GeçtiÄŸimiz hafta TBMM’den geçen ‘Maden Kanunu ile Bazı Kanunlarda DeÄŸiÅŸiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’, enerji verimliliÄŸi alanında kritik düzenlemeler içeriyor. VAP kapsamındaki enerji verimliliÄŸi projelerindeki üst limitin 15 milyon TL’ye, gönüllü anlaÅŸmalardaki limitin ise 10 milyon TL’ye çıkarılması; tasarruf potansiyeli yüksek, teknolojik, yenilikçi ve dijitalleÅŸmeye katkı saÄŸlayan yatırımların da destek kapsamına alınması gibi deÄŸiÅŸikliklerin enerji verimliliÄŸine yönelik ilgiyi artıracağını söyleyen EYODER BaÅŸkanı Onur Ünlü, “2030 yılına kadar sadece enerji verimliliÄŸi ile 100 milyon ton emisyon azaltımı hedefleyen ülkemizin bu hedefe ulaÅŸması için ilgili yönetmeliklerin de en kısa sürede çıkması gerekiyor” dedi.

Enerji verimliliÄŸi, küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 75’inden sorumlu olan enerji sektörünün karbon nötr hale gelmesi için gerekli olan en temiz ve düÅŸük maliyetli çözüm olarak kabul ediliyor. Atık ısının geri kazanımı, soÄŸutma, iklimlendirme, pompa ve fan gibi yoÄŸun enerji tüketen sistemlerin modernizasyonu ve otomasyonu ile enerji tüketimini azaltmayı saÄŸlayan enerji verimliliÄŸi hem ülkelerin hem de ÅŸirketlerin enerji ve iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi alanındaki öncelikli gündem maddelerinden birini oluÅŸturuyor. Türkiye’de de geçtiÄŸimiz Ocak ayında açıklanan 2024-2030 Ulusal Enerji VerimliliÄŸi Eylem Planı’nın ardından 2 Mayıs’ta önemli bir geliÅŸme daha yaÅŸandı ve enerji verimliliÄŸi alanında da düzenlemeler içeren ‘Maden Kanunu ile Bazı Kanunlarda DeÄŸiÅŸiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. Enerji verimliliÄŸi alanındaki çalışmalara hız kazandırması beklenen kanunu, Türkiye'de enerji hizmet ÅŸirketlerini temsil eden tek sivil toplum kuruluÅŸu olan Enerji VerimliliÄŸi ve Yönetimi DerneÄŸi’nin (EYODER) Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Onur Ünlü deÄŸerlendirdi.

“Bilgi eksikliÄŸi ve finansmana eriÅŸimdeki zorluklar aşılabilir”
Türk sanayisindeki yüksek enerji potansiyelini vurgulayan ve kamudaki çalışmaların özel sektördeki enerji verimliliÄŸi çalışmalarını artıracağını söyleyen Ünlü, “Enerji yoÄŸunluÄŸunu 2021 ve 2022’de iki yıl üst üste düÅŸüren iki ülkeden biriyiz. Ancak enerji yoÄŸunluÄŸumuz AB ülkelerinden yaklaşık yüzde 28 daha fazla. Bu da enerji yoÄŸun sektörlerimizin fazlalığını ve enerji verimliliÄŸi potansiyelimizi gösteriyor. Yapılan analiz çalışmalarına göre de sanayide tüketilen bu enerjinin, enerji verimliliÄŸi ve tasarruf çalışmalarıyla yüzde 32 azaltılabilme potansiyeli var. Türk sanayisi bu konuya önem veriyor ve yatırıma hazır. Bu alandaki en büyük zorluklar ise bilgi eksikliÄŸi ve finansmana eriÅŸim olarak karşımıza çıkıyor. Ancak özellikle 2024-2030 Ulusal Enerji VerimliliÄŸi Eylem Planı ve geçtiÄŸimiz hafta kabul edilen kanun ile birlikte bu iki zorluÄŸun aşılması noktasında önemli bir aÅŸama kaydedileceÄŸini düÅŸünüyoruz” dedi.

“Yeni kanunla birlikte finansal destekler artıyor”
Ünlü, yeni kanunla birlikte enerji verimliliÄŸine yönelik finansal desteklerin arttığını ifade ederek ÅŸunları kaydetti; “Yeni kanunla birlikte Verimlilik Artırıcı Projeler (VAP) kapsamında enerji verimliliÄŸini artırmak amacıyla hazırlanan projelerde üst limit 15 milyon TL oldu. Yatırım bedeli bu miktarı geçmemek koÅŸuluyla yüzde 30’a kadar desteklenecek. Bakanlık tarafından belirlediÄŸi kriterler çerçevesinde enerji yoÄŸunluÄŸunu azaltmayı hedefleyen ÅŸirketlerin baÅŸvurabildiÄŸi gönüllü anlaÅŸmalar kapsamında da üst limit 10 milyon TL’ye çıkarıldı. Bu madde gereÄŸince de baÅŸvuru sahipleri, belirlenen yıla ait enerji giderlerinin en fazla yüzde 30’u oranında destek ödemesi alabilecek. Finansmana eriÅŸim zorluÄŸunu konuÅŸtuÄŸumuz dönemde bunlar çok önemli destekler. Ayrıca tasarruf potansiyeli yüksek, teknolojik, yenilikçi ve dijitalleÅŸmeye katkı saÄŸlayan yatırımların destek kapsamına alınması, enerji yoÄŸunluÄŸunu, karbon yoÄŸunluÄŸunu veya enerji tüketimini azaltan ÅŸirketlerin desteklenmesi, VAP’taki sektörel kısıtlamaların kaldırılması gibi önemli maddeler bulunuyor.”

“Yönetmelikler çıkıncaya dek kamudaki altyapı güçlendirilmeli”
Yeni kanun kapsamında kamu ve özel sektördeki çalışmaların baÅŸlaması için yönetmeliklerin en kısa zamanda hazırlanması gerektiÄŸine de dikkat çeken Ünlü, “2024-2030 Ulusal Enerji VerimliliÄŸi Eylem Planı’na göre ülkemizde bu süre zarfında sadece enerji verimliliÄŸi ile enerji tüketiminin yüzde 16 düÅŸürülmesiyle 100 milyon ton emisyon azaltımı hedefleniyor. Bu hedefe ulaÅŸma doÄŸrultusunda iÅŸletmelerin harekete geçmesi için ilgili yönetmeliklerin en kısa sürede çıkmasını bekliyoruz. Biz de EYODER olarak bu sürece destek vermeye hazırız. Bir diÄŸer önemli konu da bu yönetmelikler çıkıncaya yani süreç hızlanıncaya dek kamudaki altyapının güçlendirilmesi. Özellikle VAP gibi alanlardaki baÅŸvuruların sürekli olarak alınabilmesi, yoÄŸunluk nedeniyle baÅŸvuruların dondurulmaması için kadro artırımı gibi çalışmaların tamamlanması gerektiÄŸini düÅŸünüyoruz” diye konuÅŸtu.