Deloitte, ‘2015 Küresel Elektrik Enerjisi Sektörünün GeleceÄŸi’ baÅŸlıklı raporunu yayımladı. Küresel elektrik enerjisi üretim sektörünü deÄŸerlendiren rapor, bu sektörün aktörlerine kilit noktaları ve geleceÄŸe iliÅŸkin trendleri aktarıyor.

Her ne kadar küresel elektrik enerjisi sektörünün geleceÄŸi konusunda kabul edilmiÅŸ tek bir vizyon olmasa da, sektörün deÄŸiÅŸimin eÅŸiÄŸinde olduÄŸu su götürmeyen bir gerçek… Deloitte raporuna göre elektrik enerjisi alanında faaliyet gösteren kurumlar fiyat indirimleri, hizmet kalitesinin artırılması, yeni ürün ve hizmetler için gelen talep, çevrenin korunmasına daha yüksek önem verilmesi, geleneksel iÅŸ yapış biçimini deÄŸiÅŸtiren teknolojik geliÅŸmeler gibi etkenlerle deÄŸiÅŸen ortama ayak uydurabilmek için yönetim modelini deÄŸiÅŸtirmeli.

Türkiye’de dağıtık üretim ve yenilenebilir ilgi çekiyor

Deloitte Türkiye Enerji ve DoÄŸal Kaynaklar Lideri Uygar Yörük konuyla ilgili olarak ÅŸunları kaydetti: “Raporda yer verilen global trendlerin Türkiye’de de yansımalarını gözlemliyoruz. ÖrneÄŸin yenilenebilir enerji, ülkemizde de ulusal stratejilerin önemli bir parçası haline gelmiÅŸ durumda. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın 2015-2019 Stratejik Planı yenilenebilir enerji için iddialı hedefler içerirken 2014 yılında açıklanan Ulusal Yenilenebilir Enerji Eylem Planı ile yenilenebilir enerji hedeflerine yönelik bir yol haritası ortaya konmuÅŸ durumda. Söz konusu hedeflerin hayata geçebilmesinin çok kolay olmadığının, bu doÄŸrultuda baÅŸta kamu olmak üzere STK’lar, yatırımcılar, finans kurumları ve diÄŸer kritik paydaÅŸlara önemli görevler düÅŸüyor. 

Avrupa’ya paralel olarak Türkiye’de de dağıtık üretimin giderek daha fazla ilgi çektiÄŸini ve yaygınlaÅŸtığını gözlemliyoruz. Özellikle lisanssız dediÄŸimiz dağıtık üretimin yaygınlaÅŸması ile Türkiye’de hızlı diyebileceÄŸimiz bir sürede proje geliÅŸtiren, söz konusu projelerin mühendisliÄŸini yapan, ekipmanlarını ve yardımcı bileÅŸenlerini üreten, kurulumlarını gerçekleÅŸtiren bir yenilenebilir enerji sektörü oluÅŸmuÅŸ durumda. Sektör, konusunda uzmanlaÅŸmış kiÅŸiler ile ÅŸimdiden endüstriyel geliÅŸim ve istihdama da katkı saÄŸlıyor. Kesintili üretim yapan rüzgâr ve güneÅŸ gibi yenilenebilirlerin ülkenin üretim portföyündeki ağırlığının artması ancak ÅŸebekenin bu artışı desteklemesi ile mümkün oluyor. Ülkemizde de yatırımcının giderek artan rüzgâr ve güneÅŸ yatırımı iÅŸtahı, ÅŸebekede iyileÅŸtirmeye yönelik inisiyatiflerin artmasına yol açıyor. Söz konusu inisiyatiflerin önemli bir bileÅŸeni olan akıllı ÅŸebekeler konusunda da gerek kavramsal altyapısına yönelik çalışmalar, gerekse pilot uygulamalar ile mesafe kat ediliyor.”

Rapora göre elektrik enerjisi sektöründe yer alan kurumlar için önümüzdeki dönem trendleri ÅŸöyle:

Üretim portföyü optimizasyonu: Fiyatlarda görülen dalgalanma ve sürekli deÄŸiÅŸen çevresel etkenler sebebiyle kurumların, bu gibi deÄŸiÅŸkenlerden etkilenmeyi minimuma indirmek için daha ‘esnek’ stratejiler geliÅŸtirmesi faydalı olabilir. Akıllı ÅŸebekelerden avantaj elde etmek: Akıllı ÅŸebekelerde, bilgi teknolojilerinin etkin kullanımı gerçek zamanlı altyapı yönetimini destekliyor; güvenirliÄŸini, ulaşılabilirliÄŸini ve etkinliÄŸini artırıyor. Yenilenebilir enerjiye dayalı dağıtık üretimi desteklemek: Özellikle akıllı ÅŸebekeler ve yenilenebilir teknolojilerin geliÅŸtirilmesi ve daha düÅŸük maliyetler ile yenilenebilir enerji kapasitesinin kurulabilmesi, dağıtık üretimin daha uygun fiyatlı olmasının yolunu açıyor. MüÅŸteri baÄŸlılığının dönüÅŸümü: MüÅŸteri beklentilerinin artması, tüketicilerin online dünyada varlıklarını artırması ve dağıtık üretimin ivme kazanması, enerji sektörünün müÅŸteri odaklı olmayan yapısını deÄŸiÅŸmeye itiyor. Özellikle ayrıntılı tüketim bilgisi, ÅŸeffaf ve doÄŸru fatura bilgisi alamayan tüketicilerin, alternatif bir enerji saÄŸlayıcı kuruma geçme özgürlüÄŸüne sahip olması söz konusu. GeliÅŸmiÅŸ ülkelerdeki tüketicinin sosyal aÄŸlara yüksek eriÅŸimi ile memnun kalmadığı durumda alternatif firmalara yönelebilmesi müÅŸteri baÄŸlılığı yaratmayı zorlaÅŸtırırken; geliÅŸmekte olan ülkelerde artan teknoloji kullanımı, müÅŸteri iliÅŸkileri dinamiklerini deÄŸiÅŸtiriyor. Bu çerçevede enerji saÄŸlayıcı kurumların, müÅŸterinin deÄŸiÅŸen ihtiyaçlarını anlayan çözümler geliÅŸtirmesi gerekiyor. VerimliliÄŸi artırma ve maliyeti azaltmak: Elektrik fiyatı, bir ülkenin rekabetçi avantajını ve vatandaşın refahını belirleyen temel etkenler arasında yer alıyor. Fiyat indiriminin gerçekleÅŸtirilebilmesi için ise kurumların süreçlerinde verimliliÄŸi ve etkinliÄŸi artırması gerekiyor. Bu ise, verimsiz iÅŸleri bertaraf etme, hiyerarÅŸiyi ortadan kaldırarak organizasyonları yalınlaÅŸtırma, akıllı ÅŸebeke uygulamalarını artırma, etkin müÅŸteri hizmetleri ile müÅŸteri odaklı bir iÅŸ kültürü inÅŸa etme gibi yollarla mümkün… Regülasyonları deÄŸere çevirmek: Dünyanın birçok bölgesinde enerji sektörüne iliÅŸkin regülasyonlar, genelde çevre, hizmet kalitesi ve tedarik süreçlerine odaklanıyor. Düzenleyici yapı geliÅŸtikçe, elektrik üretiminin karlılığı da deÄŸiÅŸiyor. Belirsizlikleri giderebilmek için, rasyonel ve öngörülebilir bir düzenleyici yapı saÄŸlamak gerekiyor. Bu deÄŸiÅŸimlere ayak uydurmak isteyen enerji ÅŸirketlerinin, düzenleyici deÄŸiÅŸikliklerini öngörebilmesi ve iÅŸ modellerini deÄŸiÅŸikliklere göre uyarlayarak rekabet avantajı saÄŸlamaları gerekiyor. ‘Uluslararası’laÅŸma: Ulusal pazardan uluslararası pazara geçiÅŸ yapan ÅŸirketlerin çoÄŸu Avrupa Bölgesi’nden… Zira bu ülkelerdeki piyasalar olgun ve düÅŸük büyüme oranlarına sahip. Kimi ÅŸirketlerin nakit akışını sürdürülebilir kılması için ise, rekabet avantajına sahip olacakları uluslararası piyasalara açılması gerekiyor. Yeni yönetim modelleri ve yetkinlikler: Elektrik sektörünün geleceÄŸe iliÅŸkin pek çok öngörüsü, teknolojik inovasyonun dönüÅŸüm yaratma potansiyeline dayanıyor. Kamu teÅŸvikleri, tüketici talepleri, daha etkin bir varlık yönetimi ihtiyacı gibi faktörler, pek çok kurumu –bazı bölgelerde ekonomideki düÅŸük büyüme oranları köklü bir deÄŸiÅŸim yapılmasına engel olmasına raÄŸmen- yeni modeller geliÅŸtirmeye itiyor. Yetenek yönetimini geliÅŸtirme: Sektördeki deÄŸiÅŸime paralel olarak sektör oyuncuları, bu deÄŸiÅŸimi yönetecek yeni yeteneklere gereksinim duyacak. YaÅŸlanan iÅŸ gücü ve giderek artan yetkinlik açığı hali hazırda devam eden operasyonları tehlike altına almaya baÅŸladı. Enerji firmaları daha karmaşık, veriye dayalı ve akıllı teknolojileri benimsedikçe, kurumlar analitik, yönetsel ve ticari yetkinliklere sahip profesyonellerin istihdamına odaklanacak. Tüm bu deÄŸiÅŸimler firmaların yasal düzenleyicilerle iÅŸbirlikleri yapan, müÅŸteri odaklı düÅŸünen, hizmetlerde inovasyona odaklanan yeni bir kültür benimsemelerini gerekecek.