11. ULUSLARARASI KOJENERASYON, KOMBİNE ÇEVRİM VE ÇEVRE KONFERANSI ■ ■ VE SERGiSi W@j�rlfilEb�flfü®]jıo� 11th INTERNATIONAL COGENERATION, COMBINED CYCLE ENVIRONMENT CONFERE & EXHIBITION u!ilirlWWo ™ � f11IDjj}]j] Q� ıııııw-w,ı� u � ��3 im �3�0ın '1-. iiılilılılıj����IJQ � �E) � rm (ffffl]füfrIIillJ Taknjk Wikıfr.ırJıJ� K.orrf&r�r$ 5ökt:fiary!J:;J D[h:-::nl�J?;;fJ Tedınicol $upporlef$ Ccrıfr,r,, rıe::: S:::�ı;;ı:.ıicıi Oıvonizec1 by
l!nl� �� TRUSli an HIRSG frorn �� Aalborg Engineering AIS, =� Den mark AYEN ENERJİ Ankara ZORLU ENERJİ Kayseri ÇEBİ ENERJİ M.Ereğ/isi ZORLU ENERJİ Lüleburgaz BOSEN ENERJİ Bursa 1 Status: Performance Test Completed ....,..�. HRSGAFTER GT: 1x GE LM2500+ Status: Finalizing -i _ lnstallation Works HRSGAFTER GT: -�� 3x GE LM6000 Status: HRSG in Fabrication HRSGAFTER GT: 1xSiemens GTX100 Status: Design Completed HRSGAFTER GT: 2xSiemens TEMPEST Status: Engineering Staıted HRSGAFTER GT: 1xGE LM6000
2 ;(�(��f , �(OO��mllO� WO�l� Ocak•Şubal , JLJQ5 January.februarv C.. Sayı 31 lssue Sahibi/Founder Teknik Yayıncılık Tanıtım A.Ş. Yayınlayan/Publİsher Avrupa Teknik Medya Basın ve Yayıncılık Tİc. A.Ş. Yayın Danışmanı ve Yürütme Kurulu Başkanı Publishing Adviser and President Özkan AĞIŞ YAYIN DANIŞMA KURULU Editorial Board ofAdvisers Selahattin Çimen {ETKB), Önder Piyade (EÜAŞ), Mehmet Çağlar (EİEİ), Doç.Dr. Mustafa Tırıs (TÜBİTAK-MAM), Dr. Arnold Hornfeld {TÜSİAD}, Nusret Alemdaroğlu (MÜSİAD), Adnan Sucuka (Siemens}, Alp Zor (Topkapı), Bora Çelik (Çukurova), Emre Arıcan (Enprima Eng.}, Gökmen Topuz (Kale Enerji), Kerim Başakıncı (Das Müh.}, Mehmet Demirci (Turna Turbomach}, Mehmet Türkel (Enko), Metin Koşar (EnerjiSA), Soren Kruse (Nordic Energy), Ufuk Berk (Enpa), Yaman Akar (Yaman Enerji), Yavuz Aydın (GE Energy). YAYIN KURULU/ Editorial Board Yazı İşleri Müdürü - Sorumlu Müdür Executive Editör Süleyman BULAK Genel Yayın Yönetmeni Executive Editor Administrative Emine BANKOĞLU Editör Yrd./ Assist Editor Zerrin ÇEVİK Grafik-Tasarım/ Graphic Design Serdar KARAKUŞ REKLAM/ Advertisement Reklam Direktörü Director ofAdvertisement Emine BANKOĞLU Reklam Satış Temsilcisi Responsible ofAdvertisement Birgül TEMELTAŞ ABONE OKUR HİZMETLERİ/Customer Services Abone Satış Temsilcisi Ebru Akten BULUT Dağıtım Planlama Elemanı Rıdvan GÜMET Dağıtım ve Arşiv Elemanı Nazım GÜLER For lnternational Contacts Değer DÜNDAR YÖNETİM MERKEZİ/ EXECUTIVE EDITORIAL DFFİCE TEKNİK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. Balmumcu, Barbaros Bu l varı, Bahar sokak, Karanlil Apt., 2111/13 34349 Beşiklaş İSTANBUL Tel: +90 212 275 83 59 (pbx) +90 212 237 04 25 (pbx) http: www.teknllııy�lil!�<!1IIT3 e-mail:info@teknikyayincilik.com Baskı / Press Esen Ofset Baskı Tarihi 15 Şubat 2005 Yerel Süreli Yayın A Y Fi ı n y ll n ı a k u tı : a A 6ı S b Y o u n T b es L : c ri / 4 p 8 6ti o Y .0 n T 0 : L 0 E . 0 u / 0 ro 0 4 p . 8 • e . T 0 $ 0 L 5 0 . 0 ( . 0 ( P 0 P o 0 o s . s t T a ıa L Ü g . e c ( r l P e n o c ti s l D u ta d aÜhilc)reti ed) Dahil) World Energy Outlook 2004, sektörün geleceğine ışık tutuyor Uluslar arası Enerji Ajansı (UEA) Baş Ekonomisti ve Ekonomik Araştırmalar Bölümü Direktörü Dr. Fatih Birol, dünya çapında en çok satan World Energy Out/ook kitabını değerlendirdi. TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü ulusal ve uluslararası projelere imza atıyor TÜBİTAK MAM EnerjiEnstitüsü, 'Ortak Aday Ülkeler Arası İşbirliğinin Yaygınlaştırılması; Aday Ülkelerin Araştırma Kapasitelerinin Desteklenmesi FP6-2004-ACC-SSA-2 adlı çağrısı için 4 adet proje teklifi verdi. 2005tte beklentiler neler? Gerek sektörün sivil toplum örgütlerinden m gerekse bürokratlardan ve sektör temsilcilerinden sektörün genel bir � değerlendirmesini, beklentilerini ve sektöre mesajlarını aldık. Enerji Dünyasından Haberler 8-23 News From Energy World içindekiler "ontents Contents Fuel Pr i ces ... 6 Mln i ster Güler: We are continuing ... 24 our alforts to br i ng Turkey to an Energy Corr i dor position. Current Wor l d Energy Oullook 2004 ... 26 enlightens sector's future Energy Market Regulat i on Author i ly ... 30 EMRA is c l osed 2004 w i lh high lempo TUBITAK-MAM Energy lnstilute signs ... 32 Nat i ona l and ınıernational Projects Dur Goal is the utilization ot renewable ... 36 resources in maximum level We are targeting an independent ... 38 energy production with lndependence Expectations lor 2005 ... 42 Economic Developmenl of The ... 50 Countr i es depends on the Ba l ancing of Energy Sources Commentments about EnergySector ...56 Distr i buted Resources ... 61 İçindekiler Yakıt fiyal l arı ... 6 Bakan Güler: Türkiye'yi ... 24 'Enerji Koridoru' konumuna getirme çalışmalarını sürdürmektey i z World Energy Out l ook 2004, ... 26 sektörün geleceğine ışık tutuyor EPDK 2004'0 yoğun bir tempoyla kapattı ..30 TÜBİTAK MAM Enerji Enst i tüsü ... 32 u l usal ve ulus l ararası projelere imza atıyor "Hedefimiz, yenilenebilir enerji kaynak l arından azami ö l çüde ... 36 yararlanmak" ·lndependence ile bağ ı msız ... 38 bir enerji ürelimi hedef li yoruz• 2005'te beklent i ler neler? .. .42 Ülkelerin Ekonom i k Gelişmesi ... 50 Enerji üretiminde Kömür, Doğa l Gaz, Nük l eer Enerji Ve Yen i l eneb i lir Kaynaklar Arasındaki Dengelerin İyi Kurulmasına Bağlı Elektrik Piyasası Hakkında Yorumlar -1 ..56 Dağıtılmış kaynak l ar ... 61 Reklam İndeksi Ads lndex ıccı Aalborg Zorlu Aksa Siemens Siemens. Wartsila Siemens Form GSD Transklima Topkapı Fr i term Trage 2005 Pera ISH ICCI Çukurova Ön Kapak iç i ..... 1 ..... 5 ..... 7 ... 15 . .. 17 .. 29 ... 35 ... 39 ... 43 .47 . .. 49 .53 ... 57 ... 59 .63 Arka Kapak İ ç i Arka Kapak C Enerji ve Kojonor.ısyon DOnyası Dergisinde yayınlanan yazı ve çizimlerin her hakkı m.ohfuzdur. izin alınmadan, kayrn:ık göstorilorok de olsa iktibas edi lemez . Yayınlan.-ı O AII rlghts reserved. No pa ol this publication may be reproduced in any form Of by any moans. whcıhcr a s a source without the consent ol lhe publishcrs. The rensptOomnsiybailzitıylaorılnalsı opruubmlilsuhlue�du ayraticzlaerslaarınnda.aildasnlbaerılnonsgoıroumthleuilruağuuthi laonrssaanhdipoleriwnnoersa.ittir. r! ENERJİ & ECOGENEAATION WOALD
��kanAĞIŞ r'ı<i' '< j n ·asyon Derneği Başkanı -• ----- ------- Yeni Yılımızda Enerji Dünyamız Daha Aydınlık Olsun Geride bıraktığımız 2004 yılı, 80 yıllık Cumhuriyet tarihimizin enerjide en rahat ve aydınlık yılı oldu. Braerkaojlraarırmtışızlas4u6yla04d9oGluwpht'aaşutıl.a2ş0tı0. (3Tyüırlıkniydea T3o5p3la3m0 Gürwehtimoliannin%hidr3a0-e,7le2k'stir)i.k üretimi, 2004 yılında % 30'Iuk Bu kadar hidrolik üretiminin H i ddr eo ve ll ee tk ht rai kz iünreest ii nmei ms ai zğ, l ka od mı ğ şı ug me l iur zl eY1u8n0a0n Mi sWt a 'nl ı'kı nKyaı lrlaı kk ai hytai yHa icdı nr odlai kn Sf aaznl at r. aYl ı ayğaı şp lı ıl aybı lillai yr oyrü. zSüamd üe cz üe hem elektrikte, hem de sulamada bu denli güldürüyor. T oi çpi nl adme e2l 2e .k5t r0i k0 üGr ewt hi mOi dt oep, r2o0d0ü3k ' teö rnl ea rzea,r a3n. 7%4 0 6G, 7wahr t saer ar bk e1s4t 9ü. r8e8t 2i mGşwi rhk egti lbei r yi me ni zi eb iar i rt e. ( kBour ar aukl aa şmt ıa. BYuİ vt oepYl aİ mD modeli şirketlerin TETAŞ'a sattıkları elektrik dahil değil.) 2004 yılında EPDK, serbest elektrik ve doğal gaz piyasalarını iyice kontrolüne aldı. Petrol Piyasası kontrolünü başlattı. DSoağnat lr ag lal az r ıpni yı na süar es tı inmdi ak dı saı l ıbnocl al u, ks ya an şa ay ni ddeı . dSouğ ablegr ea kz et tüi kneet di me nai yr tlıeş,ı Ey aÜvAaŞş 'l aa daıi .t BDuonğaa lkgaarzş ıKn oEmPbDi nKe' nÇı ne v2r2i mi l svaehiliçpelemriibzedleirlgeenrdçi.eBkluenşltairrddiağni 'Doğal gaz şehir Dağıtım Sistemi' ihaleleri ile, Doğal Gaz Dağıtım Sistemlerinin Kayseri, Erzurum ve Çorum illerimiz, sistemlerini kısmen de olsa tamamlayarak doğal gaz kullanmaya başladılar. Bu olumlu gelişmelerin yanında olumsuz diyebileceğimiz olayları da yaşadık. k g G a e e l t d ç ir ı e d . n i H ğ y i a ı a l l b ı ş n u ı rk P ı i e p 2t e , r 5 t o r l o m K l i a t ly a r o l n e n e b s v i, i a , I r r e i a l l e k b k e p t k r e i l k t e r n o vi l e y ü o d r r o e d t ğ u im a .) l i ng ianz bkeakdl ea nr ep na ral ar tkı şdı egğöi lsdt ie. rÇe imn evme eHsi ni , d( igsüt annl ü' ıkn 1h,ı8z l ımbi ül yyoünmveasr ii nl di ne Nijerya'daki karışıklıklar ve nihayet Yukos'un polilize edilmesi, bpue tfrioylaftilyaar tpl aertırnoıl ittahrai hl ai tt af avtaunr aoml aı znı 587m$ /i lvyaarri ldsoel vairyaeysüi nkes eylüt ekcseekl tt it.i . A6l l0a hdtoalna r ı b u l a c a k d i y e ö d ü m ü z k o p t u . Z i r a Suudi Arabistan ve Rusya günlük üretimlerini arttırdılar, fiyat 43-45 $/varil seviyelerine düştü ve dünya rahat bir nefes aldı. Geçen yıl Hükümetimiz Özel Elektrik Sektörünün çok hızlı gelişmesinden rahatsız olduğu görünümünü verdi. Bu görünümü veren işaretler şunlar: • Çok yüksek, dağıtım, iletim ve sistem kullanma bedelleriyle, Özel Elektrik Üreticilerinin uzaktaki müşterilerine elektrik naklini zorlaştırdı. • Bu da, 2003 yılında TEDAŞ'ın sanayiye satış fiyatına nazaran% 15'e kadar düşmüş olan ikili anlaşma fiyatlarını, 2004 yılında tekrar yükselme trendine soktu. • EPDK'dan lisans alan Elektrik Üretim Şirketleri, Hükümetten bekledikleri yatırım güvencelerini at learme da dd üı ktl aertıt ivl eer .d Ee PT DB MK 'Md a' dne 2k i0K0aknaudnadr eüğr ei ştiikml i klliesrai nnisnı nael ı ngme t ıi rşe ca emğai n, i ybai lteı rmı me da i kblae şr i l ai çyi na ny astaı rdı me cl aer a2 b0ayşal at ımr ı ma kct ıa. • Kojenerasyon Yasa Tasarısı bir yıldır Enerji ve tabii Kaynaklar Bakanlığında bekliyor. Bu yüzden de Kojenerasyon Sistemlerinin Toplu konutlarda, Alışveriş merkezlerinde, Tatil köylerinde, Üniversite Kampüslerinde kullanılması projeleri yerinde sayıyor. • Yenilenebilir Enerji Kaynakları Yasası TBMM'de siyasi iradenin kararını bekliyor. • Nisan 2004'te YPK kararı ile oluşturulan 'Strateji Belgesi'ne rağmen, 8 ay içinde Dağıtım ve Üretim tesislerinin özelleştirilmesinde hiçbir adım atılamadı. • Doğalgaz fiyatının tek belirleyicisi olan BOTAŞ, temmuzdan başlayarak 31.12.2004'e kadar satış fiyatlarını% 17 arttırmıştır. Bu da serbest elektrik piyasasında fiyatları yeniden yükselme trendine itmiştir. Yeni Yılda Enerji Politikaları Ne Olabilir? • Üretimde kamu santralları ağırlığının arttırılması eğiliminin, sadece Özel Enerji üreticilerinde 2 (Ü o I 0 P r ds 0 e P ü a 3 t ) k i r ' m e t d l e a c e n n Ş iğ n m i b i e r l k e a E g e r l P a i i t r l ç r D e eı a K r nv l i ı ' n e ş d b i t a i n ç ı r rö d d s h z a e ı aü ğ b t s m ı e e t v d a p ü e i y r o ı og d k l i e d b n e n u l ö m i e kğ lg t ou l y e e t a e b d i r r l i i a e a r ğ t p i at s ı i L k ğ ı n i s i ı l b n ı e a r e ı l k y ı g r l ae ı t ö k u l n r t E ü i v md l ya e e a o r k n s l r t a a u r y r i , z ı k a . b b t B P ü a e ğ ut i k y ü a l d a n e s u b n i a r a l i u g s rğ d m ı i l n l ai i . d m rk Ö e a u a h , z r k e a O u b l l g t u E i o i l ş b i p n t l i a r e a o s br r y j d ı i i n r o y ü ş e n k b e tu a t ö y e f r . a f d l e E k e a d s r P v i a i y D l s e k a K i m l ı i d k ' l n i e a y ü ı i n e S y z c i e e 3 l e e r r k i M b şn e m b a d s r i e e r t t aksaklıktan dolayı, azalmakta olan kamu ağırlığının yeniden arttırılması çabaları, Özel Enerji pazarında sıkıntılar yaratır. Bu da yeni enerji yatırımlarını durdurur. • AB ülkelerine nazaran bizde çok yüksek olan 'Serbest Tüketici Limiti' (7,8 milyon kwh.) serbest elektrik pazarını sınırlamaktadır. Hükümet'in 'TEDAŞ'ın satış karını azaltır' gibi gördüğü sınırlama politikası, 4h6ü2k8msüayilıelı çkealnişumnuenktebdaizrı.nı oluşturan, 'hiçbir piyasa operatörünün piyasa payının% 20'yi geçemeyeceği' EÜAŞ ve TEDAŞ'ın piyasadaki rolleri ve payları T.C. Hazinesine daha çok gmeül i rk esma ğml aeml eagköatmü raeccı ne ka bgiörrreedgeüğl ai lt,örreoklambae tei sbaüst üı nnacgaönrleı l ıbğeı li ilrel esnümr deülri deibri.l m e k ve d o l a y ı s ı y l e k a l i t e y i Kaldı ki, TEDAŞ tüm sanayi müşterilerini kaybetse bile, konutlara ve ticarethanelere satışlarıyla, ülke toplamının neredeyse% 50'sini elinde bulunduracaktır. • 2004 yılında petrol fiyatları% 60-80 arasında artarken doğal gaz fiyatları% 17 ve kömür fiyatları d(aP%e t r1oOl , aDrot mğ aı şl t ıgra. zB,ukaörmt ı şülra vr 2e 0p0e3t 'rtoelk iüyr aü knllaeşr iı kt o9p ml a mi l yıa) r. E$ 'nI ı ek rej intearsj iairt hr uafluf aktauvr ar ammı zı ı v1e2 ,e0yml e iml yiaör n$c' ae kç iı k r t yaı l l amr dı şat ınr daha da önemli hale gelmiştir.Yaptığımız değerlendirmelere göre bu faturanın% 8'inin, üretimde enerji verimliliğini arttıracak acil önlemlerle ( kojenerasyon ve kombine çevrim uygulamaları, rehabilitasyon, gr iebwi aomr t ap i vn eg ugzi bu in. ) v%a d1e2l i' sçi an li ınş md ea l sairsl at e amz akl at ıyl aı pc avğeı nkaa çi na aknl aı yr ıonrı nv ea zKaol tj ıel mn earsaıs, ys oa nn aKyai dn eu neunne ur jni tvaes aErnr ue fr uj i Verimliği Kanunlarının bir an önce TBMM'den geçirilmesinin gerekli olduğuna inanıyoruz. Yeni yılda dünyanız aydınlık, enerjiniz bol olsun. Sevgi ve Saygılarımla. We Wish More Brilliant New Year TlıeProfile of lası year in the Energy World.lası year was tlıe most bril/iaııt year in eııergy World since Republic Dec/cıratioıı in Turkey(J923). Due to loııg /asting sııow fcıll, ali hydro dcııns werefiı/1 ofwateı: So t/ıat, geııerated lıydropoıver recıclıed /o 46.049 Gwh (30,72 ofTurkey's total). Oııly hydro poıver produclioıı, was ınore tlıcııı total aıınual power deınaııd of Greece. in 2004, Poıver deınand iııcreased 6, 7 % coınpared to t/ıe previous yeaı: Energy Market RegulatoıyAııtlıority (EMRA) coııld coııtrol aııd operate successfııly tlıe Tıırkis/ı Electricity Market. Natura/ gas easily mel the total demcınd. EMRA identifıed t/ıe owııers of Natura/ GasDistribution Systeıns in 22 Cities witlı lnternational teııders. Three ofıheın (Kayseri, Erzurum aııd Çorum) have already started to consuıııe the ııaturalgas. Jfwe oııtline the ıınpleasant development in Turkislı Eııergy World: " Crude oil prices cliıııbed-ııp ıo its sky lıigh /eve/ (up ıo 57 $/barrel). This historical iııcrease, afj ected ıhe natura/ gas prices. Tlıe natura/ gas prices iııcreased !7%for ıhe !ııdustrial Coıısıımers in 2004. " Governıııenı seeıııed ım/ıappy with too fası deve/opıııeııı of t/ıe turkish !PP. " Too high power distribııtion and transıııissioıı fee caused hesitations in the decisioııs of iııdepeııdeıılPower lııvesıors. Tlıey ııeedfıırther assuraııce on the governıııeııtcıl supports aııd iııcenlives. " The draft ofTıırkish Cogeııeratioıı Directive is stili ıvaitiııg t/ıefinal push of Miııister of Eneıgy, for seııdiııg the subject drafı ıoParliaıneııt. Since it is not enacted yet, ılıe Cogeııeraıioıı Systeıns can not be iınplemeııted in !he Hoıısing Coıııplexes, Shopiııg Malls, Holiday Villages and Universily Campuses. "Despite 'Strategy drafı', notlıing is moving in ılıe Privatization of tlıe Eııergy Facilities. " Tlıe draft of renewable soıırces is stili waitiııg in t/ıe Parliameııı ıo be enacted. Oıır expecıaıion in tlıe ııew year " Elecıricity Market Laıv ( No 4628) slıoııld stop t/ıe pub/ic power investmenıs. Howeveı; we fee/ ıha/, Goverıııııeııt plans ıo bııild ııew power planıs, as ij power shortage appeared in t/ıe market. Tlıis Policy ( ifit ıvould not be c/ıanged in t/ıe new year), ıııay daınage tlıe independeııl developmenı of E/ecıriciıy Market. " Cogeneration laıv slıoııld be enacted. "Privatizaıioıı process of t/ıe Electricity Distribııtion Sysıeıııs slıoııld be speeded-up. We wislı a prosperoııs and brillianf new yeaı: ENERJİ & ECOGENERATIONWORLD 3
ÖZETLER / ABSTRACTS ÖZETLER gBeatki ar mn eGçüal el ı rş: mTaülrakri ıyneı ' sy üi r' Ednüer mr j ei kKtoeryi di zo r u ' k o n u m u n a Güncel Sayfa: 24-25 sEtnraetrej ij ivl eer iTvaeb2i i 0K0a5y nyaı l ıkçl aar l ıBş amkaal naır ı ,Dhr.e dMe. fHl ei rl mi ki oGnüulseurn, dBaa kbai l gn il ı ğv ıenr dein. e r j i p o l i t i k a s ı , World Energy Outlook 2004, sektörün geleceğine ışık tutuyor Güncel Sayfa: 26-27-28 UD il rueskl at ör raür aDsrı . EF na et i hr j i BAi rj ao nl , sdı ü( nUyEaAç) aBpaı nş dEak eonn oçmo ki s st iavt ae nEWk oonr ol dmEi kn eArrgayş tOı r umt al ol ao rk Bk öi t al übmı nüı değerlendirdi. EPDK 2004'ü yoğun bir tempoyla kapattı Güncel Sayfa: 30-31 2E0P0D5KyBılıaçşaklaışnmı YaupsluafnGındünaanyb, akhusreumtti.un 2004 yılı genel değerlendirmesini yaparak, TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü ulusal ve uluslar arası projelere imza atıyor Güncel Sayfa: 32-33-34 TYÜa yBgİ Tı nAl aKş tMı rAı l mMaEs nı ; eArdj i aEynÜs tl ki t üesl eür,i n'OArtraakştAırmdaay KÜal kpealseirt eAl erar isnıi nİ şDbei rsl itğei nkilne n m e s i F P 6 - 2004-ACC-SSA-2 adlı çağrısı için 4 adet proje teklifi verdi. "Hedefimiz, yenilenebilir enerji kaynaklarından azami ölçüde yararlanmak" Güncel Sayfa: 36-37 ETKB Müsteşar Yardımcısı Selahattin Çimen, İTÜ Madencilik Fakültesi'nde 'Türkiye'nin Enerji ve Madencilik Politikaları' konusunda konferans verdi. "İndepence ile bağımsız bir enerji üretimi hedefliyoruz" Söyleşi Sayfa: 38-40-41 Wh eadret sf liel ar i Evnepsae kDtıöşrTd ei c y. Aa ş. Şa.nGı l aenn ge el Ml i şümdeülreür Uü zf uekr i nBee rgkö' l er ü2ş0t ü0k4. y ı l ı ç a l ı ş m a l a r ı , 2 0 0 5 2005'te beklentiler neler? Dosya Sayfa: 42-44-45-46-48 Gt eemr es ikl csi l eekr itnödr üenn ss ievki l t töor üp nl u gme ön regl übtilredr i en ğd ee nr l egnedr ei r kmsee sbi nüi ,r obkerkal tel anrtdi l earni nvi ev es esketköt rö r e mesajlarını aldık. ÜNlükkel el eerri nEEn ek or j ni voemYi keGn iel el i şn embei sl i ri EKnaeyrnj ai Ük lraert iAmr ai nsdı nedKaök mi Dü er ,nDg oe lğear il nGİayzi , Kurulmasına Bağlı Makale Sayfa: 50-51-52-54-55 Tenüerkrijyi ekaKyonjeankelarraısnyı nonetDkeisrninei ğdieBğaeşrkleanndı iÖrdzik. an Ağış, ülkelerin ekonomik gelişmesinde Elektrik Piyasası Hakkında Yorumlar Makale Sayfa: 56-58-60 TMeamkiinneatMlaürıhdeenğdeisrileNnBdAirdHi.ayrettin Arıcan Dengeleme ve Uzlaşma Yönetmeliği ve Dağıtılmış Kaynaklar Makale Sayfa: 61-62 Ylseı ndieleğbeilrilreenndeirrijliiyteokr.nolojilerinin kullanımını tanımlayan yeni terim Çevre Dostu Yeşil ABSTRACTS MEnineirsgtyerCGoürrleidro: Wr peoasriteiocno.ntinuing our afforts to bring Turkey to an Agenda Page 24-25 mDri n. iHs ti rl my ' is Geünleerrg, yt hpeoml i ci ni ei ss t, esrt roaft eEgnieersgay nadnd2 0N0a5t uarnanl uRael spol aunr cseasn, di nof obrjme cetd a b o u t i ves. World Energy Outlook 2004 enlightens sector's future Agenda Page 26-27-28 oDfr t. hFea tPi ha rBi si r- bo al , sTehde l nc ht ei er nf aetci oonnaolmEi sn te ar gnyd Ah geeandcoyf et hv ea l uEactoendotmh ei c "AWnoarl lyds Ei snDe ri vgiys i o n Outlook" report prepared by IEA. Energy Market Regulation Authority EMRA is closed 2004 with high tempo. Agenda Page 30-31 Y20u0s4uf, Gmüennatiyo,nTehdethceha2ir0m05a'ns oofpEeMraRt A, while evaluating his institution's acts of year i on plan. TUBITAK-MAM Energy lnstitute signs National and lnternational Projects Agenda Page 32-33-34 To fUCBoI T- oApKe-rMa tAi oMn Ewni teh r Ag ys sl noscti ai t ut et ed hCaasn sd ui dbamt ei t tCe do u5n tprri oe jse: cRi ep irnofpoor cseaml s etnotr "oPf rt oh me o t i o n AprsespoacriaetdefdoCr AansdsiodcaiateteCdoCunatnrdies' Research Capacities FP6-2004-ACC-SSA-2" cal i i date Countries in the FP6 thematic prior i ties of the specific programme, "lntegrating and strengthening the European Research Area". Our Goal is the utilization of renewable resources in maximum level. Agenda Page 36-37 Sg ievleanh aat tsi np eÇeicmheanb, oVui cte" TUunr dk ei srhs eEcnreertgayr yaonfdEMn ei nr ignyg aPnodl i cNi ea st u" r ianl IRTeUs. o u r c e s , h a s We are targeting an independent energy production with lndependence. lnterview Page 38-40-41 Wt a kee nd i ps lcaucses ei ndt ha eb osuetc2t o0r0w4 i wt hotrhkei nWg sa, r2s0t i 0l a5 Et axrpgoe t sCaonodp tehr ea t ii mo np' sr oCv EmOe n, tUs ftuhka tB he ar kd. rt Expectations lor 2005 File Page 42-44-45-46-48 SÖez lkaahna tAt i nğ ıÇş i m( Cehna i(rVmi caen Uonf dTeur sr kei cs rhe tCaor yg ef onr AMsi nsi os ct riya toi of nE) n, eYr ag my a&nNAa kt uarra (! CRheasior mu racne so)f, EErLgSi nI A( DH )e, aDdr o. fAEr nnoel rdg yH oCronmf eml di t e( HeeoafdMoUf SEInAeDr g) yi nCt r oo dmumc ei t et heeoi rf oTpUi nSi oI AnDs )aabnodu t l be rnaehr gi my sector. BEacolannocminigc oDfevEenleorpgmy eSnotuorcf eTshe Countries depends on the Article Page 50-51-52-54-55 eOnzekragny Ar eğsı şo,uCr cheasi rimn aEnc oonf oTmu ri ck i sDhe Cv eolgo ep nmAe nsts oofc iTaht ieo nC, oeuvnatl rui ae tse. s t h e e f f e c t s o f Commentments about Energy Sector Article Page 56-58-60 aHnadyrSetetitntleAmrıceantn,RMeegcuhlaatnioicnalaEndngGinueaerra, nMteBeAs"eveluates "Electrici ty Market Balancing Distributed Resources Article Page 61-62 TrehseouNrecwesEisxperveaslsuiaotnedG.reen Heat descri bing the using of renewable energy 4 1ENERJİ & KOJENEAASYON OÜNYASI • "Kojenerasyon: Yüksek Verim, TemizÇevre, Enerjide Yeniden Yapılanma"
Tesisler kurmak, yatırımlar yapmak ve enerji üretmek tabi ki çok önemli. Ancak hepsinden önemlisi bütün bunları doğaya zarar vermeden, ekolojik dengeyi bozmadan, çevreyi kirletmeden yapabilmek. işte biz bunu yapıyoruz... ZORLU ENERJi ZORLU ENERJİ ŞİRKETLER GRUBU Zorlu Plaza 34310 Avcılar lstanbul-Türkiye Tel: (0212) 456 23 00 Faks: (0212) 422 00 99 (O)ZORLU • ZORLU ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş. • ZORLU O&M ENERJİ TESİSLERi İŞLETME VE BAKIM HİZMETLERİ A.Ş. • ZORLU ENDÜSTRİYEL VE ENERJİ TESİSLERİ İNŞAAT TİCARET A.Ş. • ZORLU PETROGAS PETROL, GAZ VE PETROKİMYA ÜRÜNLERİ İNŞAAT SAN. VE TİC. A.Ş. • ZORLU ELEKTRİK ENERJİSİ İTHALAT İHRACAT VE TOPTAN TİC. A.Ş. • ZORLU DO<lALGAZ İTHALAT İHRACAT VE TOPTAN TİC. A.Ş.
:t:il [§!ı:ı,baıt :200!S 'Gi"ll'::r;ırc··· 'Bl YA 1{11 1 ' '1.,' o_ _ .ı, . Jı .U . .U". .J .. ", " f,i'YATLARl1 N1::ı;N1 l'{ARSllASTIRlt'MIA L ls·�-:� = �ıL,-=:,t�ui,!,.ıll ,·,_[_"'.,;;. I:AIBLOSU ( KDV Hariç Fiyatlar Alınmıştır) ÜSTISIL ALT ISIL DEĞERE GÖRE VAKiT FİYAT! (*) ALT ISIL YAKITLAR DEĞERİ {BOTAŞ} PROSES, BUHAR ve 8.250 kcal/m3 ELEiKçiTn ROiKSBKUKLELSAİNNTICİLILİARI (BOTAŞ) PROSES, BUHAR ve 8.250 kcal/m3 E L Ei çKi nT OR Si KBKKUELSL Aİ NNTI Cİ SI Lİ ZA R l (BOTAŞ) PROSES, BUHAR ve 8.250 kcal/m3 ELEKTRiK KULLANlCILARI için SANAYİ KESİNTİLİ {BOTAŞ) PROSES, BUHAR ve 8.250 kcal/m3 E iLçEi nKSTARNi KAKYUİ LKLEASNİ NI CTIİLSAİ ZR I S P e R r ( b İsO e t S a st n E T b S u ü v l k - e l e G t BD ic U A i H ŞO A ) l a R n 8.250 kca1/m3 KULLANICILARI için SANAYİ (İstanbul• GDAŞ) S e r Pb Re sOtSTEüSk evtei cBi UOHl mAaRy a n 8.250 kcal/m3 KULLANICILARI için SANAYİ {IGOAŞ} 8.250 kca!/m3 KONUT (IGDAŞ) 8.250 kcal/m3 RESMi DAiRE BÜYÜK SANAYİ 11.000 kcal/kg MİXLPG KÜÇÜK SANAYİ 11.100 kcal/kg PROPAN KONUT 11.100 kcal/kg PROPAN SOMA DEĞERİ 9.155 kcal/m3 9.155 kcal/m3 9.155 kcal/m3 9.155 kcal/m3 9.155 kcal/m3 9.155 kcal/m3 9.155 kcal/m3 9.155 kcal/m3 11.900 kcal/kg 12.000 kcal/kg 12.000 kcal/kg 27,1630 YKR/m3 28,0000 YKR/m3 28,0031 YKR/m3 29,0000 YKR/m3 30,0000 YKR/m3 35,0000 YKR/m3 35,0000 YKR/m3 35,0000 YKR/m3 145,0000 YKR/kg 149,0000 YKR/kg 149,0000 YKR/kg BİRİM FİYATI 0,205 USD/m3 0,211 USD/m3 0,211 USD/m3 0,219 USD/m3 0,226 USD/m3 0,264 USD/m3 0,264 USD/m3 0,264 USD/m3 1,095 USD/kg 1,125 USD/kg 1,125 USD/kg 1000 kcal 0,159 Euro/m3 3,29 0,025 0,019 O,164 Euro/m3 3,39 0,026 0,020 O, 164 Euro/m3 3,39 0,026 0,020 O, 170 Euro/m3 3,52 0,027 0,021 O,176 Euro/m3 3,64 0,027 0,021 0,205 Euro/m3 4,24 0,032 0,025 0,205 Euro/m3 4,24 0,032 0,025 0,205 Euro/m3 4,24 0,032 0,025 0,851 Euro/kg 13,18 0,100 0,077 0,874 Euro/kg 13,42 0,101 0,079 0,874 Euro/kg 13,42 0,101 0,079 {ISTANBUL) f- - - - - ---+-- - - -f-- - - ----jf-- -- - -f-- - - -+- - - - -+ - --+-- - - -f- - - --J 5.500 kcal/kg 6.000 kcal/kg 18,6440 YKR/kg O, 141 USD/kg 0,109 Euro/kg 3,39 0,026 0,020 ( İ S Tİ TAHNABLU L ) 7.000 kcal/kg 7.500 kcal/kg 23,7288 YKR/kg O, 179 USD/kg • •, ,. AKARYAKIT 0,139 Euro/kg 3,39 0,026 0,020 --�- - - ------- ------ ---- NAFTA FUE(LP-OOAiLŞN) 0:6 (ISTANBUL AVRUPA YAKASI) KA F L U O E R { L P - İF OO E A İL R Ş N ) V 0A : K 4 i Ti (İSTANBUL AVRUPA YAKASI) M{OP TOOA RŞ )İ N (İSTANBUL AVRUPA YAKASI) }, ıJ' " " ,, \ .,�--ı.�"� ,: , 1 . , < SANAYİ TEK TERİM -TARİFE KONUT T İ CRAERSEMTİ HDAANİ REE v e 10.550 kcal/kg 9.200 kcal/kg 9.700 kcal/kg 10.200 kcal/kg "' ,, . . /, ': .' 860 kcal/kWh 860 kcal/kWh 860 kcal/kWh 11.500 kcal/kg 31,7952 YKR/kg 0,240 USD/kg 0,187 Euro/kg 3,01 0,023 10.300 kcal/kg 47,0000 YKR/kg 0,355 USD/kg 0,276 Euro/kg 5,11 0,039 10.500 kcal/kg 86,0000 YKR/kg 0,649 USD/kg 0,505 Euro/kg 8,87 0,067 10.800 kcal/kg , 173,5000 YKR/kg 1,310 USD/kg 1,018 Euro/kg 17,01 0,128 :;ııı,ı: Eı2EKTRİK 860 kcal/kWh 11,9800 YKR/kWh 0,090 USD/l<Wh 0,070 Euro/kWh 13,93 0,105 860 kcal/kWh 13,4190 YKR/kWh 0,101 USD/kWh 0,079 Euro/kWh 15,60 0,118 860 kcal/kWh 15,1950 YKR/kWh 0,115 USD/kWh 0,089 Euro/kWh 17,67 0,133 (*) Yakıtların herhangi bir cihazda yakılmadan önceki ve satış noktasındaki birim fiyatları dikkate alınarak belirlenmiş fiyatlardır. (**) 1000 kcal için TL değeri [ (Birim Fiyat x 1000 kcal] / Alt ısıl Değeri ] formulü kullanılarak hesaplanmıştır. (***) 14 Şubat 2005 tarihi itibariyle Merkez Bankası Efektif Satış Fiyatları ; 132,48 YKR/USD , 170,46 YKR/EURO 'dur. 0,018 0,030 0,052 0,100 0,082 0,092 0,104
TEKNOLOJİNİN • • • • GUCU ! Fabrikanızın ya da üretim tesisinizin peıformansını artırmak mı ist i yorsunuz? O zaman AKSAtesislerinde üretimi gerçekleştirilen "kojenerasyon sistemi", size en uygun çözüm olacaktır. "AKSA kojenerasyon sistemi", atık ısı enerjisinin yeniden kullanımı ile sistem verimini %40'1ardan, %90'1ara kadar çıkarıyor. Elektrik enerjisinin yanı sıra sıcak su ve buhar eldesi sağlayarak size ihtiyacınız olan verimi sağlıyor. AKSA kojenerasyon sistemini kullanın hem gücünüz yerinde olsun hem de dünya çapında teknik servis ve orijinal yedek parça hizmeti avantajını yaşayın. YAKIT %100 AKSA VERiM %90 ER I PARTNERiNiZ
HABERLER / NEWS 11 lsınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği 11 1 Nisan1 da yürürlüğe girecek Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan "lsınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği", Resmi Gazete'nin 13 Ocak 2005 tarihli sayısında yayımlandı. Konut, toplu konut, kooperatif, site, okul, üniversite, hastane, resmi daireler, işyerleri, sosyal dinlenme tesisleri, sanayide ve benzeri yerlerde ısınma amaçlı kullanılan yakma tesislerinden kaynaklanan is, duman, toz, gaz, buhar ve aerosol halinde dış havaya atılan kirleticilerin hava kalitesi üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması ve denetlenmesini amaçlayan Yönetmelik, 1 Nisan 2005 tarihinde yürürlüğe girecek. Söz konusu yönetmelik; ısınmada kullanılacak yakma tesislerinin özelliklerini ve işletilme esaslarını, yakma tesislerinde kullanılacak katı, sıvı ve gaz yakıtların kalite kriterlerini ve uyulması gerekli emisyon sınırlarını kapsıyor. Yönetmelik, kızılötesi ışınımla ısıtma yapan yakma tesisleri başta olmak üzere mevcut teknik gelişmeler sonucunda atık gaz atma tertibatı olmadan çalışan yakma tesisleri, içindekini sıcak atık gaza doğrudan temas etmek suretiyle kurutmak, yiyecekleri sıcak atık gaza doğrudan temas etmek suretiyle pişirmek ve benzer yollarla hazırlamak üzere düşünülüp tasarlanmış yakma tesisleri, koşullara göre, ilk çalıştırmanın ardından geçecek üç aydan daha uzun bir süre aynı yerde çalıştırılması beklenmeyen yakma tesisleri, Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği kapsamına giren ve ısınma amacı ile kullanılan ve ısıl gücü 1000 kW'tan büyük olan yakma tesisleri, Yönetmeliğin ilgili maddelerinde belirten yetki belgesine sahip gerçek ve tüzel kişilerin görevleri, Türk Silahlı Kuvvetlerine ait ısınma amaçlı yakma tesislerini ise kapsamıyor. Kullanılması gerekli yaktılar Yönetmeliğe göre, yakma tesislerinde kullanılması gerekli yakıtlarşöyle: "-Kömür (Taşkömürü, taşkömürü briketleri, taşkömürü koku; linyit kömürü, linyit kömürü briketi; turb briketi, turba; antrasit; asfaltit), Odun, odun türevi ve diğer biokütle yakıtlar; Sıvı yakıtlar (Kükürt içeriği maksimum yüzde 1.0 olan ithal fuel oil ile kükürt içeriği maksimum yüzde 1.5 olan yerli fuel oil ve 01.01 .2007 tarihinden itibaren ise kükürt içeriği maksimum yüzde 1.0 olan yerli fuel oil, ayrıca, motorin, gaz yağı, kerosen ve etanol gibi sıvı yakıtlar) Gaz Yakıtlar (Hava gazı, doğalgaz, sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG), hidrojen, biyogaz, arıtma gazı, kok fırını gazı, grizu, yüksek fırın gazı, rafineri gazı ve sentetik gazlar. Gaz yakıtların içindeki kükürdün hacimsel oranı ise yüzde 0.1 'i geçemez)" Kullanılması yasak maddeler Yönetmeliğe göre, yakma tesislerinde petrol koku, kullanılmış mineral yağ, araba plastiği parçaları, lastik, tezek, katı atıklar ve tekstil artıkları, kablolar, ıslak odun, boyalı odun, plastikler, gazete hariç olmak üzere ev eşyaları ve yemek atıkları gibi evsel atıklar, özel atıklar, tıbbi atıklar, asfalt ve asfalt ürünleri, boya ve boya ürünleri ile fuel oil kaplarının ısınma amacıyla yakılması yasak. Tip Emisyon Belgesi Katı, sıvı ve gaz yakıtlı yakma tesisleri için genel kurallar ve koşulların da belirlendiği yönetmelikte ölçüm ve kontrole ilişkin düzenlemeler de yapıldı. Buna göre, yönetmeliğin ilgili maddelerinde belirtilen yakma tesislerinin her bir üretim modeli için gerçek ve tüzel kişiler, ürettiği yakma tesisi ile ilgili Yönetmelikte belirlenen emisyon sınırlarını, akredite olmuş veya Bakanlığın izin verdiği laboratuvarlarda yaptıracakları deneylerle sağladıklarını belgelendirmeleri halinde Bakanlıkça "Tip Emisyon Belgesi" verilecek. Tip emisyon belgesi olmayan yakma tesislerinin üretimi ve satışı yapılmayacak ve kullanılmayacak. "Heating Origin Air Pollution Control Regulation" wi/1 be come into force on 1st April, 2005. "Heating Origin Air Pollution Control Regulation" was published on 13th January, 2005. The Regulation which is prepared by Ministry of Environment and Forest tor the purpose of reducing and controlling of heating origin air pollutants (like soot, dust, gas, steam and aeroso/) supplied by housing, mass housing, cooperative, site, univercity, hospital, commercial building, hotel, industry ete. wi/1 be come into force on 1st April, 2005. "Heating Origin Air Pollution Control Regulation" includes the properties , operation princip/es, the quality of sold, /iquid, gas fuels used and the emiision values of combustion techno/ogy used tor heating. According to the regulation, the prohibited items burned tor heating are municipal solid waste, medical waste, asphalt products, dye dying products and fue/ oil containers. Baca temizleme Katı, sıvı ve gaz yakıtlı yakma tesisleri üreticileri ve ithalatçıları yetki belgesine sahip olmak koşulu ile bakım, onarım, baca temizleme ve baca gazı ölçüm hizmetlerini yapmak veya bu hizmetleri yetki belgesine sahip gerçek ve tüzel kişilere yaptırmakla yükümlü olacaklar. Bakım, onarım, baca temizleme ve emisyon ölçüm yetkilisinin görev ve sorumlulukları ile yetki belgesinin alınma usul ve esasları tebliğle belirlenecek. 8 1 ENERJİ & KOJENERASYON 0ÜNYASI • "Kojenerasyon: YüksekVerim, Temiz Çevre, Ene�ide Yeniden Yapılanma"
Zorlu Enerji, 97 milyon dolarlık krediyi imzaladı ş EO i l r r e k g k e a t t r n le i i k z r e i ü n r d S e e a t n i n m a b in y ir d i i e o B l ö a T l n g ü e r Z k s o i i y ' r n l e u d ' n e E i n n in e öş r n a ji d , e e K t m a g y e e s k le e te n ri oSladnutğr ua l ı1 p5r4ojMe sWi n' el ı k, dKı oş mk abyi nnea Çk l ıekvrrei md i i l e yüzde 100 finansman sağladı. ZS oAr/lNu VE nveerAj i ;mBeerliçkiak'ad ak öf akaelni yl ieFt ogrötisst eBraennk FSoerrtvi si cCeas p, iitnael .Caorrapc. ıvl ı eğ ıGy lEa Cs aa ğp il taadl ıMğ ıa9r k7e t s Amri layloı kn 2d0o0l a4r Cl ı kukmreadgi üi çni nü i Sl gwi l i i stasraOfttaerl 'ldae, 1 0 dP ür oz teonkl eonl üenn i tmo zp al a nt öt ı rdean si nöez, l eFşomr tei s i mB za an lka, d ı . Eü sxti md Bü zaenyk vy eö nGeEt i cCi laepr ii tnai nl My aarnkı est sı r aS;eZr voi cr leus HN ao zl di fi nZgoYr l uö , n Ze toi mr l u KEunr eu rl uj i GB ae şn keal nMı üAdhümr üe t EErrthaaçnkÇaetıtldinı.ok ve Zorlu Enerji'den Yusuf Kk or en du şi amnal ayşampaasnı nZı on r il mu zHao tl döirnegn Yi n öd en e t i m Ks öu yr ul el ud i B: "aZş ok ral un ı GA rhumb eu t oNl aa rzai fkZ5o sr leu k, tşöurndl ea r ı fvaear ldi yi ğei tmgi zösset ekrt iöyrol er ur dze. nSbt riar tteajni ke söi ndeeme n e r j i . l Enerji alanında sürdürdüğümüz hızlı gkaerl iaşrilmı l ı iğsı nüdr daüyrı zm. eZ o r l u çEenverrijmi ' nsi nanKtaraylsi ,eri'deki Kihatiyyasçe rdi l iuüyrdeutki cl ai l er ıre f zk iy a a a l m it tt e a a l n i n e ü s n r u e e n r t a j im iy c i i a , n k u, . y H gu e n r ü o r l m et a ic l ı i y n ı i z n . y Z a o n r l ı u n d G a r u b u vTeü rZkoi yrel u' dEenüerrej ti eonl a r a k d yin e ö s s n a t e n e l l i k a k l e r p ı n n ro m j e e l s e in r i e m i z sürecektir." Zisoer, luZoErnluerEjinGeer jni ' neilnMt oüpdlüarmü Ekurhrualnu Çg üectinü on ük 2ü r1e1 t iMmWi n d' tea nT3ü 6r k5i yMe 'Wn i n' aöçnı kdaer ga er al ekne ül erkettri mi k şKi rakyest el erri i nOdregna bn ii rzi ed uSr au nmauyni aBgöel gl dei ğs ii n' ni dbee l i r t t i . ypür or üj et st üi nk il ne r2i 0k 0o5myb ıi nl ı ne ı çn ei lvkr çi me ysraenğtirnadl ie töanmg öa rmd lüaknl emr ai s1 5ı n0ı nmai lrydoı nnddaonl a2r0l ı 0k 4e yl eı kl ı t irçi ki n sd ao tl aı şr ah aç sı kı laartaı ncı a2k0l a0r5ı nyı kı l ıanyddae2d5e0n mÇ ei l yt ionno k , Ok oSnBu ' şd me ai nsşı na as ı şn öı ys lüer ddüervdaümğ üemt tüi : z" K1 a5y4 sMe rWi yg üüzcdüen d1e0k0i çf i en va rni ms msaann tdr ae lsı tyeağti ı rsı ma ğı ml a ıdzı ki ç. i n bi nua knrı yeodri uazy nk iı 9z 7a mmai lnydoan Td üorl ak iryteu t a r ı n d a k i g eyu e k r o l t e d n n ı o ş Z m ı f o i i n s r a l i u n n i s G n ç r d u e in b v a r u e m 'n le o u r n i l n a d f r i ı e n n ad d n a u s y n a u b l l a i g r n i ü g h c ü a ü v l n in e e e n , i n de bir ifadesi niteliğindedir." ZS oAr/l Nu VE nveer jAi ' nmi ne Br i keal ç' di kaa fkaöakl i ye en lti gFöosr tti es rBe an n k F o r t Servi siceCsa, pi ni t ae l. Caroarcpı l. ı vğ eı y lGa Es aCğal apdi tıağlı Mk raerdk ienti ns vadesi 12 yıl olarak açıklandı. Uzun vadeli l ı. Ulusal Bor Çalıştayı, Nisan1 da 1. Ulusal Bor Çalıştayı, 28-29 Nisan 2005 tarihlerinde Türkiye Atom Enerjisi Kurumu'nda düzenlenecek. Çalıştay'ın konu başlıkları arasında, 1. Endüstriyel Bor Uygulamaları adı altında ahşap koruma, seramik malzemeler, gübre sanayi ve tarım ilaçları, çimento ve yapı malzemeleri, yanmaya dayanıklı malzemeler, yalıtım, cam ve cam elyafı yer alırken, diğer konu başlıklarını ileri teknoloji bor ürünleri, bor atıklarının değerlendirilmesi, bor ve bor bileşiklerinin çevresel etkileri ve diğer endüstriyel uygulamalar oluşturacak. "Kojenerasyon: Yüksek Verim, Temiz Çevre, Enerjide Yeniden Yapılanma'' ♦ HABERLER / NEWS Zorlu Enerji signed to receive $97 million loan One of the leading companies in power generation in Turkey, Zorlu Enerji financed % 100 of its 154 MW combined cycle power station project starting its construction in Kayseri Organized lndustry Zone via a foreign loan. Zorlu Enerji signed an agreement at a meeting held in Swiss Otel, lstanbul on Friday, December 10th 2004 with the parties providing $97 million loan which are Belgium based Fortis Bank SA/NV and USA based Fortis Capital Corp. and GE Capital Markets Services, ine. Among the participants of protocol signing ceremony were high ranked executives of Fortis Bank, EximBank and GE Capital Markets Services together with Zorlu Holding Chairman of the Board of Directors Ahmet NazifZorlu, Zorlu Enerji General Manager Erhan Çetinok and Yusuf Ertaç from Zorlu Enerji. Zorlu Holding Chairman of the Board of Directors Ahmet NazifZorlu made a speech at the loan agreement signature ceremony and he said: "Zorlu Enerji's combined power station in Kayseri wi/1 provide the manufacturers of Kayseri with the quality power they are in need at a suitable price. We should always be next to production wing and the manufacturers. As Zorlu Group and Zorlu Enerji, our projects that focus on supporting the manufacturers of Turkey wi/1 continue. " bDua nkirmeadri nk ai n E6x0i m. 7bma ni l yk ,o1n3d. 3o lma irl yı Ao nmEe ur irkoa' s u di şab iSr l il ğo ivi al eksyaağ- Çl aenkd ıC. Fu omr thi su rBi yaent ki Et axriamf ıbnad an kn ksraeğdl ai sni an ni n 1v9a.d6ems i i liysoen6dyoı ll aorllaı kr aykabt ıer ı lmi r t i l d i . /. National Boron Workshop in April ı. National Boron Workshop wi/1 be held on 28-29 Appr or ti el 2c0t i0o5n ,a tmTaut er kr ii sahl sAmt oamd eEonfecr ge yr aCmol cusn,c fi le. rWt i loi zoedr i n dc ou ns tsrtyr uacntdi oangmr i caut e/ trui raal sl ,i nfsi reecrt ei csi di setsa,nct emmaet enrt iaanl sd, i nt hseu lma t i oonr, wg ol arskss haon pf isbuebr jgelcatsss uwnid/ 1ebr et ht eh et iat lme oo nf gI . af lndustrial Boron Applications whereas other subjects will be hi-tech boron products, exploitation of boron wastes, environmental effects of boron and boron compounds and other industrial applications. ENERJİ & KOJENERASYON 0ÜNYASI 19
10 HABERLER/ NEWS Rusya ziyareti ile birçok projeye imza atıldı Enerji Bakanı Dr. Hilmi Güler Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ankara'ya ziyaretinden önce Türkiye'ye gelen Rusya Enerji Bakanı Viktor Khristenko meslektaşı Dr. M. Hilmi Güler ile görüşme yaptı. İki meslektaşı n görüşmeleri arasında Mavi Akım'ın güneye indirilmesi , Rusları n Türkiye'deki elektrik ve doğalgaz dağıtım ihalelerine katılması, Tuz Gölü altında yapılacak doğalgaz deposu ve nükleer enerjide işbirliği konuları yer aldı . Bu ziyaretin pek çok projeye imza attığını vurgulayan Bakan Güler, projelerden birinin Rusya'dan gelen doğalgazın Tuz Gölü'nün altında oluşturulacak, 'Mağara Depo'larda saklanması olduğunu açıkladı. Doğalgaz ve petrol işbirliğinin yanı sıra, Rusların elektrik konusunda da, Türkiye'de yatırım yapmak istediklerini açıklayan Bakan Rusya Enerji Bakanı Viktor Khristenko oluşturulması olduğunu ifade etti. Böylece Türkiye'nin Rusya'dan elektrik alması söz konusu olabileceği gibi, Rusya'ya elektrik de satabilecek. Rus petrolünün Akdeniz üzerinden Türkiye taşınması konusu ise, taraflar petrolün Türkiye'nin önerisiyle yapılması gündeme gelen SamsunCeyhan Hattı'ndan geçerek Ceyhan Terminali'nde işlenmesi üzerinde duruyor. Bunun için Ceyhan'da bir rafineri kurulması planlanıyor. Rusya, Tuz Gölü doğalgaz depolama tesisi yapımını da üstlenecek, depolama ile yaz ve kış arasında fiyat farkı ortadan kalkacak, maliyetler düşecek. Türkiye- Rusya ticaretinde ihracat oranının yüzde 70'i aşan enerji ürünlerinin önemli rol oynadığı nı anımsatan Rusya Enerji Bakanı Viktor Khristenko ise Mavi Akım Güler, hem Türk hem Rus tarafının Boru Hattı'nı n gerçekleştirilmesiyle, gündeme getirdiği bir başka projenin de, doğalgaz hattının uzatılması gibi uzun denizaltından döşenecek kablolarla Rusya vadeli işbirliğinin de önünün açıldığını 1 '�::�;;•,;::,;:::;•:e H::1:onikler Kursu, Şubat'ta TŞ Mu bMeOs i BMEel es kl et kr i kİ çMi üShüer nedkilsi lEeğr i i Ot i md aMs eı İrskt aenz bi u l (KMaİySnEaMkl)avrıeGYeılldi ız Teknik Üniversitesi İnsan ştirme Merkezi tarafından dk uü rzseun, l e4 n- 5e-n6 " ŞEunbear jti 2K0a0l i t5e tsai rvi hel eHr ai nrdmeo n i k l e r " gerçekleştirilecek. Kurs ile, elektrik enerji kalitesi konusunda vöen eemn ei roj li aknahl i taersmi noi nn i kbl oe zr l eu l mi l gai lsi ı dn edtaa ybl üı ye üğki t i m vgei dremrei l m, eensei nrej i kyaöl ni t ee l ipkrtoebol er imk vl eer ipn ri na t i k çalışmaları yapabilecek bilgi düzeyine eriştirme, kurs sonunda yapılacak enerji ekanelitrejiski ailelitei l göi llçi öümlçülemrilneirgdeerçkaetkılleı mcılarıda ştirebilecek seviyeye ulaştırma amaçlanıyor. Kurs konuları arasında, elektrik enerji kalitesi (güç kalitesi, gerilim kalitesi), harmonikler, topraklama, elektromagnetik uyumluluk ve girişim (EMC, EMI), ekranlama, güç kalitesi ile ilgili ölçümlerin gerçekleştirilmesi yer alıyor. w uK l u a wrsw.hisatakknıbnudla. edmeota.oyrlgı .btrilgaidyree, sinden şabilirsiniz. Several projects are signed during visit to Russia Before Russian State President Vladimir Putin paid visit to Ankara, Russian Energy Minister Viktor Khristenko met his colleague Dr. M. Hilmi Güler when he was in Turkey. Two col/eagues discussed several subjects such as carrying Blue Current (Mavi Akım) down to south, participation of Russian companies in e/ectricity and natura/ gas distribution biddings held in Turkey, natura/ gas storage to be constructed under Tuz Gölü and cooperation in nuclear energy. Stating that this visit concluded severa/ projects' agreements to be signed Minister Güler explained that one ofthose projects was on keeping the natura/ gas coming from Russia in Cave Tanks to be built under Tuz Gölü. Minister Güler also said that besides cooperation in natura/ gas and oil, Russians desired to invest in Turkey in electrica/ power sector. He also added that another project mentioned both by Turkish and Russsian parties was about installation of an e/ectricity /ine between Turkey and Russia wired under the sea. Russian Minister of Energy Viktor Khristenko reminded that energy products hada great role in the area of trade between Turkey and Russia with an exportation share being over 70%. He said that /ong term cooperation is to be applied between the two countries by /engthening the natura/ gas pipeline together with Blue Current Pipeline being realized. Power Quality and Harmonics Course in February "The Power Quality and Harmonics Course" organized by Permanent Professional Education Center of Chamber of Turkish E/ectrical Engineering, lstanbul Office (EMO) and Yıldız Technical University Human Resources Development Centre will be held on 4-5- 6 February, 2005. The course includes electrlclty generation qhuaalrlmtyo(npiocwer quality and voltage quality), s, grounding, electromagnetic compatibi/ity and interference (EMC, EM/), shielding and determination of power quality measurement. For further information about the course please vlsit the web site www.istanbul.emo.org.tr 1ENERJj & KOJENERASYON DÜNYASI ♦ "Kojenerasyon: Yüksek Verim, Temiz Çevre, Enerjide Yeniden Yapılanma"
11 2005 yılında kojenerasyon sektörünün ekonominin üzerinde gelişme kaydetmesini bekliyoruz11 Türkiye'de ekonomik krizin etkilerinin azalmasına rağmen, üretimde eski tempoya henüz tam ulaşılamaması enerji açığını halen gizlediğini vurgulayan Borusan Güç Sistemleri Genel Müdürü Sinan Yükeb, ancak kriz döneminde maliyetlerini düşürmek için yoğun çaba sarf eden firmaların, proseslerinde ısı kullanmanın da sağladığı avantajın etkisiyle kojenerasyonu tercih ettiklerini söyledi. Kendi enerji sistemlerini kuran bu firmaların, enerji maliyetlerini yarıya düşürerek rekabet edebilirliklerini artırdıklarını da kaydeden Yükeb, bu yatırımı yapamayan firmaların ise bu ortamda dezavantajlı duruma düştüklerini ifade etti. Bugün için de kojenerasyon yatırım maliyetlerinin düşük olmasının özellikle ihracata dönük şirketler açısından konuyu ilgi çekici hale getirdiğini açıklayan Yükeb, sözlerine şöyle devam etti: "Üstelik düşük kalan kur, maliyet - satış fiyatı arasında sıkışan firmalar için bu tür maliyet azaltıcı yatırımları daha da cazip kılıyor. Bu şartlar altında 2005 yılında kojenerasyon sektörünün ekonominin üzerinde gelişme kaydetmesini bekliyoruz. Pazardaki güçlü konumumuz ve doğal gaz boru hatlarının bir çok Anadolu şehrini kapsama sürecinde olması, kojenerasyon pazarı cephesinde önemli fırsatlar yaratıyor. Diğer taraftan sıkıştırılmış (CNG) ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) taşımacılığının başlıyor olmasının yanı sıra yeni yerel doğal gaz sahalarının bulunması da bu gelişimi destekliyor. Bu şekilde pazarın önümüzdeki 5 yıl içerisinde sürekli gelişeceğini tahmin ediyoruz." "Kojenerasyon yatırımlarının teşvik edilmesine ve desteklenmesine hız verilmeli" Bunun yanında 2005 yılında, Avrupa'da geçerli olan çevre koruma stratejilerini destekleyen ve ülke ekonomisine birçok yönden katkı sağlayan kojenerasyon yatırımlarının teşvik edilmesine ve desteklenmesine hız verilmesi gerektiğinin altını çizen Yükeb, AB ülkelerinde bu destekve teşviklerin yasalarla düzenlenmiş durumda olduğunu belirterek, kojenerasyonun yaygınlaşması için neler yapılması gerektiği konusunda şu bilgileri verdi: "Kojenerasyon sistemlerinin bir numaralı temiz yakıtı haline gelen doğal gazın ülke sathında temininin sağlanması için boru hattı projelerinin bir an önce tamamlanması gerekiyor, ünitelerin kredilerinin geri ödemeleri tamamlanıncaya kadar yüzde 100 yatırım indirimi ve gümrük muafiyeti gibi ekonomik ve yasal desteklere gereksinim bulunuyor, kojenerasyon sistemlerinin orta gerilim sistemine bağlanmasına önem ve öncelik verilmeli, bu yöndeki işlemler kolaylaştırılmalı. Böylelikle, kojenerasyon sistemlerinde üretilen enerji fazlası elektriğin öncelikli olarak uygun şartlarda satın alınması mekanizmasının geliştirilmesi ve uygulanması gerekiyor, yüksek verimli kojenerasyon sistemlerini teşvik etmek için bu tesislerde üretilen elektriğin birim kWh'ı için destekleme primi verilmeli veya kojenerasyonda kullanılan yakıtın daha ucuza temini sağlanarak teşvik edilmelidir." Öte yandan uygulama çeşitliliğine destek verilmesinin de önem taşıdığını vurgulayan Yükeb, bu konuya örnek olarak, hastane, toplu konut ve iş merkezlerinde kullanımın artmasını ve doğal gazın dışındaki düşük kalorili yakıtlarda bio gaz, çöplük gazı kullanımın teşvik edilmesini gösterdi. Ayrıca Borusan Güç Sistemleri olarak, "Kojenerasyon: Yüksek Verim, Temiz Çevre, Enerjide Yeniden Yapılanma" HABERLER/ NEWS "We expect the cogeneration sector to improve over economy in 2005" Borusan Power Systems General Manager Sinan Yükeb under/ined the fact that although the effects of economic crisis have decreased in Turkey, the old tempo in manufacturing is not achieved yet which stili hides the energy debits. But according to Yükeb, companies in great effort to reduce their costs during crisis period preferred cogeneration in their processes also with the advantage created by utilizing heat. Yükeb also stated that these companies by installing their own energy systems reduced energy costs %50 and increased their competitiveness and stated that the companies that could not make such and investment have become disadvantaged in such an environment. Yükeb also mentioned that since cogeneration investment costs are /ow today, the subject became attractive and interesting especial/y tor companies that have import trend. "Besides, the low exchange rate made these cost reducing investments more appealing for companies stuck between cost-sales price. Under these circumstances we expect the cogeneration sector to improve over economy in 2005" Yükeb said. He a/so under/ined the fact that in 2005, it is required to speed incentives and supports cogeneration investments that have great contribution to the economy of the country and support environment protection strategies currently existing in Europe. He said that these incentives and supports are regulated by law in EU countries. Yükeb a/so noted that as Borusan Power Systems, they wi/1 continue with their investments in proportion with the work volume brought by the growing market and increasing competitiveness due to privatization of energy and natura/ gas markets. doğal gaz ve enerji piyasasının özelleştirilmesi ile birlikte rekabetin artması ve gelişen pazarın getireceği iş hacmi ile orantılı bir şekilde yatırımlarını sürdüreceklerine dikkat çeken Yükeb, "Bu amaçla, müşterilerimizin ihtiyacı olan 50 MW'a kadar enerji çözümleri sunmaktayız. Geniş Caterpillar ürün yelpazemiz içerisinde kojenerasyon sistemlerinin yanı sıra jeneratörler de bulunuyor. Bu sistemlerin satış ve uygulamalarına ek olarak Türkiye sathına yayılmış yedek parça ve servis ağımız ile satış sonrası hizmetleri de müşterilerimize sunuyoruz" bilgisini verdi. ENERJi & KOJENERASYON DÜNYASI1 1 1
1 2 HABERLER / NEWS Bakan Güler, Mısır ve Katıi ır'a,;ı ,\,ııt ziyar�t · Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dr. M. Hilmi Güler Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dr. M. Hilmi Güler, Uluslararası Enerji Danışma Konseyi'nin (IEAC) daveti çerçevesinde, Mısır Arap Cumhuriyeti Petrol Bakanlığı'nın müşterek ev sahipliğinde ve Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ile Arap Petrolünü İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OAPEC) toplantılarıyla işbirliği yapılarak, 1 1 Aralık 2004 tarihinde Mısır'ın başkenti Kahire'de düzenlenen "Ortadoğu ve komşu ülkelerde Enerji Güvenliği", isimli toplantıya katıldı. Toplantının "Yeni Jeo-Stratejik Modelleri Ekonomik Konular ve Askeri Zorunluluklar" konulu özel bölümünde, "Akdeniz ve Kızıldeniz Bölgesi Petrol, Doğalgaz Kullanımı Potansiyeli" başlıklı oturuma konuşmacı olarak katılan Bakan Güler, toplantı sonrası ikili görüşmelerde bulundu. Bakan Güler Kahire'de yaptığı açıklamada, Mısır Petrol ve Enerji Bakanı Semih Fehmi ve Suriye Petrol ve Enerji Bakanı İbrahim Haddad ile doğalgaz ve fosfat konularında görüşmeler yaptığını, Türkiye'deki yüksek maliyetler nedeniyle işletilemeyen geniş fosfat yataklarının değerlendirilmesi için bu iki ülke ile işbirliği imkanlarının ele alındığını belirtti. Türkiye'de çok geniş kullanılmayan fosfat yataklarının bulunduğunu, aynı şekilde Mısır ve Suriye'nin de bu tür yataklara sahip olduğunu belirten Bakan Güler, ikili görüşmelerde Türkiye'nin fosfat ihtiyacı 1 ENERJj & KOJENERASYON DÜNYASI üzerinde durulduğunu, ayrıca doğalgazın Mısır'dan Türkiye'ye, oradan Avrupa'ya nakli konusunun ve planlanan boru hattının nereden geçeceği konularının ele alındığını söyledi. Ülkeler arası işbirliğinin artması konusunda çalışmalarını sürdüren Bakan Güler, 12 Aralık 2004 tarihinde de Kahire'den Yunanistan'a geçti. Bakan Güler, Atina'da düzenlenen Avrupa Komisyonu istikrar Paktı ve Bölge Ülkeleri Bakanlarının katıldığı Güneydoğu Avrupa Enerji Topluluğu 3. Bakanlar Toplantısına katıldı. Toplantıda, AB, bölge ülkeleri ve Türkiye arasında Güneydoğu Avrupa'da bölgesel bir enerji piyasasının oluşturulması, bölgesel elektrik ve doğalgaz ticaretinin serbestçe yapılabilmesi ve bu piyasanın Avrupa Birliği iç piyasası ile entegrasyonunun sağlanmasına yönelik çalışmalar ele alındı. Toplantıda ayrıca, yasal bağlayıcı olan bir uluslararası anlaşma yoluyla, AB üyesi olmayan bölge ülkeleri arasında, Avrupa Topluluğu'nun üyesi olduğu bir Enerji Topluluğunun oluşturulması ile ilgili konular üzerinde de duruldu. Bakan Güler burada da toplantıya katılan üye ülkelerin bakanları ile de ikili görüşmelerde bulundu. Görüşmelerde, Enerji Topluluğu kurulması da dahil olmak üzere, bölgede meydana gelen enerji ticaretine ilişkin gelişmeler, Türkiye'nin "Doğu -Batı Enerji Koridoru stratejisi" ve ülkemizin AB üyeliği perspektifi çerçevesinde giderek artan önemi konuları yer aldı. Minister Güler visited Egypt and Cairo Minister of Energy and Natura/ Resources Dr. M. Hilmi Güler joined a meeting in Cairo, capital of Egypt titled "Energy Security in the Middle East & Surrounding Areas" on December 11, 2004 being invited by lnternational Energy Advisory Council (IEAC) and co-hosted by Arab Republic of Egypt's Ministry of Oil in cooperation with the meetings held by OPEC and OAPEC. after the meeting. During an announcement made in Cairo, Minister Güler stated that he concluded meeting with Egyptian Minister of Oil Energy Semih Fehmi and Syrian Minister of Oil and Energy İbrahim Haddad on natura/ gas and phosphate during which cooperation with these two countries is discussed the possibility of exploiting wide range of phosphate resources in Turkey that can not be operated due to high costs. Minister Güler continuing to increase the cooperation between countries went to Greece departing from Cairo On December 12 2004. Minister Güler joined the South East Europe Energy Community 3rd Cabinet Meeting held in Athens also participated by European Commission Stability Pact and Regional Country Ministers. During the meeting, several subjects are discussed such as forming a regional energy market in South East Europe between EU, countries in the region and Turkey, allowing electrical power and natura/ gas trade to be held in a free manner and supporting the integration of this market with European Union domestic market. "Kojenerasyon: Yüksek Verim, Temiz Çevre, Enerjide Yeniden Yapılanma"
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=