Öncelikle kendinizden ve firmanızdan kısaca bahsedebilir misiniz?

Boğaziçi Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği’ni bitirdikten sonra Marmara Üniversitesi Mühendislik Yönetimi’nde yüksek lisans derecesi aldım. 2009 yılından bu yana Vestas’ta çalışıyorum ve 2012’den bu yana da Vestas Türkiye’de Genel Müdürlük görevini sürdürüyorum. 

Vestas, 76 ülkede 82 GW’den büyük kurulu gücü ve mühendislik, lojistik, inşaat, operasyonlar ve servis gibi tüm kilit disiplinlerdeki deneyimi ile rüzgar enerjisi alanında küresel bir liderdir. Projelerimiz, yüksek rakımdan, ağır hava koşullarına kadar her tür sahayı kapsıyor ve bu durum, çeşitli coğrafyalardaki müşterimizin artan taleplerine göre uyum sağlamamızı sağlıyor. 32 binden fazla rüzgar türbininden sağladığımız sürekli veri akışı ve proaktif servis yaklaşımımız sayesinde, rüzgar türbin çalışama süresini mutlak minimumlara indiriyor; son derece ileri akıllı veri uygulamaları sunuyoruz.

Türkiye’nin rüzgar enerjisi pazarına ilk girdiğimiz 1984 yılından beri, yerel güçlü bir profesyonel takım kurduk ve iş yaratıyoruz. Bugün 200 kişiye yaklaşan bir ekibimiz var. Vestas Türkiye olarak, 1.434 MW’den fazla kurulu güç sağladık. Ayrıca, üç hizmet ve bakım merkezi açarak, hizmet kapsama alanımızı güçlendirdik. Vestas, İstanbul’da bulunan merkezleri ve Çatalca-İstanbul, Bandırma- Balıkesir ve Hatay’da bulunan üç hizmet ve bakım merkezi ile Türk pazarında, güçlü bölgesel bir varlık gösteriyor.

Firma olarak 2016 yılının değerlendirmesini yaparak 2017 yılı beklentilerinizi öğrenebilir miyiz?

Vestas, rüzgar türbini siparişlerindeki artış ve sektördeki büyümenin de etkisiyle 2016 yılını başarılı finansal sonuçlar ve faaliyetlerinde artışla tamamladı. 2016’da 41 milyar TL’ye yakın kazanç elde ederken, yılı yüzde 13,9’luk faiz ve vergi öncesi karla kapattık. Toplam yatırım tutarımız da 2,5 milyar TL oldu. 2015 yılında 8 bin 943 MW olan rüzgar türbini sipariş alımları 2016 yılında artarak 10 bin 494 MW’a yükseldi. 2016 yılında hasılat, EBIT marjı, net kar, serbest nakit akışı, sipariş alımları ve biriken siparişler açısından rekor bir yıl geçirdi. Teslimatlar yıllık bazda yüzde 29’u aşarken, maliyetleri sıkı bir şekilde kontrol etmeye devam ettik. Faaliyet gösterdiğimiz tüm bölgelerin bu sonuçlarda katkısı var. 2017 yılında 1,4 milyar TL yatırım yapmayı planlayan Vestas’ın kazanç tutarının 40 milyar TL’ye yakın olması, vergi ve faiz öncesi karlılığın da korunması bekleniyor.

Küresel alanda faaliyet yürüten bir şirket olarak Ar-Ge konusundaki çalışmalarınızla ilgili bilgi alabilir miyiz?

Vestas, 1991 yılından bu yana endüstriyi geliştirme hedefiyle çalışıyor. Bu kapsamda ürün geliştirme, ürün yerleştirme, hizmetler ve işletmeler dahil, rüzgar türbinlerinde her ürünü biriktirdik, analiz ettik ve kullandık. 1996 yılında Performans ve Teşhis Merkezi’ni kurduk. 2011’de Firestrom Süper Bilgisayar’ı sunduk ve geliştirmeye devam ediyoruz.

Vestas, rüzgar endüstrisinde 76 ülkenin en büyük veri kütüphanesine sahip. Bu rakipsiz veri havuzu, dakikada, 50 milyon alıcı tarafından gönderilen türbin performans verisi ile birlikte, dünyanın her tarafından 16 yıllık meteorolojik veriyi içeriyor. Ürün tasarımı ve testinden, mikro türbin yerleştirme, üretim ve bakım safhalarından elde edilen bu veriler, müşterilerin maliyetleri düşürmelerine ve üretimlerini geliştirmelerine yardımcı oluyor.

Yatırım açısından Türkiye’nin potansiyeliyle ilgili öngörüleriniz nelerdir? Türkiye’ye yönelik yatırım planlarınızdan bahsedebilir misiniz?

Bildiğiniz gibi, Türkiye, artan yerel imalat için, destekleyici mekanizmalar kurdu. Bu, fabrikaları mevcut ve tamamlanmak üzere olan 7 kule imalatçısı ve 3 tribün tedarikçisini üretim yapmak üzere motive etti. Aynı durumun sektörün elektrik yönünde de olması için şirketleri doğru yöne sevk etmek üzere acilen kanun hükmünde kararname düzenlenmesi gerekiyor. Vestas olarak, planlarımızın elektrik aksam kısmını sonuçlandırmak için yönetmelik bekliyoruz.

Rüzgar alanında bir diğer önemli konu da Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları Yönetmeliği. Henüz detaylar açıklanmadığından, incelemeyi bekliyoruz. Ancak, bu yönetmelik kesinlikle yerel imalat ve Ar-Ge yeterliliklerinin artışını daha fazla hızlandıracaktır.

Türkiye’nin “gelişen pazarlarda karlı büyüme” stratejimiz için çok iyi bir örnek olduğunu düşünüyoruz. Müşterilerimize maliyet etkinliği olan çözümler ve yatırımlarında belirli getiri sağlamak üzere, enerji maliyetini aşağı çekmeye devam etmeyi istiyoruz.

Vestas olarak, üretimin ve tedarik zincirinin yerelleştirilmesinin önemine inanıyoruz. Ancak bu noktada ekonomik ve teknik açıdan sürdürülebilirliğe dikkat etmek gerekiyor. Tüm faaliyetlerimizin yüksek kaliteli, maliyet etkin rüzgar enerjisi teknolojileri, ürünleri ve hizmetleri standartlarımızı sağladığından emin olmak için tedarikçilerimiz ve iş ortaklarımızla çok yakın çalışıyoruz. Kanat Fabrikamızı, İzmir’de TPI ile başlattık.

Türkiye 2016 yılında rüzgar enerjisi kurulu gücünde önemli bir gelişime imza attı. Bu başarının sürdürülebilmesi için neler yapılması gerekiyor? Yatırımcıların bu doğrultudaki beklentileri nelerdir?

Türkiye kendisi için rüzgar enerjisinde rekor yılı olan 2016’da, yeni inşa edilen kategori kapsamında Avrupa’da 3’üncü ve dünyada 7’inci ülke oldu. Kısa dönemde, Türkiye’nin, yıllık 1 GW’lik ortalama pazar büyüklüğü ile (yeni kurulan) rüzgar enerji pazarının en büyüklerinden biri olması bekleniyor. Geçmiş yılların, yıllık kuruluş kapasitelerinin gelişimine baktığımızda, sürekli bir büyüme görülüyor. Tarife garantisi (FIT), hem pazar belirsizliğini azaltmak üzere hem de finansman açısından önemli bir unsur oldu. Benzer şekilde, yerli üretim üzerine odaklanmak, ülkede yerel tedarik zinciri oluşturmak ve yeni işler yaratmak için de yardımcı oldu.

Tüm bunlara ek olarak, mevcut proje potansiyeli sonuna ulaştı; zaman çizelgelerinin net olmaması nedeniyle, proje stoku yaratabilmenin yeni ihalelerle nasıl sürdürülebileceğini göremiyoruz. Bu durum, sektörün ileriye gitmesinin önünde, sürdürülebilirlik açısından bir endişe kaynağı olarak gözüküyor.

Türkiye enerji piyasası ile dünya enerji piyasalarının karşılaştırdığınızda ne gibi farklılıklar görüyorsunuz? Türkiye’de görmüş olduğunuz sorunlar ve çözüm önerileriniz nelerdir?

Türkiye’nin enerji talebi, ekonomik büyüme ve daha fazla nüfusa bağlı olarak, belirgin şekilde artış gösterdi. Enerji açısından dış ticarete yüksek oranda bağımlı olan Türkiye, sürdürülebilir, temiz ve sınırsız enerji kaynağı olan rüzgar gibi, yenilenebilir kaynakları kullanarak, enerji bağımsızlığını artırmayı hedefleyen iddialı bir program açıkladı. Özellikle, hükümetin 2023’e yönelik 20 GW kurulu rüzgar kapasite hedefi vardır. 2030 itibariyle potansiyeli belirleyecek YEGM ve IRENA tarafından yürütülecek bir çalışma 2017’nin ilk yarısında hazır olacaktır. Türkiye, 2016 yılında, elektrik enerjisinin yüzde 49,3’ünü yerel kaynaklardan almayı başardı ve bu oranı yüzde 70’e çıkarmayı hedefliyor.

Avrupa ve Asya arasındaki imtiyazlı konumu, mükemmel rüzgar kaynakları, genç ve vasıflı iş gücü ve tabii ki Türk rüzgar enerjisi sektöründeki yatırımları teşvik etmek üzere kurduğu çeşitli mekanizmalar unsurlar Türkiye’yi diğer ülkelerden farklı kılıyor.

Türkiye’nin önündeki zorluğun ise rüzgar sektöründe öngörülebilirlik ve sürdürülebilirliği temin etmek olduğunu söyleyebiliriz. Rüzgar sektörü tedarik zinciri gelişimi, yoğun bir yatırım olan uzun vadeli bir işlemdir. İleriye götüren, açık ve öngörülebilir uzun vadeli bir çatı olması halinde, tüm paydaşlar bundan yararlanacaktır.