Türkiye, SPK ve Ä°AB iÅŸbirliÄŸiyle ‘Karbon Borsası’nı kuruyor. Ä°stanbul Finans Merkezi’nde 2015 yılına kadar kurulması planlanan borsada, sanayi ÅŸirketleri, bacalarından çıkan karbondioksiti satarak kar elde edecek.

 

Küresel ısınma, hava kirliliÄŸi ve iklim deÄŸiÅŸikliÄŸinin önüne geçmek adına Türkiye’nin de içinde bulunduÄŸu 169 dünya ülkesi tarafından imzalanan Kyoto Protokolü’nün ilk dönemi olan 2008-2012 bu yıl sonunda süresini tamamlıyor. Protokolde yer alan sera gazı salınımının azaltılması ve bunun ticarete dönüÅŸtürülerek karbon piyasasının oluÅŸturulması konusu üzerinde, Sermaye Piyasası Kurumu (SPK) ve Ä°stanbul Altın Borsası (Ä°AB) hızla çalışıyor. Ä°stanbul Uluslararası Finans Merkezi Projesi kapsamında hayata geçecek olan Karbon Borsası, Türkiye’de ÅŸirketlerin zorunlu deÄŸil gönüllü olarak yaptığı karbon ticaretinin (Karbon kredisi alım-satım) küresel pazarlar ile entegrasyonu saÄŸlayarak, ÅŸirketlerin karbon salınımından daha fazla kar elde etmelerini saÄŸlayacak. 2012’de baÅŸlanacak projenin, 2015 yılına kadar tamamlanması planlanıyor. Dünyada en hızlı büyüyen piyasaları arasında gösterilen karbon ticaretinin büyüklüÄŸü 140 milyar doları aÅŸmış durumda. Türkiye’de yeni oluÅŸturulması planlanan projenin ekonomik anlamda ciddi gelir getireceÄŸi tahmin edilirken, çevresel faktörlerin de ön plana çıkarması hedefleniyor.

 

Karbon ticaretinde zorunlu ve gönüllü olmak üzere iki piyasa bulunuyor. Türkiye ise bu iÅŸin gönüllü tarafında yer alıyor. Her ülke ve ÅŸirket için belirlenen karbon salınım kotası mevcut. Åžirketler bu kotanın aÅŸağısında kalmaları halinde kullanmadıkları miktarı diÄŸer ÅŸirketlere ve ülkelere satabiliyor. Bu iÅŸi zorunlu yapan ülkelerde bir ton karbonun fiyatı 20 avro iken, gönüllü yapan ülkelerde bu fiyat 3-4 avroya kadar düÅŸüyor. Ülkemizde gönüllü karbon piyasasına kayıtlı bulunan 109 proje bulunuyor. Bu da 83 milyon dolarlık bir pazar hacmine tekabül ediyor. Türkiye’deki projelerin ağırlıklı kısmı hidroelektrik ve rüzgar gibi yenilenebilir enerji alanlarında gerçekleÅŸtiriliyor.