ULUSLARARASI ENERJÄ° AJANSI (IEA)

IEA tarafından yayınlanan özel bir rapora göre, politika yapıcılar ve ÅŸirketler dünyanın elektrik ÅŸebekelerini iyileÅŸtirmek ve geniÅŸletmek için hızla harekete geçmezse, iklim deÄŸiÅŸikliÄŸiyle mücadele ve güvenilir elektrik tedariki saÄŸlama çabaları riske girebilir.

Åžebekeler, bir asırdan fazla bir süredir evlere, fabrikalara, ofislere ve hastanelere elektrik saÄŸlayarak elektrik sistemlerinin omurgasını oluÅŸturmuÅŸtur ve elektriÄŸin enerji sistemlerindeki rolü arttıkça bunların önemi de artacaktır. Ancak dünya çapında türünün ilk örneÄŸi olan ÅŸebeke stoklarını sunan yeni Elektrik Åžebekeleri ve Güvenli Enerji GeçiÅŸleri raporu, güneÅŸ, rüzgar, elektrikli arabalar ve ısı pompaları gibi temel temiz enerji teknolojilerinin hızlı büyümesine ayak uyduramadıklarına dair iÅŸaretler buluyor. Rapor, politikalara daha fazla dikkat ve yatırım yapılmadığı takdirde, ÅŸebeke altyapısının eriÅŸim ve kalitesindeki eksikliklerin, küresel ısınmayı 1,5 °C ile sınırlama hedefini ulaşılamaz hale getirebileceÄŸi ve enerji güvenliÄŸini zayıflatabileceÄŸi konusunda uyarıyor. Rapor için gerçekleÅŸtirilen ayrıntılı bir ülke bazında analize göre, tüm ulusal iklim ve enerji hedeflerine ulaÅŸmak için 2040 yılına kadar 80 milyon kilometre enerji hattının eklenmesi veya deÄŸiÅŸtirilmesi gerekecek; bu miktar, mevcut küresel ÅŸebekenin tamamına eÅŸit. Åžebekelerin iÅŸleyiÅŸi ve düzenlenmesine iliÅŸkin büyük deÄŸiÅŸiklikler de hayati öneme sahipken, genel olarak sabit kalan ÅŸebekelere yapılan yıllık yatırımın 2030 yılına kadar ikiye katlanarak yılda 600 milyar ABD dolarının üzerine çıkması gerekiyor.

Sorunlar ÅŸimdiden ortaya çıkıyor. Rapor, ÅŸebekeye baÄŸlanmak için yeÅŸil ışığı bekleyen büyük ve büyüyen bir yenilenebilir enerji projesi kuyruÄŸunu tanımlıyor ve bu projelerin 1.500 gigawatt deÄŸerindeki geliÅŸiminin ileri aÅŸamalarında olduÄŸunu belirtiyor. Bu, geçen yıl dünya çapında eklenen güneÅŸ PV ve rüzgar kapasitesinin beÅŸ katıdır.

IEA Ä°cra Direktörü Fatih Birol "Birçok ülkede gördüÄŸümüz son temiz enerji ilerlemesi eÅŸi benzeri görülmemiÅŸ bir geliÅŸme ve iyimserliÄŸe neden oluyor, ancak hükümetler ve iÅŸletmeler dünyanın elektrik ÅŸebekelerinin yeni küresel enerji ekonomisine hazır olmasını saÄŸlamak için bir araya gelmezlerse bu durum tehlikeye girebilir. hızla geliÅŸiyor. Bu rapor neyin tehlikede olduÄŸunu ve yapılması gerektiÄŸini gösteriyor. Bugün ÅŸebekelere yatırım yapmalıyız, yoksa yarın çıkmazla karşı karşıya kalacağız" dedi.

ElektriÄŸin rolünün güçlü bir ÅŸekilde büyümeye devam etmesi ve ÅŸebekelere olan talebin artması bekleniyor. Elektrikli arabalar ve ısı pompaları gibi yeni teknolojilerin benimsenmesi, elektriÄŸin daha önce fosil yakıtların hakim olduÄŸu alanlara doÄŸru geniÅŸlemesi anlamına geliyor. Bu arada ülkeler hızlı bir ÅŸekilde yenilenebilir enerji projeleri ekliyor; son müÅŸterilere güvenilir tedarik saÄŸlamak için bunları elektrik sistemlerine baÄŸlamak için daha fazla enerji hattına ve yüksek iÅŸlevli dağıtım ÅŸebekelerine ihtiyaç duyuyorlar. Buna dağıtım ÅŸebekelerinin dijitalleÅŸtirilmesi ve talep yanıtı ve enerji depolama yoluyla daha fazla esneklik saÄŸlanması da dahildir.

Rapor için geliÅŸtirilen yeni bir senaryo olan Åžebeke Gecikmesi Vakası, ÅŸebeke yatırımının yeterince hızlı artırılmaması ve ÅŸebekelere yönelik düzenleyici reformların yavaÅŸ olması durumunda ne olacağını inceliyor. 2030 ile 2050 arasındaki kümülatif karbondioksit (CO2) emisyonlarının, daha yüksek fosil yakıt tüketimiyle sonuçlanan yenilenebilir enerji kaynaklarının daha yavaÅŸ piyasaya sürülmesi nedeniyle neredeyse 60 milyar ton daha yüksek olacağını tespit ediyor. Bu, son dört yılda küresel enerji sektöründen kaynaklanan toplam CO2 emisyonuna eÅŸdeÄŸerdir. Bu, küresel sıcaklık artışını Paris AnlaÅŸması hedefi olan 1,5 °C'nin oldukça üzerine çıkaracak ve 2 °C'yi aÅŸma ihtimali %40 olacak.

Raporda fark yaratabilecek çeÅŸitli stratejik eylemler belirleniyor. Bunlar arasında, elektrik sistemlerini daha dayanıklı hale getirmek ve artan güneÅŸ ve rüzgar enerjisi paylarını daha iyi entegre etmelerine olanak saÄŸlamak için ülkeler içinde, ülkeler arasında ve bölgeler arasında ÅŸebeke ara baÄŸlantılarının geniÅŸletilmesi ve güçlendirilmesi yer alıyor. Rapor, hükümetlerin, ÅŸebekelerin yenilenebilir enerjide daha da güçlü bir büyümeye hazırlanmasını saÄŸlamak için büyük ölçekli iletim projelerini desteklemesini tavsiye ediyor. Ayrıca ÅŸebeke geliÅŸtiricilerini ve operatörlerini, geleceÄŸin ÅŸebekelerinin daha dayanıklı ve esnek olmasını saÄŸlamak için dijitalleÅŸmeyi benimsemeye teÅŸvik ediyor.

Åžebekelerin modernizasyonu ve geniÅŸletilmesine yönelik uzun teslim süreleri nedeniyle kararlı eylem ihtiyacı acildir. Yeni ÅŸebeke altyapısının planlanması, izin verilmesi ve tamamlanması genellikle 5 ila 15 yıl sürer; bu süre, yeni yenilenebilir enerji projeleri için 1 ila 5 yıl, elektrikli araçlar için yeni ÅŸarj altyapısı için ise 2 yıldan azdır.

Dünya çapındaki ülkelerde ÅŸebeke altyapısının iyileÅŸtirilmesi ve geniÅŸletilmesi, daha güçlü bir uluslararası iÅŸbirliÄŸi gerektirecektir. Çin dışındaki geliÅŸmekte olan ekonomiler, elektrik talebindeki güçlü artışa ve enerjiye eriÅŸim hedeflerine ulaÅŸmaya yönelik devam eden çabalara raÄŸmen son yıllarda ÅŸebeke yatırımlarında bir düÅŸüÅŸ gördü. Dr Birol, "GeliÅŸmekte olan dünyanın elektrik ÅŸebekelerini inÅŸa etmek ve modernize etmek için ihtiyaç duyduÄŸu kaynaklara sahip olmasını saÄŸlamak, uluslararası toplum için önemli bir görevdir" dedi. "Önde gelen ekonomiler, finansmanı harekete geçirerek, teknolojiye eriÅŸim saÄŸlayarak ve politikalara iliÅŸkin en iyi uygulamaları paylaÅŸarak insanların yaÅŸamlarını iyileÅŸtirmeye, sürdürülebilir kalkınmayı güçlendirmeye ve iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi risklerini azaltmaya yardımcı olabilir" dedi.