Altensis Kurucu Ortağı Dr. Emre Ilıcalı 2026 yılı itibariyle Avrupa YeÅŸil Mutabakatı kapsamında gelecek karbon vergilerine yönelik aksiyon alınması için önümüzdeki 3 yılın çok önemli olduÄŸunu belirtti. Ayrıca Paris AnlaÅŸması’nı onaylayarak karbon ayak izini 2053 yılı itibariyle sıfırlamayı taahhüt eden Türkiye için önümüzdeki 7 yılın da çok kritik olduÄŸuna dikkat çekti. Dr. Emre Ilıcalı, “2030 yılına kadar karbon ayak izimizi yüzde 50 azaltmazsak, dünyanın yeni ekonomi anlayışında avantajlı konum yakalayamayız. Bu sadece ihracatçıların sorunu deÄŸil. Tüm sektörlerde enerji verimliliÄŸi odaklı yaklaşımlar acilen zorunlu hale gelmeli.” dedi. Dr. Ilıcalı güneÅŸ ve rüzgar enerjisine yönelik son dönemde çıkan yeni teÅŸviklerin de olumlu olduÄŸunu ancak bu konuların artık zorunlu hale gelmesi gerektiÄŸini belirtti.

Avrupa BirliÄŸi’nin 2019’da kabul ettiÄŸi, "YeÅŸil Mutabakat" adı verilen iklim deÄŸiÅŸikliÄŸiyle mücadele programına göre, AB ülkeleri karbon emisyonlarını 2030 yılına kadar yüzde 55 azaltmayı, 2050 yılına kadar da karbon nötr olmayı hedefliyor. Bu kapsamda getirilen Sınırda Karbon Düzenlemesi tasarısına göre, Avrupa BirliÄŸi’ne ihracat yapan belli sektörlerdeki üreticiler, 2026 yılından itibaren ürün başına belirlenen karbon emisyonu limitlerinin üzerine çıkmaları durumunda karbon vergisi ödeyecekler. Ä°lk aÅŸamada sınırda karbon düzenlemesine tabi olacak 5 sektör; demir-çelik, çimento, alüminyum, gübre ve elektrik olarak belirlendi. Söz konusu bu sektörlerde, Türkiye’nin ihracattaki payı oldukça büyük. Özellikle çimento ve demir-çelik sektörlerinde, Türkiye Avrupa BirliÄŸi’nin en büyük ihracatçıları arasında yer alıyor. Bu anlamda söz konusu bu karbon limitleri ve vergilerinin bizim ihracatçılarımızı da önemli oranda etkileyeceÄŸi öngörülüyor. Sınırda Karbon Düzenlemesi kapsamında, ihracatçı firmaların kendi ülkesinde karbon konusunda düzenlemeler olması durumunda, bunlar AB Karbon Vergisi’nden mahsup edilebiliyor. Bu yüzden Türkiye içinde bir Karbon Ticaret Sistemi veya Karbon Vergisi getirilmesi öngörülüyor. Zira Türkiye ihracat dünyası YeÅŸil Mutabakat'a uyumu saÄŸlayacak yatırımları ve yerli karbon düzenlemelerini devreye almazsa, ihracatta yıllık milyar dolarlara varan bir vergi yükü ortaya çıkabileceÄŸi hesaplanıyor.

Konuya dikkat çeken Altensis Kurucu Ortağı Dr. Emre Ilıcalı, Avrupa YeÅŸil Mutabakatı’na uyum için önümüzdeki 3 yılın kritik olduÄŸunu belirtirken, “2026 yılında baÅŸlayacak Sınırda Karbon Düzenlemesi’nden önce harekete geçip, gerekli yatırımları yapmamız ve karbon ayak izimizi azaltmamız gerekiyor. Ayrıca 2030 yılına kadar hızlıca harekete geçip karbon ayak izini yüzde 50 azaltmazsak, sadece vergi yükü ile karşılaÅŸmayız, aynı zamanda dünyanın sürdürülebilirliÄŸe dayalı yeni ekonomi anlayışında avantajlı bir konum elde edemeyiz. Rekabet gücünü kaybederiz. Bu sadece ihracatçıların deÄŸil, ekonomideki tüm aktörlerin, kamu ve yerel yönetimlerin sorumluluÄŸunda.” dedi.

Türkiye’nin 2053 yılında karbon nötr olma hedefini ortaya koyduÄŸunu hatırlatan Dr. Emre Ilıcalı, “Konuya iliÅŸkin tartışmalar hala devam etse de bu niyetin ciddiyetle ortaya konulmuÅŸ olması önemli. Ancak ÅŸurası da bir gerçek ki gidiÅŸat her ne kadar mevzuat tarafında hızlanmış olsa da bu hedeflerin tutturulması için maalesef yeterli gözükmüyor. Çok acil olarak tüm sektörlerde sırasıyla enerji tasarrufu, enerji verimliliÄŸi ve yenilenebilir enerji kullanımı odaklı bir yaklaşım zorunlu hale gelmeli.” yorumunu yaptı.

Yenilenebilir enerjiye yeni teÅŸvikler

Altensis Kurucu Ortağı Dr. Emre Ilıcalı, bu kapsamda güneÅŸ ve rüzgar enerjisine yeni teÅŸvikler verilmesinin, Avrupa YeÅŸil Mutabakatı açısından çok anlamlı olduÄŸunu da söyledi. Dr. Ilıcalı, “24 Åžubat 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Devlet Yardımları hakkındaki kararda yapılan deÄŸiÅŸikliÄŸe göre, iÅŸletmelerin kendi tüketimleri için yapacakları lisanssız enerji yatırımlarına, en az 4. Bölge teÅŸviki saÄŸlanacak. Böylece hem karbon salımı azalacak hem de enerji maliyetleri düÅŸecek. GüneÅŸ ve rüzgâr enerjisinden elektrik üretilmesine yönelik yatırımlar hâlihazırda genel teÅŸvik sistemi çerçevesinde destekleniyor ve KDV istisnası ile Gümrük Vergisi muafiyeti desteÄŸi saÄŸlanıyordu. Åžimdi bu deÄŸiÅŸiklikle lisanssız faaliyet kapsamında ve baÄŸlantı anlaÅŸmasındaki sözleÅŸme gücü ile sınırlı olmak kaydıyla güneÅŸ ve rüzgâr enerjisinden elektrik üretilmesine yönelik yatırımların faiz/kâr payı desteÄŸi hariç olmak üzere en az 4'üncü bölgedeki desteklerden yararlanmasının önü açıldı. Yatırımcılar, yatırımın bulunduÄŸu yere baÄŸlı olarak 5 ve 6'ncı bölge teÅŸviklerinden de faydalanabilecek." dedi. Dr. Emre Ilıcalı bu tür olumlu mevzuat deÄŸiÅŸikliklerine raÄŸmen istenen geliÅŸmenin hala saÄŸlanamadığını, bunun da iklim deÄŸiÅŸikliÄŸiyle ilgili konularda sadece teÅŸviklerin artık yeterli olmadığını belirtti. Ilıcalı, “Maalesef küresel iklim deÄŸiÅŸikliÄŸiyle mücadelede oldukça geç kaldık. Bu sebeple, kalıcı çözümler istiyorsak yeni yayınlanan Binalarda Enerji Performansı YönetmeliÄŸi’nde olduÄŸu gibi her sektörde enerji verimliliÄŸi ve yenilenebilir enerji uygulamalarının belli seviyelerde zorunlu hale gelmesi gerekiyor.” dedi.