'ndeki kayna.klar için hala en rekabetçi ihracat rotası konumundadır." dedi. Türkiye ve AB Enerji İşbirliğinde Olacak Türkiye'nin katılım müzakerelerinde Kıbrıs Rum kesiminin engellemesi nedeniyle tıkanan enerji faslı konusunda AB Komisyonu üye ülkelerden ilerleme istedi. AB Komisyonu'nun üye ülkelere ve Avrupa Parlamentosu'na gönderdiği AB enerji politikası tebliğinde, Türkiye'nin kısa süre içinde AB elektrik şebekesine bağlanacağı, doğalgazda ana merkez haline gelebileceği ve AB'ye doğalgaz arzında çok önemli bir transit ülkesi olabileceği belirtildi. Tebliğde, "Türkiye'nin Enerji Topluluğu Anlaşması'na tam üyeliği ve katılım müzakerelerinde enerji faslının açılmasına yönelik ilerleme sağlarunası (enerji alanında) işbirliğinin ilerletilmesine ve Türkiye üzerinden gaz taşınması için sağlam bir çerçeve oluşturulmasına yardımcı olacaktır" ifadesi h.7.tllanıldı. Türkiye Enerji Topluluğu Anlaşması'na tam üyeliğinin "kısa vadeli öncelik" olarak belirlendiği ve "zorunluluk arzettiği" kaydedilen tebliğde, kısa vadede Türkiye ve Gürcistan'la birlikte orta ve uzun vadede Azerbaycan, Ermenistan ve Belarus'la Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerinin de anlaşmaya taraf olmaları için çaba gösterilmesi istendi. AB ve Balkan ülkeleri arasında 2006 yılında kurulan Enerji Topluluğu Anlaşması'nda gözlemci üye statüsü bulunan Türkiye, tam üyelik konusunda adım atmadan önce AB katılım müzakerelerinde enerji faslının açılmasını bekliyor. 27 AB üyesine ilaveten Arnavutluk, Bosna Hersek, Hırvatistan, Makedonya, Sırbistan, Karadağ, Kosova, Moldova ve Ukrayna'nın taraf olduğu Enerji Topluluğu, katılımcı ülkelerin enerji alanında AB müktesebatına uyum sağlayarak AB enerji piyasasına dahil olınalarıru öngörüyor. YEM Binası Enerjisinin Tamamı Yenilenebilir Kaynaklardan Sağlıyor Yapı dünyasının bilgi merkezi Yapı-Endüstri Merkezi (YEM), "Enerji Verimliliği, Çevreye Duyarlı Yapılaşma ve Sürdürülebilir Gelişim" algısının yerleşmesi ve yaygınlaşması çerçevesindeki çalışmalarını yeni projeleri ekleyerek sürdürüyor. YEM, yapılaşmanın ekolojik gerekliliği doğrulrusunda, 2005 yılından bu yana sektörü bilinçlendirmek üzere yayırılarıyla, etkinlikleriyle yürürtüğü sürdürülebilirlik çalışmalarına bir yenisini daha ekledi: 201O yılında 1 6 ENERJİ DÜNYASI EYLÜL2011 hayata geçirdiği "Güneş Ağacı Projesi"nden sonra Ağustos 2011 tarihi itibarıyla YEM, binasının enerji ihtiyacının tamamını yenilenebilir kaynaklardan temin etmeye başladı. YEM, bu kapsamda şu anda kişi başına 2 ton olan karbondioksit emisyon miktarını 2011 yılının sonunda %50 oranında azaltmış olacak. 2015 yılında ise bu çalışmayla sıfır karbon salımına ulaşmayı hedefliyor.

TAILOR MADE SOLUTIONS & FABRICATION 1) 2009 POAŞ ALİAĞA, FILLING & STORAGE FACILITIES, 40.000 CUBM. 2) 2009 POAŞ, DERİNCE, MiNERAL OIL & STORAGE FACILITIES, 1250 CUBM 3) 2010 MDH, MARMARA EREĞLİSİ, FILLING & STORAGE FACILITIES, 55.000 CUBM SATIŞ OFiSi / SALES OFFICE 8. Gazetealer Sıtesi, 2. Sôltaş Evleri Hare Sokak, No.20 K-6 Leııent 34335 ISTAN8Ul/TURKEY Tel.: +90 (212) 324 42 42 (pbx) Fax: +90 (212) 324 58 00 FABRiKA / FACTORY • ıso 9001,2008 THE QUALITY MANAGEMENT SYSTEM CERTIFICATE • ıso 3834·2 ı EN 729-2 QUALITY REQUIREMENTS FOR FUSION WELOING OF METALLIC MATERIALS. • OHSAS 18001,2007 THE OCCUPATIONAL HEALTH & SAFETY MANAGEMENT SYSTEM CERTIFICATE • CONTRACTOR MANAGEMENT SYSTEM HSE QUALIFICATION CERTIFICATE • ıso 14001 ,2004 THE ENVIRONMENTAL MANAGEMENT SYSTEM CERTIFICATE • AD 2000-CODE / DiN EN ıso 3834 MANUFACTURER AND WELDING SHOP CERTIFICATE • DiN 18800-7CLASS E, MANUFACTURER QUALIFICATION FOR WELDING STEEL STRUCTURES. O.S.B. An�zca Kôyu Yolu. No.42WA Kemalpaşa 35170 IZMIR/TURKEY Tel : +90 (232) 877 22 24 � ATE$CELiK Fa. : +90 (232) 877 23 58 E•maıl: info@atescehk.com www.atescelik.com 5 A F E T Y , R E L I A B , 1:L I T Y , K N O W - H O W

Haberler ■ Dünyadan Alınan Endüstri Araştırmacıları Güneş Enerjisiyle Alternatifler Üretiyor i\lman endüstri araştırmacılarından oluşan bir grup ışığı güneş enerjisi panellerinde yoğunlaştıran depolanan güneş enerjisi (konsantre güneş enerjisi - CPV) sistemleri ile uzak alanlardaki tarlaların sulanması için bir alternatif oluşturuyor. CPV sisternleri gelişmiş elektrü, şebekelerinden uzak sistemlere enerji sağlayabiliyor. 2011 Ağustos a)�nda yapılan bir duyuruda, Fraunhofer Güneş Enerjisi Sistemleri Mısll''da bir buğday tarlasındaki sulama sistemine güç sağlamak için CPV modüllerine yönelik yapılan bir proje testini açıkladı. Fraunhofer yapağı açıklamada "Mıs!J' gibi sıcak ve kum bir iklimde, derinlerdeki suyu çıkarmak için kullanılan pompalara güç sağlamak için dizel jeneratörler kullanılıyordu. Ama CPV sistemleri 35 metre derinlikten su çıkaran bir pompayı ve tuzdan arındırma ünitesini diğer ekipmanlar ile birlikte çalıştıracak güçte" dedi. Fraunhofer'ın ekibi, yapılan test için açılan web sitesinde, güneş enerjisi depolamak için h.7.!llanılan pilleriı1 yüksek başlangıç fiyatlarını enerji yönetimi sistemi ile azalalabileceğiıu ifade etti. Sistem, enerji üretinurıi görüntülüyor ve carlanın gerçek zamandaki il1tiyacıru ortaya çıkarıyor. Bu sayede elektrik tüketin1İ çok daha verimli bir şekilde yönetilebiliyor. Küçük bir rezerv, CPV sisceminiı1 kendi güneş izleme sistemine enerji sağlayabiliyor. Avrupa Birliği Biyoyakıt Tüketimi Arttı Eurübserv'ER tarafından yayınlanan en son biyoyak.ıt rakamlarma göre Avrupalılar 2010 yılında bir önceki yıla göre yüzde 13.6 daha fazla biyoyakıc tükettiler. Avrupa Konusyonu ve Fransa Çevre ve Enerji Yönetimi Ajansı tarafmdan desteklenen Eurübserv'ER barometre sonuçlarına göre, ı\vrupa'da 2010 yılında bir önceki yıla göre biyoyakıt ri.iketiminde yüzde 13.6'nın üzerinde bir yükseliş yaşandı. Biyoyakıc tüketimi tablosunda zirvede Almanya yer alıyor. 2010 yılında 3 milyon toe biyoyakıt tüketen Almanya'yı Fransa, İspanya, İtalya ve İngiltere takip ediyor. MiT Güneşsiz Güneş Enerjisi Sistemi Geliştirdi ABD'cleki MIT Üniversitesi'ı1İn araştırmacıları güneşe il1tiyaç duymayan bir "güneş enerjisi sistemi" geliştirdiler. MIT uzmanlarının ürettiği bu yeni "güneş enerjisi siscenu" için düğme büyüklüğünde bir jeneratör geliştirildi. Bu düğme büyüklüğündeki jeneratör lityum pillerinden üç kat daha uzun süre dayanabiliyor. Bugüne kadar bir yüzeyde toplanan güneş ışınlarını enerjiye dönüştüren bir sistem k7.!llanılıyordu ancak MIT araştırmacılann111 yeni siscen1İncle havadaki ısı enerji elde etınek için yeterli olacak. Güneş ışınlanna il1tiyaç duyulmayacak. Bu yeni gelişme bilim çevrelerinde "çığır açıcı değil ancak çok daha verinili ve faydalı" olarak yorumlandı. 18 ENERJİ DÜNYASI EYLÜL2011 AB ülkelerinde biyoyakıtların gelecekteki büyümesi, petrol fiyatlarındaki araş ve biyoyakıtların dünya genelde erişilebilir hale gelmesi gibi dışsal faktörlere bağlı olacak. Değişim rüzgarınm en önemli göstergelerinden bir tanesi de biyoecanol yakıtların Brezilya ve ABD'de geniş alanda kullanımı. Brezilya'da 201O yılında sarı.lan araçların yüzde 86.5'i Aex fuel (iki veya daha fazla türde yakıt kullanma imkanı veren) teknolojiye sahip. Brezilya'da kullanılan araçların yüzde 42.2'si etanol ile çalışıyor, bu ela 1 1.7 miiyon araç anlamma geliyor. Dünyanın En Büyük Hidroelektrik Santrali Brezilya'da Kuruluyor GDF Suez tarafından gerçekleştirilen dünyanın en büyük luclroelektril,; santraliı1İn en büyük hissedarı da GDF Suez. GDF Suez tarafından Brezilya'nın Amazon bölgesine kurulan dünyanın en büyük ludroelektrik santrali 2014 yılında operasyona başlayacak. 50 ri.irbine sahip olacak santral, 3 biı1 750 megawacc elektrÜ- üretecek. Hidroelektril,; santral içiı1 yapılan yatırım miktarı ise 5 n1ilyar euro. Santral tamamlandığında 10 milyon aileye eleku·iJ.; sağlayacak. 25 bin kişiniı1 çalışağı şantiye tamamlandığında elde edilecek 3 bin 750 i\ıI\Xl'la 1O milyon aileye elektrik sağlanacak.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=