Hindistan’ın enerji kaynaklarını artırması gerekiyor. Şehir merkezlerinde sık olarak elektrik kesintileri yaşanmakta ve bu durum ekonomik büyümeyi ciddi şekilde etkilemekte. Danışmanlık firması McKinsey’e göre, elektrik arzındaki ortalama düşüş %10 civarlarında. McKinsey’e göre gelecekte artan talebi karşılamak ve en yüksek kullanım zamanlarında enerji arzını sabitleyebilmek için Hindistan’ın 2017 itibarı ile üretim kapasitesini iki katından fazlasına çıkartıp 400 GW seviyesine ulaştırması gerekli. Enerji arzındaki aksamalar ve önümüzdeki 20 yılda enerji talebinde görülecek artış Hindistan’ı yenilenebilir enerji anlamında cazip bir pazar haline getirmekte. Hindistan hükümeti tehlike sinyallerini görüyor: hükümet 2020 yılı itibariyle toplam enerji ihtiyacının yüzde yirmisini yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlamayı planlamakla birlikte, aynı zamanda sera gazlarını da azaltmayı planlıyor. Global değişim Hindistan için çok önemli bir gündem maddesi. Farklı tahminlere göre ülke global değişimlerde ciddi şekilde etkilenecek. Bank Sarasin & Co.Ltd’de Sürdürülebilirlik Araştırmaları departmanından Dr. Matthias Fawer’e göre net hedefler koymak şartı ile Hindistan diğer gelişmekte olan ülkeler için bir rol model haline gelebilir.

‘Güneş Enerjisi Misyonu’ Mümkün

Hindistan’daki güneş enerjisi sektöründe, her ne kadar bölgesel seviyede başka farklı teşvikler söz konusu olsa da, ‘Ulusal Güneş Enerjisi Misyonu-NSM’ hareketi bu anlamda bayrağı taşıyor. ‘NSM’nin birinci aşamasının hedefi 2013 itibari ile 500 MW kapasiteli şebeke-bağlantılı PV sistemlerinin kurulmasıdır. Buna ilave olarak ikinci aşamada (2014 ila 2017 arasında) ilave bir 2,000 MW kapasite daha kurulacak. Daha sonra üçüncü aşamada (2018 ila 2022) arasında ilave 7,500 MW’lık bir kapasite daha kurulacak. "Sadece 2011 ve 2012’de güneş enerjisi panellerine yönelik talebin 1,300 MW seviyesinde olması bekleniyor" diyor Germany Trade & Invest’ten Boris Alex. Hindistan’ın NSM’si sistem kurucular tarafından kullanılan güneş panellerinin yüzde 100 yerli üretim olması şartını koşuyor. İnce filmli modüller ise hala bu kuralın dışında kalıyor, ancak 2014 itibarı ile CPV için de benzer bir yaklaşım bekleniyor. India Semiconductor Association (ISA)’ya göre, yatırımcıların bu alana ilgisi artmış durumda. ISA, hem PV hem de çatı projeleri için fırsatların fazla olduğunu düşünüyor. Alex konuyla ilgili olarak da "Teknik sınırlamaların projelerin başarısız olmasına yol açması beklenmekte. Bir çatı sisteminin kurulumu uygun bina yapısı gerektiriyor ve bu da büyük bir PV sistemi kurulmadan önce binaların büyük kısmının yenilenmesi anlamına gelir" diye konuşuyor.

NSM’nin ilk aşamasının büyük ilgi gördüğünü fark eden Hindistan hükümeti, sistem kurucu firmaları ihalelere çekmeyi başarmış. PV ve güneş enerjisi santralleri için proje büyüklükleri sırasıyla 5 MW ve 15 MW olarak belirlenmiş. Ancak, lisanslar en düşük fiyatı veren firmalara verildiği için, PV için olan fiyat kWs başına 15 Hindistan Rupesinin altına inmiş durumda. "Sonuç olarak, şu anda ödenene tarif seviyesi PV için ortalama 12.16 INR/kWs ve CSP için 9.50 INR/kWs. Uzmanlar, bu tekliflerin yatırımcıların kazanmayı umdukları ciroları ciddi şekilde etkilediği için bütün projelerin yeterli fizibiliteye sahip olmayacağını belirtmekteler. Buna ilave olarak bir de pek çok Hindistan bankası projelere finansman sağlamak istemiyor çünkü risk fazla" diyor Alex.

Hint Malı (Made in India)

NSM uyarınca kristalin modüllerde %100 yerli üretim kullanılması gerekliliği ile motive olan yerli üretim sektörü, şu anda üretim kapasitesini artırma girişiminde. Almanya merkezli bir güneş enerjisi hücre ve modül üreticisi Centrotherm ve ortak olduğu Shan Solar yakın zamanda güney Hindistan’ın güney kıyısında bulunan Cehnnai’de kristalin modül üretim tesisi kurmuş olan Hindistan merkezli Eylit firması bunlara iki örnek. Yeni fabrikanın üretim kapasitesi 30 MW ve yakın zamanda kapasitenin 100 MW’ye yükseltilmesi planlanmakta. Eylit uzay ve havacılık ve savunma alanlarında faaliyet gösteren bir üretim yazılımı üreticisi ancak aynı zamanda PV endüstrisinde de faaliyet göstermekte. Centrotherm’den Volker Buschendorf. "Eyelit’in MES yazılımını seçmemizin sebebi sistemin modüler mimari ile tasarlanmış olması, oldukça ölçeklenebilir olması ve stabiliteye ve çok iyi bir genel performansa sahip olması. Sistem bu projenin gerekliliklerini tam olarak karşılıyor" diyor.

Bu eğilim aynı zamanda, Neemrana, Rajasthan’da modül üretim tesisini yakın zamanda devreye almış olan Tapan Solar firması tarafından da sergilenmekte. Yeni tesisten gelen modüller Elecssol markası altında satılacak. Firmadan verilen bilgiye göre, Tapan Solar şu anda 20 MW’Lık bir kapasiteye sahip ve bunu 2012 yılı itibari ile 40 MW’a çıkartmayı planlamakta.

Hindistan günümüzde 230 güneş paneli üreticisine sahip ve bunların toplam üretim kapasitesi 867 MW. NSM uyarınca kristalin modüller için yüzde 100 yerli üretim gerekliliği bu firmalar için yaşamı kolaylaştırmış. Geçen yılın sonunda, Hindistan hükümeti güneş hücreleri ve modülleri için uygulanan gümrük vergisini kaldırmış. Güneş enerjisi sektöründeki pek çok firma ise bu gümrük vergisinin yeniden uygulanması için uğraşıyor, çünkü özellikle Çin’den gelecek olan düşük maliyetli ithal ürünlerin pazarda çoğalmasından korkuluyor.

İthal Ürünler İçin Hala Boşluk Var

NSM uyarınca yerli içerik malzemesi kullanılması gerekliliği sadece PV sistemlerinin modülleri ile bağlantılı olduğu için, Hindistan pazarı hala diğer güneş enerjisi yan ürünleri için fırsatlar sunmaya devam ediyor. Bu avantajdan faydalanmış olan sektör oyuncularından bir tanesi Almanya merkezli AEG Power Solutions (AEG PS) firması. AEG PS Hindistan merkezli Surana Venturas firmasına Batı Hindistan’ın Gujarat bölgesinde kurulacak olan 5 MW kapasiteli güneş enerjisi santrali için elektrik sistemleri (çeviriciler, takip ve ölçme ekipmanı) sağlamayı kabul etti. Mart 2011’den bu yana AEG PS toplamda 25 MW PV kapasiteye denk gelen birden fazla santral için elektrik çözümleri sunma anlamında Hindistanlı güneş enerjisi sahası mühendislik firmalarından beş kontrat almış durumda. Hindistan’daki AEG Power Solutions Genel Müdürü Murthy Sridhar ise konuyla ilgili olarak, "Bu elektrik santrallerinin, Gujara eyaletinde kurulmuş olan güneş enerjisi parkı dahil olmak üzere, Hindistan’ın farklı eyaletlerinde kurulması planlanmakta. Gujarat eyaleti bir uzun dönemli elektrik satın alma programı başlatmış ve bu program 2013 sonu itibarı ile yaklaşık 1,000 MW kapasite devreye alma anlamında 80 güneş enerjisi proje yatırımcısı ile yapılan anlaşmaları da içermekte.

Bu yıl içerisinde, 400 ila 600 MW’lık bir kapasitenin kurulması planlanıyor" diyor. Bunun yanında, AEG PS’nin takip ve süpervizyon sistemi üreten alt firması olan skytron energy firması, 2011’in birinci çeyreğinde batı Hindistan’da bulunan 45 MW kapasiteli bir tesisten de yaklaşık 1 milyon avroluk bir ihale almış durumda. Skytron Energy firması; birleştirici kutuları, veri giriş sistemleri, sensör teknolojisi ve PVGuard süpervizyon sistemi dahil olmak üzere tam takip çözümü sunacak. "Hindistan, PV sektörü için stratejik öneme sahip bir pazar. Geçtiğimiz yıllarda bunun farkına vardık ve Hindistan firmaları ile işbirliğimizi daha 2007 yılında artırmaya başladık" diyor Skytron Energy Genel Müdürü Martin Sauter. Avrupa dışında, Hindistan’da üretilen PV modüllerinin yeni projelere satılması çok fazla vakit almıyor. Örneğin merkezi Mumbai’de bulunan bir elektrik üretim firması olan Tata Power Renewable Energy Ltd. inşaatı hala Gujarat’ta devam etmekte olan 25 MW kapasiteli bir PV elektrik santrali için finansman sağlamış durumda. Bundan önce ise Tata Power firması, Maharashtra eyaletinin Mulshi kentinde bulunan yeni bir 3 MW kapasiteli bir tesisi tamamladığını belirtmişti.

Solar Isıl Üzerine de Odaklanın

Yeni ve Yenilenebilir Enerji Bakanı Dr. Farooq Abdullah tarafından NSM kapsamında belirlenmiş olan iddialı hedefler sadece PV’yi değil aynı zamanda güneş enerjili sıcak su üretimini de etkiliyor. "2013 yılına kadar devam edecek olan 1. Aşamada, NSM 3.5 milyon metrekarelik yüzey alanına sahip olan bir toplayıcı yüzeyi inşaa edilmesini de planlanıyor. 2014 ila 2017 yılları arasında bir diğer 8 milyon metrekarelik yüzey ve 2017 ila 2022 yılları arasında yine 5 milyon metrekarelik yüzey daha eklenecek. Bugün, Hindistan’daki solar-ısıl santrallerin yaklaşık %80’i evlerde kurulu" diyor Alex.

Bunun yanında, Yeni ve Yenilenebilir Enerji Bakanı aynı zamanda konsantre güneş enerjisi (CSP) alanında da büyümeyi tetiklemeyi planlıyor. NSM’de belirlenen plan 2013 yılına kadar birinci aşama için 500 MW kapasiteli yeni şebeke bağlantılı CSP projelerinin hayata geçirilmesini öngörüyor. Şu ana kadar 470 MW’ya ulaşan kapasitede proje tamamlanmış durumda. Güneş enerjisi sistemi uygulama firmalarına, projelerini çalışır hale getirmeleri için 12 ay süre verilmiş. Bu da ilk CSP tesislerinin 2012 başında devreye girmesi anlamına geliyor. Hindistan Güneş Enerjisi Birliğine göre, NSM uyarınca onaylanan projeler önümüzdeki yıllarda 100 MW’a varan kapasitelere sahip ilave büyük çaplı CSP projeleri için desteklenecek.

Rüzgar Enerjisi Ağırlık Kazanıyor

Her ne kadar güneş enerjisi sektörü hız kazanıyor olsa da, önemli kilometre taşları son yıllarda rüzgar enerjisi sektöründe aşılmış. Günümüzde, Hindistan’da şebekeye bağlanmış olan rüzgar kapasitesi hali hazırda yaklaşık 13 GW’a ulaşmış durumda. "Bu, rüzgar enerjisinin ülkedeki toplam yenilenebilir enerji üretiminin %70’sini teşkil ettiği anlamına gelmektedir. Bununla, Hindistan kurulu kapasite anlamında rüzgar enerjisi sektöründe ilk beşe girmiş durumda.

Hindistan ayrıca yeni tesis sayısı anlamında da ABD ve Çin’den sonra üçüncü sırada yer almakta" diyor Alex. Hindistan Rüzgar Enerjisi Birliği’ne göre 2009 yılında, Hindistan 0.50 INR/kWs baz tarife seviyesinde 4,000 MW’lık toplam kapasiteyi destekleyen bir program başlatmış. Bunun yanında, pek çok vergi teşviki de getirilmiş durumda. İlk olarak, bu programın Mart sonunda bitmesi planlanmış. Şimdi ise programın uzatılması planlanmakta. Hindistan’ın en büyük türbin üreticisi Suzlon, ülkedeki en büyük petrol üreticisi konumunda bulunan Indian Oil Corporation Ltd (IOCL)’den ikinci büyük siparişini almış durumda. India Infoline.com’a göre, IOCL Andhra Pradesh eyaletinde toplam 48.3 MW kapasiteye sahip birden fazla rüzgar enerjisi santrali kurmayı planlıyor. Suzlon firması bu proje için 23 türbin üretecek ve inşaat gerçekleştirecek ve projeyi işletecek. Buradan üretilen elektrik, yerel elektrik dağıtım firmalarına satılacak. IOCL tarafından geliştirilen ilk rüzgar enerjisi projesi Gujarat’ta 21 MW kapasiteli bir santraldi. Proje Suzlon tarafından gerçekleştirilmiş ve Ocak 2009’da devreye alınmıştır.

Suzlon Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Tulsi Tanti. "Firmamız bugüne kadar Gujarat’ta 4 proje almıştır. Bunların en büyü Kutch’da olup 1,500 MW kapasiteye sahiptir. Bunun 900 MW kapasitesi hali hazırda kurulmuş durumda olup 600 MW kapasite ise önümüzdeki iki yıl içerisinde kurulacaktır. Gujarat, rüzgar enerjisi anlamında lider bir eyalet ve Hindistan’ın diğer eyaletlerine kıyasla elektrik enerjisi anlamında daha istikrarlı" diyor "Buna ilave olarak aynı zamanda önümüzdeki dört ila beş yıl içerisinde Kutch bölgesinde gerçekleştirilecek bir offshore rüzgar enerjisi projesi üzerinde de çalışıyoruz". Hindistan’ın offshore rüzgar enerjisi sektörü daha emekleme aşamasında. Ancak uluslararası uzmanlar potansiyelin burada oluğuna inanıyorlar. "Ancak şu ana kadar, türbin parçalarının üretilmesinden projelerin gerçekleştirilmesine kadar offshore projelerin geliştirilmesi anlamında yeterli tecrübeye sahip değil. Suzlon firması, offshore projelerini gerçekleştirmek üzere 2007 yılında Suzlon tarafından satın alınmış olan Alman türbin üreticisi REpower’ın uzmanlığından yararlanmayı planlıyor. Özellikle başlangıç aşamasında, Hindistan’daki offshore projeleri gerçekleştiren firmaların dışarıdan teknik destek almaktan başka alternatifleri yok" diyor Alex.