Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi (IICEC) tarafından hazırlanan Turkey Energy Outlook (TEO) çalışmasının lansmanı online olarak yapıldı. TEO Özel Lansmanı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Dr. Fatih Birol ve IICEC Araştırma Direktörü Bora Şekip Güray’ın katılımları ile gerçekleşti.

IICEC tarafından geliştirilen detaylı ve kapsamlı bir modelleme altyapısı ve senaryo analizi yaklaşımı ile tamamlanan, Türkiye’de bir İLK ve gelişmekte olan ülkelerde alanında örnek olan Turkey Energy Outlook çalışması, enerji sektörünün gelecek perspektifini ortaya koyuyor. Kamu-Sanayi-Akademi başarı üçgeninde, kapsamı ve içeriği bakımından politika yapıcılara, yatırımcılara, iş dünyasına ve akademik çalışmalara ışık tutacak olan bu önemli çalışma, on somut enerji politikası önerisi sunuyor. 

Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı, IICEC Turkey Enerji Outlook: Türkiye Enerji Zirvesi Özel Lansmanı’nın açılışında yaptığı konuşmada pandeminin tüm dünyada belirsizlik yarattığını ancak bilimin gücü ile tünelin sonundaki ışığın göründüğünü belirterek, bugün de bilimin ışığında hazırlanan bir ortak akıl projesi için bir araya gelindiğini söyledi. Güler Sabancı, Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi’nin (IICEC) Üniversite’nin çatısı altında 2010 yılında kuruluşundan bu yana büyümeye devam ettiğini belirterek, “Turkey Energy Outlook çalışması da, Üniversitemizin yirminci, IICEC’in onuncu yılında, anlamlı bir ürün oldu” dedi.

Güler Sabancı: “Bağımsız ve objektif bir üniversite ürünü olan bu çalışma türkiye’de bir ilktir öncüdür.”
Güler Sabancı konuşmasını şöyle sürdürdü: “10 yıl önce, IICEC’i kurarken, hayal ettiğim, öncü ve örnek bir çalışmayı tamamladık. IICEC’te oluşturduğumuz Yönetişim modeli, Türkiye’de bir ilktir ve örnektir. Gelişmiş ülkelerde başarının anahtarı, katılımı ve sinerjiyi öne çıkaran, tüm ciddi paydaşları bir araya getiren ve ortak bir hedefe, geleceğe birlikte bakmalarını sağlayan governance modelleri ve buna sağlam zemin oluşturan, bağımsız, nitelikli araştırma kuruluşlarıdır. Ben bunu başarı üçgeni olarak tanımlıyorum. Politika yapıcı ve regülasyon işlevi ile kamunun, yatırımcı ve sektör oyuncusu özel sektörün ve endüstrinin, ve araştırma kabiliyetleri ile Akademi’nin birlikte çalıştığı, ürettiği ve değer yarattığı bu Başarı Üçgeni’nin Türkiye’deki örneği IICEC’tir.”

Bugün, bu başarı üçgeni içerisinde geliştirilen Turkey Energy Outlook çalışması için bir araya gelindiğini vurgulayan Güler Sabancı, şöyle devam etti: “IICEC’in bu çalışmasını, hem Kamu’dan hem de özel sektörden, sanayiden önemli paydaşlar ile toplantılar, görüşmeler yoluyla, katılımcı bir süreç ile yürüttüğünü biliyorum. Dolayısıyla, sadece akademik kalitesi ile değil, sektöre yol gösterecek bir rehber kitap olma özelliği ile de öne çıkacaktır. Bu çalışma, bildiğiniz gibi, Türkiye’de bir ilktir, öncüdür. Metodolojisi ve kalitesi ile gelişmekte olan ülke ekonomileri için de örnek olacaktır. Dr. Fatih Birol, hem bu çalışmanın fikrini ortaya koydu hem de kendisi başından bu yana takip etti, kendisine teşekkür ediyorum. 5 ana hedefimiz var: Daha güvenli, daha verimli, daha rekabetçi, daha teknoloji odaklı ve daha sürdürülebilir bir enerji geleceği. Bu çalışmanın, bağımsız ve objektif bir Üniversite çalışması olarak konumlanacağını, sektörde ilgi ile okunup takip edileceğini ve gelecek perspektifi ile yol gösterici olacağını düşünüyorum.

Türkiye enerji sektörü yabancı yatırım çekmekte uzun yıllar diğer sektörlere örnek olmuştur. Bu raporun, gelişecek olan enerji sektörümüzün yatırım cazibesinin artmasında, ülkemize modern, yenilikçi enerji ve teknoloji yatırımları çekilebilmesinde çok yararlı bir referans kaynağı olarak işlev göreceğine inanıyorum.”

Fatih Birol: TEO Gelişmekte Olan Ülkeler için de Öncü Bir Çalışma
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Dr. Fatih Birol da raporun hazırlanmasında emeği geçenlere teşekkür ederek, “Birçok ülkede yapılan bu çalışmanın Türkiye’de de yapılmasının çok iyi olacağını düşünmüştüm. IICEC bunu hayata geçirdi. Bu çalışman, enerjide trendleri ortaya koymak ve hangi şartlarda nereye ulaşılabileceğini göstermek bakımından önem taşıyor. Çalışmanın daha güvenli, verimli, rekabetçi, teknoloji odaklı ve sürdürülebilir bir enerji geleceği için enerji sektöründeki fırsatları irdeldiğini ve gelişmekte olan ülkeler için de öncü bir çalışma olduğuna inanıyorum” diye konuştu.

IEA olarak dünyadaki bütün verileri her gün incelediklerini belirten Dr. Fatih Birol, dünyada enerji sektörünün bugüne kadar yaşamadığı bir yıl geçirdiğini ve bugüne kadar ki en büyük şokunu yaşadığını söyledi. Bu süreçte Türkiye’den gelen 2 güzel haberle sevindiklerini belirten Dr. Fatih Birol, “Birincisi Türkiye’deki elektrik kullanımı 2019 yılındaki pandemi öncesi seviyeye gelmiş, ve bunu geçiyor. İkincisi de son yapılan doğal gaz keşfi” dedi.

Turkey Energy Outlook’da önerilen 10 politika
IICEC Araştırma Direktörü Bora Şekip Güray da, kapsamlı ve bütüncül bir enerji modeli ve senaryo analizleri ile gerçekleştirdikleri bu çalışmada, tüm enerji sektörleri, kaynakları ve teknolojilerine detaylı ve uzun vadeli bir perspektif ile baktıklarını ve çalışmanın somut bir çıktısı olarak, enerji politikası hedeflerini destekleyen, aynı zamanda yeni açılımlar getiren, daha güvenli, verimli, rekabetçi teknoloji, odaklı ve sürdürülebilir enerji geleceği için 10 öneri sunduklarını ifade etti. Güray, içeriği ve metodolojisi itibariyle gelişmekte olan ülkelerde de öncü nitelikteki bu çalışmanın, Covid-19 pandemisinin etkileri ve son doğal gaz keşfi gibi güncel gelişmelere de ışık tutan, sektör paydaşları için yol gösterici bir çalışma olduğunu belirtti.

Bora Şekip Güray, TEO bulguları çerçevesinde, rapordaki 10 öneriyi şöyle özetledi: 

1. Modern enerji hizmetlerine artan talebin karşılanması ve daha güvenli, verimli ve sürdürülebilir bir enerji geleceğini temin etmek üzere yatırımların cazibesinin artırılması;

2. Daha rekabetçi elektrik ve doğalgaz piyasalarına geçişin hızlanması,maliyetleri yansıtan fiyatlandırma ve sosyal boyut da gözetilerek özel sektör katılımının artırılması;

3. Elektrik üretiminde yenilenebilir enerji ve nükleerin payının artırılması ve talep tarafı hizmetlerini de içerecek şekilde elektrik şebekelerinin esnekliğinin güçlendirilmesi;

4. Daha fazla elektrifikasyon ve yenilenebilir enerji kullanımı ile de desteklenecek şekilde tüm sektörlerde enerji ve yakıt verimliliğinin artırılması;

5. Güçlü politika girişimleri, piyasa odaklı ve yenilikçi finansman ve iş modelleri yoluyla binalarda ve sanayide enerji verimliliği potansiyelinin değerlendirilmesi;

6. Elektrikli araçlar ile şarj altyapısının hızlı büyümesi ve eski, verimsiz ve kirleticiliği yüksek ulaşım araçlarının araç parkından çıkarılması;

7. Enerji ve petrol yoğun karayolu ulaşımından raylı sistemler ve deniz ulaşımına geçişin artırılması,veri ile desteklenmiş kentsel ulaşım planlaması, etkin toplu taşıma yatırımları ve yöntemleri ile şehiriçi özel araç trafiğinin azaltılması;

8. Arama ve üretim çabaları ile yatırımlarının sürdürülmesi sayesinde daha fazla petrol ve doğal gaz keşfi ve üretimi sağlanması;

9. Enerji arz ve talep zincirinde dijitalleşme ve ileri veri analitiğinin daha yaygın kullanılması;

10. İleri enerji teknolojilerinde inovasyon, Ar-Ge ve üretimin artırılması

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez: “ilk kez hazırlanan bu rapor bizim fikirlerimizi şekillendirmede kullanabileceğimiz çok önemli bir kaynak oldu”

Turkey Enerji Outlook lansman toplantısına katılan ve pandemi sonrasında dünya ekonomilerinin kayıpların telafisi için daha fazla gaza basacağını söyleyen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, "Bu durum Avrupa ve ABD başta olmak üzere düşen enerji talebini yeniden canlandıracak. Bu durum da enerji yatırımları için yeni fırsat pencereleri açacak. Ancak dünya bu saatten sonra yeni yola eski yöntemlerle devam edemez. Raporda da açık bir şekilde ifade edildiği gibi yenilenebilir enerji ve enerji verimliliğinin merkezde olduğu bir gelecek bizi bekliyor” diye konuştu. Bakan Dönmez enerji teknolojilerine de vurgu yaparak, Türkiye'nin bölgesinde etkili bir oyuncu olmak istediğini ve yerli teknolojinin bu anlamda büyük bir rol oynayacağını söyledi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Bugüne kadar bizden başka enerji çalışmaları da olsa ve biz de yararlansak diyorduk. Sabancı Üniversitesi IICEC bizim bu dileğimizi gerçekleştirdi. Türkiye’de bir ilk olarak Sabancı Üniversitesi IICEC tarafından hazırlanan bu rapor bizim fikirlerimizi şekillendirmede kullanabileceğimiz çok önemli bir kaynak oldu. Emeği geçenlere teşekkür ederim” dedi.