Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları modeline dayalı güneş enerjisi yatırımı yarışmasını Kalyon Enerji ve Hanwha Q CELLS şirketlerinden oluşan konsorsiyum kazandı. Şirketler kazandıkları bu başarı ile Konya’nın Karapınar bölgesinde 1.000 MW gücünde güneş enerjisi santrali inşa etme ve bu santralde üretilecek elektriği 15 yıl boyunca kilovat-saat başına 6,99 ABD Dolar-sentlik fiyat üzerinden satma hakkı ve 30 yıl kullanım hakkı elde ettiler.

Bununla birlikte YEKA düzenlemesi yarışmanın kazananlarına Türkiye’de yüksek teknolojiye dayalı yatırım yapma anlamında da önemli yükümlülükler getiriyor. Enerji Bakanlığı tarafından hazırlanan düzenlemedeki şartlar gereğince konsorsiyumun Türkiye’de güneş modüllerinin tüm bileşenlerini kapsayacak şekilde yıllık en az 500 MW’lık üretim kapasitesine sahip olması ve yüzde 80 oranında Türk mühendislerin çalıştığı bir Ar-Ge merkezi kurması gerekiyor. Kalyon Enerji ve Hanwha Q CELLS konsorsiyumunun projeyi hayata geçirmek için yapacağı yatırım tutarının 1,3 milyar dolar düzeyinde olacağı öngörülüyor.

“ALBAYRAK: DEVRIM NITELIĞINDE BIR GÜN YAŞADIK”

İhaleyle ilgili açıklamalarda bulunan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak Karapınar Yenilenebilir Enerjisi Kaynak Alanı (YEKA) projesiyle 1,3 milyar doları aşan bir yatırımın gerçekleşeceğini belirterek, “Bugün Türkiye enerji sektörü açısından devrim niteliğinde bir günü yaşadık. Benim çılgın proje olarak adlandırdığım ve çok kritik bir kavşak olan güneşte bugün gerçekleştirdiğimiz ihaleyle önemli bir adım attık. Bu alanda, Türkiye’nin dünya ile rekabet edebilecek bir enerji sektörünün önünün açıldığını düşünüyorum, çünkü önümüzdeki aylarda benzer bir ihaleyi inşallah rüzgar enerjisinde de yapacağız” dedi. Yenilenebilir kaynaklarda kritik bir kavşak olan güneş enerjisinde çok önemli bir adım atıldığını ifade eden Albayrak, şöyle konuştu: “Türkiye’nin yerli kaynaklarından hem daha ucuz hem de daha kaliteli ve son teknolojileri ihraç etme kapasitesini de geliştirecek şekilde bir ihale modeli ve stratejisiyle ülkenin önümüzdeki dönemi ne ışık tutacak bir projeyi hayata geçirmek için önemli bir adım attık. Bugün farklı ülkelerden gelen yatırımcıların kıyasıya bir yarışına şahitlik ettik. Bu ihalenin sonunda Kalyon-Hanwha Grubu kilovatsaat başına 6,99 centlik fiyatla hem Türkiye yenilenebilir enerjisi açısından hem bölgede güneş enerjisi ve piyasası açısından çok büyük bir yatırım taahhüdü ile kazanan grup oldu.”

“BENZER BIR İHALE RÜZGAR ENERJISINDE YAPILACAK”

Bakan Albayrak, bu devrim niteliğindeki ihale sonunda çıkan resmin Türkiye, piyasalar ve yatırımcı için hayırlı olmasını dileyerek, şöyle devam etti: “Burada 1,3 milyar doları aşacak bir yatırımın ötesinde artık Türkiye’de güneş enerjisinde teknoloji üreten, Ar-Ge yatırımını da yaparak hem iç piyasada değerlendirilecek hem de bölgeye ihraç edilecek bir sürecin de başlangıcına şahitlik etmiş olduk. Bu alanda, Türkiye’nin dünya ile rekabet edebilecek bir enerji sektörünün önünün ardına kadar açıldığını düşünüyorum, çünkü önümüzdeki aylarda benzer bir ihaleyi inşallah rüzgar enerjisinde de yapacağız. Türkiye’de bu ve benzeri yatırımların teknoloji ile gelişmesi, büyüyen Türkiye idealine çok önemli hizmetler edecek. Bugün itibarıyla güneş enerjisinin çılgın projesi diyeceğimiz ve dünya üzerinde kurulu en büyük fotovoltaik saha dediğimiz bin megavatlık bir yatırımdan bahsediyoruz. Bu tarz, büyük bir yatırım Türkiye ekonomisinin, Türkiye enerji sektörünün büyüklüğü açısından da çok önemli bir mesaj veriyor. Bu ihaleleri gerçekleştirirken, çıkan sonucun ekonomik değeri nedir diye baktığımızda, çok tarihi bir resim ortaya çıkıyor. Daha düne kadar güneş enerjisinde üretilen elektriğin teşviki ile birlikte uyguladığımız fiyat politikası 13,3 cent alım garantisinin üzerine yerli ekipman kullanımına bağlı 19,5 cent olarak uygulanan bu enerjinin maliyet politikası, bugünkü ihaleyle 6,99 cente düşerek, neredeyse üçte biri rakamla tarihi resmi bir başarıyı ortaya koyuyor.”

Albayrak, Türkiye’yi büyütmeye devam edeceklerini vurgulayarak, “Karapınar YEKA projesinde, elektrik enerjisi üretim tesisinin kurulumunda yaklaşık 700 ve fabrikanın işletilmesinde 200 ila 350 daimi personel, Ar-Ge faaliyetlerinde 100 tam zamanlı teknik personelin doğrudan istihdam olanağı sağlanırken, yerli tedarik zinciri ile ayrıca binin üzerinde personelin dolaylı istihdamı sağlanmış olacaktır” diye konuştu. İhale sonrasında ortaya çıkacak proje ile Türk milletinin en son teknolojiyi takip edebileceğini, aynı zamanda da uygun maliyetli enerjinin kazandırılacağını aktaran Albayrak, bu sonucun Türkiye’nin geleceğine olan güveni dünyadaki küresel platform çerçevesinde ortaya konulmasında dolayı da ayrıca memnun olduklarını söyledi. İhaleyi kazanan firmanın kuracağı bin megavatlık santralden üretilen elektrik enerjisi 15 yıl boyunca teklif verilen alım garantisi fiyatı üzerinden değerlendirilecek. Santral kapsamında kurulacak Ar-Ge merkezinde 100 daimi teknik personel çalışacak, ekipman üretim fabrikasının kurulmasından sonraki 36 ay içinde santralden elektrik üretimi başlayacak.

“GÜNEŞ ENERJISI IÇIN ÖNEMLI BIR SIÇRAMA NOKTASI”

Yarışma sonrası konu hakkında değerlendirmede bulunan GÜNDER Başkanı Kutay Kaleli, YEKA modelinin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın Türkiye’nin enerji ihtiyacını karşılamada yerli ve yenilenebilir kaynakların ağırlığını artırmaya yönelik dönüşüm hedefinin en önemli parçalardan biri olduğunun altını çizdi. GÜNDER Başkanı Kutay Kaleli sözlerini şu şekilde sürdürdü; ‘’Öncelikle Türkiye güneş enerjisi sektörünü temsilen yarışmayı kazanan Kalyon Enerji ve Hanwha Q CELLS şirketlerini kutluyorum. Bu önemli başarılarından dolayı kutluyoruz. Bakanlığımızın da çok önem verdiği bu projenin belirlenen sürelerden daha önce tamamlanacağına şüphem yok. Yarışmanın sonuçlanması ile Türkiye güneş enerjisi yatırımları, daha da önemlisi yerli ve milli bir güneş enerjisi sanayisi oluşturma hedefinde şimdiye kadarki en büyük adımını atmış oldu. Yarışma sonucunda 19’uncu turda fiyat teklifi psikolojik  7 ABD Dolar-sent sınırının altına inerek 6,99 Dolar-sent olarak gerçekleşti. Öncelikle şunu belirtmek isterim ki teklif sahipleri içerisinde en yüksek yabancı ortaklık oranı yüzde 50-50 ile Kalyon - Hanhwa Q CELLS ortak girişim grubu idi. Dolayısı ile bu yatırımın yapılması ile en yüksek oranda yabancı sermayenin de Türkiye’ye girişi bu sonuçla ortaya çıkıyor. Bu sonuç yaklaşık 1,3 milyar dolarlık bu yatırımın 650 milyon dolarının yabancı sermaye olarak ülkemize girişi demek. Bu mutluluk verici bir haber. En geç 36 ay içerisinde işletmeye girmiş 1 GW yerli güneş santralimiz, en geç 21 ay sonra işletmeye girmiş yerli 500 MW fabrikamız olmuş olacak. Konya, Karapınar’da hayata geçecek bu proje yatırım sürecinde gerçekleşecek teknoloji transferi, nitelikli işgücü artışı gibi faydalar sayesinde de Türkiye güneş enerjisi sektörü için önemli bir sıçrama noktası yaratacak ve ülkemizin bu alandaki gelişimine çok önemli düzeyde hız kazandıracak. Yarışmada oluşan rekor düzeydeki bu düşük fiyat ise güneşin elektrik üretiminde diğer kaynaklarla rekabet edebilecek seviyeye ulaştığının yeni bir kanıtı oldu.’’

“ÖNEMLI BIR DÖNÜM NOKTASI”

İhaleyle ilgili dergimize değerlendirmelerde bulunan GENSED Genel Sekreteri Hakan Erkan ise şu açıklamalarda bulundu: “Bilindiği üzere; Konya Karapınar’da kurulacak 1.000 MW’lık güneş enerjisi santralii için 20 Mart günü gerçekleşen ihalede, Limak-CMEC-Haeron Solar Ortak Girişim, Kalyon-HanwhaQCells Grubu, Çalık Enerji-SolarGiga Ortak Girişim, AKC Güneş Ortak Girişim: Acwa-Chint-Kibar Holding grupları yer almış ve ihaleyi en düşük teklifi 0,0699 USD/kWh olarak veren Kalyon-HanwhaQCells Grubu kazanmıştır. Proje kapsamında, Türkiye’de yıllık minimum 500 MW fotovoltaik modül üretim kapasitesine sahip fabrika kurulumu, 10 yıl boyunca Ar-Ge yapılması şartı, Karapınar YEKA’da 1000 MW’lık GES bağlantı kapasite tahsisi ve 15 yıl boyunca ihale bedelinden alım garantisi bulunmaktadır. Şartnamede ilk 500 MW’lık yerlilik oranının %60, ikinci 500 MW’lık yerlilik oranının %70, Ar-Ge merkezinde % 80 Türk mühendislerinin çalıştırılması, fabrikanın 21 ayda kurulması ve fabrikanın kurulmasından sonraki 36 ay içerisinde 1000 MW GES’in işletmeye girmesi gibi şartları bulunmaktadır. Karapınar YEKA GES projesi ile 1,3 milyar dolarlık yatırım gerçekleştirilmesi beklenirken kurulacak santralden yılda yaklaşık 1,7 milyar kilovatsaat elektrik üretilerek, 600 bin evin elektrik ihtiyacı karşılanacaktır. Bundan sonra yapılacak YEKA’larla ilgili yol haritası hazırlanırken sektörlerle paylaşılmasının da yararlı olacağına inanıyoruz. İlerleyen zamanda mevcut yerli üreticileri kapsayan bölgelere dağılmış daha küçük ölçekli YEKA’lar sektöre faydalı olacaktır. Türkiye’nin en büyük güneş enerjisi santrali olacak Karapınar YEKA GES, enerji sektöründe yerlileştirme şartına ve YEKA bazlı fiyat belirlenmesi esasına dayalı ilk uygulama olacaktır.  Söz konusu proje yerli ekipman üretiminin arttırılması, dışa bağımlılığın azaltılması, teknoloji transferi, nitelikli işgücü ve istihdam artışı gibi birçok konuda Türkiye güneş enerjisi sektörü için önemli bir dönüm noktası olacaktır.”